در سال ۱۸۴۴ ساموئل مورس [۱۵]تلگراف الکتریکی را اختراع کرد و نخستین خط تلگراف بین شهرهای بالتیمور و واشنگتن در آمریکا کشیده شد.تفکر استفاده از رایانه ها و شبکه های رایانه ای برای کارهای مدرسه ای و عملی به قرن بیستم و اوائل دهه ۱۹۶۰ برمی گردد. گر چه هدف اصلی طرح آرپانت[۱۶] ایجاد شبکه ای برای تبادل اطلاعات نظامی و حفاظت ایالات متحده امریکا از تبعات جنگ سرد با شوروی سابق بود ولی در عین حال از آنجایی که سه مرکز از چهار مرکزی که برای راه اندازی شبکه های رایانه ای از همان ابتدا در مسیر آموزش های مدرسه ای رشد کردند و از اوایل دهه ۷۰ با به ثمر نشستن این طرح ،تبادل اطلاعات و داده های علمی نیز بین مراکز مدرسه های امریکا شروع شده است. البته آموزش الکترونیکی به شکل امروزی و در این گستره کاربرد در اوایل دهه ۱۹۹۰با ظهور شبکه جهانی اینترنت شکل گرفت و با توجه به قابلیت های بسیار زیاد وب ، آموزش الکترونیکی به سرعت رشد کرد و امروزه جایگاه خود را در ساختار آموزشی بسیاری از کشورها تثبیت کردهاست.
ایده آموزش الکترونیکی، به طرح دانشگاه باز که از سوی کشور انگلیس مطرح شد، ارتباط پیدا میکند. طبق این طرح، علاقه مندان با بهره گرفتن از برنامه های تلویزیونی، آموزشهای علمی لازم را پشت سر می گذاشتند و مدرک دریافت میکردند. همچنین با ابداع مفهوم ”کلینیک آزاد“ در ایالات متحده آمریکا (در دهه ۱۹۶۰) ، گام مهم و بزرگی در این زمینه برداشته شد. در دهه هفتاد به خاطر افزایش دسترسی گسترده و عمومی به کامپیوتر در آمریکا، تدریس غیرحضوری رایج شد و برای نخستین بار، ارائه واحدهای درسی به شیوه آن لاین در اوایل دهه ۱۹۸۰ به وسیله یکی از بنیانگذاران دانشگاه مجازی در ایالات متحده آمریکا ابداع شد .
در سال ۱۹۸۸ نیز برای اولین بار یک برنامه نرمافزاری ، با نام “استاد دیجیتالی”که یکی از استفاده های اولیه از کامپیوتر را در امور آموزشی پیشنهاد میکرد، در آمریکا استفاده شد.از آن زمان تا به امروز، آموزش الکترونیکی تغییرات و پیشرفت های بسیاری داشته است؛ مثلا در سال ۱۹۹۵ مراکز علمی ـ آموزشی آمریکا با ایجاد تغییراتی در سیستم خود و بهینه سازی آن، توانستند روش آموزش الکترونیکی را در همه جهان گسترش و اشاعه دهند(بروور، ای، دبیلیور، ۱۳۸۲، ص۵۰) .درهمین راستا دکتر عیسی ابراهیم زاده آموزش از راه دور را به عنوان محصول عصر صنعتی و شکل صنعتی شده ی آموزش میداند و معتقد است روند رشد و تحول این نظام از لحاظ تاریخی با مراحل صنعتی همگامی ملموس دارد. وی نسل اول آموزش از راه دور را که به آموزش مکاتبه ای شهرت دارد به عنوان آموزش تک واسطه ای [۱۷]نامید. فناوری مورد استفاده در این دوره ارتباطات پستی، چاپ کتاب های استاندارد و جزوات یکنواخت بود. درادامه استفاده از امواج برای آموزش متداول گردید. آموزش چند رسانه ای [۱۸]که در حقیقت محصول دوره صنعتی است مشخصه اصلی نسل دوم آموزش از راه دور است. رادیو، تلویزیون، وئدیو، ماهواره، نوارهای دیداری و شنیداری مهمترین واسطه های آموزشی این دوره هستند و در نسل سوم آموزش از راه دورتاکید اصلی بر آموزش غیر متمرکز، مشارکتی و مردمی است ( ابراهیم زاده، ۱۳۶۳، ص ۲۸تا ۳۲). همگام با پیشرفت های سایر بخش ها، نظام های آموزشی نیز دچار تحول شده و گرایش از یادگیری های معلم محور به فراگیر محور رو به افزایش است. به گونه ای که آموزش و استفاده از فناوری در برنامه درسی کشورهای پیشرفته گنجانده شده است. به عنوان نمونه در انگلستان کتاب های درسی در هر موضوع شامل سه کتاب دانش آموز، راهنمای معلم و راهنمای دانش آموز است. در هر سه کتاب فعالیت هایی در باره فناوری اطلاعات و ارتباطات گنجانده شده است. برای این که دانش آموزان فناوری اطلاعات و ارتباطات را تجربه کنند دو رویکرد در کتاب های درسی در نظر گرفته شده است. الف: پروژه هایی در زمینه فناوری اطلاعات و ارتباطات نظیر استفاده از رایانه برای پژوهش و انجام پروژه های گروهی ب: فعالیت های خاص در زمینه فناوری اطلاعات و ارتباطات نظیر استفاده از واژه نگار برای نوشتن یک گزارش، نرم افزارهای گرافیکی و استفاده از سی دی های آموزشی. دانش آموزان در انجام دادن تکالیف گوناگون درسی باید از رایانه استفاده کنند. مهمترین استفاده از رایانه در انجام دادن پروژه ها و امور پژوهشی است. همچنین از رایانه ها به منزله ابزاری برای وارد کردن داده ها، رسم جدول و کشیدن نمودار استفاده می شود.گنجاندن فناوری های جدید در کتاب های درسی ضمن آشنا کردن دانش آموران با توانایی ها و قابلیت های رایانه، ترس از آن را نیز در آن ها از بین میبرد و سبب می شود که فضای علم از مرز کتاب ها فراتر رود ( حقیقی، ۱۳۸۸، ص ۲)
۲-۲- اهمیت و نقش فناوری در آموزش
فناوری اطلاعات ابزار قدرتمندی است که درکمترین زمان ممکن میتواند میان مردم جهان ارتباط برقرار سازد. این ابزار ارتباطی قدرتمند با اطلاعات سروکار دارد. فناوری اطلاعات در جهان امروز چشم اندازهایی را برای جهانیان به ارمغان آورده است که بر تمام ابعاد زندگی سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و آموزشی انسان قرن بیست و یکم تاثیر گذاشته است، به گونه ای که بیشتر فراگیرندگان را به سمت رایانه ها و آموزش کار با آن ها سوق داده است. رایانه ها با فراهم کردن فرصت لازم برای تمرین و کسب دانش بشری و پرورش دانش آموزان به آموزش مدرسه ای و از سوی دیگر، تجدید حیات و غنی سازی محیط یادگیری برای برقراری تعامل میان یادگیرنده و منابع یادگیری ملزم میباشند. از این روبازنگری در شیوه های سنتی تدریس و جایگزین آن با شیوه های نو برای تجهیز یادگیرنده به مهارت های شناختی ضرورت دارد. لذا استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات برای دست یابی به هدف های، یادگیری با کیفیت برای همه اجتناب ناپذیر است (بروور، ای، دیبلیو[۱۹]، ۱۳۸۲، ص۱۷).