G.Kalaimani, 2010
چکیده: در مقالهای تحت عنوان «بازاریابی خدمات ۷Ps در خدمات بیمه و بانکداری» به بررسی عامل تأثیرگذار بر بخش خدمات بیمه و بانکداری و فروش محصولات این دو نهاد با بهره گرفتن از آمیخته بازاریابی می پردازد. و به این نتیجه میرسد که در جهت افزایش فروش و توسعه بخش مالی شرکت باید عنصر محصول را مد نظر قرار داد.
۲-۳۰-۸ موضوع پژوهش ۸:
The Prospects preference towards marketing factors of THAI superior coffee shop
پژوهشگران:
Arpapan Insorn, 2010
چکیده: در مقالهای تحت عنوان «مزیت چشمانداز یک کافیشاپ تایلندی در استفاده از عوامل بازاریابی» با بهره گرفتن از مدل بازاریابی ۸ps، نشان داده شد که عامل محصول نسبت به عامل قیمت از ارجحیت بیشتری برخوردار است. زیرا افراد به تنوع محصولات توجه داشتند و اگر سفارش داده شده از کیفیت بالایی برخوردار میبود حاضر بودند که هر قیمتی را بپردازند.
۲-۳۰-۹ موضوع پژوهش ۹:
A new higher education marketing mix: the 7ps for MBA marketing
پژوهشگران:
Jonathan Ivy, 2008
چکیده: در مقالهای تحت عنوان «ارائه یک آمیخته بازاریابی جدید برای طرز رفتار و عقاید درباره ابتکارات بازاریابی مدارس بازرگانی در آفریقای جنوبی» به بررسی عناصر هفتگانه آمیخته بازاریابی خدمات یعنی محصول، قیمت، مکان، ترفیع، کارکنان، فرایند و شواهد فیزیکی می پردازد. که از طریق آزمون رگرسیون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. و تنها تعدادی از عناصر آمیخته بازاریابی یعنی کارکنان، ترفیع و قیمت مورد تأیید واقع شد.
( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )
۲-۳۰-۱۰ موضوع پژوهش ۱۰:
Developing Pilot Place Marketing Plans (PPMPs) in North and South Europe: a Methodological Approach
پژوهشگران:
Alex Deffner, Theodore Metaxas, 2007
چکیده: در مقالهای تحت عنوان «توسعه میدان آزمایشی (PPMPs) در برنامههای بازاریابی شمال و جنوب اروپا: مبتنی بر رویکرد روششناسی» با بهره گرفتن از مدل بازاریابی ۸ps، و توسعۀ تبلیغات خرد و ارتباط بین برنامه ها با هر مکان، دریافتیم که عنصر مکان در بازاریابی بیشترین تأثیر را بر توسعه و افزایش رقابت دارد.
فصل سوم
روش اجرای تحقیق
۳-۱ مقدمه
روش تحقیق به عنوان یک فرایند نظاممند برای پاسخ به یک پرسش یا راهحل یک مسأله شناخته می شود. در پژوهش حاضر از روش تحقیق توصیفی ـ پیمایشی (Survey) استفاده شده است.
۳-۲ روش تحقیق
این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از نظر روش تحقیق، توصیفی پیمایشی است (یعنی وضع موجود را آنگونه که هست توصیف مینماییم بدون آنکه دخل و تصرفی در متغیرها داشته باشیم).
۳-۲-۱ تحقیق توصیفی
در تحقیقات توصیفی محقق به دنبال چگونه بودن موضوع است که شامل جمع آوری اطلاعات برای آزمون فرضیه یا پاسخ به سؤالات مربوط به وضعیت فعلی موضوع مورد مطالعه است.
۳-۲-۲ تحقیق پیمایشی
تحقیق پیمایشی به عنوان شاخهای از تحقیقات توصیفی، یک روش جمع آوری دادههاست که در آن از یک گروه خاصی از افراد خواسته میشود تا به تعدادی از سؤالهای خاص پاسخ دهند.
۳-۳ جامعه آماری
۳-۳-۱ قلمرو موضوعی
قلمرو موضوعی تحقیق انجام شده متناسب با رشتۀ مدیریت بازرگانی ـ مدیریت بیمه، میباشد. و به بررسی اثر عناصر الگوی بهینه آمیخته بازاریابی خدمات بر میزان تمایل به خرید بیمهنامه های اتومبیل (بیمه بدنه ـ بیمه حوادث سرنشین) می پردازد.
۳-۳-۲ قلمرو مکانی
جامعۀ آماری این تحقیق از نظر مکانی، نمایندگیهای بیمه آسیا در شهر رشت و از نظر افراد، قشر بازاریابان فعال در این نمایندگیها هستند. چرا که پژوهش حاضر درصدد آزمون تأثیر عناصر آمیخته بازاریابی ۸ps بر تمایل به خرید مشتریان است. از آنجایی که عناصر آمیخته بازاریابی توسط بنگاه (شرکت بیمه) تعیین میگردد. در این تحقیق از بازاریابان شرکت بیمه آسیا (نمایندگیها) در مورد میزان اثرگذاری اجزای آمیخته بر تمایل به خرید بیمهنامه ها نظرسنجی به عمل آمده است. به عبارت دیگر از آنجایی که بازاریابان شرکت نقش مهم و تعیین کننده ای در معرفی محصولات، ایجاد، حفظ و تداوم ارتباط با مشتریان ایفاء می کنند از آنها خواسته شده است تا در مورد اثرگذاری اجزای آمیخته تعیین شده بر تمایل به خرید مشتریان نظر دهند.
