F(13,132)
Prob
Cross-section
۴۹/۵
۰۰۰/۰
بر اساس آزمون چاو در معادله تولید، آماره به دست آمده طبق داده های صنعت ۴۹/۵ که از آماره جدول با درجات آزادی صورت ۱۳ و مخرج ۱۳۲، بیشتر است (F جدول در سطح ۹۵ درصد، ۰۸/۴ است). بر اساس این آزمون استفاده از روش pool برای تخمین نامناسب میباشد.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
برای معادله دوم نیز این نتایج بدست آمد:
جدول ۴-۵ بررسی آزمون چاو در معادله بهرهوری کل عوامل
Effect test
F(12,69)
Prob
Cross-section
۱۱/۶
۰۰۰/۰
بر اساس آزمون چاو در معادله بهرهوری کل عوامل، آماره به دست آمده طبق داده های صنعت ۱۱/۶ است که از آماره جدول با درجات آزادی صورت ۱۲ و مخرج ۶۹، بیشتر است ( F جدول در سطح ۹۵ درصد، ۰۸/۴ است). بر اساس این آزمون استفاده از روش pool برای تخمین نامناسب میباشد.
۴-۴-۲-آزمون بروش- پاگان[۹۲]
بروش و پاگان در سال ۱۹۸۰ از ضریب لاگرانژ برای آزمون مدل داده های تلفیقی در مقابل مدل اثرات تصادفی استفاده نمودند. چنانچه واریانس اثرات مقطعی ناچیز باشد برای برآورد روابط بین متغیرها میتوان از روش تلفیق کل داده ها و تخمین حداقل مربعات معمولی استفاده کرد. بر این اساس، برای تعیین مدل با اثر تصادفی در مقابل مدل داده های تلفیقشده از آزمون بروش-پاگان استفاده می شود(مادالا، ۱۹۸۸: ۴۳۵). فرضیات این آزمون به صورت زیر است:
به معنی بهتر بودن استفاده از مدل داده های تلفیقی و رد به معنی وجود اثرات تصادفی در مدل است. که در این فرضیات، نشاندهنده واریانس اثر مقطعی مدل برآورد شده از طریق اثر تصادفی میباشد.
برای محاسبه آماره از خطای برآورد داده های تلفیقشده، از رابطه زیر استفاده می شود:
که در آن خطای برآورد داده های تلفیقی و متوسط خطا در زمان اول است. با درستی فرضیه اول این آماره دارای توزیع کای دو با یک درجه آزادی ( ) است.
جدول ۴-۶ بررسی آزمون بروش-پاگان در معادله تولید
Chi2(3)
Prob
۸۰/۴۲
۰۰۰۰/۰
آماره به دست آمده ۸۰/۴۲ که از آماره کایدو جدول در سطح ۹۵ درصد بیشتر است (آماره کایدو جدول ۸۱۵/۷ است). بر همین اساس طبق این آزمون، روش تصادفی به روش pool ارجحیت دارد. برای معادله دوم نیز این نتایج بدست آمد:
جدول ۴-۷ بررسی آزمون بروش-پاگان در معادله بهرهوری کل عوامل
از مضمون این حکایت می توان به نوعی از شیوه دادرسی و اجرای عدالت اشاره کرد که در آن حاکم جهت کوتاه کردن روند دادرسی و اجرای عدالت بیشتر مستقیماً مظلومان را فرا خوانده و مستقیماً سخنان آنها را گوش داده و در همان جلسه دستورات لازم را صادر می نماید اگر نیاز به تحقیق باش دستور تحقیق می دهد و اگر نیاز به صدور حکم باشد حکمی یا خود یا توسط متخصصان موجود در جلسه صادر می نماید.
ارسال نیرو و لشکر جهت اصلاح کارزاری فاسد و ناعادل
«روز پنج شنبه نوزدهم محرم بوعلی کوتوال از غزنی با لشکری قوی برفت بر جانب خلع ، که از ایشان فسادها رفته بود در غیب امیر ، تا ایشان را به صلاح آرد بصلح یا به جنگ» (همان)
از این عبارت آمده در تاریخ بیهقی مستفاده می شود که حاکمان برای اصلاح فساد و بی عدالتی و ظلم کارزار خویش از فرد مورد اطمینان خود استفاده می کردند و از او می خواستند به مکانی که کارزار فاسد دارند یا از دوره های قبل مانده است با لشکری به سراغ او بروند تا او را اولاً نصیحت به صلاح و عدل کنند و در غیر این با لشکر خود اگر او نپذیرد و قصد سرکشی دارد مورد تاخت و تاز قرار گیرد تا شکست خورد. این مورد نشان می دهد که جهت برقراری عدالت با توجه به شرح ماواقعه در تاریخ بیهقی می توان از شیوه بازخواست استانداران و کارزاران حتی به صورت مبارزه فیزیکی جهت اجرای عدالت و وادار کردن آنها به اجرای عدالت و عدم ظلم و تباهی اشاره کرد.
( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )
عفو گذشت نوعی از دادرسی
با توجه به اینکه حسنک وزیر[۱]اهل نیشابور بوده است ، مسعود غزنوی تمایل دارد که رسوم ایجاد شده توسط حسنک را در حکومت خود منسوخ نماید ، بیهقی بر این نکته اشاره می کند و می نویسد سلطان مسعود زندانیان حکومت پدر و صدارت حسنک را مورد عفو قرار می دهد .«[مسعود:] اکنون می فرماییم بعاجل الحال تا رسم های حسنکی نو را باطل کنند و قاعده ی کارها به نیشابور در مرافعات و جز ان همه به رسم قدیم باز برند … و فرمان دادیم تا هم امروز زندان ها را عرض کنند و محبوسان را پای برگشایند تا راحت آمدن ما همه ی دل ها برسد . آن گاه اگر پس از این کسی تهور و تعدی رود ، سزای خویش بیند.» (بیهقی ؛۱۳۸۷ :۳۳)
آنچه از مفهوم این حکایت برداشت می شود این است که بیهقی می خواهد عنوان کند که هر چند به حق یا به ناحق حکمی قبلاً صادر و اجرا شده است ولی بعدی ها به خاطر کاستن از جرم و دلگرمی بی گناهان مسئله عفو و گذشت را همواره باید انجام دهند تا مورد توجه مردم واقع شوند در این صورت اگر مجرم واقعی باشد با عفو خوشحال می گردد و جرم را تکرار نمی کند و اگر به ناحق مجازات شده باشد با عفو در واقع کمتر به او ظلم شده و عدالت تا حدی اجرا شود.
