پژوهش حاضر به بررسی میزان بهره گیری مدیران دانشگاه های آزاد اسلامی منطقه ۱ از مفاهیم و فنون اثربخش منابع انسانی در واحدهای محل کار خود می پردازد. که از نوع توصیفی- زمینه یابی می باشد. جامعه موردنظر عبارت بود از کلیه مدیران ارشد دانشگاه های آزاد اسلامی منطقه ۱ (جمعاً ۱۵۲ نفر) و نمونه مورد نظر عبارت بود از ۹۶ نفر از مدیران که با توجه به جدول مورگان و بنابه مقدار حجم جامعه آماری تعیین شده است. برای اجرای این تحقیق از مقیاس محقق ساخته استفاده شده است که در تهیه آن از نظر اساتید مجرب و صاحبنظران دانشگاه استفاده شده است.

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

الف – طرح کلی پژوهش :
باتوجه به اینکه در پژوهش حاضر میزان بهره گیری مدیران دانشگاه های آزاد اسلامی منطقه یک از مفاهیم و فنون بکارگیری اثربخش منابع انسانی مورد بررسی قرار گرفته؛ پژوهش حاضر از نوع توصیفی-زمینه یابی می باشد.
ب – جامعه آماری:
در پژوهش حاضر جامعه مورد نظر عبارت بود از کلیه مدیران ارشد دانشگاه های آزاد اسلامی منطقه یک (جمعاً ۱۵۲ نفر)؛ مدیران ارشد شامل ریاست دانشگاه، معاونین اداری و مالی، آموزشی، دانشجویی، پژوهشی، عمرانی و فرهنگی می باشند.
ج – نمونه و روش نمونه گیری :
در پژوهش حاضر گروه نمونه عبارت بود از ۹۶ نفر از مدیران ارشد دانشگاههای آزاد اسلامی منطقه ۱٫
تعیین حجم نمونه پژوهشی به این صو رت می باشد که با مراجعه به جدول مورگان و بنا به مقدار حجم جامعه آماری؛ ۹۶ نفر جهت نمونه آماری تعیین شده است.
ابزار جمع آوری اطلاعات
برای اجرای این تحقیق از مقیاس محقق استفاده شده است. با توجه به اینکه عوامل درون سازمانی طبق دیدگاه مناباماس هدایت و رهبری، تجزیه و تحلیل شغل، انتخاب علمی، آموزش، ارزشیابی مشاغل و ارزیابی عملکرد شغلی می باشند محقق بر آن شد تا مقیاسی را طراحی نماید که عوامل درون سازمانی فوق را اندازه گیری نماید به همین دلیل پس از طراحی یک مقیاس ۵۴ سوالی و کسب نظرات صاحب نظران و اساتید مجرب دانشگاه مقیاس مذکور را روی یک نمونه ۴۵ نفری از مدیران دانشگاهها اجرا نمود، آلفای کرونباخ به دست آمده در این مرحله ۹۵/۰ به دست آمد. نهایتا پس از تجزیه و تحلیل مقیاس مذکور و بررسی های آماری تعداد سوالات به ۳۵ سوال تقلیل یافت. هریک از سوالات مقیاس مذکور ۵ گزینه دارد که بصورت زیر نمره گذاری می گردد:

میزان همبستگی مولفه های مقیاس مذکور نیز طبق جدول (۱-۳) نشان داده شده است.
جدول (۱-۳): میزان همبستگی مولفه های مقیاس سنجش عوامل درون سازمانی

عاشقان را همه گر آب برد خوب رویان همه را خواب برد (ایرج میرزا، ۱۳۵۰، ص ۱۴۹)
در این شعر که ترجمه شعر شیللر است شاعر از جانفشانی عاشق در راه معشوق سخن میگوید از دید عاشق زن پرستیدنی و ستودنی است که لیاقت هر چیز زیبا را دارد و توقع عاشق از معشوق و زن وفاداری است او میخواهد که زن او را فراموش نکند و خاطراتش را در گنجینهی سینه نگه دارد ولی زن بی وفا و فراموشکار است و این بی مهری جز از خوب رویان از شخص دیگری متصور نیست.
۱۶- جواب به خرده گیر
شنیدم یاوه گویی هرزه پویی گدایی، سفلهیی، بی آب رویی
چو اشعار حجابم را شنیده حجاب شرم و عفت را دریده
ترا هم شد حجاب اسباب این ظن که خواندی مادرت را خواهر من
اگر آن زن به سر معجر نمیزد یقین این شبهه از تو سر نمیزد
نفهمیده نمیگفتی و اکنون نمیافتاد راز از پرده بیرون
حجاب دست و صورت هم یقین است که ضد نصّ قرآن مبین است (ایرج میرزا، ۱۳۵۰، صص ۱۵۰- ۱۵۱)
در این شعر که شاعر در جواب خرده گیران از شعر حجاب میسراید باز هم در دفاع از خود از حجاب انتقاد میکند و تمام بدبختی و عقب ماندگی بانوان را از حجاب میداند ایرج معتقد است حجاب نه تنها مصونیت نیست بلکه باعث اشتباهاتی میشود که گاهی قابل جبران نیست شاعر طرفدار تجدد و به اجتماع آمدن بانوان است او آرزو دارد نقاب غفلت از دیدگان زنان کنار رود تا حقایق را ببینند و به آنچه استحقاق آنها است برسند از نظر شاعر زن در این شعر به وسیله رسوم غلط در جهل و نادانی نگه داشته شده است این رسوم حتی از دید قرآن هم قابل تأیید نیست. او اوضاع نابسامان کشور و ظلم به بانوان را مطرح میسازد و این که حجاب مانع پیشرفت زن است.
شاعر دوست دارد با حذف موانع به زن تشخص و آزادی و اراده بدهد تا مشکلات خود را به تنهایی مرتفع سازد.
۱۸- بر سنگ مزار
ای نکویان که در این دنیایید یا از این بعد به دنیا آیید
مدفن عشق جهان است این جا یک جهان عشق نهان است این جا
هر که را روی خوش و خوی نکوست مرده و زنده من عاشق اوست
گرچه امروز به حاکم ماواست چشم من باز به دنبال شماست
گاهی از من به سخن یاد کنید در دل خاک دلم شاد کنید (ایرج میرزا، ۱۳۵۰، ص ۱۵۲)
در این شعر شاعر زنان زیبارویی را که اخلاق خوش دارند ستایش میکند و خود را عاشق و چشم به راه آنان میداند از آنها میخواهد که به دیدار او بیایند و باعث مسرت و شادی او شوند.
از نظر شاعر زن موجودی آرامش بخش و ستودنی است که هم در زمان زندگی و هم در مرگ مرهم دردهای شاعر بوده است پس زن معشوق زمینی است.
۲۱- شوق درس خواندن
حمد بر کردگار یکتا باد که مرا شوق درس خواندن داد
آشنا کرد چشم من به کتاب داد، توفیق خیرم از هر باب
پدرم را عطا نمود حیات تا کند صرف کار من اوقات
مادرم را تناوری بخشید مهر فرزند پروری بخشید
درس و مشقم چو ناتمام بود بازی از بهر من حرام بود
در سر کارهای بی مصرف نکنم هیچ وقت خویش تلف (ایرج میرزا، ۱۳۵۰، ص ۱۵۴)
شاعر ضمن ستایش پروردگار که به او شوق درس خواندن داده است نعمت پدر و مادر که او را در راه علم آموزی پرورش دادهاند متذکر میشود از دید او زن و مادر موجودی مهربان است که هم دوش مرد در خانه برای پرورش فرزندان زحمت بسیار تحمل میکند زن چون بذر علم آموزی را در وجود فرزند بارور میسازد و تمام سعی خود را در جهت پیشبرد فرهنگ مینماید مظهر مهر و عطوفت نامیده شده است این مهر زن در واقع عشق به میهن در رُشد و تعالی آن را خواستار بودن است که عشقی بس والا و ارزشمند است.

( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

۲۲- نوروز کودکان
عید نوروز و اول سال است روز عیش و نشاط اطفال است
همه آن روز رخت نو پوشند چای و شربت به خوش دلی نوشند
پسر خوب روز عید اندر رَوَد اول به خدمت مادر
بعد آید به دست بوس پدر بوسه بخشد پدر به روی پسر
پسر بد چو روز عید شود از همه چیز ناامید شود
نه پدر دوست داردش نه عمو نه کسی عیدی آورد بر او
عیدی آن روز حق آن پسر است که نجیب و شریف و باهنر است (ایرج میرزا، ۱۳۵۰، ص ۱۵۴)
شاعر در این شعر ضمن بیان شور و نشاط عید نوروز که رسم دیرین ایرانیان است شخصیت و اهمیت مقام مادر را یادآوری میکند که در روز عید از جانب فرزند باید اول به مادر تهنیت و شادباش گفته شود و بعد از او به پدر باید تبریک گفت پس زن مقام ارزشمندی دارد که حتی از مرد هم والاتر است این چنین رفتاری شایسته فرزندان نیکو است و از فرزند بد چنین رفتاری سر نمیزند ایرج در اشعار زیادی شخصیت مادر را میستاید و او را فرشته نجات معرفی میکند در دستورات دینی نیز اهمیت مقام مادر بسیار است و میتوان گفت در این شعر به آن اشاره شده است.
۲۴- پسر بی هنر
داشت عباس قلی خان پسری پسر بی ادب و بی هنری
اسم او بود علی مردان خان کلفت خانه زدستش به امان
هر چه میدادند میگفت کمست مادرش مات که این چه شکمست
نه پدر راضی از او نه مادر نه معلم نه للـه نه نوکر (ایرج میرزا، ۱۳۵۰، ص ۱۵۵)
شاعر ضمن توصیف علی مردان خان زن را به عنوان خدمتگزاری معرفی میکند که ناچار است برای گذران زندگی مشقتها را تحمل کند و به این طریق اوضاع نابسامان زنان را به تصویر میکشد در جای دیگر زن را به عنوان مادر که در تربیت فرزند باید تمام سختیها را به جان بخرد معرفی میکند شاعر با ترسیم اینگونه زن قصد دارد حقوق پایمال شده زنان را به آنها باز گرداند.
۲۵- در هجو اعتماد التجار اصفهانی
ای بی خرد اعتماد تجار دست از حرکات زشت بردار
بودند شبی معاشران جمع با یک دو سه خوب روی چون شمع