تعداد این افراد پس از مراجعه حضوری به نمایندگیهای بیمه آسیا در شهر رشت، حدود ۱۲۵ نفر تخمین زده شد.
۳-۳-۳ قلمرو زمانی
پژوهش انجام شده در قلمرو زمانی سال ۹۴-۹۳ میباشد.
۳-۴ روش نمونه گیری و برآورد حجم نمونه
برای تعیین جامعه آماری در این پژوهش جهت تحلیل آمار استنباطی، در ابتدا به دلیل نبود سامانه رسمی برای بازاریابان به سایت بیمه آسیا مراجعه کرده و براساس نشانی نمایندگیهای بیمه آسیا به صورت مراجعه حضوری اقدام به بررسی تعداد بازاریابان نمودیم. که از تعداد ۶۴ نمایندگی، حدود ۱۲۵ نفر از بازاریابان برآورد گردید. که به دلیل تعداد نسبتاً کم آنان و اهمیت استفاده از نظرات همۀ آنها، نمونه گیری انجام نشد و کل جامعه، مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت که به شکل جدول زیر است:
جدول ۳-۱: اطلاعات مربوط به تعداد نمایندگیها و بازاریابان
تعداد نمایندگیهای بیمه آسیا | تفکیک تعداد بازاریاب در هر نمایندگی | مجموع بازاریابان |
جامعه آماری این پژوهش خبرگان و افراد صاحب نظر در حوزه کانون ارزیابی شامل اساتید دانشگاه و متخصصین استقرار کانون ارزیابی میباشند.
به دلیل گستردگی جامعه آماری و اینکه شناسایی و دسترسی به تمام این جامعه در عمل امکانپذیر نمیباشد، محقق ناگزیر از نمونهگیری است. روش نمونهگیری، نمونهگیری تئوریک یا نظری خواهد بود؛ از آنجا که ابزار اصلی انجام این تحقیق مصاحبه است، نمی توان از قبل مشخص کرد که چه تعداد افراد بایستی در مطالعه ما انتخاب شوند تا پدیده مورد علاقه در مطالعه کیفی به طور کامل شناسایی شود. از اینرو به جمعآوری اطلاعات تا زمانی ادامه میدهیم که به نقطه اشباع برسیم؛ جایی که داده های جدیداً جمعآوری شده با دادههایی که قبلاً جمعآوری کردهایم تفاوتی ندارد و مثل هم شده اند.
۱-۹- روش نمونهگیری
با توجه به ویژگیهای ذکر شده برای جامعه آماری، امکان شناسایی و تعامل با همه افراد جامعه ممکن نمیباشد. از اینرو انتخاب یک نمونه آماری به عنوان نماینده جامعه مورد نظر اجتنابناپذیر است. نمونهگیری تئوریک یا نظری مناسبترین شیوه انتخاب نمونه در پژوهشهای کیفی است. این نمونهگیری عبارت است از فرایند گردآوری دادهها برای نظریهپردازی که از این طریق تحلیلگر به طور همزمان دادههایش را گردآوری و کدگذاری و تحلیل میکند و تصمیم میگیرد که چه دادههایی را در مرحله بعدی گردآوری کند و آنها را کجا پیدا کند تا بدین وسیله نظریهاش را در حین شکلگیریاش تدوین کند. نظریه در حال تدوین، فرایند گردآوری دادهها را کنترل میکند . استفاده از نمونهگیری نظری به منزله یک استراتژی˓ تنها زمانی امکانپذیر و عملی است که اقتضای آن را بپذیریم˓ که تمامی مصاحبهها در یک مرحله انجام نشوند و تفسیر دادهها پیش از پایان مصاحبهها آغاز شود. تفسیر فوری دادههای گردآوری شده مبنای تصمیمگیری درباره نمونهگیری است. این تصمیمگیری تنها به حوزه انتخاب موارد نمونه محدود نمیشود، بلکه تصمیمگیری درباره نوع دادههایی که در ادامه باید گردآوری شوند و در موارد حاد تغییر روش را نیز شامل میشود[۲۸].
( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )
۱-۱۰- روش تجزیه و تحلیل اطلاعات
روش تجزیه و تحلیل در این تحقیق، قیاسی (غیرآماری) است. با توجه به هدف تحقیق، که همانا شناسایی عوامل مؤثر بر موفقیت استقرار مراکز سنجش شایستگی و ارائه مدلی برای آن است، با انجام بررسیهای اولیه، از روش نظریه مبنایی(نظریه برخاسته از زمینه، تئوری زمینهدار ، نظریه بنیادی، گراندد تئوری)، برای استخراج عوامل مؤثر و ارائه مدل برای آن استفاده می شود. به دلیل اینکه بخشی از جمع آوری دادهها از طریق مصاحبه صورت خواهد گرفت، لذا در تجزیه و تحلیل کیفی از کدگذاری و تحلیل دادههای کیفی استفاده خواهد شد.
