۲– ۱۰– ۱– انواع گندزدایی
روشهای شناخته شده و متداول گندزدایی آب عبارتست از:
گندزدایی آب با بهره گرفتن از گاز کلر یا ترکیبات مختلف کلر مانند هیپو کلریتها و گاهی هالوژنها مانند برم و ید
گندزدایی آب با بهره گرفتن از پرتو فرابنفش
گندزدایی آب با بهره گرفتن از ازن
گندزدایی بدون استفاده از مواد شیمیایی به روش جوشاندن و استریلزاسیون. متداولترین روش گندزدایی آب استخر در حال حاضر استفاده از کلر و مشتقات مختلف آن است[۳۸].
۲– ۱۰– ۱– ۱– استفاده از کلر برای گندزدایی استخر شنا
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
بیش از دویست سال از کشف کلر میگذرد و از یک قرن پیش( سال ۱۸۹۶ میلادی در شهر لوئیس ویل امریکا) اولین کاربردهای آزمایشی آن به عنوان گندزدا آغاز شده است. در ایران به طور رسمی از سال ۱۳۳۱ در تصفیه خانه شهر شیراز به عنوان گندزدا از آن استفاده گردید[۲۰].
در حال حاضر گاز کلر و ترکیبات مختلف کلر مانند هیپوکلریت سدیم و کلسیم و دی اکسید کلر، بیشترین سهم را به عنوان مواد شیمیایی گندزدا در آب و به ویژه در گندزدایی آب شرب و آب استخر دارد و استفاده از سایر هالوژنها و از جمله برم و ید هنوز متداول نمیباشد[۳۸].
گاز کلر برای مصارف تجاری با الکترولیز نمک طعام تهیه میشود. ابتدا آن را خشک و سرد کرده و سپس در سیلندرهای فولادی فشرده می کند. گاز کلر زمانی که فشرده شده و تحت فشار در سیلندرهای فلزی قرار گیرد، به شکل مایع کهربایی رنگی که تقریباً ۲ تا ۵/۲ برابر از آب سنگینتر است در میآید. هنگامی که از سیلندر خارج میشود حالت گاز به خود میگیرد[۱].
مهمترین اهداف استفاده از کلر عبارتست از: ۱ – گندزدایی ۲ – حذف مواد آلی ازت دار از جمله آمونیاک ۳ – کنترل مزه و بوی آب ۴ – حذف هیدروژن سولفید ۵ – حذف آهن و منگنز ۶ – حذف رنگ آب ۷ – کنترل لجن و جلبک ۸ – کنترل باکتریهای کاهش دهنده آهن، منگنز و سولفات ۹ – به عنوان ماده منعقد کننده جهت ته نشینی ذرات معلق[۱۹] نحوهی استفاده از کلر اولی به شکل قدیمی میباشد، که استفاده از آن به صورت کلر خشک است که به شکل مایع در میآورند و استخرهایی که مجهز به سیستم گاز کلر میباشند، دستگاه کلر زن خودکار دارند[۱].
کلرینه سازی ( عملکرد کلر )
الف– شروع به کشتن تمام باکتریهایی می کند که در مجاورت آن قرار میگیرند.
ب– تمام مواد آلی و معدنی را که در آب وجود دارد، اکسید( رنگ بری ) می کند.
در خلال این دو عمل مقداری از کلر مصرف میشود که در این حالت به آن کلر ترکیب شده میگویند. به کلری که مورد استفاده قرار نگرفته کلر آزاد گفته میشود. این کلر میتواند بر ضد آلودگیهای جدیدی که به وسیله شناگران و یا محیط اطراف استخر وارد میشوند، عمل نمایند. مجموع کلر آزاد و کلر ترکیب شده را کل کلر استخر میگویند[۱].
مقدار کلر
مقدار کلر باقیمانده آب استخر در شرایط عادی و غیراپیدمی در منابع مختلف جهانی حداقل ۱ میلیگرم در لیتر و حداکثر ۵/۳ میلیگرم در لیتر پیشنهاد شده است معیار و ملاک افزایش کلر آن است که حداقل کلر باقیمانده در آب استخر یک میلیگرم در لیتر( P.P. M [۳۳] یک )یا یک قسمت در میلیون باشد و چنانچه مقدار کلر، باقیمانده فعال در آب استخر در حد فاصل ۲ تا ۳ میلیگرم در لیتر باشد محیط زندگی غالب موجودات ریز ذرهبینی از بین خواهد رفت. پس از افزایش کلر به آب استخر بخشی تبخیر گشته، بخشی صرف از بین بردن میکرو اروگانیسمها شده و قسمتی نیز صرف مواد احیاء کننده میشود و آنچه باقی میماند به کلر باقیمانده موسوم است که طبق استاندارد هیچگاه نباید از یک میلیگرم در لیتر در آب استخر کمتر باشد[۱و۴۲و۶۴و۷۶و۷۹و۶۳و۱۰۲و۱۱۱].
۲– ۱۰– ۱– ۲– گندزدایی آب با بهره گرفتن از ازون[۳۴]
ازون یک ماده ضدعفونیکننده و اکسیدکننده خیلی قوی است، دو کیفیتی که مدتها شناخته شده است. به عنوان یک اکسیدکننده میتواند مزه، بو و رنگهای آب استخر را از بین ببرد. مطالعات نشان داده است که ازون برای از بین بردن تمام انواع باکتریها و ویروسها فوقالعاده مؤثر است. ازون میتواند توسط دستگاهی که متصل به سیستم آب استخر است PH بوجود آید. بعضی سیستمها دارای یک محفظه هستند که در آنها هوای فشرده بر روی اشعهی ماوراء بنفش با طول موج کوتاه وجود دارد. وقتی که هوا از روی نور عبور کرده ازون ایجاد شده و سپس به سیستم جریان آب تزریق میگردد که با آب استخر مخلوط میشود[۱].
۲– ۱۱– شیمی آب استخر
آب، متداولترین اندازهگیری شناخته شده از شیمی آب استخر است. جنبههای مختلف دیگر عبارتند از: قلیایی، سختی کلسیم در آب و کل مواد جامد حل شده در آب است.
۲– ۱۱– ۱– PH آب
PH آب با اینکه به طور وسیعی مورد استفاده قرار میگیرد ولی کاملاً درک نشده است. علامت PH نشان دهنده پتانسیل یونهای هیدروژن است. برای مسئول فنی استخر، PH اسیدی یا بازی بودن آب استخر را مشخص میکند. در حالت طبیعی مثلاً آب باران در حالت ایده آل خنثی است و مقدار PH آن برابر با ۷ است . خاصیت اسیدی آب به دلیل حضور یونهای هیدروژن در آب (H+ ) و زمانی آب خاصیت بازی پیدا میکند که در آن یون هیدروکسید( O-H ) ظاهر گردد، آب( H2O ) را میتوان به صورت ( O-H H ) نشان داد که به طور دائم شکسته یا یونیزه( تفکیک) میشود و تعداد هم ارز یونهای هیدروکسید ایجاد می کند. زیرا تعداد هر کدام آنها برابر بوده و در نتیجه آب خالص خنثی میباشد. هر آزمون PH که بر روی آب استخر انجام پذیرد اگر زیر عدد ۷ باشد، آب خاصیت اسیدی دارد و اگر بین ۷ تا ۱۴ قرار بگیرد نشان دهندۀ خاصیت بازی آب است. اگر یک ماده بازی مانند جوششیرین به آب مقطر (خنثی) اضافه شود، تعدادی از یونهای هیدروژن خنثی شده و یونهای هیدروکسید افزایش پیدا میکنند که در نتیجه آن PH محیط نیز افزایش مییابد. اگر مقداری اسید به آب مقطر اضافه شود، غلظت یون هیدروکسید کاهش یافته در نتیجه PH محیط کاهش مییابد. اساساً همین واکنش در استخر شنا رخ میدهد[۱]. آب استخر شنا در مقیاس PH باید شرایط بازی را داشته باشد. زیرا افراد در آبی که مقدار کمی بازی باشد احساس راحتی بیشتری میکنند. اگر PH به پایین تر از ۲/۷ کاهش یابد، سطوح فلز مثل تانک تصفیه، لولهها و سیم پیچهای حرارتی، خورده میشوند. سوزش پوست و بوی شدید کلر میتواند نتیجه آن باشد. از PH بالاتر از ۶/۷ باید اجتناب شود زمانی که PH به ۸ نزدیک میشود باعث کدورت غیرشفافی آب میشود. علاوه بر آن باعث ایجاد جرم در فیلترها لولهها و دستگاههای حرارتی میگردد. در شرایط شیمیایی دیگر مانند سختی و قلیایی نیز رسوب ایجاد میشود. تأثیر ناخواستهی دیگری که بر اثر بالا بودن PH به وجود میآید، کاهش بازده کلری است که به منظور ضدعفونی، به آب اضافه شده است [۱و۴۲و۷۹و۸۰و۸۵و۱۱۱].
۲– ۱۲– سیستم تصفیه و گردش آب[۳۵]
کلیهی استخرهای جدید و مدرن مجهز به سیستم تصفیه گردش آب هستند. سیستمهای تصفیه کاملاً به سه دسته تقسیم میشوند: ماسهای[۳۶] ، دیاتوم[۳۷] (جدار سیلیسی) و سیستم کارتریج سنج[۳۸] فیلترهای ماسه و کارترسنج از نوع سیستمهای فشاری هستند. سیستم دیاتوم میتواند هم از نوع فشاری باشد و هم مکنده. هر سیستم شامل یک پمپ مکنده برای حرکت و مکیدن آب از استخر و عبور دادن آن از طریق فیلترها و واحدهای عملیاتی قبل از برگشت آب به استخر میباشد.
