در پاسخ به سوال پنجم پژوهش ” میزان مطابقت سازمان دهی منابع در کتابخانه های دانشکده های دانشگاه آزاد واحد کرج ، با استانداردهای کتابخانه های دانشگاهی ایران تا چه اندازه است ؟ ” پرسش های مطرح شده به صورت زیر بررسی شده است :
در پاسخ به سوال ۳۵ پرسشنامه ، هشت کتابخانه پاسخ مثبت و ۲ کتابخانه پاسخ منفی را ثبت کرده اند . درصد پاسخ گویی به این پرسش ، ۱۰۰ % بوده است . بر همین اساس ، ۸۰ % کتابخانه های مورد بررسی ، امکان دسترسی یکپارچه به فهرستی واحد از تمام موارد موجود را برای کاربران فراهم کرده اند .
( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )
در پاسخ گویی به سوال ۳۶ ، هر ۱۰ کتابخانه پاسخ مثبت داده و هیچ پاسخ منفی ثبت نشده است . درصد پاسخ گویی به این پرسش ۱۰۰ % می باشد . بر همین اساس ، در ۱۰۰ % کتابخانه های بررسی شده ، نظام رده بندی کتابخانه بر اساس یکی از قواعد بین المللی است.
در پاسخ گویی به سوال ۳۷ ، ۷ کتابخانه پاسخ مثبت ، ۲ کتابخانه پاسخ منفی را ثبت کرده اند . درصد پاسخگویی به این پرسش ۹۰ % بوده است . بنابراین ، در ۷۷٫۷۸ % از کتابخانه های مورد بررسی ، امکان استفاده مشترک از فهرستها و پایگاه های کتابشناختی بین المللی وجود دارد.
در پاسخ به سوال ۳۸ ، ۹ کتابخانه پاسخ منفی را ثبت کرده اند و هیچ پاسخ مثبتی داده نشده است. درصد پاسخ گویی به این پرسش ۹۰ % بوده است . بر همین اساس ، کتابخانه مرکزی ، برای ایجاد هماهنگی و یک دستی خدمات ، وظیفه سازماندهی مجموعه های کتابخانه های دانشکده ها را بر عهده نگرفته است .
در پاسخ به سوال ۴۰ ، دو کتابخانه پاسخ مثبت و ۵ کتابخانه پاسخ منفی را ثبت کرده اند . درصد پاسخ گویی به این پرسش ، ۷۰ درصد بوده است . به همین دلیل ، در ۲۸٫۵۷ درصد کتابخانه ها ، امکان استفاده از فهرست عمومی به طور همزمان برای چند مراجعه کننده وجود دارد .
در پاسخ به سوال ۴۱ ، تنها یک کتابخانه پاسخ مثبت و ۷ کتابخانه پاسخ منفی را ثبت کرده اند . درصد پاسخ گویی به این پرسش ، ۸۰ % می باشد . به همین دلیل ، در ۲۵ % از کتابخانه ها ، از برخی منابع نظیر نشریات ادواری ، میکرو فیلم ها و سایر منابع اطلاعاتی تخصصی نمایه نامه تهیه می گردد.
در پاسخ به سوال ۴۲ ، هر ۱۰ کتابخانه مورد بررسی پاسخ مثبت را ثبت کرده اند . درصد پاسخ گویی به این پرسش ۱۰۰ % بوده است . بنابراین در ۱۰۰ % کتابخانه های مورد پژوهش نظام رده بندی کتابخانه ها ، بر اساس نظام رده بندی کنگره است .
در پاسخ به سوال ۴۳ ، تمامی کتابخانه ها پاسخ منفی را ثبت کرده اند . درصد پاسخگویی به این پرسش ۱۰۰ % می باشد . بر این اساس ، در صفر درصد از کتابخانه ها ، از نظام رده بندی NLM استفاده شده است . به عبارت دیگر در هیچ یک از کتابخانه ها از این نظام برای رده بندی استفاده نشده است .
در پاسخ به سوال آخر بخش سازماندهی ، پرسش ۴۴ ، ۷ کتابخانه پاسخ مثبت و ۳ کتابخانه پاسخ منفی را ثبت کرده اند .درصد پاسخگویی به این پرسش ۱۰۰ % می باشد . بر همین مبنا ، در ۷۰ % کتابخانه ها ، آماده سازی مواد ، بعد از فهرست نویسی ، حداکثر ظرف ۳ روز انجام می شود .
۴-۶-۱ : درصد پاسخگویی به سوالات استاندارد پنجم ، سازمان دهی منابع.
با توجه به جدول ۴-۱۶ ، کمترین درصد پاسخ گویی مربوط به کتابخانه علوم پایه با ۷۰ % می باشد . کتابخانه های مرکزی و ادبیات و روان شناسی نیز به ۸۰ % سوالات پاسخ داده اند . باقی کتابخانه ها نیز به ۱۰۰ % پرسش های مطرح شده پاسخ داده اند . به طور کلی درصد پاسخگویی به سوالات استاندارد پنجم ، ۹۳ % می باشد.
۴-۶-۲ : ارزیابی مطابقت با استاندارد پنجم ، سازماندهی منابع.
با توجه به جدول ۴-۱۶ ، بیشترین میزان مطابقت با استاندارد سازماندهی منابع مربوط به کتابخانه تربیت بدنی ، با ۷۰ % و کمترین میزان مطابقت مربوط به کتابخانه دانشکده فنی و مهندسی با ۳۰ % می باشد . کتابخانه الهیات نیز در وضعیت نسبتا نا مناسب قرار گرفته است. به طور کلی درصد مطابقت با استاندارد پنجم برای کتابخانه های مورد پژوهش ، ۵۳ % می باشد.
جدول ۴-۱۶ ؛ توزیع فراوانی و درصد پاسخگویی به پرسش های استاندارد پنجم از نظر کیفی.