به تأخیر انداختن اجرای حکم جهت نزدیک کردن آن به حق و عدالت
در تاریخ بیهقی به مقتضای موضوعات طرح شده ، حکایاتی از پیشینیان آورده شده است که بنابر باور بیهقی نشاط و رغبت خوانندگان را بیفزاید ، از جمله حکایتی از دوران حکومت نصر بن احمد سامانی نقل گردیده که مضمون آن مناسب با موضوع ما می باشد.
نصر بن احمد در کودکی به جای پدر به تخت سلطنت نشست و بالید ؛ لکن تند مزاج و بد خو بود به گونه ای که فرمان هایی می راند که متناسب خطای گناهکاران نبود . او از وزیر خود بلعمی و صاحب دیوان رسالتش ( بوطیب مصعبی ) می خواهد ترتیبی فراهم نمایند تا دستورهایی که برای مجازات مردم از جانب او صادر می شود تا سه روز به مرحله ی اجرا و عمل در بیاید تا در ظرف این مدت خواهش شفیعان شنیده شود و از جانب کار مورد غور و بررسی قرار گیردو «اگر آن خشم به حق گرفته باشم چوب چندان زنند که کم از صد باشد و اگر به ناحق گرفته باشم باطل کنم آن عقوبت را و برداشت کنم آن کسانی را که در باب ایشان سیاست فرموده باشم اگر لیاقت دارند برداشتن را ، و اگر عقوبت بر مقتضای شریعت باشد چنانچه قضات حکم کنند ، برانند.»( بیهقی ؛۱۳۸۷ :۱۶۰)
آنچه از این حکایت مستفاد می شود این است که با توجه به عدالت و صدور حکم مجازات در هر عصر وزمانی مورد توجه حکومتیان بوده است و نیز بنابر متن حکایت ، امکان عفو مجرمان همواره محتمل بوده است ، ضمناً توجه به مطابقت مجازات ها با موازین شریعت ، از ملاکهای مقبولیت قوانین و از مواردی است که مد نظر قانون گذاران و قاضیان و مجریان احکام بوده است . درست است که این حکایت در تاریخ بیهقی طرح گردیده است تا نوعی نظام حقوقی و شیوه دادرسی و اجرای عدالت را بیان نماید .
وجود دلایل و مستندات جهت اتهام به هر فردی لازم و ضروری است
یکی از جذاب ترین وقایعی که در ارتباط با شیوه دادرسی و مصاده اموال متهم در کتب پیشینیان وجود دارد محاکمه و بردار کردن حسنک وزیر است که خامه ی توانای بیهقی به توصیف جزء به جزء آن پرداخته است . از آنجا که مندرجات این بخش از تاریخ بیهقی نیز از مشاهدات شخصی مورخ و استطلاع از معتمدان و مطلعان بوده است لذا اعتبار مطالب آن به هیچ روی مورد تردید نیست در آغاز واقعه می خوانیم:
«[بوسهل [۲]] به بلخ در امیر می دمید که به ناچار حسنک را بر دار باید کرد و امیر بس حلیم و کریم بود جواب نگفتی و معتمد عبدوس گفت: روزی پس از مرگ حسنک از استادم شنودم که امیر بوسهل را گفت : حجتی و عذری باید گشتن این مرد را . بوسهل گفت : حجت بزرگتر که مرد قرمطی است و خلعت مصریان استد. تا امیر المؤمنین القادر بالله بیازد و نامه از امیر محمود باز گرفت.»( بیهقی ؛۱۳۸۷ :۲۲۸)
با توجه محتوای گفتگوهای امیر مسعود و بوسهل، می توان دریافت که برای مجازات هر متهم ، دلایل و مستنداتی مورد نیاز بوده است و هر چند برخی از سردمداران حکومت ، خود در پرونده سازی علیه رقبای خود دست داشته اند لکن برای مشروعیت بخشیدن به کار و نیت خود به دنبال انطباق تصمیمات خود با قوانین و عرف بوده اند. لذا هر کسی در هر دوره ای اگر حتی به ناحق خواسته کسی را متهم کند باید با توجه به سیر دادرسی و قوانین موجود آن زمان آن شخص را مورد اتهام قرار دهد و صرف تهمت زدن او را نمی تواند محکوم کند.
تحقیق و تفحص از افراد در جریان اتهامات دادرسی
در واقع حسنک وزیر می خوانیم که امیر مسعود برای اثبات ارتباط حسنک با باطنیان از دیگر افراد مطلع دربار ، حقیقت موضوع را سؤال می کند و از آن جمله از خواجه احمد حسن میبدی ، صدر اعظم خویش می خواهد تا درباره اعتقاد حسنک سخن گوید . هنگامی که پیغام سلطان مسعود توسط عبدوس به احمدحسن می رسد و از او می خواهد تا حقیقت ماجرای خلعت گرفتن حسنک از مصریان و فرمان خلیفه (القادر بالله)را مبنی بر اینکه«حسنک قرمطی است وی را بر دار باید کرد»( بیهقی ؛۱۳۸۷ :۲۲۹)
حضور افراد عادل و پاک در جریان دادرسی
از نکاتی که در جریان محاکمه و مجازات حسنک وزیر مستفاد می شود این است که عادلان و پاکان در جریان دادرسی و تأیید صحت ادعا و اظهارات طرفین دعوی حضور داشته اند . همچنانکه بیهقی می نویسد ؛«امیر خواجه [احمد بن حسن میمندی ] را گفت : به طارم باید نشست که حسنک را آنجا خواهند آورد با قضات و مزکیان[۳] تا آنچه خریده است . جمله به نام ما قباله نبشته شود و گواه گیرد بر خویشتن.(همان :۲۳۱)
شیوه برگزاری جلسه دادرسی
یکی دیگر از نکاتی که از فحوای گزارش لحظه به لحظه ی محاکمه حسنک دریافت می شود این است که متهمان در مجلس دادورزی ، مکان مشخصی برای استقرار داشته اند و در جای خاصی می نشسته اند . توجه به این بند از واقعه ی بردار کردن حسنک وزیر ، مؤید این مطلب است:
و خواجه[احمد حسن میمندی] امیر حسنک را هر چند خواست که پیش وی [یعنی در جایگاه متهمان]نشیند نگذاشت و بر دست راست من [نصر خلف ] نشست.(همان )
تعیین شیوه های مجازات محکومان و مکان اجرای حکم جلسه دادرسی
«و آن روز و آن شب تدبیر تدبیر بر دار کردن حسنک در پیش گرفتند و دو مرد پیک راست کردند با جامه ی پیکان که از بغداد آمده اند و نامه ی خلیفه آورده که حسنک قرمطی را بر دار باید کرد و سنگ بباید کشت»( بیهقی ؛۱۳۸۷ :۲۳۳)
«و در شهر خلیفه شهر را فرمود داری زدن بر کرانِ مصلی بلخ » (همان)«و حسنک را به پای دار آوردن و دو پیک ایستانیده بودند که از بغداد آمده بودند و قرآن خوان خوانان قرآن می خواندند»(همان :۲۳۴)
از عبارات فوق از تاریخ بیهقی فهمیده می شود که بیهقی شیوه اجرای حکم را بیان کرده است و حتی مکان و روند آن را پس از جریان دادرسی توضیح داده است.