شرکت‌های انتقال برق^[۲۴]: شرکت‌های انتقال برق احداث‌کننده، مالک و بهره‌بردار تجهیزات انتقال نظیر خطوط، کابل​ها، ترانسفورماتورها و ادوات جبرانسازی توان راکتیو هستند. این شرکت‌ها تجهیزات انتقال را طبق فرامین اپراتور مستقل سیستم مورد بهره‌برداری قرار می‌دهند.
شرکت‌های توزیع برق^[۲۵]: شرکت‌های توزیع برق مالکیت و امتیاز بهره‌برداری از شبکه​های توزیع را به عهده دارند. در شرایط سنتی، این شرکت‌ها انحصار فروش انرژی الکتریکی به تمام مصرف‍کننده‌های متصل به شبکه خود را دارا بودند در صورتی که در محیط کاملا مقررات‌زدایی شده، فروش انرژی به مصرف‌کننده‌ها از عملیات بهره‌برداری، نگه‌داری و توسعه شبکه توزیع، تفکیک شده‌است.
خرده‌فروشان انرژی^[۲۶]: خرده‌فروشان، انرژی الکتریکی را در یک بازار عمده‌فروشی خریداری کرده و آنرا به مصرف‌کنندگانی می‌فروشند که تمایل یا اجازه شرکت در بازار عمده‌فروشی را ندارند.
اپراتور مستقل سیستم^[۲۷]: اپراتور مستقل سیستم مسئولیت اصلی حفظ ایمنی سیستم قدرت را بر عهده دارد. لفظ مستقل بدین علت اطلاق می​شود که در یک محیط رقابتی، سیستم باید به‌ گونه‌ای بهره‌برداری شود که به نفع یا ضرر هیچ یک از شرکت‌کننده‌های بازار نباشد. بطور معمول ISO تنها مالک دارایی‌های مربوط به محاسبات و مخابرات است که برای نظارت و کنترل سیستم قدرت مورد نیاز می‌باشند.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

قانونگذار سیستم^[۲۸]: قانونگذار عموماً نهادی است دولتی، که مسئول تضمین بهره‌برداری عادلانه و پربازده در بخش صنعت برق می‌باشد. این نهاد قوانین بازار برق را تعیین یا تأیید کرده و موارد مشکوک در استفاده نادرست از این بازار را بررسی می‌کند.
مصرف کنندگان بزرگ^[۲۹]: در محیط بازار، مصرف‌کنندگان بزرگ می‌توانند با خرید مستقیم انرژی الکتریکی مورد نیاز از بازار برق، نقش فعالی ایفا کنند. همچنین بعضی از مصرف‌کنندگان بزرگ، قابلیت کنترل بار خود را به عنوان ابزاری که به کنترل سیستم کمک کند به ISO پیشنهاد می‌دهند.

انواع مدل‌های بازار برق

در یک تقسم‌بندی کلی می‌توان انواع مدل‌های بازار برق را به سه دسته عمده طبقه‌بندی نمود:
۱- مدل اشتراکی^[۳۰]: در این نوع بازار کلیه تولید‌کنندگان و مصرف‌کنندگان، پیشنهادات عرضه و تقاضای خود را به بهره‌بردار بازار برق ارائه می‌نمایند. سپس بهره‌بردار بازار پس از اجرای بازار، میزان قیمت و میزان برنده شدن هر یک از اعضا را تعیین می‌کند.
۲-مدل قراردادهای دوجانبه^[۳۱]: در این مدل عرضه‌کنندگان و مصرف‌کنندگان برق، به شکل دوجانبه در رابطه با قیمت و میزان توان مورد معامله به توافق می‌رسند. پس از انجام توافق به‌منظور عقد قرارداد لازم است اطلاعات مربوط به میزان تولید، نقطه تزریق توان، نقطه تحویل توان و زمان قرارداد به اطلاع بهره بردار مستقل سیستم قدرت رسانده شود.
۳- مدل ترکیبی^[۳۲]: مدل ترکیبی آمیزه‌ای است از مدل اشتراکی و مدل قرارداد دو جانبه. آزاد بودن مشتری در داشتن حق انتخاب نحوه خرید این امکان را می‌دهد که از میان انتخاب‌های گوناگون، روشی را انتخاب نماید که نیازهای وی را به بهترین وجه ممکن بر آورده سازد.

فصل دوم
مقدمه موضوع پایان نامه

مقدمه

در ابتدای تولید الکتریسیته و آغاز مصرف انرژی الکتریکی منابع کوچک و پراکنده ای نظیر رودخانه‌ها و توربین‌های کوچک آبی برای تولید انرژی الکتریکی به کار گرفته شدند.در واقع ایده‌ی تولید پراکنده ایده‌ای قدیمی و مربوط به اواخر قرن ۱۹ میلادی است. با پیشرفت سریع صنعت برق و ساخت ماشین‌های عظیم الجثه‌ی تولید کننده و دریافت کننده‌ی انرژی برق،مولدهای کوچک و محلی انرژی به نیروگاه‌های چند صد مگاواتی که شمار زیادی از مصرف کنندگان دور و نزدیک را تحت پوشش قرار می‌دهند تبدیل شدند.اکنون پس از گذشت نزدیک به‌یک قرن از بهره‌برداری انسان از انرژی الکتریکی برای تامین رفاه و آسایش بیشتر، طراحان و برنامه ریزان صنعت برق در سراسر دنیا به ایده‌ی صنعت برق در سراسر دنیا به ایده‌ی تولید پراکنده روی آورده و در جهت کوچک سازی حجم مراکز تولید و سطح تحت پوشش آن‌ها تلاش می‌کنند.
در شبکه‌های امروزی، به خصوص با روند رو به رشد خصوصی سازی و رقابتی شدن بازار برق، هدف اولیه شرکت‌های توزیع، پایین آوردن هزینه‌های مربوط به بهره‌برداری، نگه داری، ساخت شبکه و مشترکین می‌باشد. یکی از موثرترین روش‌ها برای پاسخ گویی به رشد بار و نیز تامین سطح مشخصی از قابلیت اطمینان، استفاده از تولیدات پراکنده است.امروزه با تغییر ساختار سیستم‌های قدرت به منظور بهینه‌سازی آن‌ها و تغییر ساختار از شکل سنتی به قالب جدید استفاده از منابع تولید پراکنده اهمیت انکار ناپذیری دارد.
درتولید پراکنده که به طورکلی به تولید درمقیاس کم و در نزدیکی محل مصرف گفته می‌شود، در اغلب موارد از منابع تجدیدپذیر مانند باد، فتوولتائیک، بیوماس،زمین گرمایی، امواج اقیانوس و غیره استفاده می‌شود. ازطرفی به دلیل زمان کم طراحی و نصب و پایین بودن هزینه بهره برداری و نگهداری، دربازار رقابتی کنونی بسیار مورد اقبال قرار گرفته است و اخیراً در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه طرفداران خود را یافته و استفاده از آن شتاب گرفته است.
ریز شبکه به مجموعه ­ای از واحدهای تولیدی کوچک به همراه سیستم­های ذخیره کننده انرژی و بارهایی اتلاق می­ شود که می­توانند به تنهایی در یک شبکه بزرگتر عمل نمایند و کنترل خودگردان داشته باشند. در مفهوم ریز شبکه­ ها یک واسط الکترونیکی قابل کنترل و دارای انعطاف وجود دارد که رابط بین ریز شبکه و شبکه قدرت بالادست است.
ریزشبکه‌ها دارای مزایای اقتصادی و فنی زیادی هستند که از انگیزه‌های ترغیب کننده برای حرکت به سمت ریز شبکه می‌توان به کاهش انتشار گازهای آلاینده، بهره وری انرژی ، تنوع منابع انرژی، دسترسی به منابع تولیدی کوچک، سهولت یافتن مکان برای ژنراتورهای کوچک، زمان ساخت و هزینه سرمایه‌گذاری کمتر برای نیروگاه‌های کوچک تر و کاهش هزینه‌های انتقال انرژی الکتریکی اشاره کرد.
یک بحث کلی برای تولیدات پراکنده، جنبه­ های فنی مربوط به کنترل تولیدکنندگان مقیاس کوچک^[۳۳] می­باشد که اگرچه پیچیدگی خاص خود را دارد اما پیشرفت­های اخیر در زمینه ­های سنسورهای هوشمند در روش‌های کنترلی بهینه حل مسأله را تا حدی آسان ساخته است. از طرفی ریز شبکه­ ها به دلیل قابلیت کنترل خودگردان خود نیازمند یک شبکه کنترل محلی و اصلی بی عیب و نقص می­باشند تا مدیریت هوشمند بار- تولید همواره برقرار بماند.
همچنین به علت وجود عدم قطعیت های مختلف در رابطه با تولیدات پراکنده، میزان مصرف انرژی و قیمت بازار خرده فروشی با یک مسئله بهینه سازی تصادفی روبر هستیم. در همین راستا برنامه­ ریزی و کنترل دقیق منابع انرژی در ریزشبکه­ها با درنظر گیری بازار خرده فروشی از درجه اهمیت بالایی برخوردار است ، زیرا بهبود بهره ­برداری از یک شبکه چه از لحاظ اقتصادی و چه از نقطه نظر زیست محیطی و کاهش آلودگی در گرو این مهم خواهد بود و لذا ارائه روش­های بهینه‌سازی مناسب در جهت رفع این مشکل امری لازم و ضروری است.

شرح موضوع پایان نامه

کنترل تولیدات پراکنده در بازار خرده فروشی با بهره گرفتن از واحدهای ارزان قیمت و خاموشی واحدهای گران قیمت حاصل می­ شود. پس در مسئله برنامه­ ریزی مشارکت واحدها^[۳۴] هدف یافتن نقطه بهینه­ای از روشن و خاموش بودن واحدها است که بتوان با کمترین هزینه (هزینه سوخت و آلودگی) انرژی و رزرو چرخان مورد نیاز سیستم را تامین نمود.
از طرف دیگر نگرانی­های زیست محیطی ناشی از آلودگی واحدهای تولیدی با سوخت فسیلی در سال‌های اخیر باعث رشد استفاده از منابع تجدیدپذیر و افزایش نفوذ این واحدها در شبکه شده است. هرچند این منابع دارای آلودگی نیستند اما ماهیت تصادفی آن‌ها باعث بوجود آمدن مسئله عدم قطعیت در برنامه­ ریزی مشارکت واحدها می­ شود. پس مسئله برنامه‌ریزی مشارکت واحدها باید با در نظر گرفتن این عدم قطعیت در مسئله با بهره گرفتن از روش مونت کارلو حل شود.