نام کتابخانه | درصد پاسخ مثبت | درصد پاسخ منفی | درصد بدون پاسخ | درصد پاسخگویی | |
۱ | مرکزی | ۶۰ | ۲۰ | ۲۰ | ۸۰ |
۲ | علوم پایه | ۵۰ | ۲۰ | ۳۰ | ۷۰ |
۳ | الهیات | ۴۰ | ۶۰ | ۰ | ۱۰۰ |
۴ | فنی و مهندسی |
عملیات تکمیلی
۱-۴-۲ مراحل ترکاری
۲-۴-۲ ترکاری
در زمان های قدیم برای مو زدایی و لش زنی پوست از وسیله ای که به صورت شیب داری در کف کارگاه قرار می گرفت استفاده می کردند. این وسیله را beam می گفتند و محوطه ای که این وسیله در آنجا قرار می گرفت Beamhouse گفته می شد. بعد ها به مرور زمان به کلیه عملیاتی که در قسمت ترکاری یا خیس کاری انجام می گیرد عبارت Beamhouse operation اطلاق شده است.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
۳-۴-۲ خیساندن
خیساندن اولین مرحله چرم سازی و ترکاری است که طی آن تمامی آثار curing از بین می رود. درضمن انبارداری پوست های ترنمکی حدود ۳۵-۳۰% آب طبیعی خود را از دست می دهند . به خاطر وجود آب کافی در پوست های ترنمکی در مرحله سوکینگ این پوستها مشکلی پیش نمی آید. آب ساده به مدت چند ساعت پوستهای ترنمکی را دی هیدراته (جذب مجددآب) کرده و شرایط مناسب را برای عملیات بعدی دباغی فراهم می کند.
پوستهای خشک نمکی در مرحله سوکینگ با مشکلات زیادی روبه رو هستند که بوسیله سوکینگ اسیدی و قلیایی این مشکل برطرف می گردد. سوکینگ قلیایی ارجح تر است بدلیل اینکه بااستفده از سوکینگ اسیدی در مرحله موزدایی به مشکل برمی خوریم.
مشکلات پوست های خشک نمکی در مرحله سوکینگ :
در ضمن خشک شدن پوست غلاف آبکی اطراف زنجیرهای باردار شده الکتریکی پروتئین از بین می رود و پوندهای عرضی الکترووالانسی بین رشته های پروتئین تبدیل می شود به پیوندهای عرضی بسیار محکم که در جهت طولی و عرضی الیاف پوست فیکس گردیده است. همچنین در اثر خشک شدن پوست در نور آفتاب مواد موجود در الیاف، منعقد شده و تبدیل به مواد چسبناکی می گردد که از جدا شدن الیاف از همدیگر جلوگیری می کند.
اهداف سوکینگ :
حذف نمک و از بین بردن تمام آلودگی های پوست. اگر خون حذف نشود آهن موجود در آن باعث ایجاد لکه می شود. چون آهن خاصیت دباغی کنندگی دارد ازاین رو لکه ایجاد شده در مراحل بعدی هم از بین نمی رود .
دی هیدراته کردن پوست(جذب مجددآب)
نرم و پخش کردن مواد سیمانی موجود بین الیاف پوست
نرم و متورم کردن الیاف پوست
حذف چربی ها ی فیزیولوژیکی پوست
حذف پروتئین های کروی
آب مصرفی در سوکینگ :
کیفیت آب مصرفی در مرحله سوکینگ بر کیفیت و روند چرم سازی تاثیر زیادی دارد از این رو استفاده از آب براساس کیفیت آن صورت می گیرد. آب همیشه دارای مقادیر محلول یا معلق می باشد که این مواد کیفیت آب را تعیین می کنند.
در فرایند چرم سازی از آب سخت استفاده نمی شود زیرا این آب در مراحل مختلف فرایند چرم سازی ایجاد شرایط نامطلوبی می کند .
اثر سختی آب در مراحل مختلف چرم سازی:
در مرحله سوکینگ : باعث می شود تا پوست های خشک دیر و به سختی خیس شود .
۴-۴-۲ مرحله آهک دهی :اثر چندانی ندارد مگر منجر به ایجاد کربنات کلسیم و منیزیم در سطح پلت شود.
۵-۴-۲ مرحله آهک گیری :اگر از سولفات آمونیوم استفاده شود موقع شستشو امکان دارد مشکل پیش بیاید.
در دباغی گیاهی :کربنات کلسیم و منیزیم با مواد دباغی، تانن های غیر محلول تشکیل می دهند. این ترکیبات در اثر اکسید شدن رنگ چرم را تیره می کنند.
در خنثی سازی :کربنات ها سرعت خنثی سازی را زیاد می کنند.
در رنگ رزی :رنگ های بازی به کربنات ها حساس اند. رنگ غیر یکنواخت می شود و مقداری از آن رسوب می کند .
در روغن دهی : به عنوان صابون کلسیمی ،روغنها را رسوب می دهند و شرایط سطح چرم را برای فینیش نامناسب می کنند.
در فینیش : امولسیون لاکهای محلول در آب را می شکنند.
مراتب سوکینگ :
سوکینگ اولیه :پوست خام دارای مقادیر زیادی تخم باکتری است که به دلیل مقادیر بسیار زیاد نمک در مرحله انبار داری و نگهداری پوست امکان تکثیر و فعالیت ندارند. وقتی پوست در آب زیادی قرار می گیرد نمک ها در آب حل شده و امکان فعالیت مجدد باکتریها فراهم می شود از این رو برای حذف تخم باکتری ابتدا پوست با مقادیر بسیار کم آب شسته می شود سپس سوکینگ اصلی انجام می گیرد .
سوکینگ اصلی: در حقیقت شستشوی کامل پوست است که آب به عنوان ماده اصلی در آن مدنظر است. این مرحله را با بهره گرفتن از مواد کمکی تسریع می کنند .