اشاره به عادلانه یا ناعادلانه بودن احکام صادر شده در جریان دادرسی ها
بیهقی در جریان شرح دادرسی ها مستقیماً به عادلانه یا نا عادلانه بودن احکام صادر شده اشاره نکرده است ولی پس از توضیح جریان دادرسی و اجرای حکم اشاره ای به عادلانه یا نا عادلانه بودن احکام داشته است مثلاً پس از اجرای حکم بر دار کردن حسنک وزیر از مضمون کلی سخن بر می آید که بیهقی مجازات و اعدام حسنک وزیر را ناعادلانه می داند . زیرا از حسنک به نیکی یاد می کند آنجائی که می گوید«این است حسنک و روزگارش . و گفتارش رحمه الله علیه» (همان :۲۳۵) و در ادامه از شیوه عزا داری مادر حسنک که نیک بوده است یاد می کند و جهت حقانیت حسنک وزیر داستان عبدالله بن زبیر که توسط عبدالملک مروان شکست می خورد و مادرش به او دلداری می دهد که اگر راه تو حق است از کشته شدن و مثله شدن مترس مثال می آورد.و این شیوه ای هنرمندانه در بیان عادلانه یا ناعادلانه بودن یک حکم است .
جایگاه قضات جهت اجرای عدالت و برگزاری دادرسی عادلانه
بی شک جهت اجرای عدالت و دادرسی عادلانه و مستقل قاضی باید جایگاه خود را داشته باشد و می توان گفت باید مستقل باشد و نوعی امنیت حس کند تا بتواند نظرات و احکام خود را آزادانه عنوان کند، در غیر این صورت عدالت تحت الشعاع قرار می گیرد و به حاشیه رانده می شود و جریان دادرسی فرمایشی می شود و فقط جهت تأمین نظر افراد با نفوذ بخصوص حکومتیان می گردد. بیهقی این موضوع را به خوبی در جریان ورود طغرل سلجوقی به نیشابور تبیین کرده است ، قاضی ساعد از رفتن به استقبال طغرل خود داری می کند با وجود اینکه همه ی بزرگان شهر به پیشواز طغرل می روند ، قاضی صاعد یک روز پس از ورود او به نیشابور به دیدار او می رود . بیهقی در توصیف این واقعه و سخنان قاضی صاعد در حضور طغرل چنین می نویسد:
«وی [طغرل] بر تخت خداوند سلطان [مسعود] نشسته بود و در پیشگاه صفّه قاضی صاعد را بر پای خواست و بزیر تخت بالشی نهادند و بنشست . قاضی گفت زندگانی خداوند درازباد ، این تخت سلطان مسعود است که بر آن نشسته ای و در غیب چنین چیزهاست و نتوان دانست که دیگر(پس از ابن) چه باشد . هشیار باش و از ایزد ، عزَّ ذکره بترس و داد ده و سخن ستم رسیدگان و درماندگان بشنو و یله مکن که این لشکر ستم کنند که بیدادی شوم باشد و من حق تو را به دین آمدن بگزاردم و نیز نیایم که به علم خواندن مشغولم و از آن به هیچ کار دیگری نپردازم و اگر با خرد رجوع خواهی کرد این پند که دادم کفایت خواهد کرد»( بیهقی ؛۱۳۸۷ : ۸۸۵)
سخنان صریح قاضی صاعد با طغرل ، آن هم در زمانی که با لشکر و حشم فراوان نیشابور را به تصرف درآورده است و بزرگان شهر از بیم جان ، از او استقبال کرده اند نشان می دهد که مقام قاضی در عصر غزنویان از جایگاه والایی برخوردار بوده است زیرا پشتوانه معنوی قاضی و حمایت مردمی و منزلت اجتماعی او باعث شده که با شجاعت تمام سخن از داد و عدالت و مبارزی با بی عدالتی و بیدادگری به میان آورد و صریحاً حاکم را به آنها متذکر شود این روشی است که بیهقی در اجرای عدالت به آن اشاره مستقیم نموده است .
تمجید از عدم مادیگرایی و ساده زیستی دادرسان
نویسنده مورد نظر ما در صفحاتی از نوشته خود وضعیت قاضیان را عنوان کرده است تا جایی که در صفحه ای از ساده زیستی و عدم استفاده ابزاری قاضی از موقعیت شغلی خود مثال زده و آن قاضی را مستقیم و غیر مستقیم مورد تمجید قرار داده است تا آنجایی که وضع زندگی قاضی و خانواده او بر همه روشن می گردد و به فکر چاره جهت بهبود وقع او می افتند:
« و می شنویم که قاضی بُست بوالحسن بولانی و پسرش بوبکر سخت تنگدست اند و از کس چیزی نستانند و اندک مایه ضیعتی دارند یک کیسه به پدر باید داد و یک کیسه به پسر تا خویش را ضیعتکی حلال خرند و فراختر بتوانند زیست و ما حق این نعمت تندرستی که بازیافتیم لختی گزارده باشیم»( بیهقی ؛۱۳۸۷ :۷۳۴)
از عبارت « ضیعتکی حلال خرند » می توان دریافت که قاضی مورد نظر نویسنده بسیار به حلال و حرام پایبند بوده و در حین گرفتاری نخواسته است که مال حرام وارد مال و دارای اندکش شود .