«نظریه مبنایی معمولاً، بر سطح خرد (نه کلان) متمرکز است و بر تفسیر مداوم، بین تحلیل دادهها تأکید دارد» [۲۷]؛ زیرا هدف، استخراج نظریهای بر مبنای دادههای جمعآوری شده است. حاصل تئوری مبنایی ، نظریهای است که از نظر وسعت در طبقه بندی نظریههای میانی قرار میگیرد و از نظر نوع، یک نظریه اسمی یا مبتنی بر دادههاست و بنابراین میتواند فاصله تئوری و عمل را کاهش دهد[۲۹].
تئوری مبنایی، آفرینش نظریه به روش استقرایی و تلاش برای درک درست و احساس مناسب از وقایع روزمره است. همچنین تلاشی است برای درک دنیای مشارکتکنندگان آنطور که خود آنها ساختهاند. گراندد تئوری میتواند بین مفاهیم ارتباط برقرار کند و از وقایع و امور مادی، مفاهیم انتزاعی تولید کند که شاید با پژوهشهای کمی به دشواری قابل انجام هستند[۳۰]. با این روش پژوهش، شناخت شرایطی که فرایندهای روانی اجتماعی در آن روی می دهند، تشریح متغیرهای اجتماعی مؤثر و مخفی که رفتار انسان را شکل میدهد و درک شرایط اجتماعی که منشاء رفتار هستند، میسر است. در زیر فعالیتهای انجام شده در مراحل اصلی تحقیق کیفی به اختصار بحث میشود.
۱- طرح تحقیق
نخستین گام، تعریف پرسشهای اساسی تحقیق است. پرسشها را باید حتیالمقدور محدود تعریف کرد تا تحقیق بر موضوع متمرکز شود، اما نه آنچنان محدود که امکان کشف یافتههای غیرمنتظره و انعطافپذیری از میان برود. برای انجام هر نوع بررسی و تحقیقی، مسئلهای پیش می آید و سپس سوالاتی در آن مورد مطرح میشوند.
سؤال تحقیق اهمیت خاصی دارد؛ چرا که به نوعی، باعث میشود موضوع مورد بررسی محدود شود. در بررسیها و تحقیقات نمی توان همه جوانب یک موضوع را بررسی کرد[۲۷]. در کل میتوان چنین گفت که مطالعات نظریه مبنایی با سوال «اینجا چه میگذرد» آغاز میشوند. این شیوهای است که به محقق کمک می کند فرایند یا یک موقعیت را درک کند. در این مراحل محقق باید ویژگیای داشته باشد که اصطلاحاً حساسیت نظری نامیده میشود. حساسیت نظری باید در دو مرحله (انتخاب موضوع و کدگذاری) حفظ شود. حساسیت نظری به کیفیت شخصی محقق اشاره دارد؛ منظور، آگاهی و باریک بینی محقق در مورد معنی دادههاست. حساسیت نظری به داشتن بصیرت و توانایی معنی دادن به داده اشاره دارد و باعث می شود نظریهای توسعه یابد که مبنایی و به لحاظ مفهومی غنی و باانسجام بالا باشد[۲۷].
۲- جمع آوری و مرتب کردن دادهها
در مورد جمع آوری داده در بخش ۱-۷ توضیح داده شد.
۳- مرحله تجزیه و تحلیل داده ها
در تحقیق نظریه مبنایی، فرایند جمع آوری دادهها ، نظم دادن و تجزیه و تحلیل دادهها به هم وابستهاند و همزمان انجام میشوند. به عقیدهی اشتراوس و کوربین (۱۹۹۸) این فرایند، اعمالی را نشان میدهد که به وسیله آن نظریه ها بر پایه داده ساخته میشوند. تجزیه و تحلیل داده ها برای هر مورد (هر نمونه) بر اساس مفاهیمی صورت میگیرد که در جریان کدگذاری به دست میآیند. در جریان کدگذاری، داده ها به واحدهای(قطعات) کوچکتر تجزیه یا شکسته میشوند و مفهومسازی از آنها صورت میگیرد. این قسمت فرایند اصلی ساختن نظریه است.
نکتهی دیگری که در اینجا شایان ذکر است، این است که مرز بین انواع کدگذاریها مصنوعی است؛ یعنی ممکن است از یک مرحله کدگذاری به مرحله دیگری وارد شویم، بدون این که متوجه باشیم. این اتفاق بیشتر در مراحل کدگذاری باز و کدگذاری محوری اتفاق میافتد. در مرحله تحلیل، کدگذاریهای باز ، محوری و انتخابی وجود دارند. کدگذاری به فرایندی از تحلیل اشاره دارد که از خلال آن مفاهیم تشخیص داده شده، ابعاد و خصوصیات آن در دادهها کشف میگردند. کدگذاری باز به آن بخش از کار اطلاق میشود که به طبقهبندی کردن پدیدهها از یادداشتهای کوتاه پرداخته میشود که نتیجه نهایی آن، نام نهادن و طبقهبندی کردن مفاهیم است[۲۷].