عوامل تاثیر گذار بر سوکینگ :
عملیات مکانیکی: پوست هایی که در آفتاب خشک می شوند قسمتی از مواد بین الیافی آنها تبدیل به مواد نامحلول می شود از این رو این قسمت ها در آب خیس نمی شوند. استفاده از ماشین لش زنی قبل از عمل سوکینگ یا لش زنی با دست برای حذف این مواد توصیه می شود.
اثر دما : با بالا رفتن دمای سوکینگ خالی شدن پوست افزایش می یابد هم چنین دما باعث رشد سریع باکتریهای پروتئولیتیک می شود. بالاترین درجه حرارت برای سوکینگ ۲۴ درجه است. بهتر است سوکینگ در شب انجام گیرد .
در گذر زمان و بلوغ تدریجی شیوههای مورد استفاده در سیستم کیفیت و نیز در سیستم بهرهوری، حیطههای تحت پوشش و بهرهمند از منافع این دو سیستم، آرام آرام وارد مرحله همپوشانی شده و در نهایت به دلیل آنکه هر دو سیستم اهداف مشابهی را دنبال میکردهاند براساس منطق هم پایانی علمی، این همپوشانی به کلیه سطوح سازمان گسترش یافته و امروزه دیگر فرایندی را در سازمانها نمیتوان یافت که نتواند بهطور همزمان تحت پوشش بهرهوری و کیفیت قرار گیرد.
در چنین شرایطی، فلسفه استقلال تشکیلات عهدهدار بهرهوری و تشکیلات عهدهدار کیفیت، مقبولیت و موضوعیت خود را از دست داده و ادامه وضع را به صورت عاملی ضد بهرهوری و ضد کیفیت جلوهگر میکند. در چنین شرایطی، آخرین مأموریت مستقل تشکیلات بهرهوری و نیز کیفیت را میتوان ادغام و اتحاد با یکدیگر دانست تا ضمن ارتقای بهرهوری و کیفیت سازمان، (از طریق حذف تشکیلات موازی) در صورت مدیریت صحیح فرایند وحدت، باعث ایجاد سینرژی مثبت و از آن طریق افزایش مجدد بهرهوری و کیفیت سازمان شوند.(کتاب مدیریت بهرهوری و کیفیت ،برنامه مدولار،۱۳۷۸)
بهرهوری و کیفیت در واقع دو روی یک سکهاند و مفهوم آنها محدود به تولید کالای کارخانهای نیست، بلکه در مفهومی وسیعتر، تمامی فعالیتهای واحدهای صنعتی از جمله: فروش، بازاریابی، اداری مالی، مهندسی و حتی وسیعتر از آن، همه کار و فعالیتها را در کل و یا جزء نظامها در برمیگیرد.
در تعریف جدید توجه به کیفیت اهمیت دارد، زیرا کیفیت بخش اساسی از بهرهوری و در واقع عامل عمده آن است، به خصوص اگر علاوهبر کیفیت محصولات، به کیفیت کل کسب و کار و سیستمها و عناصر تولید، راهبرد، سازماندهی، افراد، فناوری، فرایندها و… نیز اندیشیده شود. (بهزاد امیر حسینی، ۱۳۹۰)
بهبود در بهرهوری و کیفیت به تصادف و یا از روی شانس به دست نمیآید بلکه نتیجه فرایندی آگاهانه است. یعنی در مدیریت بهرهوری و کیفیت همواره باید گلوگاهها و حوزههای امکان بهبود، شناسایی شوند. لذا ضروری است سیستمهای سازمانی و فضای عملیاتی لازم برای پیشبرد و تداوم پژوهش برای بهبود فراهم آید.
( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )
لازم به ذکر است که ساماندهی و مدیریت فضای عملیاتی (رفتاری)، مهمترین عامل در رسیدن به بهرهوری است، چرا که بسیاری از ابتکارهای خوب، در رویکردی با فضای عملیاتی نامناسب بیش از هر عامل دیگر بیثمر شدهاند.
همچنین باید نگرشها و شایستگیهای لازم برای هر یک از اعضای سازمان متناسب با شأن و توان آنان از طریق آموزش صحیح و مدیریت منابع انسانی ایجاد شود، مکانیسمهایی برای به کارگیری تمام سطوح بهرهوری و کیفیت اجرا شود، نظارت و ارزیابی مداوم بر دستاوردهای بهرهوری و کیفیت صورت پذیرد تا شناسایی حوزههایی ممکن شود که امکان بهبود بیشتر در آنها وجود دارد. به طور خلاصه برای استمرار بهبود باید سیستم مدیریت بهرهوری و کیفیت وجود داشته باشد.(تجربیات ۱۴ سال سابقه مدیریت بهزاد امیر حسینی ،۱۳۸۵)
البته دستیابی به چشمانداز زیبای رشد و بقا که به عنوان نتایج وحدت بخشهای بهرهوری و کیفیت (به شرط اجرای صحیح فرایند مدیریت بهرهوری و کیفیت) سعی در ترسیم آن به عمل آمد و میبایست مورد علاقه و اهتمام تمامی طرفهای ذینفع سازمان قرار گیرد، نیازمند فراهم آوردن مقدماتی است که به صورت خلاصه به معرفی آنها پرداخته میشود
۱.وجود اعتقاد منطقی و تعهد عملی در مدیریت ارشد سازمان به این نکته مهم و اساسی که نیل به اهداف چرخه بهبود بهرهوری و کیفیت علاوهبر آنکه جزء اصلیترین وظایف و مسئولیتهای مدیریت ارشد است همواره در اولویت اول سازمان نیز قرار خواهد داشت.
۲.مشخص کردن جایگاه فعلی وضعیت سازمان و فاصله آن با دورنمای مطلوب و ترسیم شده.
۳.مشخص شدن طرفهای ذینفع سازمان و تعیین میزان علاقهمندی و توانایی هر یک از آنها در کمک به سازمان برای رسیدن به شرایط مطلوب.