در سیستم ماسهای، آلودگی آب در بالا و یا داخل لایه میانی فیلتر گرفته میشود. در این سیستم از وسایلی استفاده میشود که حتی ذرات ریز را هم جمع آوری می کند. این سیستم با معکوس کردن جریان آب به سمت عقب تمیز شده و قابل استفادهی مجدد میگردد.
فیلترهای کارتریجسنج از سیلندرهای تراوا (نفوذپذیر) تشکیل شده است. فیبرورزی که در داخل سیلندرها قرار دارد، هنگامی که آب از آنها عبور میکند، مواد دارای ذرات ریز را جذب و تمیز میکند. با شست و شو رو به عقب و یا پاک کردن کارترسنج این سیستم تمیز میشود.
در سیستم دیاتوم، فیلتر دارای جدار سیلیسی پاک کننده مواد از طریق عبور جریان آب از لایه نازک خاک دیاتوم است که در آن آب با فشار از یک توری فلزی یا پارچه عبور میکند و وارد محفظه خاک دیاتوم میشود و در لایه میانی ذرات آب گرفته میشود و سپس دریچهی تخلیه باز شده و آب تمیز شده از آن عبور میکند. وقتی دیاتوم کثیف شد خاک دیاتوم تعویض میشود و یک لایه نو از دیاتوم در محفظه ریخته میشود و فیلتر برای سرویس بعدی آماده میشود.
به طور کلی در کلیهی استخرها میزان جریان آب و اندازهی فیلتر باید با توجه به گنجایش و تعداد استفاده کنندگان محاسبه شود. حداقل هر ۶ ساعت یک بار باید آب یک استخر از طریق چرخه فیلتر تعویض شود. در مواردی که استفاده زیاد باشد برای اطمینان از بهداشتی بودن و زلالی آب این تعویض باید هر ۴ تا ۵ ساعت انجام شود[۳۷و ۷۶ ].
۲– ۱۳– ایمنی استخرهای شنا
توجه به ایمنی در استخرهای شنا اهمیت فراوانی دارد. استقبال مردم برای استفاده از استخرها روز به روز بیشتر میشود. امروزه شنا در کشور امریکا یکی از مهم ترین فعالیتهای ورزشی اوقات فراغت مردم است. ۶۰ % مردم حداقل یک بار در سال به ورزش شنا میپردازند، هر چند استخر شنا جای امنی برای شنا است، در امریکا آمار نشان می دهد ۸ تا ۱۰ درصد غرق شدگان در استخرهای شنا میباشند[۷۳].
عناصر حیاتی آب با همه محاسنش، خطراتی هم در بردارد که نادانی بشر، وی را گرفتار گرداب و امواج سهمگین آن می کند، برابر آمار موجود، در هر دقیقه، ۵ نفر از مردم جهان در آب غرق میشوند که چهار نفر آنها به وسیله منجیانغریق نجات یافته و امکان ادامه حیات پیدا میکنند و یک نفر از بین میرود که جمع آن در سال به چهارصد هزار نفر میرسد[۳۶].
در ایران اخبار غرق شدن کودکان یا جوانان و تمام افرادی که به علت عدم آشنایی با فن شنا و یا بر اثر بیاحتیاطی جان خود را در استخرها و دریا از دست میدهند، بسیار تاسف بار است و در حال حاضر نیز مرگ در آب، سومین عامل مرگ و میرهای تصادفی را تشکیل میدهد. از این تعداد تقریبا۴۰ % آن در استخرهای سرپوشیده، روباز، خانگی، کمپها، دریاچهها و حوضچههای شنا اتفاق میافتد. این حوادث زمانی رخ میدهد که غریق به تنهایی اقدام به شناکردن نموده و منجیغریق در محل حضور ندارد. البته تعدادی از این غریقها نیز با حضور منجی غریق جان خود را از دست دادهاند[۲۱].
موارد ایمنی زیادی در استخرهای سرپوشیده وجود دارد که قابل توجه است مثل سیستم برق، سربودن محوطه دوشها و سایر قسمتهای استخر، که میتواند باعث حوادث مختلفی گردد. در سیستم برق لامپهایی که برای روشنایی داخل آب استفاده میشود باید از ولتاژ کم برخوردار باشد[۸۹].
از موارد مهم ایمنی در استخر زلال بودن آب است که بسیار حائز اهمیت است. چرا که منجیغریق باید دید کامل بر استخر و تمامی نقاط آن( عمیق، کمعمق، کفآب) داشته باشد. ضمن اینکه در استخرهای شلوغ پس از ورود شناگران به آب به طور طبیعی آب مقداری کدر میشود و در صورتیکه از ابتدا شفاف نباشد، در وسط برنامه، دیگر چیزی داخل آب قابل رویت نیست. از نکات مهم جهت ایمنی استخرها سر نبودن محوطه اطراف استخر است. چنانچه این بخش لغزنده باشد، خطرات زیادی در پی دارد[۳۶].
۲-۱۳- ۱ - طرح امنیت فضاهای ورزشی
اولین نکته ایمنی که مربوط به مرحله انتخاب مکان است، در نظر گرفتن وسعت کافی مجموعه به منظور فراهمکردن امنیت در تأسیس فضا برای فعالیتهای ورزشی میباشد. طراح نباید از تمام فضا برای ساختن اماکن ورزشی استفاده نماید و یا مساحت زیادی را به منظور تأمین امنیت بلااستفاده بگذارد. قبل از اینکه به کمیت و تعداد زمینهای ورزشی فکر کنیم باید به تأمین امنیت و ایمنی و جلوگیری از خطرات بالقوه آسیب به بازیکنان و تماشاگران فکر کرد]۵۵[.
در ورزش و تربیتبدنی امنیت و ایمنی از اهمیت خاصی برخوردار است. اماکن ورزشی تعداد زیادی از افراد را در ساعات و روزهای مختلف به خود جذب میکنند. این مسئله مورد قبول همه است که افراد با اهداف خاصی به ورزش روی میآورند، ولی همه آنها میخواهند که لذت ببرند ۵۱[.
هرگونه شرایطی که در فضای انجام فعالیت ورزشی بطور بالقوه بتواند منجر به آسیبدیدگی ورزشکار، اعضای برگزارکننده تمرین و یا تماشاچیان گردد، مخاطره انگیز بوده و باید به دید انتقاد جویانه به آن نگریست. عواملی که امکان دارد وضعیت ایمنی در فضای ورزشی را به مخاطره اندازد بیشمارند که از آن قبیل میتوان به عوامل مربوط به وسایل و تجهیزات زمینهای ورزشی اشاره نمود.]۳۰[.
ایجاد امنیت از دو طریق امکان پذیر است. ساخت اماکن و تأسیسات ورزشی بر طبق طرح مصوبی که استاندارد بوده و توانایی ایجاد حداکثر ایمنی را داشته و اتخاذ یک طرح مدیریتی برای کنترل و راهنمایی بازیکنان، تماشاگران و مسئولان.
یک طرح خوب، ایمنی را به وجود میآورد ولی آنرا تضمین نمیکند. ضمانت اصلی در اینجا بر عهده مدیریت است. همچنین یک طرح مدیریتی خوب به تنهایی نمیتواند موجب امنیت و ایمنی گردد]۵۱[.
۲-۱۳- ۲ - ایمنی در ساختمانهای ورزشی (اماکن سرپوشیده)
ایمنی آتش: هم قوانین و مقررات ساختمانسازی و هم پروانهی ایمنی، رعایت شرایط خاصی را برای تأمین ایمنی اماکن و تأسیسات ایجاب میکند، که برای ساخت سالنهای ورزشی باید قوانین مذکور را مد نظر قرار داد. ایمنی آتش شامل کنترل توزیع آتش و دود، محافظت ازساختمان، راه های فرار، دسترسی به توده آتش و فراهم ساختن ابزار لازم برای خاموش کردن آن است.
انبار کردن وسایل وتجهیزات قابل اشتعال: مانند انبار کردن تشکهای ژیمناستیک، چاله ابر در سالنهای ژیمناستیک، کشتی و سایر رشته های ورزشی، میتواند خطراتی جدی را خلق کند. توصیههای لازم برای طراح انبار، شامل یک حصار مقاوم، دودسنج سیمکش شده به تابلوی فرمان کنترل و باز شدن درهای انبار به مسیرهای فرار است.
انباشت زباله: فضاهای غیرقابل دسترس از قبیل قسمتهایی از زیر صندلیهای تاشو میتواند باعث جمعشدن زباله شود.
مسیرهای فرار: نگهداری اسباب و وسایل حجیم مثل میز پینگ پنگ، ترامپولین در راهرو میتواند باعث مسدودشدن مسیرهای فرار شود.
آژیر و سیستم ارتباطی: تخلیه منظم ساختمانهای ورزشی درمواقع ضروری، به اطلاع رسانی مناسب و به موقع بستگی دارد. همچنین دربسیاری از ساختمانهای ورزشی آژیرهایی نصب میشود که قبل از شنیده شدن آژیرهای عمومی، برای رفتن به موقعیتهای ازپیش تعیین شده، هشدار میدهند.