۴- ارائه نظریه و مقایسه با ادبیات
از این مرحله است که دادهها به نظریه تبدیل میشوند. تماشای رشد و نمو نظریه، یک حالت جالب توجه است. یگانگی، یک فرایند مداوم است که در طول زمان به وجود می آید. میتوانیم بگوییم نظریهسازی از اولین تحلیلها ادامه مییابد. یگانهکردن یک عمل متقابل بین دادههاست[۲۷]. اولین قدم در مرحله یگانهکردن، تصمیمگیری در مورد طبقه بندی مرکزی است. طبقه بندی مرکزی، که گاهی طبقه بندی درونی هم نامیده میشود، تم (درون مایهی) تحقیق را نشان میدهد که محصول یک نوع تجرید است.
۱-۱۱- تعریف واژگان کلیدی
مراکز سنجش شایستگی: منظور از مراکز سنجش شایستگی همان کانونهای ارزیابی و توسعهای است که در سازمانها تحت این عنوان مستقر میشوند.
کانون ارزیابی: مراکز ارزیابی، روشی جامع برای ارزیابی قابلیتها و تواناییهای افراد است. از این ارزیابیها میتوان برای سنجش آمادگیها و تواناییهای فعلی افراد و یا استعدادهای بالقوه آنها استفاده کرد. مراکز ارزیابی، به ارزیابی گروهی از شرکتکنندگان (داوطلبان ) توسط تیم ارزیابی با بهره گرفتن از تمرینها و آزمونهای متنوعی دلالت دارد که به منظور انتخاب افراد واجدشرایط برای تصدی مناصب به طورعمده مدیریتی استفاده میشود[۳].
کانون توسعهای: استفاده از تکنیک کانون ارزیابی به منظور شناسایی نقاط قوت و ضعف شرکتکننده است. از کانون توسعهای برای شناسایی نیازهای توسعهای که عملکرد اثربخش شغلی و یا بهبود شغلی را تسهیل میکند، استفاده میشود. این امر به نوبه خود به توفیق بیشتر سازمان منجر میشود[۱۱].
شایستگی: شایستگی قابلیت ها و رفتارهای دورنی افراد است که برای انجام درست کار لازم هستند.
گراندد تئوری: روش تحقیق کیفی است˓ که برای بررسی فرایندهای اجتماعی موجود در تعاملات انسانی بهکار میرود و عبارت است از فرایند ساخت یک نظریه مستند و مدون از طریق گردآوری سازمانیافته و تحلیل استقرایی مجموعه دادههای گردآوری شده بهمنظور پاسخگویی به پرسشهای نوین در زمینههایی که فاقد مبانی نظری کافی برای تدوین هرگونه فرضیه و آزمون آن هستند[۲۸].
فصل دوم
ادبیات تحقیق
۲-۱- مقدمه
امروزه تصمیمگیری، شناسایی و بهرهگیری از مدیران شایسته یکی از اساسیترین چالشهای پیش روی سازمانها برای عبور از شرایط دشوار فردا است. به همین منظور، بسیاری از سازمانهای آیندهنگر، به دنبال طراحی برنامههای جدی و منظم برای برآورد و تأمین نیازمندیهای آینده خود در این زمینه هستند. بدیهی است اجرای این برنامهها مستلزم استفاده از فنون ارزیابی علمی و قابل اعتمادی است که بتوانند به ارزیابی درست شایستگیهای مورد نظر بپردازند [۳۰؛۱۰].
سازمانها از تعدادی ابزارهای منابع انسانی برای رسیدن به تناسب فرد و سازمان استفاده میکنند. اینها عبارتند از: استفاده از فرایندهای انتخاب پیشرفته[۳۱]؛ تاکتیکها و فرایندهای اجتماعیکردن سازمانی باشدت بالا[۳۲؛۳۳]؛ فرایندهای توسعه و آموزش رهبری[۳۴]و فرایندهای توسعه و برنامهریزی شغلی سازمانیافته[۳۵]˓روش کانون ارزیابی برای استخدام فارغالتحصیلان با پتانسیل بالا و شناسایی افرادی که بهترین تناسب را با سازمان دارند، بهکار گرفته میشود. آنها قادر به اندازهگیری طیف وسیعی از شایستگیها و مهارتها هستند و آنها مخصوصا قدرت مدیریت و شایستگی فردی مرتبط با موفقیت مدیریتی، رضایت شغلی و تناسب فرد-سازمان را اندازه میگیرند[۳۶]. نمرات کانون ارزیابی اعتبار پیشبینی را نشان دادهاند[۳۷]˓ با این حال شکهایی در مورد قدرت پیشبینی با گذشت زمان وجود دارد[۳۸].