۴.تدوین برنامه اجرایی واقعبینانه و متناسب با نقاط قوت و ضعف سازمان و به هنگام نگهداشتن آن از طریق مرور دائم برنامه و تأثیر دادن بازخوردهای به وجود آمده در جهت تصحیح و تکمیل برنامه.
۵.ایجاد فضای عملیاتی لازم و ضروری برای پیشبرد اهداف برنامه و ایجاد پذیرش عمومی اصلاحات و تغییرات از طریق اجرای تدابیر مناسب و دارای پشتوانه از جانب مدیریت ارشد. (رافاتل اگوایر، آموزههای دکتر دمینگ،چاپ ۱۳۷۸)
اصل اول: تمرکز بر مشتری[۲]
هر سازمانی به مشتریان خود وابسته است و باید نیازهای حال و آینده آنان را درک نماید و نیازمندی های مشتریان خود را برآورده نماید. علاوه بر این سازمان ها باید برای عبور از انتظارات مشتریان خود برنامه ریزی و تلاش نمایند.
تمرکز بر مشتری و درک نیازهای حال و آینده او باعث پاسخگویی منعطف و سریع سازمان به فرصت های بازار و در نتیجه افزایش سود سهام و سهم بازار برای سازمان خواهد شد.
رضایت مشتریان با افزایش اثربخشی بکارگیری منابع سازمان، افزایش یافته و بهبود وفاداری مشتری به سازمان باعث ماندگاری در تجارت می گردد.
بکارگیری اصل تمرکز بر مشتری عموما باعث می گردد که سازمان:
▪ برای درک نیازها و انتظارات مشتریان تحقیقات لازم را صورت دهد.
▪ از ارتباط اهداف سازمانی با نیازها و انتظارات مشتریان اطمینان حاصل نماید.
▪ ارتباطات درون سازمانی را در راستای نیازها و انتظارات مشتریان هدایت نماید.
▪ رضایت مشتریان را اندازه گیری نموده و بر مبنای نتایج حاصل از آن اقدام نماید.
▪ ارتباطات با مشتریان را به صورت سیستمی مدیریت نماید.
▪ از وجود توازن بین رضایتمندی مشتریان و سایر ذینفعان سازمان (نظیر مالکین، کارکنان، سرمایه گذاران، انجمن ها و مجامع محلی) اطمینان حاصل نماید. (رافاتل اگوایر، آموزههای دکتر دمینگ،چاپ ۱۳۷۸)
مدیر سازمان که از منش رهبری برخوردار است باید مقاصد و جهت گیری یکنواختی را در سازمان ایجاد نماید و محیط داخلی سازمان را به گونه ای ایجاد و نگهداری نمایند که کارکنان بتوانند در دستیابی به اهداف سازمانی کاملا مشارکت نمایند.
مدیریت سازمان با منش رهبری باعث می گردد کارکنان مقاصد و اهداف سازمانی را درک نموده و برای دستیابی به آنها از انگیزه کافی برخوردار شوند. علاوه بر این با بکاربستن منش رهبری فعالیت های سازمان ارزیابی شده و در مسیری یکسان، منظم گردیده و استقرار می یابد و در نتیجه فقدان ارتباط بین سطوح مختلف سازمان به حداقل خود خواهد رسید.
بکارگیری اصل رهبری در سازمان عموما باعث می گردد که:
▪ نیازهای تمامی ذینفعان سازمان شامل مشتریان، مالکین،کارکنان، تامین کنندگان، سرمایه گذاران، انجمن هاو مجامع محلی در نظر گرفته شود.
▪ اهداف چالش برانگیز با زمانبندی مشخص تنظیم گردد.
▪ ارزش های مشترک، مدل های اخلاقی و جوانمردی در تمامی سطوح سازمان ایجاد شده و تقویت گردد.
▪ اعتماد ایجاد گردیده و ترس از میان برود.
▪ کارکنان با منابع مورد نیاز، برخوردار از آموزش و آزادی عمل با داشتن مسئولیت و پاسخگویی فعالیت نمایند.
▪ کارکنان برای نقش و سهم خود امیدوار و دلگرم گردیده و آنرا تشخیص دهند.
اصل سوم: مشارکت کارکنان[۴]
کارکنان جوهره سازمان بوده و مشارکت آنها باعث خواهد گردید تا توانایی هایشان مزیت سازمان محسوب گردد. ایجاد انگیزه، تعهد و مشارکت کارکنان نسبت به سازمان، نوآوری و خلاقیت در پیشبرد اهداف سازمان را به ارمغان خواهد آورد. (رافاتل اگوایر، آموزههای دکتر دمینگ،چاپ ۱۳۷۸)
ایجاد مسئولیت پاسخگویی کارکنان در رابطه با عملکردشان و همچنین ایجاد اشتیاق در مشارکت و همکاری ایشان زمینه ساز بهبود مستمر در سازمان خواهد بود.
بکارگیری اصل مشارکت کارکنان در سازمان عموما باعث می گردد که:
▪ کارکنان اهمیت همکاری و نقش خود را در سازمان درک کنند.
▪ کارکنان محدودیت های عملکردشان را شناسایی کنند.
عدل الهی، حاکی از حاکمیت صفت عدل خداوند به عنوان خالق و مدبر عادل در تمامی اجزاء عالم و ارتباط متعادل همه موجودات با یکدیگر می باشد. این موضوع به عنوان یکی از اصول غیر قابل انکار دین بر شمرده می شود .