به ادامه حکایت دقت کنید تا نکات بسیار جالب تری از آن دریافت نمایید.
« من کیسه بستدم و بنزدیک بونصر آوردم و حال بازگفتم . دعا کرد و گفت : خداوند این سخت نیکو کرد. و شنوده ام که بوالحسن (قاضی) و پسرش وقت باشد که بده درم درمانده اند و به خانه بازگشت و کیسه ها با وی بردند و پس از نماز کس فرستاد و قاضی بوالحسن و پسرش بخواند و بیامدند . بونصر پیغام بقاضی رسانید بسیار دعا کرد و گفت: این صلت فخر است ، پذیرم و بازدادم که مرا بکار نیست و قیامت سخت نزدیک است ، حساب این نتوانم داد. و نگویم که مرا سخت در بایست نیست . اما چون بدانچه دارم و اندک است قانعم ، وزر و وبال این چه به کار آید ؟ بونصر گفت : ای سبحان الله ! زری که سلطان محمود بغزو از بتخانه ها بشمشیر بیاورده باشد و بتان شکسته و پاره کرده و آن را امیر المؤمنین می روا دارد ستدن آن قاضی همی نستاند ؟ گفت زندگی خداوند درازباد حال خلیفه دیگر است که او خداوند ولایت است و خواجه با امیر محمود بغزوها بوده است و من نبوده ام و بر من پوشیده است که آن غزوها به طریق سنّت مصطفی هست و یا نه من این نپذیرم و در عهد این نشوم» (بیهقی ؛۱۳۸۷ :۷۳۵)
از ادامه حکایت می توان دریافت که قاضیان نباید مادیگرا باشند یعنی به خاطر مادیات قضاوت و دادرسی کنند بلکه فقط باید هدف الهی داشته باشند ، آنها باید به مال و ثروت های شبه ناک حتی اگر از جانب حاکم مسلمان باشد دست رد بزنند و آن را نه تنها با حرص و ولع دریافت نکنند بلکه به آن نیز ایراداتی وارد نمایند که اگر مشکلی در حلال یا حرام آن است توسط حاکم اصلاح شود ، دادرسان نباید حتی هدایای شخص اول حکومتها را دریافت کنند ، چه بسا در گرو آن قرار گیرند
دادرسان باید به تربیت خانواده و فرزندان خود نیز توجه کافی داشته باشند
در ادامه حکایت فوق هنگامی که قاضی بوالحسن هدایای بونصر را نپذیرفت آمده است :
«بونصر گفت تو از آن خویش بستان ، گفت: زندگانی خواجه عمید دراز باد علی ای حال من نیز فرزند این پدرم که این سخن گفت و علم از وی آموختم و اگر وی را یک روز دیده بودمی و احوال و عادات وی بدانسته واجب کردی که در مدت عمر پیروی او کردمی ، پس چه جای آنکه سالها دیده ام و من از ان حساب و توقف و پرسش قیامت بترسم که وی می ترسد.» ( همان)
ادامه حکایت جالب قاضی بوالحسن نشان می دهد که او از عهده تربیت فرزند خود نیز به خوبی برآمده است و او را نیز مانند خود ساده زیست و حال خود و عدم سوء استفاده کن از موقعیت های اجتماعی تربیت کرده است که این بسیار قابل تمجید است . و چه بسا این حکایت باید الگویی عملی برای زمان ما باشد تا کس از موقعیت خود و بزرگ خود سؤء استفاده نکند .
نقش عدالت در امنیت و آسایش مردم
بیهقی در جای از تاریخ خود به این نکته اشاره دارد که عدالت و حکومتی باعث آسودگی خاطر و امنیت و اسایش می شود آنجائی که بزرگان را که برای دیدار مسعود غزنوی آورده بودند به آنها می گوید که در مورد حکومتش و دولتش نظر دهند بدون اینکه ترسی یا دلهره ای داشته باشند آنها می گویند:«زندگانی خداوند(مسعود غزنوی) دراز باد تا از بلا و ستم دیلمان رسته ایم و نام این دولت بزرگ همیشه باد برما نشسته است در خواب امن غنوده ایم(آرامش یافته ایم) و شب و روز دست به دعا برداشته که ایزد عزّ ذِکره(یادش گرامی می باشد) سایه رحمت عدل خداوند را از ما دور نکند چه اکنون خوش می خوریم و خوش می خسپیم و بر جان و مال و حُرم(مرد و اهل او) و ضیاع(آب و زمین) و املاک ایمنیم که به روز گار دیلمان نبودیم » (بیهقی ؛۱۳۸۷ : ۱۷)
اگر دقت شود حتی بزرگان از لفظ عدالت در این سخنان خود استفاده کرده اند و به صورت غیر مستقیم عنوان کرده اند که یعنی در واقع همان عدالت غزنویان بوده است که باعث شده بزرگان از امنیت و آسایش و آن سخن به میان آورند .
نقش عدالت در جامعه پذیری اقشار مختلف
در همین رابطه از دولت غزنویان جایی دیگر با لفظ «خداوند عادل » یاد می کند و آنجائی که می گوید که چون دولت غزنوی عادل است اگر از اعیان دو میلیون درم آن هم دو بار مالیات گرفته شود همراهی می کنند زیرا عدالت که سرچشمه تمام نیکی های یک حکومت و دولت است که طبق گفته بیهقی در دولت غزنوی وجود دارد.