مروری بر ادبیات موضوع

موضوع کنترل و برنامه ریزی تولیدات پراکنده در سیستم­ قدرت یکی از موضوعات اساسی است. از طرفی یک فاکتور مهم آن بحث بزرگی ابعاد این مسئله است که باعث پیچیدگی آن شده است. تاکنون روش‌های مختلفی برای حل این مسئله بیان شده است که از جمله آن­ها می‌توان به روش‌های برنامه­ ریزی پویا^[۳۵]، روش لاگرانژ^[۳۶]، برنامه­ ریزی با الگوریتم‌های هوشمند مانند الگوریتم ژنتیک^[۳۷]، الگوریتم اجتماع ذرات^[۳۸]، روش سلسله مراتبی، روش از مدار خارج کردن^[۳۹]، روش یکایک شماری جامع^[۴۰]، لیست حق تقدم^[۴۱]، روش تابو^[۴۲]، روش شبیه­سازی آنلینگ^[۴۳] اشاره کرد. در زیر به شرح مختصر بعضی از روش­های برنامه­ ریزی مشارکت واحدها می­پردازیم.

روش یکایک شماری جامع^[۴۴]:

در روش یکایک شماری جامع ابتدا همه ترکیبات ممکن خاموش و روشن بودن واحدها در افق برنامه‌ریزی مشخص شده و سپس در بین این ترکیبات، ترکیبی که حداقل هزینه را داشته باشد، جواب مسئله برنامه­ ریزی مشارکت واحدها خواهد بود. این روش ساده است و یک جواب بهینه دقیق را فراهم می‌سازد. ولی این روش یک روش بسیار وقت‌گیر است. چون بایستی همه ترکیبات مسئله برنامه­ ریزی مشارکت واحدها جستجو شود. به طور مثال اگر N واحد داشته باشیم ۲^N-1 حالت در هر ساعت وجود دارد که از این مقدار بعضی از حالت‌های آن ممکن است. از این روش تنها به خاطر زمان بالای اجرای برنامه و حجم بالای محاسبات و نیاز به حافظه کامپیوتری زیاد استفاده کمی می­ شود[۱].

روش لیست حق تقدم

لیست حق تقدم ساده می‌توان بوسیله مرتب کردن واحدهای تولیدی بوسیله میانگین هزینه بار کامل^[۴۵] (AFLC) بدست می ­آید. این هزینه (AFLC) با ضرب نرخ خالص حرارتی واحد تولیدی در بار کامل در هزینه سوخت بدست می ­آید. در مسئله برنامه­ ریزی مشارکت واحدها، واحدهای اولیه لیست را که قیود حداقل زمان خاموشی آن‌ها رعایت شود به صورت تک تک در مدار قرار می‌دهیم. این کار تا آنجایی ادامه پیدا می­ کند که بار و رزرو چرخان در آن ساعت تأمین شود. زمانی که ظرفیت تولید اضافی در هر ساعتی موجود باشد آخرین واحد در مدار قرار گرفته (که AFLC بیشتری نسبت به باقی واحدهای در مدار قرار گرفته دارد) از مدار خارج خواهد شد (به شرطی که قیود حداقل زمان روشن بودن منحرف نشده باشد)، و این کار تا جایی ادامه پیدا می­ کند که هیچ ظرفیت اضافی موجود نباشد و یا نتوان از مدار خارج کردن واحدهای بیشتری را انجام داد.
این روش بسیار ساده است و به زمان محاسبات اندک و حافظه کم کامپیوتر نیاز دارد. به هر حال، جواب مشارکت واحدهای بدست آمده از روش لیست حق تقدم ممکن است یک برنامه‌ریزی بهینه نباشد. زیرا که هزینه راه‌اندازی و قیود نرخ شیب در تعیین ترتیب حق تقدم برنامه‌ریزی تولید واحد در نظر گرفته نمی‌شود و AFLC به اندازه کافی هزینه بهره‌برداری واحدهای تولیدی را هنگامی که آن‌ها در بار کامل بهره برداری نمی‌شوند، نمایان نمی‌کند[۱].

برنامه‌ریزی پویا

روشی برنامه‌ریزی پویا (DP) به صورت ساعتی برنامه­ ریزی مشارکت واحدها ممکن واحدهای مرتبط را با تصمیم بوجود آمده در مسیر، اجرا و بوسیله بررسی همه قیود قبل از جستجو برای یک برنامه‌ریزی که منجر به حداقل هزینه شود ارزیابی می‌کند. در DP، دوره ساعتی افق برنامه‌ریزی عموماً یک مرحله نامیده می‌شود. یک مجموعه از برنامه‌ریزی مشارکت واحدها در یک مرحله به عنوان حالت شناخته می‌شود. هزینه متحمل شده در هر مرحله بوسیله تصمیم گرفته شده در مرحله قبل تأثیر می‌پذیرد. جستجوی برنامه‌ریزی پویا می‌تواند در دو جهت پیشرو^[۴۶] و پسرو^[۴۷] باشد. رهیافت برنامه‌ریزی پویای پیش رو مسئله برنامه­ ریزی مشارکت واحدها را از ساعت ابتدایی به سمت ساعت نهایی پیش می‌برد و رهیافت برنامه‌ریزی پویای پسرو این کار را بالعکس انجام می‌دهد[۱و۳].

رهاسازی لاگرانژ

روش رهاسازی لاگرانژ می‌تواند مسئله ابعادی قرار گرفته در برنامه‌ریزی پویا را با رهاسازی موقتی قیود تزویج حذف کند و هر واحد را به صورت جداگانه مورد بررسی قرار دهد. روش LR^[48]، بر مبنای تئوری بهینه‌سازی دوگان، مسئله برنامه‌ریزی مشارکت واحدها را به یک زیر مسئله دوگان و یک زیر مسئله اصلی تجزیه می‌کند. مسئله اصلی به عنوان تابع هدف UC^[49] می‌باشد. زیر مسئله دوگان، تابع هدف و قیود را ضربدر ضرایب لاگرانژ در خود می‌گنجاند [۱و۳].

روش سلسله مراتبی

تکنیک سلسله مراتبی برنامه­ ریزی مشارکت واحدها واحدهای فضای حالت بوسیله تجزیه کردن کاهش می‌دهد. همه واحدهایی که ظرفیت، حداقل زمان خاموش یا روشن بودن برابر و یا شرایط بهره‌برداری آغازین مشابه دارند با هم گروه‌بندی می‌شوند. در هر گروه، واحدهای تولیدی بوسیله شاخص هزینه (CSC) که هزینه بهره‌برداری نسبی هر مگاوات از ظرفیت چرخان مفید را نشان می‌دهد، به صورت افزایشی مرتب می‌شوند. هزینه حاشیه‌ای سیستم یک عامل کلیدی در محاسبه CSC می‌باشد.
در هر ساعت، واحدی که CSC نسبی کمتری در بین واحدها در بالای لیست هر گروه برای برنامه­ ریزی مشارکت واحدها انتخاب می‌شود. سپس واحدها به ترتیب و با همان روند برای برآوردن تقاضای بار ساعتی و رزرو چرخان ساعتی انتخاب می‌شود. همین که برنامه­ ریزی مشارکت واحدها مشخص شدند، اقتصادی‌ترین خروجی واحدهای در مدار قرار گرفته، هزینه سوخت کل و هزینه O&M کل بوسیله توزیع اقتصادی^[۵۰] تعیین می‌شوند.
گام‌های محاسبه هزینه نسبی بهره‌برداری، رتبه بندی واحدها، انتخاب واحدها برای برنامه­ ریزی مشارکت واحدها و اجرای توزیع اقتصادی برای کل افق برنامه‌ریزی به ترتیب با هزینه‌های جانبی مختلف ساعتی سیستم تکرار می‌شوند تا جایی که ملاک همگرایی برآورده شود. تکراری که منجر به کمترین هزینه تولید کل (که شامل هزینه O&M، هزینه راه‌اندازی و هزینه خاموش شدن می‌باشد) شود، نتیجه برنامه­ ریزی مشارکت واحدها می‌باشد[۴].

روش از مدار خارج کردن

این روش بر اساس از مدار خارج کردن برنامه‌ریزی مشارکت واحدها به وسیله از مدار خارج کردن واحدها از گران‌ترین واحد در حالی که همه واحدهای موجود در کل طول برنامه‌ریزی در مدار هستند عمل می‌کند. در این حالت یک واحد که دارای هزینه بیشتری است از مدار خارج می‌شود و این کار تا زمانی ادامه پیدا می­ کند که هیچ رزرو چرخان اضافی موجود نباشد و قیود حداقل زمان روشن بودن واحدها و نرخ شیب کاهشی از خروج آن جلوگیری نکند.

روش استفاده از الگوریتم ژنتیک در مسئله کنترل تولیدات پراکنده

اعداد دودویی ۰و۱ برای نشان دادن حالت‌های روشن و خاموش بودن واحدهای تولیدی در الگوریتم ژنتیک استفاده می‌شود. ابتدا ماتریس‌هایی که شامل سطرها و ستون‌هایی از ۰ و ۱ می‌باشند، تولید می‌شوند. هر ماتریس شامل N ستون (تعداد واحدهای تولیدی در سیستم)، و C (تعداد جمعیت‌های دلخواه) سطر می‌باشد.
هر سطری که منجر به برنامه‌ریزی مشارکت واحدهای غیرممکن شود حذف شده و بجای آن یک جمعیت تولید می‌شود. توزیع اقتصادی در خلال این ارزیابی‌ها اجرا می­ شود. پس از ارزیابی جمعیت‌ها آن‌هایی که باقی می‌مانند به عنوان جمعیت والد انتخاب می‌شوند و فرزندان جدید بوسیله دو عملگر پایه ژنتیک که ترکیب و جهش هستند ایجاد می‌شوند. ترکیب، با یک احتمالی بیت‌های بین دو والد را تغییر می‌دهد به طوریکه رزرو چرخان و توازن توان و محدودیت‌های تولید باز هم برقرار می‌باشند. جهش اپراتور دوم می‌باشد. این اپراتور بیت دودویی را از ۰ به ۱ و بالعکس تغییر می‌دهد تا مطمئن شود که هیچ رشته‌ای همانند قبل در فرایند برنامه‌ریزی مشارکت واحدها نباشد. به علاوه این دو اپراتور، برخی از مشخصه‌ های ژنتیکی شامل نخبه گرایی، قالب بندی هدف، تطبیق احتمال اپراتورها برای بهبود کارایی جواب جستجو نیز اضافه می‌شوند. سپس برخی از جمعیت‌های فرزند انتخاب می‌گردند. این فرایند جایگزینی آنقدر تکرر می‌شود تا ملاک همگرایی بدست آید.
روش ژنتیک نسبتاً پیچیده است و زمان محاسباتی زیادی دارد. بنابراین این سیستم‌های مقیاس- بزرگ مناسب نمی‌باشد. استفاده از الگوریتم ژنتیک در روش رهاسازی لاگرانژ برای به هنگام کردن ضرایب لاگرانژ و بهتر کردن جواب برنامه‌ریزی مشارکت واحدها نیز مورد استفاده قرار گرفته است[۳].