سرویسهای اضطراری: دسترسی آسان برای گروههایی مثل آتشنشانی، پلیس و آمبولانس ضروری است.
آسیبهای برخوردی وکمکهای اولیه: رایجترین آسیبها درساختمانهای ورزشی، ناشی از انجام فعالیتهای ورزشی است. دراین فعالیتها، افراد ممکن است درنتیجه تماس با ابزار و وسایل دچار ضربه، برخورد، افتادن، پیچخوردگی مفاصل و عضلات شوند. به همین منظور ابزار وکمکهای اولیه باید به محل انجام فعالیتهای ورزشی نزدیک باشد.
همسطح کردن: آسیبهای ایجاد شده در افراد فعال میتواند در نتیجه گیرکردن لباسهای ورزشی به برجستگیها رخ دهد. درها و چارچوبهای فضاهای ورزشی باید با دیوارهای مجاور هم سطح شوند. دستگاه های آتشنشان و سایر اسباب و وسایل موجود در ارتفاع پایین، باید در داخل دیوار جا بگیرند و از باز شدن درها به طرف فضاهای پرتردد جلوگیری شوند.
شیشه کاری: امروزه قوانین ساختمانسازی ایجاب میکند که درها، پنجرههای دیواری و غیره با ایمنی لازم شیشهگذاری شوند. عموما باید از شیشه کاری سطوح پایین( نزدیک به کف) درساختمانهای ورزشی اجتناب کرد. و در شیشه گذاریها باید اصول ایمنی را رعایت نمود.
ذخیره مواد شیمیایی: مواد شیمیایی که ممکن است برای نگهداری و گند زدایی مورداستفاده قرار گیرند باید به طور مطمئن انبار شوند.
دسترسی به دستگاه ها: برای حفظ و نگهداری دستگاه ها و ماشینهای مورد استفاده درساختمان( دیگ آبگرم، موتورخانه تصفیه خانه) دسترسی آسان به آنها لازم و ضروری است و در صورت عدم تعمیر میتواند باعث آلودگی محیط و یا بروز بیماری گردد]۳۰ [.
این خدمات، امکان دسترسی به منابع رایانشی اصلی همچون توان پردازش، رسانه های ذخیره سازی و شبکه ها را برای مصرف کنندگان فراهم می آورد.
( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )
مدلهای خدمات رایانش ابری:
ابر عمومی[۲۲]:
این خدمات در معرض استفاده عموم قرار می گیرد و منابع رایانشی بصورت اشتراکی مورد استفاده مصر ف کنندگان قرار می گیرد. این مدل، رایانش ابری محض است. کلیه مشخصات و ویژگی های رایانش ابری در این مدل بطور واضح دیده می شود.
ابر خصوصی[۲۳]:
در این مدل رایانش ابری در سطح دپارتمان ها و بخش های یک سازمان پیاده سازی می شود. سازمان ها، سرویس دهنده ها، نرم افزارها و داده هایشان را در مراکز داده خود داشته باشند. به عبارت دیگر منابع رایانشی و خدمات توسط بخش های مختلف صرفا یک سازمان، اما در چارچوب فناوری رایانش ابری مورد استفاده قرار می گیرد.
ابر گروهی[۲۴]:
در این مدل خدمات ابری صرفا برای گروه مشخصی از سازمان ها تدارک دیده شده است. کلیه خدمات ابرهای عمومی در این مدل هم ارائه می شود تنها مصرف کنندگان به مجموعه مشخصی محدود می شوند.
ابر ترکیبی[۲۵]:
مصرف کننده در این مدل بخشی از نیازهای IT خود را به کمک ابرهای عمومی، بخشی را با ابرهای گروهی و بخشی را در ابرهای خصوصی و یا حتی با راهکارهای سنتی IT تامین میکند.
نگاشتکاهش
نگاشتکاهش یک مدل برنامهنویسی در مورد محاسبات توزیع شده بر روی حجم بالایی از دادهها میباشد. همچنین نگاشتکاهش یک چارچوب نرمافزاری است که در سال ۲۰۰۴ توسط گوگل برای پردازش توزیع شدهی دادههای با مقیاس بالا توسط کلاسترهایی از کامپیوترها ارائه شد [۷]. این چارچوب در زمینههای مختلفی همچون مرتب سازی توزیع یافته[۲۶]، ساخت اندیس معکوس[۲۷]، کلاستربندی اسناد[۲۸] و فراگیری ماشین[۲۹] [۸]مورد استفاده قرار گرفتهاست. همچنین مدل نگاشتکاهش برای استفاده در محیطهای مختلف رایانشی مانند سیستمهای چند هستهای[۳۰] [۹, ۱۰]، محیطهای رایانشی داوطلبانه[۳۱] [۱۱]، محیطهای ابری پویا[۳۲] [۱۲] و محیطهای سیار[۳۳] [۱۳] نیز تطبیق سازی شدهاست کرد [۴]. بعنوان مثال شرکت گوگل برای اینکهایندکسهایش را مجددا بطور کامل ایجاد کند از مدل نگاشتکاهش استفاده کرد [۱۴]. لذا این مدل برنامه نویسی بشکل وسیعی در زمینه رایانش ابری مورد استفاده قرار گرفتهاست و پیاده سازیهای مختلفی از این مدل برنامه نویسی، در ابرهای شرکتهای بزرگ مانند گوگل و فیسبوک[۳۴] مورد استفاده قرار گرفته است.
مدل نگاشتکاهش همانطور که در نشان داده شدهاست از دو تابع اصلی تشکیل شدهاست. تابع نگاشت[۳۵] ورودی را در قالب جفتهای کلید/مقدار[۳۶] دریافت و پردازش میکند و بعنوان خروجی جفتهای کلید/مقدار میانی را برمیگرداند. کتابخانهی نگاشتکاهش[۳۷]، تمامی مقدارهای میانی که دارای کلید برابر هستند را در یک گروه جمع آوری کرده و به تابع کاهش[۳۸] ارسال میکند. ورودی تابع کاهش، یک کلید و لیستی از مقادیر مربوط به آن کلید است که پس از پردازش، خروجی نهایی را بر میگرداند [۳]. همچنین در مراحل اصلی مدل و نیز مسیر حرکت دادهها در این مدل برنامه نویسی بشکل مصور نشان داده شده است.
شکل ۲‑۱: مراحل مدل نگاشت کاهش
شکل ۲‑۲: شمای کلی مدل برنامه نویسی نگاشت کاهش
[برگرفته از مقاله شماره [۱۵]]
برای آشنایی بیشتر با مدل نگاشتکاهش، در نحوه اجرای برنامه WordCount نشان داده شدهاست. این برنامه فایل متنی را دریافت کرده و تعداد تکرار هر کلمه را محاسبه میکند. ورودی تابع نگاشت، یک جفت شامل آدرس شروع یک خط و محتوای آن خط میباشد و بعنوان خروجی، هر کلمه به همراه عدد یک را برمیگرداند. در مرحلهی shuffling، جفتهایی که کلید برابر دارند تشکیل یک لیست را میدهند که هر لیست به یک تابع کاهش ارسال میشود. خروجی تابع کاهش، جفتی شامل کلمه و تعداد تکرار آن میباشد.
شکل ۲‑۳: نحوه اجرای برنامه WordCount در نگاشتکاهش
نگاشتکاهش اجازه میدهد تا عملیات نگاشت و کاهش بصورت توزیع یافته اجرا شود. هر یک از توابع نگاشت مستقل از دیگری اجرا میشوند کهاین ویژگی نشان دهندهی اجرای موازی برنامههاست. همچنین توابع کاهش نیز بطور مستقل و به موازات هم اجرا میشوند. در صورتی که یکی از ماشینهای شبکه برای مدت زمان خاصی جوابی نرسد، آن ماشین بعنوان ماشین متوقف شده[۳۹] شناخته میشود و وظایفش به ماشین دیگری محول میشود [۴]. لذا مدیریت اجرای برنامه هنگام بروز خطا بعهدهی این چارچوب نرمافزاری است.
آپاچی هدوپ
آپاچی هدوپ[۴۰] چارچوب نرم افزاری است که قادر به اجرای برنامهها بصورت توزیع یافته، روی کلاسترهای بزرگی از کامپیوترهاست [۱۶]. هدوپ کاربران را قادر میسازد تا بتوانند چندین پتابایت[۴۱] داده را بصورت توزیع یافته روی کلاسترهایی از هزاران کامپیوتر بطور موازی اجرا کنند. هدوپ از چارچوب نرم افزاری نگاشتکاهش و سیستم فایل گوگل[۴۲]، مشتق شدهاست که با همکاری چندین شرکت [۱۷] با زبان برنامه نویسی جاوا[۴۳] پیاده سازی شدهاست. شرکت یاهو بیشترین سهم را در تولید هدوپ دارد و بطور گسترده از این چارچوب استفاده میکند [۱۸]. در تعدادی از شرکتهایی که از هدوپ استفاده میکنند و در نیز یک کلاستر هدوپ نشان داده شدهاست.