« خطیب گفت : این اعیان و مقدمان گروهی اند که هر چه ایشان گفتند و نهادند ، اگر دو بار هزار هزار درم در شهر و نواحی آن باشد ، آن را فرمان بردار باشند و می گویند : قریب سی سال بود تا ایشان در دست دیلمان اسیر بودند و رسوم اسلام مدروس بود که کار ملک از چون فخر الدوله و صاحب اسمعیل عباد بزنی و پسری عاجر افتاد و دستهای بخدای عزّ و جلّ برداشته تا ملک اسلام را محمود در دل افکند که اینجا آمد و ایشان را فریاد رسید و از جور فساد قرامطه و مفسدان برهانید و آن عاجزان را که ما را نمی توانستند داشت برکند و از این ولایت دور افکند و ما را خداوندی گماشت عادل و مهربان و ضابط(هشیار) .» (بیهقی ؛۱۳۸۷ :۱۹)
در چند سطر پایین تر « اکنون به بغداد رسیده بودی و دیگر عاجزان و نابکاران را برانداخته و رعایای آن نواحی را فریاد رسیده و همچنین حلاوت عدل بچشانیده » (همان)
استفاده ادبی از کلمه داد (عدالت)
نویسنده تاریخ بیهقی در صفحه ۴۳۲ از کتاب خود تعبیر زیبایی آورده است که از کلمه داد (عدالت) استفاده ادبی زیبائی نموده است:
«بپایان آمد این قصه ی غراء(نیکو) چون دیبا در او سخنان شیرین با معنی دست در گردنِ یکدیگر زده . و اگر این فاضل از روزگار ستمکار داد یابد و پادشاهی طبع او به نیکو کاری مدد دهد چنانکه یافتند استادان عصرها چون عنصری و عسجدی و زینبی و فرخی رحمهُ اللهِ علیهم اجمعین ، در سخن موی به دو نیم شکافد و دست بسیار کس در خاک مالد فإن اللهی تفتَحُ اللّها ،(زبان گوینده با صله وعطیه گشاده شود) و مگر بیابد که هنوز جوان است و ما ذلک علی اللهِ بعزیز ،و به پایان آمد این قصه»
تصمیمگیرندگان در انتخاب یک گزینه از میان گزینههای متعدد، غالباً چندین معیار را همزمان در تصمیمگیری مدنظر قرار میدهند. معیارها گاه همراستا و بعضاً متقابل و متضاد میباشند. مدلهای کلاسیک تحقیق در عملیات مانند برنامهریزی خطی، برنامهریزی عدد صحیح، برنامهریزی غیرخطی و مانند آن مدلهای تصمیمگیری هستند که بهینهسازی را فقط بر اساس یک معیار به انجام میرسانند. لذا این مدلها در زمره مدلهای تک هدفه طبقهبندی میگردند. هدف انتخابشده اینگونه مدلها عموماً اولیترین و مهمترین هدف بوده و سایر اهداف در سایه این هدف به فراموشی سپرده میشوند.
تصمیمگیری انتخاب یک گزینه از میان گزینههای مختلف است و این انتخاب هنگامی هوشیارانه و حسابشده است که بیش از یک معیار در گزینش آن به کار گرفته شود. تصمیمگیری با یک معیار فرایندی ساده و یکبعدی است.
فرایند تصمیمگیری ، شامل ۳ مرحله است:
شناسایی و درک محیط
حالتهای ممکن برای پاسخ به محیط
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
تبدیل کردن به یک مسئله قابلحل
زمانی که برای رسیدن به هدفی چندین راه مختلف را در نظر میگیریم، باید در هنگام بررسی این راهها روابط متقابلی که بین آنها است را در نظر بگیریم چون ممکن است کم یا زیادشدن عاملی بر عوامل دیگر تأثیرگذار باشد.
در نظریه تصمیمگیری ، راههای مختلف تصمیمگیری را، با توجه به روابط متقابل آنها به یک مدل تبدیل میکنیم. بهعنوانمثال ممکن است سهمیهبندی کردن بنزین موجب کاهش استفاده مردم از خودروهای شخصی شود اما از طرف دیگر سبب تورم در جامعه شود.
یکی از مهمترین بخشها تعریف یک مسئله، شناسایی متغیرهاست. ممکن است برای موضوعی خاص، متغیرهای مختلفی را بتوانیم تعریف کنیم اما باید ببینیم هدفمان چیست و سپس بر اساس آن هدف برای مسئله متغیر تعریف کنیم. سپس باید پیامدهای جوابهای متغیرها را هم بررسی کنیم.
تصمیمگیری چند معیاره (MCDM) شامل تصمیمگیری چند شاخصه (MADM) و تصمیمگیری چندهدفه (MODM) میشود(رجب زاده، ۱۳۷۷).
تصمیمگیری چند شاخصه با یک هدف (MADM):
مدلهای تصمیمگیری با یک تابع هدف را ازنظر پارامترها و ضرایب میتوانیم به ۳ قسمت تقسیم کنیم:
۱٫ حالت قطعیت: در این حالت تمام پارامترها و ضرایب مشخص و قطعی هستند
تصمیمگیری با چند هدف (MODM)
گاهی در تصمیمگیریها چند تصمیمگیرنده داریم. چند تصمیمگیرنده داشتن با بیش از یک هدف داشتن در ارتباط است. زمانی که چند تصمیمگیرنده وجود داشته باشد، هرکدام ممکن است دارای هدفهای متناقضی با دیگر افراد باشند. ممکن است با سود بردن یکی دیگری ضرر کند و بالعکس. در این حالت باید طوری تصمیمگیری شود که همه راضی شوند
روشهای حل در این مسائل بهصورت زیر طبقهبندی میشوند:
روشهای حل مدل با گرفتن اطلاعات اولیه از تصمیمگیرنده
شامل روشهای:محدودیت توافقی، بهینهسازی تقدمی، برنامهریزی آرمانی خطی و…
روشهای حل مدل با گرفتن اطلاعات از تصمیمگیرنده هنگام حل شامل روشهای جئوفرین، زیونتز والنیوس، STEM, SEMOPS
روشهای حل مدل با گرفتن اطلاعات از تصمیمگیرنده بعد از حل:شامل روشهای: پارامتریک و سیمپلکس چند معیاره
روشهای حل مدل بدون نیاز به کسب اطلاعات از تصمیمگیرنده:شامل روشهای: معیار جامع، حداقل انحراف، برنامهریزی تجدید پذیر(رجب زاده، ۱۳۷۷).