روش شبیه‌سازی آنلینگ

این روش برگرفته از فرایند گرمادهی به رنگ جامد تا دمای بالا می‌باشد، که در ادامه به آرامی خنک می‌شود. به این ترتیب که دمای اطراف پله‌پله کم می‌شود. با یک مقایسه بین فرایند بادوام کردن (حرارت زیاد و بعد سرد کردن ترویجی) و مسئله بهینه‌سازی مشاهده می‌شود که دسته‌ه ای زیادی از مسائل بهینه‌سازی مرکب می‌توانند بوسیله دنبال کردن همان فرایند انتقال حالت تعادل به یک جای دیگر برای رسیدن به حداقل انرژی سیستم حل شوند. در حل مسئله برنامه‌ریزی مشارکت واحدها دو نوع متغیر نیاز به مشخص شدن دارند. حالت‌های واحدها (دودویی) و متغیرهای خروجی (پیوسته) مسئله می‌تواند به دو زیر مسئله تجزیه شود یک مسئله بهینه‌سازی مرکب در حالت واحدها و یک مسئله بهینه‌سازی غیرخطی در توان خروجی. بنابراین شبیه‌سازی آنلینگ می‌تواند به طور مناسبی برای حل مسئله برنامه‌ریزی مشارکت واحدها استفاده شود. اگرچه الگوریتم شبیه‌سازی آنلینگ زمان اجرای طولانی دارد ولی شاخص‌های قوی دیگری شبیه مستقل بودن در جواب اولیه و عدم پیچیدگی ریاضیاتی دارد.

روش جستجوی تابو

این الگوریتم یک الگوریتم فرا ابتکاری برای جستجوی مکرر به منظور یک جواب خوب بین یک مجموعه از جواب‌های امکان‌پذیر اعمال می‌کند [۵]. سپس همسایگی جواب خوب کنونی بررسی می‌شود. اگر یک جواب بهتر از جواب کنونی باشد. جواب بهتر به جای جواب خوب کنونی جایگزین می‌شود. اطلاعات در حرکت‌های اخیر در لیست تابو برای پیشگیری از نتایج جستجوی زاید ذخیره می‌شوند. هیچ تضمینی وجود ندارد که جستجوی تابو منجر به نتیجه بهینه کلی، مخصوصاً در سیستم‌های بزرگ شود.

که با مسائل، مشکلات و شادی ها حیات اجتماعی آنان آن طور که هست، بیامیزد و مدتها با انان حیات بگذراند.(ساروخانی، باقر، ۱۳۸۴: ۱۸۸). در واقع مشاهده مشارکتی شکل مشخصی از تحقیق میدانی است که در آن محقق به منزله کنشگر در رویدادهای مورد مطالعه شرکت می کند.
در این نوع مشاهده محقق چون خود عضوی از جامعه است. گذشته از اینکه فرصت زیادی برای تعمق و دقیق شدن در رفتارهای گروهی مردم خود را دارد , از این امتیاز نیز برخوردار است که افراد جامعه مورد مطالعه وی در مقابل او و رفتار طبیعی خود را از دست نداده و بنابراین مستقیماً با واقعیت های موجود آنچنان که وجود دارند روبرو می‌گرد. در چنین روشی زمان جمع آوری اطلاعات زمان معینی نیست بلکه محقق در تمام مدتی که در جامعه مورد نظر بسر می‌برد, می‌تواند به مشاهده بپردازد( همان: ۱۸۹).