فارغالتحصیلان برای استخدام و توسعه پرهزینه هستند، اما مهارتهای آنها به شکل فزایندهای مورد نیاز سازمانهاست[۳۲؛۳۹]. ظهور مدیریت استعداد باعث شده سازمانها افرادی را استخدام کنند که در آینده از ستارگان سازمان باشند. ستارگان فارغالتحصیل غالبا ” بلند پرواز” ، ” سریع السیر"، ” پتانسیل بالا” لقب میگیرند و نشاندهندهی یک رده خاص از منابع انسانی هستند و میتوانند سهم منحصر به فردی در موفقیت استراتژیک سازمان داشته باشند[۳۱]. سازمانها منابع قابلتوجهی در توسعه و فرآیندهای مدیریت شغلی برای فارغالتحصیلان با پتانسیل بالا سرمایهگذاری میکنند. فارغالتحصیلان انتظار مسئولیت زود هنگام برای کارهای پیچیده، فرصتهای شغلی با دید بلند، فرصتهای توسعه کیفی و پیشرفت شغلی سریع را دارند. سازمانها از فارغالتحصیلان با توان بالقوه بالا انتظار دارند تا به عملکرد برتر دست یابند و انعطافپذیری، وفاداری و تعهدشان را به سازمان نشان دهند[۴۱؛۴۲]. از آنها انتظار میرود که به سرعت با ساختار و فرهنگ سازمان یکپارچه شوند[۴۳؛ ۴۴؛ ۳۸].
کانونهای ارزیابی به طور گستردهای برای انتخاب فارغالتحصیلان استفاده میشوند و آنها موفقیت قابلتوجهی در پیشبینی طیفی از خروجیهای قابل توصیف، مانند عملکرد بالا، پیشرفت و رضایت شغلی دارند[۴۵؛۴۶]. کانونهای ارزیابی ویژگیهای مهمی دارند که باعث میشود برای انتخاب فارغالتحصیلان مناسب باشند. آنها استاندارد شدهاند. آنها روی تمرینهای وابسته به عملکرد و رفتاری تمرکز میکنند و ابعاد مهارتی متعددی را با بهره گرفتن از تمرینهای مختلف اندازهگیری میکنند. آنها از ارزیابان متعددی برای اندازهگیری ابعاد مهارت استفاده میکنند[۴۷]. کانونهای ارزیابی ظرفیت اندازهگیری خصوصیات یکتای سرمایهانسانی و منطبق کردن آنها با فرهنگ و استراتژی سازمانی را دارند. این اتفاقات به این دلیل است که فرایند توسعهی کانون ارزیابی ریشه در فرایندهای سازمانی مانند مدل شایستگی و آنالیز شغل دارد. رفتارهایی که معمولا در کانونارزیابی، ارزیابی میشوند به عملکرد شغل واقعی و نیازهای فرهنگ سازمان، مربوط میشوند[۴۸].
کانون های ارزیابی ارزش پیشبینی به طور بالقوه خاصی برای افراد فارغالتحصیل دارند. فرایند ارزیابی ممکن است خودش ادراکات مثبتی درباره حرفهای بودن سازمان و اینکه سازمان چطور پیش میرود˓ایجاد کند. فارغالتحصیلان با پتانسیل بالا به احتمال زیاد در معرض شیوههای مختلفی که به منظور افزایش تناسب فرد و سازمان طراحی شدهاند، قرار میگیرند. این فرایندها ممکن است ادراکات ابتدایی فارغالتحصیل از سازمان را تغییر دهد و ممکن است که دنیای شخصی فارغالتحصیل به خاطر قرارگرفتن در معرض فرآیندهای سازمانی تغییر کند[۳۸].
۲-۲- تاریخچه
۲-۲-۱- کانونهای ارزیابی از کجا آمدهاند؟
با اینکه کانونهای ارزیابی در اروپا به وجود آمدهاند، اما اکثر دادهها حکایت از ایجاد آن در امریکا دارد. هرچند بخش خصوصی بیشتر زیر نفوذ سنت امریکایی است، اما سنت اروپایی هنوز سهم مناسبی در بخش دولتی دارد. قدیمیترین نمونهای که به کانون ارزیابی شباهت دارد، هیئت مصاحبه ارتش[۲] است. این هیئت در سال ۱۹۴۲ ایجاد شد و اقدامهایی انجام داد که در سایر واحدهای ارتش، به خصوص هیئت انتخاب افسران ارتش[۳] بهکار گرفته شد. هیئت اخیر نیز باعث ایجاد رویکرد مشابهی در انتخاب افسران ارتش آلمان شد[۱۱].
دومین گام مهم در امریکا، و این بار نیز در ارتش اتفاق افتاد. در سال ۱۹۶۶˓ دفتر مطالعات استراتژیک OSS))[4] که به CIA تبدیل شد، از روشی مشابه برای انتخاب جاسوسان خود استفاده کرد. استفاده از این روش به عنوان نقطه آغاز و تولد کانونهای ارزیابی شناخته میشود. البته این ادعا چندان درست نیست، اما بهبودهای بعدی این روش در CIA، تمرینها و محتوایی ایجاد کرد که در حال حاضر کاربرد وسیعی دارند. تفاوت میان رویکرد امریکایی و انگلیسی هنوز بر شیوه و محتوای کانونهای ارزیابی مؤثر است. کانونهای ارزیابی بخش دولتی تا حد زیادی از رویکرد هیئت انتخاب افسران ارتش یا هیئت انتخاب خدمات عمومی[۵] تأثیر پذیرفتهاند. شیوه مورد استفاده در بخش خصوصی، متأثر از روش OSS است[۱۱].