شکل ۲‑۴: برخی از شرکتهایی که از هدوپ استفاده میکنند
[منبع [۱۹]]
شکل ۲‑۵: نمونهای از یک کلاستر هدوپ
[منبع [۲۰]]
آپاچی هدوپ از دو مولفه اصلی تشکیل شدهاست. برای اجرای برنامهها، چارچوب نرم افزاری نگاشتکاهش را پیاده سازی میکند و برای ذخیرهی دادهها روی ماشینهای پردازشگر، یک فایل سیستم توزیع یافته[۴۴] را فراهم میکند. نگاشتکاهش و سیستم فایل توزیع یافته طوری طراحی شدهاند که هرگونه مشکل و عدم موفقیت در اجرای برنامهها را بطور خودکار مدیریت و برطرف میکنند [۱۶]. لذا کاربر کافیست تمرکز خود را روی برنامهی خود معطوف کند و بدون داشتن دانشی درباره مباحث شبکه و مسائل اجرای توزیع یافته، برنامه اش را به شکل توزیع شدهای اجرا کند.
فایل سیستم توزیع یافته هدوپ (HDFS)
HDFS یک فایل سیستم توزیع یافته[۴۵]، مقیاس پذیر[۴۶] و قابل حمل[۴۷] است که با زبان جاوا برای چارچوب هدوپ پیاده سازی شدهاست. این فایل سیستم میتواند دادههای با حجم بسیار بالا را روی چندین ماشین ذخیره کند [۲۱].
HDFS متادیتای مربوط به فایل سیستم و دادههای نرمافزارها را بطور جداگانه نگهداری میکند. HDFS همانند سایر فایل سیستمهای توزیع شده همانند PVFS [22, 23]، Lustre [24] و GFS [25, 26] متادیتا را روی یک سرور اختصاصی ذخیره میکند. این سرور اختصاصی در HDFS، NameNode نام دارد. دادههای نرمافزارها روی سایر سرورها بنام DataNode ذخیره میشوند. تمامی سرورها به همدیگر متصل بوده و با پروتکل TCP/IP با یکدیگر تبادل داده دارند. برخلاف PVFS و Lustre، DataNodeها در HDFS از مکانیزمهایی همچون RAID [27] برای محافظت از دادهها استفاده نمیکنند. بلکه همانند GFS برای افزایش قابلیت اطمینان[۴۸]، دادهها بصورت تکراری روی چندین DataNode ذخیره میشوند. محتوای فایلها به بلاکهای بزرگی تقسیم بندی میشود و هر بلاک مستقل از سایر بلاکها در چند DataNode بصورت تکراری ذخیره میشود. تعداد تکرار دادهها بصورت پیش فرض برابر با سهاست. اما کاربر بسته به نیاز میتواند آن را تغییر دهد [۲۰].
در یک کلاستر هدوپ نشان داده شدهاست که از یک NameNode و چهار DataNode تشکیل شدهاست. همچنین نحوه ذخیره یک فایل متشکل از ۴ بلاک نیز در شکل نشان داده شدهاست. NameNode میداند که هر فایل از کدام بلاکها تشکیل شدهاست و این بلاکها در کدام DataNodeها قرار دارند. در نحوه نوشتن فایلها روی HDFS نمایش داده شدهاست. هنگام ایجاد یک فایل روی سیستم فایل، ابتدا کلاینت HDFS، آدرس فایل را به NameNode میدهد. NameNode به ازای هر بلاک از فایل، لیستی از DataNodeهایی که میتوانند بلاکها را در خود ذخیره کنند را برمیگرداند. سپس کلاینت، بلاکها را به روش لولهای[۴۹] در DataNodeها ذخیره کرده و پیغام تایید[۵۰] به NameNode ارسال میشود. هنگام خواندن یک فایل از روی HDFS نیز ابتدا کلاینت آدرس بلاکهای فایل مورد نظر را از NameNode دریافت کرده و سپس بلاکها را از نزدیکترین DataNode میخواند.
شکل ۲‑۶: ذخیره فایل در فایل سیستم توزیع شده هدوپ
[منبع[۲۸]]
شکل ۲‑۷: نحوه نوشتن فایل درHDFS
]منبع [۲۰][
علاوهبراین HDFS شامل بخش دیگری به نام Secondary Namenode است. وظیفهی این قسمت، این است که در بازههای زمانی منظم از ساختار حافظهی Namenode تصویری[۵۱] تهیه میکند. این تصاویر باعث میشود زمانی که Namenode دچار مشکل شده و بطور غیرمعمول از اجرا خارج میشود، بتواند مجددا شروع به کار کند. بدون اینکه نیاز باشد بسیاری از اعمال را مجددا انجام دهد [۲۱].
چارچوب نگاشتکاهش(MapReduce)
روی فایل سیستم توزیع شده(HDFS)، موتور نگاشتکاهش قرار میگیرد که از یک دنبال کننده برنامه یا JobTracker تشکیل شدهاست. نرم افزارهای کلاینت برای اجرای برنامهها ابتدا برنامه را به JobTracker ارسال میکنند. ماشینهای پردازشگر دارای یک دنبالکننده وظیفه یا TaskTracker برای اجرای وظایف دریافتی هستند. هنگامی که JobTracker یک برنامه را دریافت میکند آن را به چند وظیفه[۵۲] تقسیم کرده و وظایف را برای اجرا بین TaskTrackerهای موجود توزیع میکند. وظایف طوری بین TaskTrackerها توزیع میشود که دادههای هر وظیفه در نزدیکترین مکان به آن TaskTracker باشد. در سیستم فایلهای آگاه به قفسه[۵۳]، JobTracker میداند که کدام ماشین حاوی داده موردنظر است و کدام ماشینها مجاور یکدیگر قرار دارند. اگر JobTracker نتواند وظیفه را به ماشینی که داده در آن قرار دارد بدهد، اولویت با ماشینی است که در همان قفسه[۵۴] قرار دارد. این کار باعث کاهش ترافیک در شبکه اصلی میشود. درصورتی که یک TaskTracker موفق به انجام وظیفه خود نشود یا فرصت اجرای برنامه به اتمام برسد، آن بخش از برنامه مجددا برای اجرا زمانبندی و به TaskTracker دیگری ارسال میشود. در ارتباط بین این اجزا نمایش داده شدهاست. همانطور که در شکل مشاهده میشود، NameNode و JobTracker در ماشین Master اجرا میشوند و DataNode و TaskTracker در ماشینهای Slave اجرا میشوند. کاربر برنامهی موردنظر را به ماشین Master داده و این ماشین، برنامه را بین ماشینهای Slave تقسیم و اجرا میکند. ماشین Master بطور خودکار اجرای برنامه را مدیریت میکند.
شکل ۲‑۸: ساختار کلی یک کلاستر هدوپ
[منبع [۲۹]]
فصل سوم
مروری بر تحقیقات انجام شده
مروری بر تحقیقات انجام شده
استفاده از حداکثر توان ماشین ها و رسیدن به بالاترین سرعت ممکن در پردازش ها یکی از زمینه هایی است که در سال های اخیر بسیار مورد توجه محققان قرار گرفته است. لذا محققان همیشه سعی در استفاده حداکثری از توان پردازندهها و حافظه اصلی داشته اند که با ایجاد واحد پردازش گرافیکی چند منظوره[۵۵] تلاش های بسیاری نیز برای استفاده از این قدرت بالقوه در کناره پردازنده مرکزی صورت گرفته است. در ادامه برخی از تلاش هایی که برای استفاده بهینه از این منابع صورت گرفته ذکر شده است. این تلاش ها بطور خاص در خصوص استفاده بهینه از پردازنده و واحد پردازش گرافیکی و افزایش سرعت پردازش در مدل برنامه نویسی نگاشتکاهش میباشند. بعنوان مثال، [۳۰] به دنبال ارائه یک چارچوب مبتنی بر نگاشتکاهش بر روی GPU است. با توجه به اینکه پردازنده گرافیکی مورد استفاده در این مقاله محصول شرکت انویدیا[۵۶] است لذا در این مقاله از پلتفرم CUDA[57] با زبان برنامه نویسی C++ برای ایجاد برنامه خود براساس مدل نگاشتکاهش، که پردازش داده متنی است، استفاده می کند. طبق چارچوب ارائه شده سرعت پردازش نسبت به حالتی که برنامه روی CPU اجرا شده است ۳۲ بار سریعتر است. لذا با استفاده بهینه از توان پردازشی GPU سرعت را افزایش داده است. نکته ای که در این مقاله باید مورد توجه قرار گیرد این است که پیاده سازی انجام شده روی تنها یک ماشین بوده و برنامه روی فقط یک ماشین اجرا شده است. لذا مسائلی همچون زمان ارسال داده ها روی شبکه، ترافیک شبکه و سایر مسائل زمان اجرای برنامه روی شبکه مورد بررسی قرار نگرفته است.
یکی از زمینه هایی که با حجم بالایی از تصاویر سروکار دارد ستارهشناسی[۵۸] است. در این زمینه ما با تصاویر ماهواره ای بسیار زیاد و پردازش های مختلف روی آن ها مواجهیم. لذا تلاشهای بسیاری نیز برای پردازش تصاویر ماهواره ای صورت گرفته است. [۳۱] از الگوریتم ISODATA[59] برای خوشه بندی تصاویر ماهوارهای استفاده می کند. این مقاله برای افزایش سرعت پردازش، الگوریتم ISODATAی موازی مبتنی بر مدل برنامه نویسی نگاشت کاهش را پیاده سازی می کند. در این روش برای پردازش تصاویر، به ازای هر فایل تصویری، تعدادی فایل متنی ایجاد می کند. بطوری که هر خط از فایل متنی مشخص کنندهی مقدار یک پیکسل از تصویر است و برای پردازش تصاویر، محتوای فایل های متنی را پردازش می کند. در این برنامه که روی CPU و کلاستری حاوی ۹ ماشین اجرا شده است، تاثیر تعداد Mapها، حجم داده و تعداد ماشین ها مورد بررسی قرار گرفته است. هر ماشین پردازشگر حاوی ۸ هسته پردازنده و ۸ گیگابایت حافظه اصلی است. همانطور که در مشاهده می شود با توجه به شرایط مساله، زمان پردازش، تقریبا رابطه خطی با افزایش حجم داده ها دارد.