روش TOPSIS
واژه TOPSIS مخفف Technique for Order Preference by Similarity to Ideal Solution به معنی روشهای ترجیح بر اساس مشابهت به راهحل ایدئال است. این مدل توسط هوانگ و یون در سال ۱۹۸۱ پیشنهاد شد. در این روش m گزینه بهوسیله n شاخص ارزیابی میشود. منطق اصولی این مدل راهحل ایدئال (مثبت) و راهحل ایدئال منفی را تعریف میکند. راهحل ایدئال (مثبت) راهحلی است که معیار سود را افزایش و معیار هزینه را کاهش میدهد. گزینه بهینه، گزینهای است که کمترین فاصله از راهحل ایدئال و درعینحال دورترین فاصله از راهحل ایدئال منفی دارد. به عبارتی در رتبهبندی گزینهها به روش TOPSIS گزینههایی که بیشترین تشابه را با راهحل ایدئال داشته باشند، رتبه بالاتری کسب میکنند.
فرض بر این است که مطلوبیت هر شخص بهطور یکنواخت افزایش و یا کاهشی است. حل یک مسئله به روش TOPSIS شامل ۶ محله است که به شرح ذیل مشخصشدهاند.
الگوریتم TOPSIS
ماتریس D را به کمک نرم اقلیدسی به یک ماتریس بی مقیاس شده تبدیل کنید.
ماتریس بهدستآمده، ND نامیده میشود.
ماتریس بی مقیاس موزون را به دست آورید.
که در آن V ماتریس بی مقیاس موزون و W یک ماتریس قطری از وزنهای بهدستآمده برای شاخصها است.
راهحل ایدئال مثبت و راهحل ایدئال منفی را مشخص نمایید
اندازه فاصلهها بر اساس نرم اقلیدسی به ازاء راهحل ایدئال منفی و گزینه مثبت و همین اندازه را به ازاء راهحل ایدئال مثبت و گزینه منفی بهصورت زیر به دست آورید:
نزدیکی نسبی Ai به راهحل ایدئال بهصورت زیر محاسبه میگردد.
چنانچه باشد آنگاه میشود درصورتیکه باشد آنگاه خواهد شد بنابراین هر گزینه Ai به راهحل ایدئال نزدیکتر باشد مقدار Ci آن به یک نزدیکتر خواهد بود.
رتبهبندی گزینهها در این مرحله انجام میگیرد و بر اساس ترتیب نزولی Ci را میتوان گزینههای موجود را بر اساس بیشترین اهمیت رتبهبندی نمود (آذر، عادل، رجبزاده، علی، ۱۳۸۹).
مشارکت سازمان در جامعه: یک رویکرد استراتژیک
ابعاد اجتماعی زمینه رقابتی
تاثیرات اجتماعی زنجیره ارزش
تاثیرات اجتماعی عمومی
نوع دوستی استراتژیک که از ظرفیت ها جهت بهبود حوزه های برجسته ی زمینه رقابتی استفاده می کند.
CSR استراتژیک
کاهش صدمات ناشی از فعالیت های زنجیره ارزش
شهروند خوب
CSR پاسخگو
تغییر در فعالیت های زنجیره ارزش به سود جامعه همراه با تقویت استراتژی
شکل (۲-۱۴) : چارچوب CSR استراتژیک پورتر و کرامر
منبع: [۲]
همان طور که در شکل دیده می شود پورتر و کرامر مشارکت سازمان در جامعه را به سه بخش تقسیم نموده اند:
مسائل اجتماعی عمومی که ممکن است برای جامعه مهم باشد ولی به عملکرد سازمان وابستگی چندانی نداشته و بر موقعیت رقابتی بلند مدت آن نیز تاثیر چندانی ندارد.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
تاثیرات اجتماعی زنجیره ارزش که به طور قابل توجهی تحت تاثیر فعالیت های سازمان هستند.
ابعاد اجتماعی زمینه رقابتی که عواملی در محیط خارجی هستند که به طور قابل توجهی بر موقعیت رقابتی سازمان تاثیر گذارند [۲].
۲-۹-۲) خلق شرکت های پایدار اکلز، پرکینز و سرافیم[۱۲۲]
اکلز و همکارانش [۱۱۹] در مقاله ای با عنوان «چطور می توان به یک شرکت پایدار[۱۲۳] تبدیل شد؟» به مقایسه ی شرکت های پایدار و شرکت های سنتی[۱۲۴] پرداخته اند که مقصود آنان از شرکت های پایدار شرکت هایی است که به مسائل اجتماعی و محیط زیستی همراه با خلق ارزش برای سهامداران و سایر ذینفعان توجه می نمایند. نویسندگان این مقاله [۱۱۹] پس از تحقیق به دو سوال زیر پاسخ می دهند:
۱٫ چطور یک شرکت پایدار شرایطی را خلق می کند که از آن طریق بتواند ”پایداری اجتماعی و محیط زیستی“[۱۲۵] را در استراتژی ها و عملیات های شرکت قرار دهد؟
۲٫ اجزای ویژه ی فرهنگ شرکت های پایدار[۱۲۶] که باعث تفاوت و تمایز با شرکت های سنتی می شوند چه هستند؟
اکلز و همکاران [۱۱۹] مدلی را برای خلق یک سازمان پایدار ارائه می دهند که شامل دو مرحله ی زیر است:
مراحل اول و دوم یکدیگر را تقویت نموده و کاملا بر هم تاثیر گذارند. مشارکت کارکنان ، مشارکت ذینفعان خارجی را بیشتر می نماید چرا که طیف گسترده ای از کارکنان قادر خواهند بود با ذینفعان خارجی ارتباط موثری برقرار نمایند؛ مکانیزم های اجرایی، قدرت و تعهدات رهبری را مقید می نمایند و از سوی دیگر تعهدات رهبری نیز انگیزه لازم را برای کارکنان فراهم می آورند چرا که کارکنان می دانند رهبران نسب به اعمال کارکنان خود توجه و علاقه لازم را دارند و تا زمانیکه فشار ذینفعان بر شرکت منجر به اصلاح و بهبود در کیفیت اش به طور مستمر شود، مشارکت خارجی مکانیزم های اجرایی را تقویت خواهد کرد [۱۱۹].
شرکت هایی که دارای فرهنگ سازمانی مسلم و مشخصی شامل قابلیت های پرقدرت جهت تغییر، تعهد لازم جهت نوآوری و سطوح بالای اعتماد هستند، دارای مزیت های برجسته ای می باشند ولی هنگامی که این اجزاء موجود نباشند تبدیل شدن به یک شرکت پایدار سخت و پیچیده خواهد بود [۱۱۹].