جهان بینی اسلامی مبتنی بر یگانگی خدا و سیطره کامل او بر تمام زوایای حیات بشر است. اگر جهان بینی را همچون قاعده یک هرم تصور کنیم، عدالت رأس این هرم و ضامن بقای آن است. عدالت تار و پود گیتی را به هم پیوند می دهد. از این رو در تمامی عرصه های وجود بشر از شخصی ترین لایه های زندگی بشر تا حوزه اجتماع و حتی زندگی اخروی بشر را تحت پوشش می گیرد به گونه ای که قوام زندگی دنیا و آخرت انسان، با عدالت است.[۱۱۷]
مسئله عدل الهی در اسلام همواره مورد بحث قرارگرفته و مکاتب مختلف اسلامی نظرات متفاوتی را راجع به عدل الهی و کیفیت آن ابراز داشته اند.
اشعری ها در زمینه عدل الهی، هویتی مستقل در نظر نمی گیرند؛ از نظر آنها، هر فعلی در ذات خود نه عدل است نه ظلم و هر فعلی از آن جهت عدل است که فعل خداست و به علاوه هیچ فاعلی غیر از خدا به هیچ وجه، نه مستقل و نه غیر مستقل وجود ندارد؛ پس به حکم این دو مقدمه ظلم مفهوم ندارد. در نظر آنان هیچ اعتباری برای عدل وجود ندارد و حتی اگر خداوند، نیکوکار را کیفر کند و به گنهکار به جای مجازات پاداش دهد، چون این عمل از جانب خداوند صورت گرفته؛ عین عدل است و در صورت عکس هم عین عدل بوده، پس ملاک عدل، اعمال الهی است.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
از این رو آنان حسن و قبح افعال را امری اعتباری و مستند به اعمال الهی می دانند. بنا به نظر ایشان، خدا عادل است نه به آن جهت که عدالت نیکوست؛ و ظالم نیست نه به آن جهت که ظلم زشت است. چون اعلام نظر در مورد حسن و قبح افعال الهی را نوعی تعیین تکلیف و وظیفه برای خداوند می دانند اجمالاً اعمال الهی را عین عدل الهی دانسته و عدل را صفت کمالی برای ذات احدیت می دانند و ظلم را که یک نقص است از خدا سلب می کنند. با توجه به این عقاید، آنان در صف مخالفین عدل قرار گرفتند.[۱۱۸]
اما گروه دیگر اعم از معتزله و شیعه که به عدلیه معروف شدند، تعریف دیگری از عدل دارند. آنان عدل را به عنوان حقیقتی واقعی در جریانات عالم، قطع نظر از انتساب و عدم انتساب این جریانات به خداوند مورد قبول قرار دادند و با تکیه به حقیقت عدالت قائل به حسن و قبح عقلی و ذاتی شده اند. بر این اساس معتقدند؛ عدل ذاتاً نیک و پسندیده بوده و ظلم ذاتاً زشت و ناپسند است. خداوند که عقل کامل و فیض لامتناهی است، هرگز کاری را که عقل، نیک می شمارد ترک نمی کند و کاری را که عقل، زشت می شمارد انجام نمی دهد.[۱۱۹]
نظر شیعه راجع به عدل مورد پذیرش و تأکید اهل بیت (علیهم السّلام) نیز قرار گرفته است و روایات بسیاری در کتب حدیثی اهل بیت (علیهم السّلام) در تأیید حسن و قبح عقلی وارد شده است. از این رو عدالت که از صفات پسندیده ذاتی است هم مورد پذیرش عقل بشر است وهم در مورد خداوند به طریق اولی، اثبات شده است و هر نوع ظلم و بی عدالتی در ساحت وجودش جای ندارد.
شهید مطهری درکتاب عدل الهی چهار مؤلفه عدل را به اجمال چنین بیان می کند:
موزون بودن ۲- تساوی ونفی هرگونه تبعیض۳- رعایت حقوق افرادو اعطای حق هر ذی حق
۴ - رعایت استحقاق ها در افاضه وجود و امتناع نکردن از افاضه و رحمت به آنچه امکان وجود یا کمال وجود دارد، ایشان رعایت این نکات را از لوازم عدل الهی می داند.[۱۲۰]
مفهوم حق و استحقاق درباره اشیاء نسبت به خداوند عبارت است از: نیاز و امکان وجود یا کمال وجود هر موجودی که امکان وجود یا امکان نوعی از کمال وجود را داشته باشد. خداوند متعال به حکم آن که تام الفاعلیه و واجب الفیاضیه است؛ به موجودات افاضه وجود یا کمال وجود اعطاء می نماید. به عبارتی عدل الهی در نظر ایشان، فیض عام و بخشش گسترده در مورد همه موجوداتی است که امکان هستی یا کمال هستی را دارند، بدون هیچ امساکی.[۱۲۱]
عدل الهی مقتضی وجود صفت عدالت در سراسر عالم است. دانشمندان علوم اسلامی عدل را ویژگی ماهوی جهان آفرینش و نظام حاکم برآن دانسته اند. فعل و انفعالات جهان خلقت در نهایت نظم و کمال و تدبیر صورت می گیرد و اندیشه ای متعالی و حکیمانه کارگاه هستی را اداره می کند. رابطه علی و معلولی حاکم بر این نظام بر پایه عدلِ مستقر و تغییر ناپذیر استوار گشته و در آن هیچ جور و ظلمی وجود ندارد. عالم ربانی نیز به سبب عدالت الهی در نظامی عادلانه به سوی حرکت است و در این میان هیچ نقص و اختلالی وجود ندارد.[۱۲۲]
آیات ناظر به عدل الهی
قرآن کریم در آیه ۱۸ سوره مبارکه آل عمران به اثبات عدالت الهی می پردازد، عدالتی که همه موجودات نسبت به آن شهادت می دهند: « شَهِدَ اللَّهُ أَنَّهُ لَا إِلَاهَ إِلَّا هُوَ وَ الْمَلَئکَهُ وَ أُوْلُواْ الْعِلْمِ قَائمَا بِالْقِسْطِ لَا إِلَاهَ إِلَّا هُوَ الْعَزِیزُ الْحَکِیمُ ».[۱۲۳]
آیاتی که صفت عدل را در خدا ثبات می کند و ظلم را از ساحت باریتعالی نفی می نماید، به سه نوع عدالت تکوینی، تشریعی و جزایی خداوند اشاره دارند.