شکل ۳‑۱: تاثیر افزایش داده ها بر زمان پردازش در کلاسترهای مختلف
همچنین در حالتی که حجم داده ورودی ۱۰۰۰ مگابایت است زمان پردازش بین کلاسترهای مختلف تقریبا برابر است اما با افزایش داده ها اختلاف زمان بین کلاسترهای مختلف نیز افزایش می یابد بطوریکه در حالتی که ۸۰۰۰ مگابایت داده داریم زمان پردازش در کلاستری با ۸ ماشین، تقریبا یک سوم حالتی است که ۴ ماشین داریم و این نشان می دهد که هرچه کلاستر بزرگتر و داده ها بیشتر باشد، عملکرد هدوپ بهتر و کارایی نیز بیشتر است. علاوه براین در ادامه ی مقاله همانطور که در نشان داده شده است، بیان میشود که تغییر تعداد Map Taskهایی که بطور همزمان در هر نود اجرا می شود، تاثیر بسزایی در زمان پردازش دارد. انتخاب مقدار مناسب، زمان پردازش را بطور قابل ملاحظه ای کاهش می دهد. افزایش یا کاهش بیش از حد تعداد مپرها تاثیر منفی بر زمان پردازش داشته و سربار ایجاد شده، زمان پردازش را افزایش می دهد. البته در این مقاله مقدار مناسبی را برای تعداد Map Taskها تعیین نکرده و فقط روند کلی را نشان دادهاست.
۳-۲-۳-۲-موارد رجوع ضمنی به عرف ۸۷
نتایج ۹۲
پیشنهادات ۹۴
فهرست منابع ۹۵
بیان مسأله
اجتماعات انسانی همواره با حقوق همراه بوده و حقوق پیش از آنکه قانونگذاری به وجود آید، به صورت روابط ساده بین آدمیان و به گونهی عرف و عادت، بین آنان جریان داشته است، عرف پدیدهای است بر آمده از نیازمندیهای اجتماعی که مردم همواره آن را به طور مکرر و از روی اراده و بدون احساس نفرت و کراهت انجام میدهند، این پدیدهی اجتماعی که به مرور زمان به صورت یک قاعدهی حقوقی در آمده است و از نیروی الزام آور بهرهمند میگردد، دارای اصطلاحات و گونههایی است که در فقه و حقوق اسلام به شیوه های گوناگون از آنها نام برده شده است.
عرف با نامهای دیگری از جمله سیره، طریقه، ارتکاز عقلا، سیرهی متشرعه و… به کار رفته است، علمای فقه و اصول شیعه با بحث دربارهی اعتبار و حجیت عرف و ارائه دیدگاه های گوناگون دربارهی آن توانستهاند در گذر زمان گرایشها و مکتبهایی را دربارهی حجیت عرف سامان دهند که امروزه به هنگام بررسی مکاتب فقه اسلام، از ویژگیهای مکتب عرف شیعه شمرده میشود، این مکتب دارای قلمروهای کاربردی گوناگونی از جمله کشف حکم، تکمیل قانون و… میباشد.
در قانون مدنی ایران در حدود ۷۳ با عرف یا الفاظی مترادف آن استعمال گردیده و قانون معطوف به آنها گشته است، و در صورت عدم وضوح قوانین، به عنوان یک قاعدهی حقوقی مورد حکم قرار گرفته و به رفع اجمال و تکمیل قانون میپردازد.
اهمیت و ضرورت تحقیق
موضوع عرف و جایگاه آن در فقه امامیه و حقوق مدنی ایران از مهمترین مباحث عصر حاضر محسوب میشود و در رسانه های عمومی از قبیل مطبوعات مورد بحث و مناقشه بوده و در مورد جایگاه آن در قانونگذاری دیدگاه های متفاوتی مطرح گردیده است.
اهمیت عرف شناسی از آنجا است که بخش عمدهای از متون فقهی، مشتمل بر مفاهیم و معانی عرفی بوده، و بسیاری از مباحث فقهی، در برگیرندهی مسائل و موضوعات عرفی است، و درک صحیح این بخش از مسائل و موضوعات و فهم صحیح آن دسته از متون، به شناخت عرف از زوایای گوناگونی که در دانش فقه مطرح شده، بستگی دارد.
فهم عرفی از عناصری است که در استنباط احکام شرعی موثر است، چرا که پیام آوران خدا از میان مردم برانگیخته شدهاند تا با مردم سخن بگویند و حقایق را برای آنان تبیین نمایند، از این رو فهم ادله شرعی و خطابات دین برای نسلهای بعد متوقف بر این است که آنان عرف زمان صدور را به خوبی درک کنند و خطابات شرعی را بر معانی عرفی همان زمان حمل نمایند.
( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )
چون تا کنون جایگاه عرف و محدودهی کاربرد آن در دانش فقه به خوبی تبیین نشده است، بحث دربارهی آن ضرورت مییابد، زیرا برخی گرفتار افراط شده و تا پرتگاه عرف مداری فقه پیش رفتهاند و عدهای دچار تفریط شده و تا درهی انکار بر مرجعیت عرف در شناخت مفاهیم و الفاظ سقوط کردهاند.
اهداف پژوهش
اهدافی که در انتخاب موضوع جهت تحقیق و بررسی مورد نظر بود عبارتند از:
بررسی جایگاه و اهمیت عرف در فقه امامیه
شناخت ماهیت عرف و گونه های مختلف آن
آشنای با ادله و شرایط حجیت عرف
شناخت کاربرد عرف در فقه و حقوق
بررسی انعکاس عرف در قانون مدنی ایران
سؤالهای پژوهش
سؤال اصلی
عرف در فقه امامیه و حقوق مدنی ایران از چه جایگاهی برخوردار است؟
سؤالهای فرعی
عرف و عادت به چه معناست؟
عرف از چه عناصر و ارکانی تشکیل میگردد؟
ادله و شرایط حجیت عرف چیست؟
عرف در فقه و حقوق چه کاربردی دارد؟
آیا عرف منبع مستقلی برای استنباط احکام فقهی شمرده میشود؟
فرضیه های پژوهش
از دیدگاه امامیه عرف به عنوان منبع شناخت احکام شرعی محسوب نمیشود، بلکه از جهات دیگری که کاشفیت از رأی معصوم داشته باشد، حجیت مییابد.
عرف در کشف حکم و تکمیل قانون نقش بسزایی دارد.
روش تحقیق
عمده روش این تحقیق کتابخانهای بوده که به بررسی و مطالعه کتابهای موجود در خصوص موضوع پرداخته شده است و ابزار گردآوری اطلاعات به صورت فیش برداری میباشد.
ساختار تحقیق
این نوشتار در سه فصل تنظیم شده است:
فصل اول: کلیات مربوط به ماهیت شناسی عرف، تفاوت آن با مفاهیم مشابه و گونه های عرف.
فصل دوم: ادله، مکاتب و شرایط حجیت عرف.
فصل سوم: اهمیت و نقش عرف نزد امامیه و کاربرد آن در فقه و حقوق.
۱-کلیات
۱-۱مفهوم شناسی عرف
دین اسلام و جوهرهی اصلی آن ثابت و لا یتغیر است، اما احکام فقهی آن که بخش عمدهی امور دینی و بیشترین نیازهای مورد ابتلای جوامع مختلف بشری را تشکیل میدهند پویا و انعطاف پذیر است. زیرا جوهرهی دین، حقیقتی مربوط به امور ثابت است و ذاتاً قابل تغییر نیست مثل توحید و نبوت، اما احکام فقهی و عملی دین مربوط به اموری میگردد که ذاتاً ثابت نیستند و احتمال تغییر در آنها وجود دارد، دین اسلام دینی است که در ذات خود قواعدی دارد که میتواند با توجه به نیازها و احتیاجات منطقی انسانها در همهی زمانها و مکانها پاسخگوی سبز فایل باشد، یکی از این قواعد کلی پدیدهای به نام عرف است که میتواند پل ارتباطی بین احکام ثابت دینی و فقه پویا با تغییرات و تحولات اجتماعی باشد.
بنابراین برای شناخت این پدیده لازم است ابتدا به بررسی موارد استعمال لغوی عرف و تعریفهای اصطلاحی آن و سپس ذکر تفاوتهای آن با مفاهیم مشابه پرداخته شود و در نهایت به بیان عناصر و ارکان عرف اقدام شود تا هرگونه ابهام در شناسایی عرف از بین برود.