اولین کاربرد عمومی در اروپا، ایجاد هیئت انتخاب خدمات عمومی بود که برای ارزیابی شایستگی داوطلبان انتصابات خدمات عمومی و دیپلماتیک مورد استفاده واقع میشد. این هیئت از زمان تأسیس در سال ۱۹۴۵ تاکنون، به فعالیت خود ادامه داده است. هیئت انتخاب خدمات عمومی به این دلیل ایجاد شد که پیش از آن رویههای انتخاب متکی بر رشته و سطح تحصیلات بود. این روش برای مردانی که درگیر جنگ بودند و به تحصیل نپرداخته بودند، مناسب نبود. بدیهی است که از آن زمان پیشرفتهایی حاصل شده، اما اصول کاری تغییر نکرده است. تمرینهایی که برای شبیهسازی کار مدیران ارشد شرکتها و سازمانهای خدماتی طراحی شدهاند، مشتمل بر کارگروهی، تمرینهای نوشتاری، ارائه مطالب و حل گروهی مسئله میباشد. علاوه بر این، داوطلبان آزمون توانایی و پرسشنامهای را تکمیل میکنند، همکارانشان آنان را ارزیابی میکنند و توسط سه نفر مختلف مصاحبه میشوند[۱۱].
پیشرفت مهم بعدی در خدمات عمومی، استفاده از کانونهای ارزیابی در شرکت مخابرات امریکا (AT&T) است که مطالعهای طولی [۶] از پیشرفت مدیریت را انجام داده است. شرکت در اوایل دهه۱۹۵۰در پی شناسایی افرادی بود که بدون در نظر گرفتن تحصیلات و زمینههای شغلی قبلی، مستعد پیشرفت در شغلهای مدیریتی باشند. این کار از دو جهت بسیار نافذ بوده است. اول اینکه اطلاعات فراوانی برای سنجش اعتبار این روش بهدست داده است. اطلاعات جمع آوری شده کانونها و پیشبینی پیشرفت شغلی داوطلب در آینده افشا نشد و به صورت ادواری مقایسههایی میان پیشرفت واقعی و پیشبینی صورت گرفت. در پی انتشار نتایج این پروژه، سایر شرکتها - به خصوص در امریکا - به AT&T توجه کردند تا ببینید چه اتفاقی آنجا افتاده است و چگونه از این روش بهره ببرند[۱۱].
در دهه های ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰، استفاده از این روش رشد اندکی داشت و این رشد بیشتر در امریکا و شعب شرکتهای امریکایی در اروپا بود. استفاده کنندگان کانون ارزیابی در آن زمان بیشتر شعبههای شرکتهای امریکایی مثل IBM و زیراکس بودند[۴۹]. البته همان رقابتی که بر رشد کانون ارزیابی در امریکا تأثیر داشت، در انگلستان نیز وجود داشت. برای مثال مارس[۷] در اوایل دهه ۱۹۷۰ از کانونهای ارزیابی برای انتخاب مدیران ارشد استفاده کرد و تا مدتی در صنعت موادغذایی یکه تاز بود. در پایان دهه۱۹۸۰دو رقیب اصلی مارس ، کادبری شوئپس[۸] و رانتری مکینتاش[۹] (که اکنون بخشی از نستله است) برای انتخاب مدیران ارشد خود از کانون ارزیابی استفاده کردند[۱۱].
برخی شرکتهای چندملیتی اروپایی نیز از اواسط دهه ۱۹۷۰، به استفاده از کانونهای ارزیابی رو آوردند. شرکتهایی مثل فیلیپس و زیمنس از جمله این شرکتها بودند.در طی این سالها، استفاده از کانونهای ارزیابی در بخش عمومی رشد کرد. رشد چشمگیر بعدی در سال ۱۹۷۸ اتفاق افتاد؛ زمانیکه کمیسیون فرصتهای برابر[۱۰] از کانون ارزیابی به عنوان ابزار استخدام کارمندان اجرایی و عالی رتبه خود استفاده کرد. آنان به دنبال مکانیسمی عادلانه برای انتخاب افراد بودند[۱۱].
در سالهای اخیر، کانون ارزیابی، روش متداول در گزینش و ارزیابی مدیران شناخته شده است. براساس پژوهشی در سال ۱۹۹۱، ۶۰ درصد شرکتهای انگلیسی از این روش بهره میجستند. در حالیکه تحقیق مشابهی در سال ۱۹۸۶ تعداد شرکتهای استفاده کننده از کانون ارزیابی را فقط ۲۰ درصد گزارش کرده بود. در سال ۱۹۸۹ محقق دیگری به نام مآبی[۱۱] برآورد کرد که ۳۷ درصد شرکتهایی که بیش از یک هزار نفر پرسنل دارند، برای انتخاب و آموزش مدیران خود ازکانون ارزیابی استفاده میکنند. یک بررسی دیگر در سال ۱۹۹۳ گزارش کرد که شرکتهای بزرگ تمایل بیشتری به بکارگیری کانونارزیابی دارند. براساس این گزارش˓ ۴۹/۹ درصد شرکتهای خصوصی و ۳۸/۷ درصد شرکتهای دولتی در انگلیس کانونارزیابی دایر کردهاند. برآورد دیگر حاکی از این است که ۴۰ درصد سازمانهای فعال در انگلیس (که بیشتر از ۱۰۰۰ نفر پرسنل دارند) از این رویکرد به نحو گسترده استفاده میکنند.