علی رغم حرکت در دو مرحله ی عنوان شده، پیوستگی با ویژگی های فرهنگی مورد نیاز محتمل است و اگر شرکت ها با یک زیرساخت فرهنگی قوی که بر اعتماد و نوآوری استوار است شروع کنند، آن ویژگی های خود را در طول زمان قوی تر و قوی تر خواهند ساخت [۱۱۹]. شرکت های پایدار قادر به خلق فرایند های جدید، محصولات جدید و مدل های کسب و کار جدیدی هستند که عملکرد های کنترلی، اجتماعی و محیط زیستی را بهبود بخشیده و منجر به ترقی در عملکرد های مالی از طریق کاهش هزینه ها، درآمدهای جدید، تقویت برند و مدیریت ریسک بهتر خواهند شد [۱۱۹].
۲-۹-۳) بررسی تاثیرات CSR بر عملکرد سازمان توسط آینو و سرافیم[۱۲۸]
آینو و سرافیم در مقاله ی خود به بررسی تحقیقات نظری که توسط نویسندگان مختلف روی تاثیرات CSR بر عملکردهای مختلف سازمان انجام شده است پرداخته اند که حاصل بررسی های آنها در جدول (۲-۵) آورده شده است. بخشی از مطالعات آینو و سرافیم به مقالات و پژوهش های مربوط به مدیریت موثر ذینفعان (به عنوان یکی از اجزای پایه ای و اساسی CSR) در تئوری ذینفعان اختصاص دارد. نتیجه برخی از این پژوهش ها این است که مدیریت موثر ذینفعان منجر به عملکرد مالی بهتر خواهد شد. آنها به این بحث می پردازند که شناسایی و مدیریت ارتباط با ذینفعان کلیدی ممکن است احتمال وقوع تنظیمات و اعمال محاسباتی و مقرراتی منفی و ناموفق را کاهش دهد و از سوی دیگر اعتبار سازمان را بالا برده و باعث جذب بیشتر مشتریان و هم چنین سرمایه گذاران علاقمند به مسائل اجتماعی شود. بخش دیگری از این پژوهش ها در حوزه ی تئوری مبتنی بر منابع سازمان به بحث در مورد CSR پرداخته است. در این مطالعات این گونه بحث می شود که رفتار های مسئولانه ی سازمان ها موجب مزیت رقابتی برای آنان خواهد شد. [۱۲۰]
جدول (۲-۵): بررسی تاثیرات اجرای CSR بر عملکرد سازمان
نوع تاثیر
نویسنده
افزایش هزینه های سازمان و در نتیجه کاهش توان رقابتی
Friedman, Aupperle et al, McWilliams & Siegel, Jensen
خلق مزیت برای مدیران به جای سهامداران
بعدکیفیت
۷۴۸/۰
کل پرسشنامه
۹۳۸/۰
۳-۶ روش تجزیه وتحلیل داده ها
داده ها بعنوان آگاهیهای خام و پردازش نشده، ابتدایی ترین شناخت پژوهشگر پیرامون پاسخهای احتمالی هستند که در رابطه با مسئله تحقیق مطرح شده اند لذا پژوهشگر پس از دستیابی به این داده ها، با توجه به ماهیت آنها و ساختار و قالب فرضیه ها، با این سوال روبرو می شود که از چه طریقی این داد ه ها را طبقه بندی، پردازش و در نهایت تحلیل کند تا بتواند فرضیه ها را که حالت پاسخهای احتمالی و موقتی برای مسئله تحقیق دارا هستند تعیین تکلیف نماید.
( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )
برای تجزیه و تحلیل داده ها، با توجه به ماهیت آنها، روش های مختلفی وجود دارد که پژوهشگرباید به کاربرد و سنخیت این روشها توجه کند تا در نهایت بتواند استنتاجها و نتیجه گیریهای معتبر و دقیقی را به عمل آورد.
پس بطور کلی می توان گفت در تجزیه و تحلیل داده ها یک بعد کمی وجود دارد که آن محاسبات آماری خاص است و یک بعد کیفی،که آن تحلیلها، استدلالها، واستنتاجهایی است که بر نتایج محاسبات آماری صورت می پذیرد تا بتوان در نهایت آن را به جامعه آماری تعمیم داد (خاکی، ۱۳۷۸،۱۶۰).
لذا بعد از آنکه جمع آوری داده ها با پرسشنامه بعمل آمد برای هر فرضیه جدول ویژه ای تهیه و مجموعه پاسخها، همراه با مجموع امتیازات و میانگین امتیازات در آن منعکس گردید تا امکان مقایسه مجموع میانگین هر مجموعه با میانگین تئوریکی آن فراهم شود که برآن اساس بتوان نتیجه لازم جهت بررسی فرضیه و اینکه آیا امکان اجرای استعلام الکترونیکی بین دستگاه های دولتی استان مرکزی در بستر شبکه ملی اطلاعات وجود دارد یا خیر؟
۳-۶-۱ آمار توصیفی
هنگامی که توده ای از اطلاعات کمی برای تفسیر گردآوری میشود، ابتدا لازم است آنها بصورتی که به روشنی قابل فهم و انتقال باشند، سازمان بندی و خلاصه شوند. روش های آمار توصیفی به همین منظور بکار برده میشوند. غالبا مفید ترین و در عین حال اولین قدم در سازمان دادن به داده ها مرتب کردن آنها براساس یک ملاک منطقی است. بنابراین با استفاده مناسب از روش های آمار توصیفی میتوان ویژگیهای یک دسته ازاطلاعات را بصورتی دقیق بیان کرد. روش های آمار توصیفی همیشه برای تعیین و بیان ویژگیها یا اطلاعاتی که پژوهشگران جمع آوری کرده اند، بکار برده میشوند (دلاور، ۱۳۹۲، ۲۵).