عدالت تکوینی آن است که خدا به هر فردی به اندازه آنچه استحقاق دارد، وجود و استعداد و کمالات وجودی عطا کند. آیاتی که به حقانیت خداوند و خلقت منظم و معتدل الهی اشاره می کنند به عدل تکوینی خداوند اشاره می نمایند. در سوره الرحمن خلقت آسمان نشانه ای از عدل خدا بیان شده است « وَ السَّمَاءَ رَفَعَهَا وَ وَضَعَ الْمِیزَانَ »[۱۲۴]
در آیه ۵ سوره زمر، خداوند به آفرینش آسمان ها و زمین و نظم ایجاد شده در آنها و خلقت روز و شب و پدیده های طبیعی تصریح می نماید و این آیات را نشانه ای بر قدرت مطلق خداوند می شمارد.[۱۲۵]
عدالت تشریعی آن است که باریتعالی در هر زمانی به وسیله انبیاء و اوصیاء (علیهم السّلام) آنچه را موجب رشد و کمال انسانهاست به آنها گوشزد نماید و تحت عنوان شریعت، وسایل اعتدال دنیا و آخرت آنان را فراهم سازد، نه آنها را به آنچه مقدورشان نیست مکلف کند و نه آنچه مایه سعادتشان است از آنها دریغ ورزد . در این راستا یکی از اوامر پیامبران امر به اجرای قسط و عدالت در میان مردم معرفی شده است[۱۲۶].
در آیه « قَالَ رَبُّنَا الَّذِى أَعْطَى کلَُّ شىَْءٍ خَلْقَهُ ثمَُّ هَدَى »[۱۲۷] در قسمت اول به عدالت تکوینی خداوند در خلقت موجودات اشاره شده و در قسمت بعدی از هدایت هر موجود به مسیر حقیقی و کمال (هدایت تشریعی ) آن اشاره شده است.
در آیه ۹ سوره صف به هدایت تشریعی خاص انسانها از طریق راهنمایی ایشان به دین حق الهی اشاره شده است: «هُوَ الَّذِى أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالهُْدَى وَ دِینِ الحَْقِّ لِیُظْهِرَهُ عَلىَ الدِّینِ کلُِّهِ وَ لَوْ کَرِهَ الْمُشْرِکُونَ».[۱۲۸]
عدالت جزایی آن است که خداوند در مقام پاداش دادن بین نیکوکاران و بدکاران فرق می گذارد، یعنی هر که را در برابر عملش پاداش می دهد، عمل نیک پاداش نیک و عمل بد جزای بدی را به دنبال داشته باشد.[۱۲۹] لذا لازمه چنین عدالتی آن است که به نیکوکار به مقدار نیکی اش پاداش اعطا گردد و بدکار را به میزان عمل ناپسندش مجازات نماید؛ زیرا نیکی و بدی هر دو دارای مراتبی از شدت و ضعف هستند و لازمه عدالت آن است که درجات ثواب و عقاب به میزان درجات کار نیک و بد باشد.[۱۳۰]
در آیه ۲۲ سوره مبارکه جاثیه خلقت منظم و هماهنگ موجودات در راستای اجرای عدالت خداوند در زمینه پاداش دادن به بندگان بیان شده است: « وَ خَلَقَ اللَّهُ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضَ بِالحَْقِّ وَ لِتُجْزَى کُلُّ نَفْسِ بِمَا کَسَبَتْ وَ هُمْ لَا یُظْلَمُونَ»[۱۳۱]
بر اساس آیاتی از قبیل: «وَ لَکِن یُؤَاخِذُکُم بمَِا کَسَبَتْ قُلُوبُکُمْ »[۱۳۲] « وَ مَا کَانَ اللَّهُ لِیَظْلِمَهُمْ وَ لَکِن کَانُواْ أَنفُسَهُمْ یَظْلِمُونَ»[۱۳۳] پاداش و مجازات الهی مستقیماً برگرفته از اعمال انسان ها است. این آیات به عدالت جزایی خداوند یعنی تناسب جرم افراد با مجازات خداوند اشاره نموده و هر گونه ظلمی از ساحت ایشان نفی نموده اند. آیات فراوان دیگری نیز به عدالت گسترده خداوند در روز قیامت و پاداش و جزای الهی متناسب با اعمال انسانها اشاره می نمایند از جمله:
« وَ نَضَعُ الْمَوَازِینَ الْقِسْطَ لِیَوْمِ الْقِیَمَهِ فَلَا تُظْلَمُ نَفْسٌ شَیْئًا وَ إِن کَانَ مِثْقَالَ حَبَّهٍ مِّنْ خَرْدَلٍ أَتَیْنَا بِهَا وَ کَفَى بِنَا حَاسِبِینَ»[۱۳۴]
«وَأَشْرَقَتِ الْأَرْضُ بِنُورِ رَبهِّا وَ وُضِعَ الْکِتَابُ وَ جِىءَ بِالنَّبِیِّنَ وَ الشهَُّدَاءِ وَقُضىَِ بَیْنَهُمْ بِالْحَقِّ وَهُمْ لَا یُظْلَمُونَ»[۱۳۵]
« وَ اللَّهُ یَقْضىِ بِالْحَقِّ وَ الَّذِینَ یَدْعُونَ مِن دُونِهِ لَا یَقْضُونَ بِشىَْءٍ إِنَّ اللَّهَ هُوَ السَّمِیعُ الْبَصِیرُ»[۱۳۶]
«وَ اتَّقُواْ یَوْمًا تُرْجَعُونَ فِیهِ إِلىَ اللَّهِ ثُمَّ تُوَفّىَ کُلُُّّ نَفْسٍ مَّا کَسَبَتْ وَ هُمْ لَا یُظْلَمُونَ »[۱۳۷]
« إِنَّ اللَّهَ لَا یَظْلِمُ مِثْقَالَ ذَرَّهٍ وَ إِن تَکُ حَسَنَهً یُضَاعِفْهَا وَ یُؤْتِ مِن لَّدُنْهُ أَجْرًا عَظِیمًا »[۱۳۸]
۲-۲-۲- عدالت بشری
عدل انسانی، به رابطه انسان با خود در جنبه های شخصی یا در ارتباط با افراد جامعه مربوط است و بر همین اساس به عدل فردی و عدالت جمعی(اجتماعی) تقسیم می گردد.