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

۲-۱-۶-۱. مشاهده بدون مشارکت
در نوع دوم مشاهده، محقق عضو جامعه مورد نظر نبوده بلکه از خارج بدان جامعه وارد می‌شود, در چنین مواردی مشکلات تحقیق بسیار زیادتر از نوع پیشین است زیرا ورود محقق به جامعه مورد مطالعه، عکس‌العمل‌هایی در بین افراد جامعه بوجود می‌آورد که موجب تغییر در رفتار طبیعی آنها می‌شود. مشاهده نوع اول را می‌توان به نوعی فیلمبرداری یا عکسبرداری تشبیه نمود که بدون مقدمه و ناگهانی از فرد یا افرادی صورت می‌گیرد بنابراین رفتار مردمی که جلوی دوربین عکسبرداری قرار گرفته‌اند کاملاً طبیعی است ولی در حالت دوم عکس العمل‌های ناشی از ترس، تردید، سوظن و ابهام موجب می گردد که نتایج تحقیق اعتبار و اطمینان خود را تا اندازه‌ای از دست بدهد . برای برطرف نمودن این مشکل ، محقق در بدو ورود خود به جامعه‌ای که قصد مطالعه آنرا دارد بایستی سعی در جلب اعتماد مردم آن جامعه نموده و تردید و سو ظنی را که احتمالاً از آمدن وی در آنها ایجاد گردیده است از ذهن آنها بزداید، بعبارت دیگر محقق یابد هنگامی کار خود را آغاز کند که افراد جامعه به منظور و مقصود علمی وی پی‌برده و بدون واهمه به سئوالاتش جواب دهند. در حقیقت چون تکنیک مشاهده بیشتر بوسیله مردم شناسان و در مطالعه ایلات و جوامع ابتدایی و محدود بکار برده می‌شود . بنابراین لازم است دانش پژوهانی که از این تکنیک استفاده می کند. شرایط و خصوصیات جامعه مورد مطالعه و مردم آن را بدقت در مد نظر داشته و قبل از هر نوع تماسی با مردم جو دوستانه و قبل اعتمادی برای ادامه کار خود ایجاد نمایند( همان، ۱۳۸۴: ۱۹۰).
۲-۶-۱. مصاحبه
یکی دیگر از روش های جمع آوری اطلاعات در این تحقیق که مورد استفاده قرار گرفته، روش مصاحبه است. از آنجا که مصاحبه، عام ترین روش گرد آوری اطلاعات در تحقیق کیفی است . لذا اغلب، این نوع تحقیقات را اصطلاحا روش های تحقیق مصاحبه ای نیز نامیده اند . مصاحبه را گفتگو یا گفت و شنود هدفمند نیز نامیده‌اند، بدین معنی که محقق با هدف کسب اطلاعات درباره موضوعی خاص با مصاحبه شنونده صحبت می کند( صفری شالی، رضا، ۱۳۸۷: ۶۸).
۷-۱. روش های جمع آوری اطلاعات
پدیده های اجتماعی بسیار پیچیده هستند و شناخت کامل این ابهام روش‌های متعددی را طلب می کند ، عوامل مختلف در پدیده های اجتماعی نقش دارند که پیدا کردن این عوامل با یک تکنیک و روش به دست نمی‌آید و چون ما با پدیده ای مواجه هستیم که در نوع خود بی همتاست بنابراین لازم است از تمامی روش‌های موجود که در این زمینه می تواند موثر واقع شوند، استفاده کنیم.
۸-۱.ابزارهای تحقیق
با توجه به روش های تحقیق موجود و از آنجا که در تحقیق حاضر رفتار مردم را زیر ذره بین گذاشته می شود، وسایل و ابزارهایی که در این تحقیق استفاده خواهد شد با توجه به کیفی بودن و اصول تحقیقات مردم شناسی ابزارهایی مانند دوربین عکاسی، )در موارد متعدد از جمله رسومات و آیینها ، شناسایی گونه های گیاهی و …(، اسلاید ، دوربین فیلم برداری و Mp3 برای ضبط وقایعی که بایست در طول تحقیق به آنها توجه شود. همچنین فیش های ثبت وقایع به بررسی جامعه مورد مطالعه پرداخته می شود.
۹-۱.جامعه آماری
جامعه آماری که می توان جمعیت یا حیطه نیز نام نهاد منظور جمعیتی می باشد که می خواهیم تحقیقی را روی آنها انجام دهیم ،در تحقیق حاضر نیز جامعه آماری کل مردمان ایل کاکاوند شهر قزوین می باشد که از بین این جمعیت باتوجه به رعایت اصول نمونه گیری یک سری افراد را به صورت انتخابی ،انتخاب کرده و با آنها مصاحبه خواهیم کرد،از طرفی با توجه به اینکه ابزار اصلی تحقیق حاضر مشاهده مشارکتی
می باشد لذا محقق بر خود می داند که با دیدی عمیق کل این ایل و مردمانش را مورد مطالعه قرار دهد. و روش تحقیق مسلط در تحقیق حاضر ، میدانی می باشد. به طور خلاصه بایست گفت که در این پژوهش جامعه مورد بررسی ما ایل کاکاوند شهر قزوین می باشد که با توجه به ویژگی های تاریخی و جغرافیایی به بررسی تاریخ و فرهنگ عامیانه آن پرداخته خواهد شد.
۱۰-۱.قلمرو زمانی و مکانی تحقیق
جامعه مورد مطالعه در این تحقیق ایل کاکاوند شهر قزوین می باشد. و مردمان این ایل در شهر قزوین با توجه به رعایت اصول مردم شناسی مورد مطالعه قرار خواهند گرفت.از نظر زمانی نیز تحقیق حاضر در سال ۱۳۹۲ انجام می گیرد.
۱۱-۱. مفاهیم و اصطلاحات
در این قسمت از تحقیق در ابتدا مهم ترین واژه ها و مفاهیمی که ممکن است در روند تحقیق حاضر به آنها بر خورد کنیم را تعریف می نماییم تا با روشن تر شدن فضای مفهومی به بینش درست تری دست یافت.
مردم شناسی: به معنی مطالعه هر یک از نهاد های انسانی در محدوده معینی است. (روح الامینی، محمود ۱۳۷۷: ۹). در این رشته به تحلیل حیات مادی، اجتماعی و فرهنگی و هم چنین هنرها، فنون و آداب و رسوم مردم جوامع یا گروهی پرداخته می شود. مردم شناسی شیوه ای مقایسه ای است که در صدد آن است که تبیینی نیز باشد و فرهنگ ها و شیوه های مختلف زندگی را مورد فهم و درک قرار دهد.(بیرو، ۱۳۷۵ : ۱۲).
فرهنگ: این واژه در لغت فارسی مرکب از دو جز “فر” و “هنگ” است که در معانی مختلفی به کار رفته است. مانند دانش، دانایی، خرد، نعرفت، حرفه، ادب و غیره. در اصطلاح روشن فکران با فرهنگ مترادف با مبادی آداب اهل مطالعه و خوش مشرب است. که متضاد آن یعنی بی فرهنگ مترادف با بی تمدن فرانسوی ها به کار می رود. (طبیعی ، ۱۳۷۴: ۳۲).
سنت: بنابر تعریف وبر سنت عبارت است از احساسات و باورهایی است که از نسلی به نسل دیگرمنتقل می‌شود. ازاین رو راهنمای جوامع سنتی گذشته ان‌هاست. اعضای این جوامع درست یا معقول بودن اعمال و رفتارشان را براساس طولانی بودن زمانی ارزیابی می کنند که آن اعمال مورد قبول جامعه بوده است. (عضدانلو، ۱۳۸۴: ۳۶۹).
اما از نظر گیدنز برای درک مفهوم سنت، باید عناصر مهم آن را شناخت، از مهمترین عناصر سنت که هسته مرکزی آن را تشکیل می دهد، مراسم، آیین ها و رفتار های تشریفاتی است. آیین ها تا جایی که به صورت مراسمی خاص انجام گیرد، محور هر چیز سنتی است. و رفتار سنتی به رفتاری اشاره دارد که « در حوزه ای معین تکرار و باز انجام می شود »( گیدنز، آنتونی، ۱۳۷۹: ۷۴) ، بدون آن که این سوال پرسیده شود؛ آیا آن چه که انجام می دهیم، صحیح و معتبر است یا خیر. گذشته به کمک آیین های مذهبی تکرار می شود و سنت نیز قدرت خود را از آیین های مذهبی می گیرد.
دومین ویژگی سنت، جمعی بودن آن است. جمعی بودن سنت به این موضوع اشاره دارد که الگوهای رفتاریِ کاملاً فردی در جوامع سنتی وجود ندارد. البته ممکن است کسی دارای آیین‌های شخصی باشد، اما نمی‌توان آن‌ها را سنت دانست. «سنت اساساً جمعی و اجتماعی است، و با ارتباط بین آیین‌های تکراری و باز انجام تشریفات و انجام دادن جمعی آن‌ها کاری صورت می‌گیرد، که بدین نحو آن را سنت تعریف می‌کنند».(همان:۷۵).
سومین ویژگی سنت این است که هم نگهبان هستند و هم در درون خود نگهبان هایی دارند که کارشان تفسیر و توضیح دادن سنت ها است. در نظر عامه تعدادی از افراد هستند که می توانند سنت ها را تفسیر کنند و نه همه. مثلاً کاهن ها و کشیش ها که معنای محرمانه آیین ها و مراسم ها را توضیح می دهند و ارتباط معونی با خدا را برای مذاهب تعریف می کنند.
آیین و آداب اجتماعی: این اصطلاح برای نشان دادن رفتارهایی است که بر طبق عرف و عادت صورت می‌گیرد و به کار می رود. آیین ها و آداب اجتماعی به کاربرد و رعایت عادات و عرف در بعد مادی آنان نظر دارند. (بیرو، آلن ، ۱۳۷۵ : ۷۸).
باور: نوعی از شناخت است نسبت به چیزی. آنگاه که شماخت و معرفت همراه با نوعی تایید قلبی و درونی باشد، به مرحله باور رسیده ایم. به عبارت دیگر مجموعه دانشی که در فرهنگی وجود دارد و مردم بدون شک و تردید به آن ایمان می آورند و به آن معتقد می شوند باور است. به بیان دیگر آن گاه که شناخت و معرفت به نقطه اطمینان قلبی رسید خواه صحیح باشد خواه نا صحیح باشد به آن باور گویند.
باور نوعی از شناخت و معرفت و درجه ای از شناخت محسوب می شود و بدان ایمان آورده می شود (معرفت جریانی است برای رسیدن به باورها) باورها جنبه دینی و علمی ندارند و تنها فرهنگی هستند. باورها از زمان و مکان متاثر می شوند و به تبع این کلیه معارف و شناخت های انسان ها مربوط به مقتضیات زمانی و مکانی اوست. باورها جنبه قومی و فرهنگی دارند و نه فردی. باورها می توانند از عقیده ای مشترک که همگان آن را به عنوان امری مسلم تلقی می کنند تا باورهایی که اساس پذیرش آن بر مبنای مقام و اهمیت امری عینی اتوار است را دربر گیرند.(بیرو ، آلن، ۱۳۷۵: ۳۲).
باورها یا اعتقادات مجموعه‌ای از افکارند که به زندگی معنا می‌بخشند. باورها ادراک ما از هستی را می‌سازند. چنین اندیشه می‌شود که باورها نقش فرماندهی در مغز دارند و زمانی که فکر می‌کنید که امری درست است، باور شما به مغز فرمان می‌دهد تا به دنبال چیزی باشد که از اعتقادات شما حمایت کند.
در بین اقوام و ملت های گوناگون، باورهای زیادی وجود دارند که با زندگی مردم عجین شده و تمام کارها و برخوردهای روزمره شان، بر اساس همین باورها صورت می گیرد. باورها ( خرافی یا غیرخرافی ) جزیی از فرهنگ هر قوم و منشا حرکت و نشان دهنده نحوه ی زندگی افراد هستند. با بهره گرفتن از باورها می توان بر افراد تسلط یافته و آنها را به هر جهت دلخواه حرکت داد، متوقف کرد یا به عقب برگرداند. باورها از نسلی به نسل بعدی منتقل می گردند و در این انتقال تحت تاثیر محیط قرارگرفته، تغییر کرده و حتی ممکن است فراموش شوند. ورود تکنولوژی به زندگی مردم، سبب فراموشی باورها است و بسیاری از آنها اکنون فقط در یادها مانده‌اند. بسیاری از باورهای گذشته اکنون کمرنگ شده و برخی نیز به علت تغییرات اجتماعی، مهاجرت به شهرها، ارتباط با مردم دیگر شهرها و مناطق، سست شدن روابط اجتماعی بین افراد فراموش شده اند.
قزوین: درباره وجه تسمیه قزوین و چگونگی این نام نظرات مختلفی مطرح شده است . کهن ترین سند درباره نام قزوین ،نوشته قدامه بن جعفر است که در نیمه دوم سده سوم هجری می زیسته است ، نوشته او چنین است: دژقزوین به فارسی کشوین خوانده می شود و معنی آن مرز دیداری است.
مورخین ایرانی و عرب قزوین را از جمله «این کش وین» یعنی بدان کنج بنگر گرفته اند و معتقدند که اعراب کش وین را معرب کرده و قزوین گفته اند.
اما به زعم مورخین یونانی پیش از دوران هخامنشی مردمی در کرانه باختری دریای قزوین می زیسته اند که آنها را کاسی یا کاسیت نام برده اند و کاسپین که نام دریای قزوین است از نام آنها گرفته شده است. بنابر آنچه گفته شد می توان نتیجه گرفت نام قزوین برگرفته از واژه کاسپین است و به احتمال زیاد واژه کش وین را باید تغییر یافته کس پین به شمار آورد.چگونگی این تغییر شکل از نظر زبان شناسی می تواند به این صورت انجام گرفته باشد.
تبدیل (س به ش) و (پ به و) که در نتیجه واژه کسپین به صورت کشوین درآمده است. تعبیر دیگر اینکه بنیانگذران شهر قزوین به یک چهره اساطیری نسبت داده شده این چهره دختر افراسیاب است که نام او «تاز» یاد شده است. اصل کلمه قزوین قاز اینی است. یعنی بازیگاه قاز که تعبیری عامیانه است.
گذشته از تحلیل هایی که درباره نام قزونی به اعتبار منابع کهن بدان اشاره رفت از نظر لغوی نیز می توان این نام را به این صورت مورد بررسی قرار داد این نام از ترکیب دو جزء تشکیل یافته است.
جزء (وین) بر وزن (سین) در فرهنگ لغت ها به معنی درخت و باغ آمده است. در زبان فارسی وازه ای وجود دارد به صورت کزون معرب آن کزوان به معنی درخت بند به کار رفته است. بنه به معنی پسته
می باشد. پژوشگر محتر آقای دکتر دبیر سیاقی در رابطه با نام قزوین معتقدند: قزوین به معنی باغ پسته
می باشد. (ورجاوند ، پرویز، ۱۳۷۵ :ص ۱۰۳).
قزوین را در نوشته های قدیم اروپا شهر باستانی (ارساس)خوانده اند و در تواریخ یونانی همان شهر قدیمی (راژیا)و در زمان اشکانیان به نام موسس آن (اردپا)خوانده اند. سامانیان آن را کشوین یعنی سرزمینی که نباید از آن غافل شد. و برخی هم آن را (مستوفین)یا شهری که مردمی پرصلابت و استوار دارد نامیده اند. در کتاب هایی بعداز اسلام اغلب از قزوین به نام باب الجنه یاد شده است.(آقا محمدی ، عباس، ۱۳۷۷ : ص۱۵).
۱۲-۱. پیشینه تحقیق
مقدمه
در زمینه باورها و اعتقادات ایرانیان افراد بسیاری هستند که تحقیقات وسیعی در حوزه های انسان شناسانی، مردم شناسی و جامعه شناسی انجام داده اند که بیان همه آنها قطعا در اینجا امکان پذیر نمی باشد. از این بابت جهت آشنایی با مهم ترین نوشتارهایی که در زمینه باورها و اعتقادات در ادبیات ما قرار دارد به چند نمونه از آنها به صورت اجمالی و گذرا اشاره می شود.
به‌نظر مى‌رسد مردمان کهن، اعتقادات و باورهاى به اصطلاح خرافه‌اى بیشترى نسبت به روزگاران جدید داشته‌اند. در ایران، از زمان ساسانیان چند کتاب باقى مانده که وجود بعضى از این اعتقادات را در آن دوره آشکار مى‌سازد. مانند “ورداویرافتامه” ، “شایست و نه‌شایست” ، “دین کرت” ، “بندهستن” و “نیرنگستان” پهلوی. بخشى از این باورها نیز از ملل بیگانه به ایران وارد شده که این تأثیرات از دوران هخامنشیان و نفوذ مغ‌ها در دین زرتشتى آغاز مى‌گردد. دین زرتشتى در ابتدا مخالف خرافات بود. یکی از کتاب هایی که در دوران معاصر در زمینه باورها و اعتقادات ایرانیان به تفضیل صحبت نموده است کتاب “نیرنگستان” اثر صادق هدایت می باشد( اصفهانیان، داوود، ۱۳۸۹: ۲۱).
هیربدستان یا نیرنگستان یکی از کتاب‌های دینی زرتشتیان است که به خط و زبان پهلوی نوشته شده‌ است. قدیم ترین نسخه‌ای که از این دو متن در دست است حدود ۹۰۰ سال یزدگردی برابر با سده هفدهم رونوشت برداری شده‌ است. در عنوان زند هیربدستان و نیرنگستان آمده‌ است که متن، برپایه آموزه‌ های پیشگ سر نوشته شده‌ است و در بخش دوم نیرنگستان آمده‌ است که فرگرد دوم بر پایه آموزه‌ های سوشیانس است که هر دو تن از مفسران اوستا بوده‌ اند. در این اثر قوانین آیینی دین زرتشت و دیدگاه تفسیرگران گوناگون در مورد این قوانین آمده‌ است. صادق هدایت، افکار، نظریات و آثارش شناخته شده‌تر از آن است که دوباره از آنها یاد شود. درمورد این کتاب ذکر چند نکته لازم باشد. نخست نام نیرنگستان است، همان‌طور که به آن اشاره شده در ادبیات پهلوی و پازند مجموعه‌ای هست به نام «نیرنگستان» که پاره‌ای از نوشته‌های اوستایی با گزارش و توضیح پهلوی آن گردآمده است. «نیرنگ واژه پهلوی است به معنی آیین دینی و نیایش و دعا. پارسیان به جای این واژه، کلمه گجراتی «کیریا» (در سنسکریت «کِریا») را بکار می‌بردند. در عربی «نیرنج» (جمع آن «نیرنجیات») معرب همین واژه پهلوی است. بسیاری از نیایش‌های کوتاه دین مزداپرستی نیرنگ نامیده می‌شود؛ چنان که نیرنگ آتش، نیرنگ کشتی بستن، نیرنگ دست شو و جز آن. این نیایش‌ها را دارای تأثیر فوق عادتی تصور می‌کرده و برای رفع پیشامدهای ناخوشایند و زشت و گزند رویدادها در هر مورد، نیرنگ ویژه‌ای داشته‌اند که بسیاری از آنها در کتابهای روایت (روایات داراب هرمزدیار و جز آن) گردآوری شده است. از آن جمله است نیرنگ حاجت خواستن، نیرنگ بیماری، نیرنگ ناخوشیِ گوسفند، نیرنگ سر درد، نیرنگ تب بستن، نیرنگ برای دفع شرّ دزد و نیرنگ برای آسان کردن زایمان زن دشوار زای. در سنت ایرانیان، نیرنگ از نیایش‌های مشکل‌گشای بسیار کهن بوده است. نیرنگ از جمله واژه‌های دینی زرتشتی است که پس از اسلام تغییر معنی داده و از آن سحر و جادو و طلسم و شعبده و افسون و حیله اراده کرده‌اند و بطور عام این واژه و ترکیب‌های آن ماننده نیرنگ‌باز، نیرنگ‌بازی و نیرنگ بکار بردن به معنی حیله، حیله‌گر، حیله‌گری و حیله در کار آوردن است.» آنچه پیداست نزدیک به هشتاد سال از نشر نخست این کتاب می‌گذرد، احمد کسروی نیز در دفتر پندارها به این گونه افکار و خرافات تاخته و با آنها به مبارزه پرداخته است.
نیرنگستان نام کتابی از صادق هدایت است. هدایت نام این کتاب را از نسخه ای به همین نام که در دوره ساسانی نگاشته شده گرفته است. نیرنگستان در اینجا به معنی فرهنگستان است. نیرنگستان هدایت یک فرهنگ نامه فولکلور است. در دیباچه نسک هدایت به نام یک متخصص فرهنگ توده و فلکلر، زمینه‌ها و ریشه‌های پیدایش این باورها را می کاود. منابع اصلی هدایت برای نگاشتن این هنگ بی نظیر به پیش از اسلام بر می گردد و از جمله نسکهایی چون : «اردا ویراژنامه» ، «شایست نشایست» ، «دینکرت» ، «بند هشن» و «نیرنگستان» پهلوی. هدایت باورمند است که بیشتر این باورها و آیین‌ها از آن جا وارد فرهنگ ایرانی شده که جادوگران در دوره نگارش اوستا نفوذ زیادی داشته اند و اوستا بر علیه آنها این احکام را صادر کرده که پسها بروی عادات و پندارها و باورها و آیین‌های رایج درآمده . چراکه کهن‌ترین بخش اوستا همان گاتها می‌باشد و بخشهای مورد بحث پسا به اوستا ملحق شده است. در مورد نیرنگستان به خطا نرویم و بپنداریم که نسک تماما اوهام و خرافات و افکار سخیفه را در بر می گیرد . چرا که هدایت در دیباچه آن برخی از این آیین‌ها را می ستاید و از آنها به نام یادگارهای نیک ایرانی یاد می‌کند . این باورها و پندارها را نشانه سالگذشت مردمی میداند که زیاد پیر شده، زیاد فکر کرده و زیاد افکار شاعرانه داشته است. از جمله جشن نوروز، آداب عقد و عروسی و تمامی افکار بی زیان خنده آور و افسانه‌های قشنگ ادبی و غیره. این کتاب چون فرهنگی کامل در چندین فصل طبقه بندی شده است: آداب و تشریفات زناشویی- تاریخچه- زن آبستن- اعتقادات و تشریفات گوناگون- آداب ناخوشیها- برای برآمدن حاجت ها- خواب- مرگ- تفال ناشی از اعضای بدن- تفال، نفوس، مروا، مرغوا- ساعات، وقت، روز- احکام عمومی- دستورها و احکام عملی- چند اصطلاح و مثل- چیزها و خاصیت آن- گیاه‌ها و دانه ها- خزندگان و گزندگان- پرندگان و ماکیان- داو ودد- بعضی از جشن‌های باستان- جاها و چیزهای معروف- افسانه‌های عامیانه- گوناگون( هدایت، صادق، ۱۳۵۶: ۲۴).
اما در ذیل به برخی از مواردی که در باب تاریخ ایران و ایل های ایرانی به نگارش درآمده اند، می پردازیم:
جمال زاده، “خلقیات ایرانیان"با بهره گرفتن از یک روش اسنادی در سال ۱۳۴۵ کتابی را به نگارش درآورده است که در ذیل به بخشی از آن اشاره می شود:
در آغاز کتاب جمال زاده این نکته را متذکر می شود که یک نفر ایرانی امروز از بسیاری جهات و به خصوص از لحاظ اخلاقی تفاوتی با ایرانی دیرو زندارد او با بیان این نکته هم قصد انتقاد از ایرانی را داشته که اخلاق او حتی با زمان هرودت تفاوت نکرده و این نشانه سکون و شاید تحجر در روحیه ی یک ملت است و هم می‌خواسته این نکته را بگوید که اگر در این کتاب از قول هرودت وکتزیاس و گزنفون تا شرق شناسان امروز سخن می گوید باز به همین دلیل است.
سپس جمال زاده پا را فراتر نهاده و علت عقب ماندگی ایرانی را همین معایب و نقایص اخلاقی می داند و معتقد است تا زمانی که ما به وجود این معایب اخلاقی در خودمان باور نداشته باشیم نخواهم توانست به علاج و درمان آن بپردازیم.
بعد از آن نویسنده به ذکر صفات پسندیده ایرانیان می پردازد و به ذکر دو نمونه از قول پروفسور براون وهرودت اکتفا کرده واین بخش حجم بسیار اندکی در مقابل بخشی که به ذکر صفات ناپسند ایرانیان می‌پردازد دارد. در اینجا ذکر می‌کند که تمام بیگانگانی که با ما ارتباط داشتند ایرانیان را متفق‌القول تیزهوش، سریع الانتقال، حاضرجواب، خوش مشرب، خوشمزه ، خوش سلیقه، خوش صحبت و خوش معاشرت ، بلند نظر، مبادی آداب، مهمان نواز، دست و دل باز و آبرومند می‌دانند. استقبال ایرانیان و به خصوص روستاییان از سپاه دانش را نشانه عشق و علاقه مردم ایران به علم می‌داند .طبع شاعرانه ایرانیان و اینکه با شکم گرسنه و جیب خالی تکیه بر اریکه قدرت زده اند را از قول بیگانگان مورد تجلیل قرار می‌دهد. نویسنده در فصلی به نام تغییر احوال ما ایرانیان ذکر می کند صفات پسندیده ای که به ایرانیان نسبت می‌دهند عمدتا به خصایص ظاهری مربوط می شوند نه آنچه بتوان آن را اخلاق نام نهاد و بیشتر ایراد هایی که به خصایص ایرانیان گرفته اند در باب اخلاق درونی آن‌هاست.
در ادامه بخشی به نام تفاوتهای اخلاقی ما با دیگران آغاز می گردد و به کثرت اخلاق های بد ما نسبت به اخلاق های خوب ما در کتاب‌هایی که بیگانگان درباره ی ما نوشته اند اشاره می کند و اینکه ممکن است بعضی اخلاق ها و اطوارها در نزد ملتی مقبول و پسندیده باشند در حالی که همان ها در میان اقوام دیگر نکوهیده و مکروه به حساب می آیند و گاهی بعضی بدفهمی ها و کژاندیشی ها باعث شده که بعضی صفات پسندیده ما ، مانند فروتنی و تعارضات ما را به چابلوسی و دروغگویی تعبیر کنند و این عیبی بر ملتی به حساب نمی آید اگر تفاوت‌هایی در بین آنها با دیگران وجود دارد. پس از این نویسنده چهار نوع واکنش برای مقابله با آنچه بیگانگان درباره ما گفته اند ذکر می کند ۱-تجاهل و تغافل، ۲-انکار، ۳-تلافی، ۴-تعقل و پس از آنکه سه راه اول را رد می کند راه چهارم را مناسب می داند.
نویسنده عقاید و آراء بیگانگان را درباره ایرانیان ذکر کند و آنها را به چهار دسته تقسیم می کند، ۱- یونیان و رومیان، ۲- غیر فرنگی ها (ترک،عرب و تاتار)، ۳- فرنگیان هم روزگار ما، ۴- ایرانیان.
در دسته نخست به هرودت (پدر تاریخ) و پلوت ( شاعررومی قرن۲پیش ازمیلاد) که در ستایش ایرانیان سخن رانده‌اند و آمی‌ین مارسلین که ایرانیان را متکبر، جنگجو، خودستا و مستبد می‌داند اشاره دارد. دردسته دوم از متنبی شاعر عرب که در نکوهش ایرانیان سخن بسیار رانده و از غازی غرای خان تاتاراز دودمان چنگیز و روشنی بیک از صاحب منصبان ترکیه مطالبی را ذکر کرده که ایشان نیز از ایرانیان بسیار بد گفته اند. دسته سوم به نوشته‌های سفرا، سیاحان، سفرنامه نویسان، شرق شناسان، مورخان، مشاوران نظامی و نویسندگان زیادی استناد کرده که در اکثر موارد افرادی که در باب ایرانیان سخن گفته اند ایرانیا ن را مردمی می شناسند با صفات ناپسندی مانند دروغ، بی وجدانی، مبالغه کردن، دورویی، نفاق، شرک، بی وفایی، خرافه پرستی، چابلوسی، عدم اعتماد و غیره. جمال زاده در این مقاله به شیوه ای هنر مندانه سعی در جمع آوری نوشته های کسانی کرده که در باب خلقیات ایرانیان سخن رانده اند داشته است. (جمال زاده، ۱۳۴۵).
صادق همایونی نیز در تحقیقی با عنوان” فرهنگ مردم سروستان” که در سال ۱۳۷۱طی تحقیقی میدانی به نگارش در آورده است به آداب و رسوم مردم فارس اشاره می کند که خلاصه ای از آن در ذیل آورده می شود:
این کتاب یکی از مفصل‏ترین و جامع‏ترین اثار تحقیقی است که تاکنون در این زمینه منتشر شده است. نگارنده اثر که خود زاده سروستان فارس بود در این اثر به تمام جنبه های فرهنگ عامه مردم سروستان پرداخته است. برای نمونه در این کتاب در زمینه آداب زوار آمده است در سروستان به زوار “فَتِ راه” می دهند، “فت راه” یا فتح راه معمولاً مقداری پول است. البته، مسافران بعد از آمدن از مشهد مقدس برای کسانی که “فَتِ راه” دادن، دستمالی ابریشمی، جانماز، نبات طواف شده و تُربت معروف به گل تربت تقدیم می کنند.
رضا بهرامی در تحقیقی با عنوان"خواستگاری در میان ایلات کرد شمال خراسان” که در سال ۱۳۸۵ به نگارش در آورده است به تاریخچه کردها و اعتقادات و آداب و رسون آنها به خصوص در مورد خواستگاری پرداخته است که خلاصه ای از آن به این صورت است که:

برون‌قلبی
قطرعروق
ویسکوزیته
مقاومت عروقی
فشارخون
اما باید توجه داشت که تمام فاکتورهای موثر بر فشار خون با یکدیگر نیز ممکن است تداخل داشته باشند (طالب آزرم و همکاران،۱۳۸۲).
تنظیم جریان خون محیطی عمدتا توسط تونوس عروق سرخرگ‌های کوچک و سرخرگچه‌ها تعیین می‌شود. این سرخرگ‌ها با تنگ شدن یا گشاد شدن عروق جریان خون را به سمتی که به خون بیشتر نیاز دارد هدایت می‌کند و یا از ناحیه‌ای که به جریان خون کمتری نیاز است دور می کند. عضله صاف عروق تحت کنترل هر دو فاکتورهای موضعی محیطی (تنظیم درونی) و سیستم عصبی مرکزی (تنظیم بیرونی) می‌باشد. تنگ شدن و گشاد شدن سرخرگ‌ها توسط میزان انقباض عضله صاف عروق تعیین می‌شود. انقباض عضله صاف منجر به تنگ شدن عروق می‌شود. در حالیکه شل شدن عضله صاف منجر به گشاد شدن عروق می‌گردد. عضله صاف معمولا دارای مقدار کمی انقباض دائمی است که تونوس عروقی نامیده می‌شود. بنابراین عمل عضله صاف در سرخرگچه‌ها و سرخرگ‌های کوچک موجب بیشترین اثر کنترلی در تعیین مقاومت محیطی عروق هستند که به میزان زیادی بر هر دوی جریان خون و فشارخون مرتبط است (دنیس ال اسمیت^[۳۶]،۲۰۱۱).