۱-۱-۱عرف در لغت و اصطلاح
۱-۱-۱-۱عرف در لغت
لغت شناسان برای واژه عرف معانی گوناگونی را ارائه دادهاند که در ذیل به برخی از آنها اشاره میشود:
«تتابع، اتصال و پی در پی بودن»[۱]، «قرار، آرامش و سکون»[۲]، «معرفت و شناخت»[۳]، «امر شناخته شده و متداول بین مردم»[۴]، «فعل پسندیده از ناحیه عقل یا شرع»[۵]، «خوی و عادت»[۶]، «اسم برای اعتراف و اقرار»[۷]
برخی از این معانی، معانی مستقلی برای این واژه نیست، بلکه مورد استعمال و زیر مجموعه معانی دیگر است، ابن فارس میگوید:
«در عرف» ]ع ر ف[ بردو اصل و معنا دلالت میکند: اول تتابع و اتصال بعضی اجزای یک چیز به اجزای دیگر آن، دوم، سکون و طمأنینه.[۸]
در همین راستا گفته شده است:
«ریشه و اصل در این ماده بیش از یک معنا نیست و آن در اطلاع و شناخت خصوصیات و آثار چیزی است، شناختی که معروف را از غیر خود جد نماید، از این رو «معرفت» اخص از «علم» است، بنابراین «معروف» به چیزی گفته میشود که «شناخته شده، مورد اطلاع و ممتاز از غیر خود است.» در مقابل منکر که از جهت خصوصیات و آثار مجهول است، و «عرف» به «شیء آشکار، بلند و شناخته شده» گویند.»[۹]
بررسی تأثیر توانبخشی شناختی رایانهای بر حافظه معنایی بیماران آسیب مغزی
بررسی تأثیر توانبخشی شناختی رایانهای بر حافظه رویدادی بیماران آسیب مغزی
بررسی تأثیر توانبخشی شناختی رایانهای بر حافظه آیندهنگر بیماران آسیب مغزی
بررسی تأثیر توانبخشی شناختی رایانهای بر حافظه روزمره بیماران آسیب مغزی
سؤالهای پژوهش
برنامه توانبخشی شناختی رایانهای چه تأثیری بر حافظه کاری بیماران آسیب مغزی دارد؟
برنامه توانبخشی شناختی رایانهای چه تأثیری بر حافظه معنایی بیماران آسیب مغزی دارد؟
برنامه توانبخشی شناختی رایانهای چه تأثیری بر حافظه رویدادی بیماران آسیب مغزی دارد؟
برنامه توانبخشی شناختی رایانهای چه تأثیری بر حافظه آیندهنگر بیماران آسیب مغزی دارد؟
برنامه توانبخشی شناختی رایانهای چه تأثیری بر حافظه روزمره بیماران آسیب مغزی دارد؟
فرضیههای پژوهش
برنامه توانبخشی شناختی رایانهای به بهبود عملکرد حافظه کاری بیماران آسیب مغزی کمک میکند
برنامه توانبخشی شناختی رایانهای به بهبود عملکرد حافظه معنایی بیماران آسیب مغزی کمک میکند
برنامه توانبخشی شناختی رایانهای به بهبود عملکرد حافظه رویدادی بیماران آسیب مغزی کمک میکند
برنامه توانبخشی شناختی رایانهای به بهبود عملکرد حافظه آیندهنگر بیماران آسیب مغزی کمک میکند
برنامه توانبخشی شناختی رایانهای به بهبود عملکرد حافظه روزمره بیماران آسیب مغزی کمک میکند
تعریف اصطلاحات
تعاریف نظری
آسیب مغزی تروماتیک (TBI)
بر اساس تعریف مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریهای آمریکا (۲۰۱۰) آسیب ساختاری و یا اختلال فیزیولوژیک در عملکرد مغز ناشی از ضربه بیرونی به سر میباشد. آسیب مغزی تروماتیک ممکن است در اثر برخورد سر با یک مانع، ضربه یا تکان شدید سر اتفاق افتد و عملکرد طبیعی مغز را مختل میسازد. شدت علائم و سطح ناتوانی پس از آسیب مغزی بستگی بهشدت آسیب اولیه دارد، اما در اغلب موارد آسیب مغزی با عوارض جسمی، احساسی و شناختی همراه است.
حافظه
توانایی دریافت، اندوزش و بازیابی اطلاعات است (ویلسون، ۲۰۰۹).
توانبخشی شناختی
مجموعه ساخت یافته از فعالیتهای درمانی طراحی شده برای آموزش مجدد حافظه و سایر عملکردهای شناختی فرد است که بر پایه ارزیابی و درک اختلالات مغزی و رفتاری بیمار میباشد (سیسرون و همکاران، ۲۰۰۵).
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
تعاریف عملیاتی
آسیب مغزی تروماتیک (TBI)
منظور از آسیب مغزی تروماتیک در این پژوهش، آسیب ساختاری و یا اختلال شناختی در عملکرد مغز که در اثر برخورد سر با یک مانع، ضربه یا تکان شدید سر اتفاق افتد و عملکرد طبیعی مغز را مختل میسازد.
حافظه
نمرهای که فرد از آزمونهای حافظه کاری، معنایی، رویدادی، روزمره و آیندهنگر به دست میآورد
توانبخشی شناختی
انجام تمرینات پیشبینی شده در نرمافزار توانبخشی حافظه که توسط نویسنده طراحی شده است و شامل ماژولهای مختلف برای توانبخشی انواع حافظه ازجمله حافظه کاری، معنایی، رویدادی، روزمره و آیندهنگر است.
مبانی نظری و پیشینه پژوهش
فصل ۲
مبانی نظری و پیشینه پژوهش
مقدمه
بروز اختلالات حافظه بعد از آسیبهای عصبشناختی، بسیار شایع است. تقریباً ۱۰ درصد از افراد سالمند بالای ۶۵ سال، دچار دمانس هستند که همیشه آسیب حافظه پیامد اجتنابناپذیر آن است. در حدود ۳۴ درصد از افراد مبتلا به ام.اس، دچار مشکلات متوسط تا شدید حافظه هستند و همچنین تقریباً ۷۰ درصد از افراد مبتلا به ایدز چنین وضعی را دارند. حدود ۳۶ درصد از بازماندههای آسیب مغزی تروماتیک با آسیب جدی حافظه برای باقیمانده عمرشان، زندگی کنند. تقریباً ۷۰ درصد از بازماندههای آنسفالیت، اختلالات حافظه را تجربه میکنند، حدود ۱۰ درصد از افراد دچار صرع قطعه گیجگاهی نیز دچار اختلال حافظه هستند. بازماندههای سکته مغزی، تومور مغزی، سکته قلبی، نشانگان کورساکوف[۲۸]، مسمومیت با منواکسید کربن، مننژیت و بیماریهای کمتر شناختهشده ممکن است همچنین مشکلات شدید حافظه را تجربه کنند.
با توجه به تعداد زیاد و شدت مشکلاتی که این افراد در زندگی روزمره با آنها روبرو هستند، کمک و راهنمایی کمی برای آنها و خانواده آنها وجود دارد. بسیاری از آنها در سن کار هستند و بازگشت به کار برای آنها نامحتمل است؛ بسیاری از این افراد استقلال خود را از دست خواهند داد زیرا آنها نمیتوانند مواردی را که برای هدایت زندگی روزمره مهم هستند را به یاد آورند مثلاً آیا آنها غذا خوردهاند یا کجا دارند میروند، یا چه کاری انجام دادهاند. بسیاری از آنها دچار اضطراب، تنش و فقدان اعتمادبهنفس میشوند. این مشکلات چند برابر میشوند وقتی خانواده آنها به خاطر نگرانی در مورد آینده یا به خاطر اینکه آنها مجبورند از فرد دچار آسیب حافظه مراقبت کنند دچار استرس شدید میشوند. این نگرانی میتواند به واسطه ناراحتیها تقریباً غیرقابلتحمل به خاطر شنیدن یک سؤال که هر روز چند بار و یا هر ساعت تکرار میگردد، تشدید گردد.
دیدگاه غالب بسیاری از عصب شناسان و جراحان مغز و اعصاب، برخی از روانپزشکان و تعداد کمی از عصب روانشناسان این است که کار کمی میتوان برای کاهش مشکلات افراد دچار آسیب حافظه انجام داد. این دیدگاه احتمالاً از این دیدگاه نشأت میگیرد که برای بازیابی عملکرد ازدسترفته حافظه کار کمی میتوان انجام داد و درواقع در حال حاضر هیچ دارویی، عمل جراحی، یا ورزشی نمیتواند حافظه را باز گرداند با اینحال، پذیرش این واقعیت که در حال حاضر ما کار کمی میتوانیم برای بازگرداندن عملکرد حافظه انجام دهیم به این معنا نیست که هیچ کاری نمیتوانیم برای کاهش و یا تعدیل مشکلات واقعی پیش روی افراد دچار آسیب حافظه انجام داد.
در این فصل، پس از ارائه تعاریفی از حافظه، به انواع حافظه و اختلالات مربوط به هرکدام خواهیم پرداخت سپس بهبودی، مکانیسمهای بهبودی و روشهای توانبخشی حافظه و نهایتاً توانبخشی شناختی به کمک رایانه را مطرح خواهیم ساخت و در سراسر این فصل، تلاش شده است پژوهشهای مربوط به هر مبحث، بهصورت دقیق و روشن آورده شود و در نهایت یک جمعبندی از مطالب فصل ارائه خواهد شد.