اندیشمندان در تعریف عدالت فردی به میانه روی و دوری از افراط و تفریط اشاره کرده اند. این مورد از معانی عدل در کتب فقهی تحت عناوینی چون شرایط شاهد امام جماعت و…..در کتب اخلاقی از جمله صفات پسندیده انسان کامل مورد بحث قرار گرفته است. در ادامه به بیان تأثیر عدالت فردی در رفتار عملی انسان می پردازیم.
در تعریف عدالت گفته اند: حالت نفسانی ای است که می تواند انسان را در همه احوال و اوصاف به گونه ای کنترل کند که از حد وسط به افراط و تفریط گرایش پیدا نکند و در همه حالات او را به حد وسط رهبری کند.[۱۳۹]
اندیشمندان اسلامی عدالت فردی را در تلازم با اخلاق دانسته اند و در کتب اخلاقی بسیار به وصف عدالت پرداخته اند و این صفت را عامل پایبندی انسان به احکام شریعت دانسته اند ایشان عدل را ملکه راسخ در وجود انسان و عامل ملازمت تقوا در ترک محرمات و انجام واجبات می دانستند.[۱۴۰]
تلازم عدل فردی با اخلاق به معنای متمایز نبودن این دو مقوله از هم نیست، بلکه اخلاق پشتوانه و مقدمه عدالت است. از نظر برخی اگر تعریف عدالت را به معنای قراردادن هر چیز در جایگاه شایسته آن بدانیم، دو عنصر مهم اخلاقی بر آن مقدم می گردد که باید از جایگاه شایسته هر چیز، اطلاع درست داشته و علم صحیح به آن مسأله را به دست آوریم و درست کاری به معنای اجرای درست دانسته ها و معلومات در ارتباط با آن موضوع است؛ ( اخلاق به عنوان معیار فهم درست و نادرست می باشد و از همین رو یکی از شرایط عدالت، اتصاف به فضائل اخلاقی و دوری از رذائل است تا به واسطه آن بتوان به میانه روی دست یافت) بنابراین، اخلاق پشتوانه عدالت است.[۱۴۱]
در تشریح عدالت فردی جنبه هایی از عدالت فقهی نیز در نظر گرفته شده که عبارتند از: تلاش فرد بر دوری نمودن از گناهان کبیره وعدم اصرار وی بر ارتکاب گناهان صغیره که سبب ایجاد حالتی روحانی و معنوی در شخص می شود. رعایت این نوع از عدالت جزء شرایط قاضیان، شاهدان دعوی ، امام جماعت و جمعه، مجتهد علوم دینی و فقیه امین محسوب می شود.[۱۴۲]
معنای دقیق تری از عدالت جامع فردی با تلفیقی از عدل فقهی و اخلاقی بر اساس رعایت حد وسط درتمام امور به دست می آید: « عدالت برای هر انسانی عدل در رعایت حد وسط درهمه صفات و افعال باطنی و ظاهری است؛ چه مربوط به خود و چه مربوط به اشخاص و هم نوعان باشد. رستگاری و سعادت جز باپایداری و استقامت بر حد وسط حاصل نمی شود. لذا به توصیه حکما باید میان علم و عمل چنان در حد وسط بود که به قدر امکان میان آن دو را جمع کرد. در عمل نیز ظاهر و باطن میانه حال باشد. در باطن پلید و ناپاک و در ظاهر پاک نمودن ، مانند سخن زشت و ترشرویی است که با لباس زیبا، عیب خود را پنهان کند، ظاهر نیز باید آیینه باطن باشد.»[۱۴۳]
با توجه به این سخن، یکی از جنبه های رعایت حد وسط در رفتار را می توان تطابق ظاهر عمل افراد با نیت باطنی آنان دانست؛ بر این اساس اعمالی از قبیل ریاکاری و نفاق از موانع عدالت فردی شمرده می شود.
آیات ناظر به عدالت بشری
آیاتی که در آن وجود صفت عدل در هر فرد برای قبول گواهی شهادت یا ثبت دیون یا قضاوت لازم دانسته شده و عدل به عنوان ویژگی ذاتی در فرد برای اجرای عدالت در کل جامعه محسوب می شود علاوه بر جنبه اجتماعی عدالت ، به عدالت فردی در عرصه های مختلف از جمله اخلاقی وخانوادگی نیز اشاره می نمایند.