۳-۶-۲ آمار استنباطی
غالبا هدف اصلی پژوهشگر، کسب اطلاع در باره گروه های کوچک نیست، بلکه علاقه مند است که از طریق یافته های این گروه، اطلاعات لازم در باره جامعه ای که این گروه کوچک را از آن انتخاب کرده است، کسب کند. هدف پژوهشگر، اغلب عبارت است از تعمیم اصول و یافته ها به نحوی که قادر باشد حوادث را تبیین و پیش بینی کند. لذا به این دلیل از گروه کوچک استفاده میکند که قادر باشد چنین نتیجه ای را برآورد یا استنباط کند.علیهذا با بهره گرفتن از آمار استنباطی میتوان از طریق یافته های حاصل از گروه های کوچک، در باره گروه های بزرگ به استنباط پرداخت. اما باید توجه داشت که در این استنباط اندکی بی اطمینانی وجود خواهد داشت. اما آمار استنباطی پژوهشگر را قادر می سازد تا میزان این بی اطمینانی را برای گروه های بزرگ، محاسبه کند. آمار استنباطی علم تصمیم گیری عاقلانه براساس استفاده از اطلاعاتی است که کامل نیستند (دلاور، ۱۳۹۲، ۲۶). . و این تحقیق تلاش میکند با تعمیم یافته های خود تصمیمات بخشی از دستگاه های اداری یک استان را به کل استان و با این استدلال که دولت بصورت متمرکز در امور فناوری اطلاعات تصمیم گیری و اقدام میکند پس با تحلیل استنباطی میتوان نظر گروهی از خبرگان دستگاه های دولتی را به دیگر استانها نیز تعمیم داد.
۳-۶-۲-۱ جدول توزیع فراوانی
توزیع فراوانی عبارت است از سازمان دادن دادهها یا مشاهدات به صورت طبقات همراه با فراوانی هر طبقه. برای تشکیل یک جدول توزیع فراوانی باید دامنه تغییرات، تعداد طبقات و حجم طبقات توسط فرمولهای مربوطه محاسبه شده و سپس اقدام به نوشتن جدول توزیع در دو ستون X (ستون طبقات) و F (فراوانی طبقات) شود. جدول توزیع فراوانی یک روش اقتصادی و در عین حال آسان برای نمایش انبوهی از دادههای نامنظم است. اما در طبقه بندی کردن، برخی از اطلاعات به علت خطای گروه بندی از دست میروند که در محاسبه شاخصهای آماری نیز منعکس میشود (دلاور، ۱۳۹۲، ۴۱).
۳-۶-۲-۲ آزمون کلموگروف اسمیرنف (k-s)
نوعی آزمون نیکوئی برازش برای مقایسه یک توزیع نظری با توزیع مشاهده شده است. از این آزمون برای مقایسه دوجامعه مستقل، تعیین نوع داده ها و مشخص نمودن نرمال بودن یا غیر نرمال بودن داده ها استفاده میشود (مومنی و فعال قیومی، ۱۳۹۱، ۸۸).
۳-۶-۲-۳ آزمون فرید من[۴۶]
وقتی دادههای مربوط به k گروه نمونه جور شده، حداقل در سطح مقیاس ترتیبی باشند، «آزمون فریدمن برای تجزیه واریانس دوطرفه از طریق رتبهبندی» بکار میرود تا این فرضیه را که k گروه نمونه همه از یک جامعه آماری مشترک آمدهاند، بسنجیم (کاظمنژاد و همکاران، ۱۳۸۰).
فصل چهارم
تجزیه و تحلیل داده ها
۴-۱ مقدمه
تجزیه و تحلیل داده ها برای بررسی صحت و سقم فرضیه در هر نوع تحقیق از اهمیت خاصی برخوردار است و امروزه در بیشتر تحقیقاتی که مبتنی بر اطلاعات جمع آوری شده از موضوع مورد پژوهش می باشد تجزیه و تحلیل اطلاعات از اصلیترین و مهمترین بخشهای پژوهش محسوب می شود. داده های خام با بهره گرفتن از نزم افزارهای آماری مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرند و پس از پردازش به شکل اطلاعات در اختیار استفاده کنندگان قرار داده می شوند. همانطور که در فصل سوم این پایان نامه بیان گردید برای جمع آوری اطلاعات مورد نیاز این تحقیق از ابزار پرسشنامه استفاده شده است. دستگاه های دولتی استان مرکزی متشکل از ادارات کل و مدیریتهای زیرمجموعه قوای مقننه، قضائیه، مجریه، بانکهاو نهادهای مستقل میباشندوهدف این پژوهش دستگاه های دولتی زیرنظر قوه مجریه و بانکها میباشد که از نظر نیاز به تبادل اطلاعات، مراجعین متعددی را شامل میگردندو اغلب از بودجه های استانی استفاده میکنند و برخی هم از بودجه های ملی برخوردارند وگزارش عملکرد مالی خود را به استان نمی دهند. جهت تجزیه و تحلیل داده های جمع آوری شده از هر دو روش آمار توصیفی و استنباطی استفاده گردیده است.
۱- جهت توصیف متغیرهای تحقیق در قالب جدول و نمودار از آمار توصیفی جنسیت , سن , میزان تحصیلات، سنوات خدمت , و همچنین توصیفی کلی از وضعیت زیرساخت فناوری اطلاعات در دستگاه های دولتی هدف وتعداد تقریبی مراجعین و حجم استعلام کتبی هر دستگاه استانی در پرسشنا مه با بهره گرفتن از نرم افزار SPSS آورده شده است.
۲- در قسمت آمار استنباطی نیز , برای تحلیل داده ها جهت قضاوت در مورد فرضیات پژوهش پس از مشخص شدن نرمال یا غیر نرمال بودن داده ها به تناسب از آزمونهای میانگین یک جامعه آماری و آزمون فریدمن استفاده شده است.
۴-۲ آمارتوصیفی جمعیت شناسی
۴-۲-۱ جنسیت پاسخ دهندگان
با عنایت به ارقام استخراج شده از پرسشنامه ها، تعداد۷۷پرسشنامه دریافت شده که ۵۹نفراز پاسخگویان را مردان تشکیل داده اند که معادل ۶/۷۶درصد میباشد و تعداد ۱۸نفر از پاسخگویان را زنان که ۴/۲۳درصد جامعه آماری را تشکیل داده اندو نشان دهنده آن است که اشتغال مردان نسبت به زنان در حوزه فناوری اطلاعات تقریبا ۳ به ۱ میباشد که این اطلاعات در جدول ۴ -۱ و نمودار ۴-۱ ارائه شده است.
جدول ۴-۱ نسبت جنسیت پاسخگویان
جنسیت
فراوانی
درصد
درصدداده های معتبر
درصدتجمعی
<< 1 ... 395 396 397 ...398 ...399 400 401 ...402 ...403 404 405 ... 477 >>