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

۲-۲-۳-۱ کنترل موضعی
چندین فاکتور وجود دارد که جریان خون موضعی را کنترل می‌کنند. فشار تزریق وریدی در سرخرگچه‌ها جریان خون به بافت‌ها را از طریق روندی که تنظیم خودکار مایوژنین نامیده می‌شود تنظیم می کند. اگر فشار تزریق وریدی در سرخرگچه‌ها افزایش یابد عضله صاف در پاسخ به افزایش مقدار فشار جداره در سرخرگچه‌ها که توسط افزایش در میزان فشار تزریق وریدی ایجاد شده است منقبض خواهد شد. درنتیجه، جریان خون در گردش خون‌ کوچک و در شبکه مویرگی در سطوح ثابتی حفظ می‌شود. این مکانیزم همچنین مویرگ‌ها را از آسیب دیدگی حفظ می‌کند، فشار را ثابت مگه می‌دارد و در طول آنها جریان مناسبی ایجاد می‌کند ( دنیس ال اسمیت،۲۰۱۱). تنظیم خودکار مایوژنیک مستقل از اندوتلیوم است و به نظر می‌رسد مستقیما توسط عضله صاف کنترل می‌شود، احتمالا این پدیده از طریق فعال سازی یا غیر فعال سازی کانال‌های کلسیمی که کلسیم داخل سلولی را افزایش یا کاهش می‌دهند کنترل می‌شود (مولوانی^[۳۷] و همکاران،۱۹۹۰).
اندوتلیوم نیز مستقیما در کنترل قطر رگ دخالت دارد. برای مثال تنش برشی^[۳۸] به طور غیر مستقیم اندوتلیوم را فعال می‌سازد که در نهایت منجر به گشاد شدن عروق می‌شود. گشاد شدن رگ با تولید ماده‌ای به نام نیتریک اکساید(NO) ^[۳۹] ، صورت می‌گیرد. اگر NO تولید نشود مثلا با تزریق مهارکننده آن، گشاد شدن به میزان زیادی کاهش می‌یابد. با این وجود حتی در صورت مهار NO، گشاد شدن رگ به طور کامل متوقف نمی‌شود. این مساله احتمالا نشانگر آن است که گشاد کننده‌های رگی دیگری نیز درگیر هستند. این گشادکننده‌های رگی احتمالا از خود اندوتلیوم منشا می‌گیرند زیرا با حذف اندوتلیوم از رگ، پاسخ گشادشدن رگ کاملا مهار می‌شود.
اندوتلیوم همچنین می‌تواند مواد تنگ کننده رگی همانند مانند ماده اندوتلیوم ۱^[۴۰] را که تعیین کننده قوی رگی است آزاد کند. بنابراین با توجه به نوع فعالسازی اندوتلیوم، این بخش می‌تواند هر دو اثرات تنگ شدن یا گشاد شدن عروق را موجب شود. با وجودی که اندوتلیوم این مراحل را کنترل می‌کند عامل اصلی که قطر رگ را تحت تاثیر خود قرار می‌دهد(وازوموتور) ، با انقباض یا شل شدن عضله صاف طی مراحلی که از اندوتلیوم آغاز شده‌اند، رخ می‌دهند (ویلیام ولیند^[۴۱]، ۱۹۷۹،کولر^[۴۲] و همکاران،۱۹۹۴).
تغییرات پاتولوژیک در ساختار و عملکرد اندوتلیوم می‌تواند عواقب زیانباری بر سلامتی انسان داشته باشد. تغییرات در عملکرد اندوتلیال می‌تواند منجر به نفوذپذیری به لیپوپروتئین‌های پلاسما، افزایش چسبندگی به لوکوسیت‌ها و عدم تعادل در آزاد کردن فاکتورهائی که تونوس رگ و انعقاد خون را تنظیم می‌کنند، شود. اختلال عملکرد اندوتلیال واژه‌ای است که نوعا به این آشکارسازی پاتولوژی اندوتلیال اشاره دارد (دنیس ال اسمیت،۲۰۱۱). امروزه پذیرفته شده است که اختلال عملکرد اندوتلیال یک اختلال اولیه­ تصلب شرایین است و با افزایش وقوع رویدادهای قلبی در ارتباط است (کلر ماجر^[۴۳] و همکاران ۱۹۹۴، نیونتوفل^[۴۴] و همکاران، ۲۰۰۰). همچنین عملکرد اندوتلیال عامل با اهمیتی در ارزیابی فشار خون و نارسایی قلبی می‌باشد. استاندارد رایج برای ارزیابی عملکرد اندوتلیال به صورت غیرتهاجمی، از طریق ثبت پاسخ اتساع عروق به جریان واکنشی خون (FMD)است.
۲-۲-۳-۲ کنترل پرفشاری خون
۲-۲-۳-۲-۱ کنترل دارویی
گروه دارویی اصلی که برای درمان فشارخون بالا بکار میروند، عبارتند از: دیورتیکهای تیازیـدی،
آنتاگونیستهای کلسیم، مهارکنندههای ACE، بلوک کنندههای رسپتورآنژیوتانسین و بتابلوکرها. از
این داروها می‌توان به تنهایی یا با یکدیگر برای شـروع درمـان فشـارخون بـالا و بـه عنـوان درمـان نگهدارنده استفاده کرد. باید توجه داشت که از بتابلوکرها به خصوص همراه با دیورتیکهای تیازیدی نباید در بیماران مبتلا به سندرم متابولیک یا بیمارانی که احتمال ابتلای آنها به دیابـت زیـاد اسـت استفاده کرد.
در بسیاری از بیماران برای کنترل فشارخون بیش از یک دارو مورد نیاز است بنـابراین تعیـین یـک
گروه دارویی به عنوان داروی سطح اول برای درمان فشارخون بـالا منطقـی نیسـت. اگرچـه معمـولاً شرایطی وجود دارد که در این شرایط براساس شواهد موجود بعضی از داروها برای درمان اولیه یا به عنوان بخشی از درمان ترکیبی نسبت به دیگر داروها ارجحیت دارند.