عدل فردی
آیاتی که به بیان مفاهیم دینی به فرد مسلمان می پردازد، بر انفاق و صدقه دعوت می نماید، راه تعادل و میانه روی را به او می آموزد و افراد را از نزدیک شدن به گناهان باز می دارد، به عدالت فردی در کنار عدالت اجتماعی اشاره دارند. این آیات بخش عمده ای از آیات احکام را نیز در بر می گیرد. همچون آیه ۲۱۵ بقره که ضمن تشویق بر انفاق موارد مصرف آن را در مورد والدین نزدیکان و یتیمان و فقرا و در راه ماندگان می داند[۱۴۴]و آیاتی از سوره مبارکه اسراء که سفارش می کند: در انفاق اعتدال را رعایت کن، نه دستانت را به گردنت زنجیر کن و نه چنان گشاده دست باش تا حسرت زده و ملامت شده گردی.[۱۴۵] و یا آیاتی که که انسانها را از نزدیک شدن به گناهان آشکار و پنهان، نهی می کند.[۱۴۶]
عدل در روابط خانوادگی
آیاتی که در مورد حسن سلوک با والدین، نحوه رفتار عادلانه همسران، فرزندان و خویشان و خوش رفتاری نسبت به یتیمان بحث کرده را می توان ناظر به عدل خانوادگی دانست. بسیاری از آیات قرآن در این زمینه نکاتی را در بر دارند. در ادامه به چند مورد از این آیات اشاره می گردد:
در آیه ۳۶ نساء، لزوم احسان به والدین بلافاصله پس از دعوت به اطاعت از خدا و شریک قائل نشدن برای او ذکر شده و در مرحله بعدی رسیدگی به نزدیکان یتیمان، فقرا و همسایگان دور و نزدیک و دستگیری نمودن در راه مانگان و بردگان، از لوازم عدالت فردی به شمار آمده است: « وَ اعْبُدُواْ اللَّهَ وَ لَا تُشْرِکُواْ بِهِ شَیْئًا وَ بِالْوَالِدَیْنِ إِحْسَانًا وَ بِذِى الْقُرْبىَ وَ الْیَتَامَى وَ الْمَسَاکِینِ وَ الْجَارِ ذِى الْقُرْبىَ وَ الْجَارِ الْجُنُبِ وَ الصَّاحِبِ بِالْجَنبِ وَ ابْنِ السَّبِیلِ وَ مَا مَلَکَتْ أَیْمَانُکُمْ إِنَّ اللَّهَ لَا یحُِبُّ مَن کَانَ مُخْتَالًا فَخُورًا »[۱۴۷]
در مورد لزوم محبت به همسران، قرآن کریم، مردان را به پرداخت مهریه از روی طیب خاطر به همسرانشان سفارش نموده،[۱۴۸] همچنین در آیه ۱۲۹ نساء به مردان سفارش می کند در صورتی که چند همسر دارند میان آنها به عدالت رفتار نمایند و از گرایش به یکی از آنان و رها کردن دیگری خودداری نمایند.[۱۴۹]
در مورد لزوم توجه به یتیمان، مردم از نزدیک شدن به مال کودکان یتیم و سوء استفاده از دارایی ایشان نهی شده اند[۱۵۰] و در آیه ای دیگر خداوند، مردم را از دست برد به اموال یتیمان منع نموده و علاوه بر آن به اجرای عدالت در رفتار با دختران یتیم در هنگام ازدواج با ایشان سفارش شده و دستور داده در صورتی که از اجرای عدالت میان ایشان بیمناکید به انتخاب تنها یک همسر اکتفا نمایید.[۱۵۱] در ادامه این آیات به ولی و قیم یتیمان سفارش شده، پس از رسیدن طفل یتیم به سن بلوغ اموال و دارایی های آنان را که به عنوان امانت در دست دارید به ایشان باز گردانید و از بهره برداری نا معقول از این اموال خودداری نمایید.[۱۵۲]
۲-۲-۳- عدالت اجتماعی
عدالت اجتماعی مفهومی است که از تلفیق معنای عدالت در زمینه های مختلف اجتماعی، سیاسی، فرهنگی، قضایی و… به دست می آید. قبل از تعریف عدالت اجتماعی باید به معنای جامعه و اجتماع نیز اشاره گردد.
« اجتماع گونه ای از زندگی افراد است که بر اساس روابط شخصی و منزلت مبتنی بر رسوم و هنجارها جریان می یابد. در اجتماع، همدلی در ارتباطات شخصی و صمیمیت، وجهه اصلی زندگی گروهی است».[۱۵۳]
بعلاوه در صورتی که خرابی در سازه وجود داشته باشد باید محل و اندازه آن دقیقاً مشخص شود.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
جدول (۴-۱) مشخصات مصالح
پارامتر | واحد | مقدار |
مدول الاستیسیته | Pa (N/m2) | ۲۱E+10 |
مدول برشی | Pa (N/m2) | ۸.۱۴E+10 |
چگالی | Kg/m3 | ۷۸۵۰ |
ضریب پواسون | - | ۰.۲۹ |
منظور از اطلاعات بارگذاری عبارتاند از :
بوژی یک قطعه مکانیکی قطار است که شامل مجموعه ای از چرخهای قطار، کمکفنرها، بالشتک هوا و همچنین میراگرهایی می شود که واگن روی آن قرار میگیرد. در شکل (۴-۱) یک نمونه بوژی نشان داده شده است.
شکل (۴-۱) یک بوژی ساخته شده توسط شرکت زیمنس
- با توجه به اینکه در حال حاضر تنها قطارهای سریعالسیر در ایران، قطارهای پردیس هستند، و بوژی این قطارها توسط شرکت زیمنس[۶۸] ساخته می شود، پس میتوان برای مدلسازی این دسته از قطارها از اطلاعات جمع آوری شده در کاتالوگ واگن قطار پردیس استفاده نمود. الگوی چرخهای قطار پردیس در شکلهای (۴-۲) و (۴-۳) آورده شده است. [۵۸]
شایان ذکر است دستور العمل حاضر بار سایر انواع قطارهای سریعالسیر دیگر را در برمیگیرد و تنها به الگوی بار قطار پردیس محدود نمی شود.
شکل (۴-۲) آرایش واگن قطارهای پردیس[۵۸]
هر قطار پردیس می تواند مطابق شکل (۴-۳) ترکیبی از آرایش واگنهای فوق باشد:
شکل (۴-۳) ترکیب چندگانه واگنهای پردیس[۵۸]
ابعاد مربوط به واگنهای پردیس در جدول زیر قید شده است:
جدول (۴-۲) : اطلاعات کامل ابعاد ترنست پردیس بر حسب mm [58]
<< 1 ... 375 376 377 ...378 ...379 380 381 ...382 ...383 384 385 ... 477 >>