آسیب مغزی تروماتیک
آسیب مغزی عبارت است از بروز اختلال در کارکرد مغز در اثر وارد شدن نیرویی مستقیم یا غیرمستقیم به سر. اصطلاحاتی نظیر ضربه مغزی و آسیب تروماتیک خفیف مغزی اغلب به جای یکدیگر به کار میروند. اگرچه هیچ تعریف یکدست و واحدی برای ضربه مغزی وجود ندارد ضربه مغزی آسیب شایعی است که به عنوان یک نگرانی عمده در حیطه مراقبت سلامت جلوه میکند. سالانه ۱۰ میلیون نفر در جهان دچار آسیب مغزی تروماتیک (TBI) میشوند (کوهلر و همکاران، ۲۰۱۱) و در آمریکا، هر ساله ۷/۱ میلیون نفر دچار آسیب مغزی میشوند تگلیافری، کومپگنون، کورسیک، سروادی و کوراس[۲۹] (۲۰۰۶) بر اساس مطالعات مختلف در کشورهای اروپایی، نرخ بروز سالانه TBI را ۲۳۵ مورد در ۱۰۰۰۰۰ نفر محاسبه کردند. در ایران نیز آسیب مغزی از نظر مرگومیر دارای رتبه دوم است و یکی از علل ناتوانیهای طولانیمدت و از کارافتادگی در افراد زیر ۲۴ سال شناخته میشود (ابراهیمی فخار، مشیری و زند، ۱۳۸۶). هزینههای مستقیم (درمان) و غیرمستقیم (مثل از کار افتادگی) این موارد تنها در آمریکا ۶۰ میلیارد دلار تخمین زده شده است (فینکل استین، کورسو و میلر[۳۰]، ۲۰۰۶).
آسیب مغزی تروماتیک ممکن است در اثر برخورد سر با یک مانع، ضربه یا تکان شدید سر اتفاق افتد و عملکرد طبیعی مغز را مختل میسازد. آسیب مغزی تروماتیک عمدتاً به دلیل تصادفهای رانندگی، حوادث ورزشی، سقوط و درگیری و نزاع روی میدهد (موسسه ملی سلامت[۳۱]، ۱۹۹۸).
آسیب مغزی میتواند موضعی یا منتشر باشد و انواع مختلفی دارد ازجمله کوفتگی مغز[۳۲]، هماتوم روی سختشامه[۳۳] (EDH)، هماتوم زیر سختشامه[۳۴] (SDH)، خونریزی تحت عنکبوتیه[۳۵] (SAH)، خونریزی داخل بطنی[۳۶] (IVH)، هماتوم داخل مغزی[۳۷] (ICH)؛ همچنین بسته به مکان آسیب (پیشانی، گیجگاهی، آهیانه ای و پسسری) و جهت آسیب (چپ، راست یا دو طرفه علائم متفاوت داشته باشد.
شیوع
آسیب مغزی تروماتیک یکی از علل عمده مرگ و ناتوانیهای طولانیمدت برای اشخاص ۳۵ ساله و جوانتر است و طی تخمینهای به عمل آمده حدود ۸۰ تا ۹۰ هزار نفر در سال با ناتوانی طولانیمدت به دنبال TBI زندگی میکنند. ۵٪ این آسیبها نیز منجر به مرگ میشود؛ ۱۴٪ موارد ممکن است در حد متوسط تا شدید باقی بمانند و مابقی در دسته ترومای خفیف قرار میگیرند. پیشرفتهای چشمگیر در حوزه جراحیهای ترومای سر و نیز بهبود خدمات بیمارستانی و نظام مراقبت از افراد دچار تروما در طول چند ساله اخیر در کشور ما سبب افزایش بقا و بهبود بیشتر بیماران متحمل TBI شده است. با این حال نقایص شناختی و حرکتی فراوانی برای بسیاری از بیماران، خصوصاً آن دسته از بیمارانی که آسیبدیدگی متوسط تا شدید را تجربه کردهاند، باقی میماند.
هر سال دستکم ۴/۱ میلیون مورد TBI در ایالات متحده گزارش میشود کـه نزدیـک بـه ۵۰۰۰۰ نفر آنها میمیرند، ۲۳۵۰۰۰ نفر در بیمارستانها پذیرش میشوند و ۱/۱ میلیون نفـر پس از درمان از بخشهای اورژانس مرخص میشوند (لانـگ لوییس، روتلاند- براون و والد[۳۸]، ۲۰۰۶) آسیب مغـزی در ایران نیز از نظر مرگ و میر رتبـه دوم را دارا اسـت و یکـی از علل ناتوانیهای درازمدت و ازکارافتادگی افراد زیر ۲۴ سـال شــناخته میشود (ابراهیمی فخــار، مشـیری و زنـد، ۱۳۸۶). پژوهشهای پراکندهای که در این باره در ایـران انجـام شـده، در زمینه سوانح و تصادفها، این کشور را در شـمار نخسـتین کشورهای جهان نشان دادهاند و بیشترین آسیبهای وارده بـه سر و گردن و آسیبهای مغـزی بـوده اسـت (صادقی، ۱۳۷۷؛ رنگـرز جـدی و فرزنــدی پــور، ۱۳۸۱؛ خــاتمی و همکــاران، ۱۳۸۲؛ یوسـف زاده چابـک، احمـدی دافچـاهی و همکـاران، ۱۳۸۶) یوسـف زاده چابـک، صـفایی و همکـاران (۱۳۸۶) در بررسی همهگیرشناسی ضربههای وارده به سر در استان گیلان، از ۵۲۵۶ بیمــار آســیب دیــده، مراجعهکننده بــه بیمارســتان پور سینای رشـت، ۳۳۹۶ نفــر (۶۴%) را دچـار ضــربه مغـزی گزارش نمودند.
شدت آسیب مغزی تروماتیک
شدت آسیب مغزی تروماتیک پیوستاری از هشیاری پایین تا ناتوانی شدید و یا فوت را در بر میگیرند. برای طبقهبندی شدت آسیب از دو معیار سطح کما در ۲۴ ساعت اول پس از آسیب و مدت یادزدودگی پس از ضربه[۳۹] (PTA) استفاده میگردد و طبق این دو ملاک، آسیب مغزی به خفیف، متوسط و شدید تقسیم میشود. عمق کما در ساعات اولیه پس از آسیب یک شاخص مهم است و با مقیاس کمای گلاسگو[۴۰] (GCS) سنجیده میشود. این مقیاس از باز کردن چشمها، بهترین پاسخ حرکتی و بهترین پاسخ کلامی استفاده میکند تا سطح کما را تعیین نماید. دامنه نمرات ۱۵-۳ است و نمره کمتر از ۸ معمولاً دال بر آسیب شدید، ۱۲-۹ آسیب متوسط و ۱۵-۱۳ آسیب خفیف است (سهلبرگ، ماتییر[۴۱]، ۲۰۰۱)
PTA مدت کما و مدت زمانی که حافظه بیمار برای یادآوری رویدادهای جاری پایدار، پیوسته و دقیق گردد در برمیگیرد که میتواند همراه با اختلال جهتیابی، تحریکپذیری باشد. شدت TBI بر اساس نمره اولیه GCS، مدت کما و مدت PTA میباشد (سهلبرگ، ماتییر، ۲۰۰۱). بر اساس مدت PTA، اگر علائم بیش از ۲۴ ساعت وجود داشته باشند، آسیب مغزی شدید، ۱ تا ۲۴ ساعت، متوسط و کمتر از یک ساعت، خفیف گزارش میگردد.
بنابراین مشاهده میشود که الزامات فلسفی بر کاهش اتلافات، از طریق بکارگیری گسترهی متنوعی از ابزارها وتکنیکهایی که بطور متقابل به تقویت اثرات هم میپردازند، محقق خواهد شد.
( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )
پیکرهبندی نشانگر اثرات سینرژیک غیرخطی و تعاملات فراتر از قاعده میباشد که نمیتوان آن ها را در قالب روابط دو طرفهی[۹۷] سنتی یا روابط احتمالی[۹۸] بهخوبی نشان داد(Doty & Glick, 1994; Shah & Ward, 2007).
میر، تسوی، و هینینگز (۱۹۹۳) پیکرهبندی را بصورت ” به هر مجموعهی چند بعدی از ویژگیهایی که از نظر مفهومی متمایز از هم بوده و معمولا با هم واقع میشوند” تعریف کردهاند. مشابها، میلر و فریسن (۱۹۷۸) ذکرکردهاندکه پیکرهبندیها معمولا بهصورت خوشههایی از ویژگیها یا روابط که از درون به هم چسبیده هستند، حادث میشوند. زمینهی اساسی یک پیکرهبندی عبارتست از “ویژگیهای مجزایی که با هم واقع میشوند".
تولید ناب را میتوان بعنوان یک پیکرهبندی از ابزارها و تکنیکها در نظر گرفت زیرا روابط موجود در میان عناصر تولید ناب را نمیتوان بطور صریح و دقیقی در قالب روابط خطی یا علت-معلولی[۹۹] نشان داد. با رویکرد پیکرهبندی[۱۰۰] بخوبی میتوانیم توضیح بدهیم که چطور یک سیستم ناب از طریق تعاملات موجود در میان مجموعهایی از عناصر تشکیلدهندهاش بعنوان یک” کل”[۱۰۱] مطرح میباشد بهجای اینکه بیان کنیم چطور یک سیستم ناب بطور جدا جدا از عناصر تشکیل دهندهاش، تشکیل یافته است.