این دسته دارویی عمدتا برای کاهش فشار خون به کار می روند و با مهار کردن آنزیم آنژیوتانسیون ۲ اثر خود را می گذارند. در ریه‌ها آنژیوتانسیون ۱به ۲ تبدیل می‌شود آنژیوتانسین ۲ با انقباض عروق باعث افزایش فشارخون می‌شود ACEها این آنزیم را مهار می‌کنند که شامل کاپتوپریل، انلاپریل و لوزارتان هستند.
۲-۲-۳-۲-۲ کنترل غیر دارویی
١. کنترل وزن : اگر اضافه وزن دارید، وزن خود را کم کنید. از رژیمهای غذایی سخت
پرهیز کنید. برنامه کاهش وزن معمولاً شامل یک رژیم غذایی سالم همراه با فعالیت جسمی می باشد.
٢. محدودکردن نمک وچربی های اشباع شده
٣. ترک سیگار
۴. قطع نوشیدنی های الکلی
۵. تمرینات ورزشی منظم : فعالیت منظم فیزیکی می تواند به کاهش فشارخون کمک کند. این
کار می تواند سلامت عمومی شما را نیز بهبود بخشد. فعالیت هایی انتخاب کنید که لذت
بخش باشند مثل پیاده روی، شنا، دوچرخه سواری، یا باغبانی.
۶. بکارگیری تکنیک های کاهش دهنده استرس : مانند تنفس عمیق و تمرکز (فیپس، ۱۳۷۵)
۲-۲-۴ عوارض پرفشارخونی
پرفشاری خون، مهمترین عامل خطرِ قابل پیشگیری در مرگ زودرس در سراسر جهان است. پرفشاری خون باعث افزایش خطرِ بیماری‌ ایسکمیک قلب، سکته مغزی و دیگر بیماری‌های قلبی - عروقی شامل نارسایی قلب، آنوریسم آئورت، تصلب شرایین فراگیر و آمبولی ریه می‌شود.
تصویر ۲-۲ عوارض پرفشارخونی
پرفشاری‌ خون همچنین عامل خطر در اختلال شناختی، زوال عقل و بیماری مزمن کلیوی می‌باشد.  عوارض دیگر عبارتند از : رتینوپاتی ناشی از پرفشاری خون، نفروپاتی ناشی از پرفشاری خون.
۲-۲-۵ ساختار و عملکرد عروق
دستگاه عروق انسان، آرایش گسترده‌ای از عروق خونی است که دو عملکرد اصلی دارد: توزیع خون به سرتاسر بدن و تبادل موارد بین خون و بافت‌ها. توزیع خون در برگیرنده‌ی انتقال خون به قلب و از قلب به بیرون است. مکانیسم‌های فیزیولوژیک که قطر شریان‌ها و شریانچه‌ها را کنترل می‌کنند، تنگ شدن و گشاد شدن عروق را به دنبال خواهند داشت که میزان جریان خون را مشخص می‌کند و ضریب اطمینانی است برای این که اندام‌ها میزان خون مورد نیاز برای سوخت و سازهای بافت را دریافت می‌کنند. تونوس رگ نیز تاثیر زیادی بر فشارخون دارد و نیروی رانشی خون را در سرتاسر سیستم عروق افزایش می‌دهد. هدف نهایی دستگاه عروقی، این است که امکان تبادل گازها، مواد مغذی و مایعات بین فضای عروقی و بافت‌های بدن را فراهم سازد.اکسیژن به داخل خون در مویرگ‌های ریوی انتشار می‌یابد، و اساسا به طور متصل به هموگلوبین، از طریق مویرگ‌ها، خون را به بخش‌هایی که اکسیژن به داخل بافت منشر می‌شود، حمل می‌کنند. میزان اکسیژنی که به داخل بافت منتشر می‌شود وابسته به نیازهای سوخت و سازی موضعی سلول‌ها است. افزون بر این عملکرد پایه، دیواره‌ی رگ عملکردهای مهم دیگری نیز دارد. از جمله سدی بین خون و بافت‌های بدن به شمار می‌رود، ضمنا نقش پوشش‌دهی به میانجی‌های شیمیایی که به تنظیم انعقاد خون کمک می‌کند را دارد. همچنین نقشی مهم در تولید آنژیوژنز و دفاع عوامل التهابی بر علیه عوامل بیماری‌زا دارد. عملکرد سیستم عروقی به طور گسترده‌ای توسط ساختار عروقی مشخص می‌شود. در انشعاب عروقی، همانند گردش خون‌های اختصاصی، تفاوت‌های ساختاری چشمگیری در عروق خونی وجود داردکه تفاوت‌های عملکردی را مشخص‌تر می کند (اسمیت^[۴۵]، ۲۰۱۱).
۲-۲-۶ ساختار عروق خونی
عروق خونی از نظر اندازه و ساختار با توجه به جایگاهشان در بدن و عملکردی که دارند متفاوت هستند. به طور کلی عروق خونی شامل سه لایه‌ی مجزا از یکدیگر می‌باشند: پوشش بیرونی، پوشش میانی و پوشش درونی (تصویر۲-۳).
تصویر۲-۳ ساختار عروق خونی
خارجی­ترین لایه، پوشش بیرونی شامل بخش عصب­رسانی است و از تارچه‌های کلاژنی که به صورت نرم قابل ارتجاع در هم تنیده شده و رگ را حفظ و محکم می‌کند، تشکیل شده است. لایه میانی، پوشش میانی بین پوشش بیرونی و درونی واقع شده است. این لایه توسط لایه ارتجاع پذیر خارجی از پوشش بیرونی و توسط پوشش ارتجاع پذیر داخلی از پوشش درونی جدا شده است. پوشش میانی رگ از سلول‌های عضله صاف که در ماتریکس آنها کلاژن، الاستین و گلیکو‌پروتئین‌های مختلف وجود دارد تشکیل شده است. سلول‌های عضله صاف پوشش میانی شریان‌های کوچک و شریانچه‌ها، اساسا عامل تعیین اندازه قطر عروق هستند. به علاوه آنها نقش مهمی در توزیع جریان خون و حفظ فشارخون ایفا می‌کنند. درونی‌ترین لایه که پوشش درونی عروق است، اساسا از یک لایه سلول‌های پوششی و یک لایه سلول‌های پایه تشکیل شده است.
اندوتلیوم به عنوان سدی بین خون و بافت‌های زیرین بدن قرار دارد. در سرتاسر سیستم عروقی، زمانی که خون به داخل مجرای رگ وارد می‌شود، اندوتلیوم به گونه ­ای عمل می‌کند که اصطکاک را به حداقل برساند. اندوتلیوم به گستره‌ای از نیروهای مکانیکی و سیگنال‌های شیمیایی از سوی بدن پاسخ می‌دهد و نقش حیانی در تشخیص سلامت قلبی - عروقی ایفا می‌کند. (اسمیت^[۴۶]، ۲۰۱۱).
۲-۲-۷ اندوتلیوم
اندوتلیوم عروقی، لایه‌ای منفرد از سلول‌های اپیتلیال است که همه عروق خونی را می‌پوشاند. به طورکلی اندوتلیوم، سطح وسیعی را ایجاد می‌کند که اندازه آن چند هزار مترمربع برآورد می‌شود (کروخ^[۴۷]، ۱۹۲۹). از نظر ساختاری، اندوتلیوم یک غشای نیمه تراوا است که یک میانجی زیستی بین خون در حال گردش و بافت‌های بدن به وجود می‌آورد. این غشاء، پلاسما و خون در حال گردش را حفظ می‌کند در حالیکه به طور همزمان امکان جابجایی سریع مواد مغذی بین خون و بافت را نیز فراهم می‌سازد. از آنجا که اندوتلیوم به عنوان یک سد غیرفعال بین خون و بافت‌های اساسی در نظر گرفته می‌شود امروزه از آن به عنوان یک بافت پویا یاد می‌شود که به تنظیم فعالیت‌های بی‌شماری از جمله تونوس عروق، تبادل گازها و مواد مغذی، تعادل هموستاتیک، تعادل مایعات، عملکرد سیستم ایمنی و آنژیوژنز کمک می‌کند. اندوتلیوم، توانایی کنترل، جمع­آوری و تبدیل نیروهای مکانیکی و سیگنال‌های به وجود آمده از خون را دارد و آنها را به اندام حسی که با فرستادن سیگنال به سمت بیرون (خون) و به سمت داخل (سلول‌های عضله صاف در دیواره‌ی عروق)، قادر به پاسخگویی به سیگنال‌های زیادی هستند، تبدیل می‌کند. مشخصه مهم دیگر اندوتلیوم، تخصصی بودن منطقه‌ای در آنها است(دیکورلتو^[۴۸] و همکاران، ۲۰۰۵). پوشش اندوتلیوم عروق خونی با توجه به جایگاهشان در انشعاب عروقی و حتی در اندام‌های ویژه، عملکردهای خاصی را به همراه دارند.
۲-۲-۸ ساختار اندوتلیوم
اندوتلیوم شامل سلول‌های تختی است که از یک لایه تشکیل شده‌اند و کل سیستم عروق را آستر می‌کند و سدی را بین خون و بافت‌های مربوطه به وجود می‌آورد. اندوتلیوم توسط تیغه­ی (لامینا) پایه‌ای (غشای پایه) از سایر بافت‌ها جدا می‌شود. در بیشتر عروق- به استثنای مویرگ‌ها- اندوتلیوم بالای عضله صاف در غشای میانی قرارگرفته است. سطح گسترده‌ی اندوتلیوم بیشتر عملکردهای آن را از جمله تبادل گازها مواد مغذی و ارسال نیروهای همودینامیک به عضله‌ی صاف مربوطه را تسهیل می‌کند (اسمیت ^[۴۹]، ۲۰۱۱).
۲-۲-۹ عملکرد اندوتلیال
عملکرد مناسب اندوتلیوم برای سلامتی و عملکرد سیستم قلبی - عروقی امری حیاتی است. عملکرد اصلی اندوتلیوم شامل موارد زیر است:
به عنوان سدی با نفوذپذیری انتخابی عمل می‌کند تا تبادل خون- بافت را تنظیم کند.
تونوس عروق را تنظیم می‌کند.
فاکتورهای ضدانعقادی و انعقادی را رها می‌کند.
در دفاع التهابی علیه پاتوژن‌ها مشارکت دارد.
تشکیل رگ خونی جدید را میسر می‌سازد (آنژیوژنز).
تبادل مایعات، مواد مغذی و گازها بین خون و بافت‌ها، اساسا در مویرگ‌ها رخ می‌دهد. نقش اصلی اندوتلیوم در تنظیم این تبادل، تشکیل یک غشای نیمه نفوذ پذیر است که حاوی خون در رگ است و به مواد مغذی و گازها امکان جابجایی به داخل بافت را می‌دهد. تونوس عروقی توسط میزان انقباض عضله صاف در لایه‌ی میانی رگ مشخص می‌شود. اندوتلیوم که شریان‌ها را آستر می‌کند نقشی اساسی در تنظیم انقباض عضله صاف ایفا می‌کند. سلول‌های اندوتلیوم، آزادکننده‌ی میانجی‌های شیمیایی هستند که منجر به گشاد شدن عروق (NO ^[۵۰] ، PGI₂^[51] ) و یا تنگ شدن آنها (E1^[52]) می‌شوند. تعادل این میانجی‌ها، نقش مهمی در تعیین توزیع جریان خون به بخش‌های مختلف اندام‌ها دارد.