از نقطه نظر تئوریکی، تولید ناب بعنوان یک سیستم خیلی پیوسته که مجموعهای از عناصر با وابستگیهای متقابل را درخود جای میدهد. در واقع این اثرات خود- تقویتکنندهی حاصل از این روابط متقابل است که عملکرد برتر تولید ناب را به بار میآورند (Sah & Ward, 2003, 2007). برای مثال، به منظور ایجاد جریان مستمر در تولید، از تکنولوژی گروهی استفاده خواهیم کرد که خود موجب افزایش بهره وری و کاهش موجودی در جریان ساخت[۱۰۲](WIP) خواهد شد، همچنین بکارگیری تکنولوژی گروهی سبب میشود تا عملیات نگهداری پیشگیرانه[۱۰۳](TPM) به طرز مطلوبتری صورت بگیرد. تکنولوژی گروهی سبب میشود تا درگیری کارکنان در فرایند حل مساله، از قبیل شناسایی مشکل و یا رفع آن بواسطهی تشکیل تیمهای چند وظیفهایی و تیمهای خودگردان، بطور اثربخشتری انجام پذیرد. و بر عکس وجود کارگران چند وظیفهایی سبب خواهد شد تا امکان پیادهسازی تکنولوژی گروهی میسر بشود و بتوان از بکارگیری اثر بخش آن( تکنولوژی گروهی) از منافع آن بهرهی لازم را ببریم.
از یک سو این نوع نگرش باعث میشود نابی بعنوان یک موضوع ارزشمند و نادر و هچنین از سوی دیگر به موضوعی بسیار مشکل از سوی رقیبان برای تقلید و پیادهسازی تبدیل شود. به این معنی که اولا، پیادهسازی درست و سازگار این فعالیتها بطور همزمان کار بسیار مشکلی است و دوما، به راحتی نمیتوان با تقلید از فعالیتهای انجام شده توسط دیگر شرکتها به همان موفقیتها دست یافت زیرا هر شرکتی با توجه به مجموعه عوامل داخلی و خارجی مربوط به خودش به موفقیتها (شکستها) دست مییابندکه در ادامه بیشتر در این رابطه صحبت خواهیم کرد. خلاصه، نگریستن به تولید ناب از عدسی پیکرهبندی زمینهی لازم برای درک روابط موجود میان پوستههای مختلف تولید ناب را فراهم میآورد.
بنابراین تولید ناب رویکرد چند بعدی[۱۰۴] میباشد که شامل گسترهی وسیعی از فعالیتهای مدیریتی در قالب یک سیستم یکپارچه میباشد(برای مثال ووماک و جونز، ۱۹۹۶). این مطلب (به زعم نگارنده) با بکاربستن لفظ پیکرهبندی و رویه[۱۰۵] به بهترین نحوی ادا شده است (Shah & Ward, 2007). همچنین نویسندگان حوزهی پیادهسازی و سنجش عملیات نابی به صراحت اذعان دارند که، بکارگیری همزمان[۱۰۶] این عملیات منجر به عملکرد بالاتری خواهند شد، زیرا فعالیتها اگرچه متفاوت میباشند ولی بسیار مرتبط با هم و مکمل هم میباشند. این مهم بخصوص در سالهای اخیر درحوزهی پیادهسازی و سنجش نابی مورد توجه چندی از محققین واقع شده است که در ادامه اشاراتی به آن ها خواهیم داشت.
متناسب با تکامل پژوهشهای تئوریکی صورت گرفته در باب مفهوم نابی از سوی محققان مختلف، در حوزه اجرایی و مطالعات صورت گرفته در توسعه مدلهایی به منظور سنجش و پیادهسازی نابی در محیطهای صنعتی، شاهد یک روند تکاملی نیز میباشیم. در واقع مدلهای اولیه فراهم کننده بستر مناسب برای انجام تحقیقات بعدی میباشند.
بطوریکه مدلهای ابتدایی عمدتا در پی آزمون مفروضات منتسب به نابی و شناخت روابط میان اجزاء آن میباشند، در صورتیکه مدلهای بعدی با فرض قرار دادن نتایج حاصل از این مدلها با بینش اجراییتر در پی ارائه رویکردهایی به منظور پیادهسازی آن میباشند.
در فرایند انجام تحقیقات علمیاز قدم اول که موضوع تحقیق انتخاب میشود، تا قدمهای بعدی که به طراحی و اجرای طرح تحقیق می انجامد، باید روش تحقیق انتخاب و مطابق چارچوب موجود تا آخرین مراحل فرایند تحقیق طی شود. در روش تحقیق مراحل اجرای طرح تحقیق به صورت مشروح توضیح داده میشود. بنابراین محقق توانایی علمیو عملی خود را در رابطه با موضوع تحقیق در معرض قضاوت و ارزیابی قرار میدهد. پس باید در تدوین روش، کوشش و دقت لازم را به عمل آورد. در این فصل مراحل انجام تحقیق چون روش های جمع آوری اطلاعات، ابزار و مقیاس اندازه گیری و. .. مورد استفاده به طور مشروح بیان شده است.
این تحقیق از نوع تحقیق کاربردی بوده و برای بخش نظری از طریق مطالعات کتابخانه ای و اینترنتی و بررسی اسناد و مدارک سازمانی استفاده میشود. بعلاوه فرضیات تحقیق از طریق میدانی (پیمایشی) و پرسشنامه محقق ساخته با توجه به روشهای ریاضی مربوط مورد سنجش و ارزیابی قرار میگیرد.
در بسیاری از واحدهای تولیدی، به ویژه آنهایی که به دلیل گستردگی تولید خدمات و محصولات با وسعت کار بیشتری روبهرو هستند، مدیران تولید برای هدایت و رهبری مناسب عملکرد تولید نیازمند در اختیار داشتن اطلاعات جامع از عملکرد بخشهای مختلف هستند. جمع آوری این اطلاعات از زمان ورود مواد اولیه به خطوط تولید آغاز میشود و تا تولید محصولات نهایی و خروج آنها از کارخانه ادامه مییابد. تسلط مدیران تولید بر اطلاعات مراحل مختلف تولید موجب میشود تا علاوه بر هدایت و مدیریت بهینهی عملکرد تولید، با اختصاص مناسب منابع، بهرهوری تولید افزایش و کیفیت محصولات بالا رود.
در این مطالعه قصد داریم ارزیابی عملکرد تولید را با رویکردی مبتنی بر مفاهمیم نابی مورد مطالعه قرار داده و بر این اساس مسیر بهبود را برای ارتقای کارایی سیستمهای تولیدی پیشنهاد نماییم.
در مطالعه عملکرد تولید واژههایی از قبیل کاهش هزینه،کارایی عملکرد ،تحویل بموقع، برتری در کیفیت،انگیزه کار کنان و راضی نگه داشتن مشتریان بیشتر مورد توجه قرار گرفته است.همچنین مطلالعه بر روی خروجیها نیز نشاندهنده تلاش برای بهبود در هزینه و زمان بعنوان عوامل اصلی در خروجی میباشد.. در بیشتر یافتههای مبنی بر خروجی و ورودی ،معمولا بر اساس یک خروجی(معمولا حجم تولید)و آیتمهای محدود برای ورودی (معمولا سرمایه و کار)ارزیابی صورت میگیرد.البته در عمل میتوان بر عاملهای غیر کمیکه برتری در تولید را سبب میشود مانند کیفیت و انعطاف پذیری نیز توجه کرد.
نکته حایز اهمیت در این مطالعات توجه بیشتر شرکتها بر روی خروجیها به عنوان عوامل اصلی در عملکرد خود می باشد.توجه بیش از حد بر روی خروجیها ما را از آیتمهای مربوط به ورودی دور می سازد.از این رو ما در این مطالعه برانیم تا کارایی تولید را در استفاده از توانمندسازهای نابی سازمانی محاسبه نماییم. برای این کار خروجی های سیستم را عملکرد شرکت و ورودی های آن را پارامترهای تولید ناب در نظر گرفتیم و بر این اساس به محاسبه کارایی واحدهای تولیدی پرداختیم.
جامعه آماری در نظر گرفته شده برای این تحقیق شرکت های کوچک و متوسط صنایع غذایی و آشامیدنی استان فارس مستقر در شهرک صنعتی می باشد. دلایل انتخاب این صنعت به عنوان جامعه آماری به شرح زیر است:
۱-بیشترین سطح اشتغال زدایی مربوط به این صنعت است.
۲-بیشترین تعداد شرکتهای فعال در شهرک صنعتی استان فارس مرتبط با این صنعت است.
۳-این صنعت جز صنایعی است که دارای تنوع محصول گسترده ای است.
از آنجا که ما از روش تحلیل پوششی داده ها استفاده میکنیم ؛نمونه ما باید حداقل سه برابرمجموع تعداد ورودی و خروجی ها باشد.از اینرو از میان شرکتهای فعال در صنایع غذایی و آشامیدنی استان فارس شرکتهای SMEs را با توجه به معیار مصوب وزارت صنایع ومعادن کشور ) تعداد کارکنان کمتر از ۵۰ نفر است)تفکیک میکنیم.
پس از تعیین حجم جامعه آماری و با عنایت به محدودیت زمانی انجام پژوهش، از آن نمونهگیری به عمل آمد. برای تعیین حجم نمونه بنا بر جدول۳-۱ فرمولهای مختلفی وجود دارد:
جدول۳-۱: فرمول انتخاب حجم نمونه (حسینی،۱۳۸۲)
فرمول انتخاب حجم نمونه | جامعه | متغیر |
نامحدود | کمی | |
محدود |
<< 1 ... 259 260 261 ...262 ...263 264 265 ...266 ...267 268 269 ... 479 >>