بررسی تمرینهای کانون ارزیابی در سازمانها در ایالت متحده بیان میکند که با وجود فقدان یکنواختی در تمرینهای کانونارزیابی، راهنماها و ملاحظات اخلاقی برای عملیات کانونارزیابی نوشته شده است[۵۰؛۵۱]. این راهنماها توسعه یافتند و توسط شاغلانی که در استفاده از تکنیک کانونارزیابی متخصص بودند، امضا شدند. با این حال،دستورالعملها تنها پیشنهاد میکنند که مراکز ارزیابی چطور توسعه یابند و استفاده شوند[۵۲].
۲-۲-۲- تاریخچه کانون ارزیابی در ایران
در ایران نیز، سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران (ایدرو) و سازمان مدیریت صنعتی در طراحی و اجرای مراکز ارزیابی پیشگام هستند. شرکت های سایپا ، تیزرو، شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی ایران، ریختهگری ایران خودرو، تراکتورسازی ایران و … از جمله سازمانهای ایرانی هستند که از این روش استفاده کردهاند[۳].
در سال ۱۳۸۲ یک رخداد بسیار عظیمی در توسعه منابعانسانی ایدرو بوجود آمد و آن تأسیس مراکز ارزیابی برای شناسایی قابلیتها و شایستگیهای مدیران بود و شاید برای اولین بار در کشور بود که برای انتصاب مدیران و حتی تعیین نیازهای آموزشی آنان گروهی با تخصصهای متنوع در مرکزی به سنجش قابلیتهای مدیران میپرداختند.
کوهدشت
۱۸۸۹۶۴
۲۱۱۸۸۶
۲۱۸۹۲۱
۲۲۳۹۲۱
جدول۳-۲ تغییرات جمعیت شهرستان کوهدشت ازسال ۱۳۷۰تا سال ۱۳۹۴
مآخذ: فرمانداری شهرستان
۳-۴-۲ وضعیت اقتصادی و کالبدی شهرستان کوهدشت
بررسی و تحلیل کیفیت زندگی یکی از زمینه های مطالعاتی محققان، برنامه ریزان و دولتها در چند دهه اخیر در بسیاری از رشتهها از جمله جغرافیای شهری، شهرسازی ، علوم محیطی و … بوده است افزایش جمعیت و رشد بیرویه شهرها در دهههای اخیر کیفیت زندگی شهروندان را در کوچکترین شهرها نیزتحت تأثیر قرار داده است به همین دلیل توجه بسیاری از صاحب نظران به وضعیت اقتصادی شهرها معطوف شد تا از این طریق تلاش هایی در راستای ارتقای شرایط زندگی و بهبود کیفی زندگی بشر صورت گیرد.( ربانی و کیان پور ۶۸: ۱۳۸۶).
شهرستان کوهدشت به لحاظ وضعیت اقتصادی دچار عقب ماندگی و عدم استقلال میباشد. فقدان این عناصر باعث شده پس ازگذشت چنددهه از پیروزی انقلاب شاهد پیشرفت و توسعه چشمگیری در این شهرستان نباشیم، از جمله چالشهای اقتصادی شهرستان میتوان به مشکل مالی، کمبود درآمد و بیکاری را برشمرد. البته در مقاطعی به صورت اقدامات ضرب العجلی و عدم مشورت با مدیران و نخبگان صاحب نظر کارهایی صورت گرفته است اما این اقدامات نتوانسته است شهرستان را از این رکود، عقب ماندگی و در جا زدن رهایی بخشد، به نظر میرسد میتوان با تشکیل و دعوت از افراد خلاق ، بومی، تحصیل کرده و واقع بین و همچنین با در نظر گرفتن الگوهای موفق کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت شهرستان را در راه توسعه پایدار، نظم شهری و مؤلفه های اشتغالزایی و کارآفرینی بهپیش برد.
همانطوری که روند توسعه یافتگی در کشورهای مختلف جهان دارای مراتب گوناگون است، در داخل یک کشور نیز روند توسعه یافتگی در بین استان ها و مناطق مختلف یکسان نمی باشد. توسعه یافتگی استانها با توجه به توزیع فضای ناهمگن منابع و همچنین عوامل مختلف اجتماعی ، اقتصادی و اقلیمی مناطق ممکن است دارای روندی متناسب نباشد.در داخل یک استان نیز سطح توسعه یافتگی شهرستانهای استان نیز متفاوت میباشد.به عبارت دیگر به علت امکانات بالقوه منطقهای، توسعه یافتگی شهرستان های یک استان ممکن است در بخشهای مختلف کشاورزی، صنعتی و خدمات با یکدیگر متجانس نباشد و این امر ضرورت مطالعه در این بخش ها را اجتناب ناپذیر میسازد. بررسی و شناخت وضعیت شهرستانها،قابلیتها و تنگناهای آن از اهمیت بسزایی برخوردار است.،امروزه آگاهی از نقاط ضعف و قوت نواحی، نوعی ضرورت جهت ارائه طرحها و برنامه ها محسوب می شود. به طوری که استفاده از شاخص های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، محیطی و… می تواند معیار مناسبی برای تعیین جایگاه آن نواحی و همچنین عاملی در جهت رفع مشکلات و نارساییهای مبتلا به خود برای نیل به رفاه اقتصادی و سلامت اجتماعی جهت رسیدن به توسعه باشد اما بایستی اذعان کرد که استفاده از این شاخص ها منوط به در دسترس بودن اطلاعاتی جامع و کامل از نواحی است .در دسترس بودن اطلاعات خام و بدون پردازش هرگز برنامه ریزان را در رسیدن به اهداف خودیاری نخواهد کرد بنابراین دسترسی به اطلاعات آماری در زمینه شاخص های مختلف در نواحی گوناگون و پردازش آنها با بهره گرفتن از مدل های آماری مهمترینگام جهت نیل به اهداف مورد نظر میباشد.
( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )
مسلماً شناسایی مناطق برخوردار و محروم یکی از اهداف عمده مطالعه مناطق و برنامه ریزی جهت کاهش دوگانگی منطقهای است. گرچه ممکن است در یک نگاه بتوان گفت که منطقهای نسبت به منطقه دیگر برخوردارتر یا توسعه یافته تر است، اما اندازه گیری دقیق میزان برخورداری از شاخص ها و فعالیتها در یک منطقه کار ساده ای نیست و نیاز به تکنیکهای علمی شناخته شده و قابل قبول دارد به طور کلی و با در نظر گرفتن تمامی شاخص ها شهرستان خرم آباد دارای بالاترین سطح توسعه یافتگی و شهرستان کوهدشت دارای پایین ترین سطح توسعه یافتگی در بین این مناطق میباشد.
اشتغال و بیکاری از جمله موضوعهای اساسی اقتصاد هرکشوری است،به گونه ای که افزایش اشتغال و کاهش بیکاری به عنوان یکی از شاخص های توسعه یافتگی جوامع تلقی می شود. نرخ بیکاری یکی از شاخص هایی است که برای ارزیابی شرایط کشور مورد استفاده قرار میگیرد در حال حاضر نرخ بیکاری در لرستان دوبرابر نرخ بیکاری کشور است که این امر به دلیل عدم سرمایه گذاری کافی در استان است. بر اساس گزارش مرکز آمار ایران، نرخ بیکاری جمعیت ۱۰ ساله و بیشتر در کل کشور ۱۰.۳ درصد که نرخ بیکاری در استان ۲۰.۳ بوده است این آمار درشهرستان کوهدشت در سال (۱۳۸۵) ۳۹.۶% اعلام شده است و در سال(۱۳۹۳) معادل ۴۲% اعلام شده است. از جمله مشکلات پیش روی سرمایه گذاری در شهرستان میتوان به عدم وجود سیستم حمل و نقل مناسب، نبود زیرساخت ها، عدم ارائه بستههای تشویقی و ترغیب کننده به سرمایه گذاران که موجب ایجاد شکاف در روند توسعه یافتگی و سرمایه گذاری شده است. (طرح آمارگیری نیروی کار،۱۳۹۴).
جدول۳-۳ وضعیت نسبی شهرستان های استان لرستان از حیث میزان توسعه کل(اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی)
درجه توسعه نیافتگی
شهرستان
وضعیت توسعه
۴۱/۰
۴۱/۰
بروجرد
خرم آباد
میان توسعه یافته بالا
۵۷/۰
۵۸/۰
۵۸/۰
۶۲/۰
۶۷/۰
۶۹/۰
الیگودرز
ازنا
دورود
سلسله
پلدختر
کوهدشت
میان توسعه یافته پایین
۸۰/۰
دلفان
توسعه نیافته محروم
۰۴/۱
دوره
ناهمگن
تایید فرضیه
۹۵۹/۰
بین سبک تفکر تحلیلی با عامل توجه به هدف رابطه وجود دارد.
فرعی هشتم
تایید فرضیه
۹۶۴/۰
بین سبک تفکر تحلیلی با ساختار رابطه وجود دارد.
فرعی نهم
تایید فرضیه
۹۵۱/۰-
بین سبک تفکر تحلیلی با رهبری رابطه وجود دارد.
فرعی دهم
تایید فرضیه
۹۵۶/۰-
بین سبک تفکر تحلیلی با توجه به ارتباطات رابطه وجود دارد.
فرعی یازدهم
تایید فرضیه
۹۱۴/۰
بین سبک تفکر شهودی با توجه به توجه به پاداش رابطه وجود دارد.
فرعی دوازدهم
تایید فرضیه
۹۶۶/۰
بین سبک تفکر تحلیلی با توجه به مکانیزم های مفید رابطه وجود دارد.
فرعی سیزدهم
تایید فرضیه
۷۸۵/۰-
بین سبک تفکر تحلیلی با توجه به نگرش به تغییر رابطه وجود دارد.
فرعی چهاردهم
۵-۲- نتیجه گیری بر مبنای فرضیات
۱-۱) نتایج مبتنی بر فرضیه فرعی اول
فرضیه اول این پژوهش در مورد رابطه سبک تفکر شهودی با مولفه ی توجه به هدف می باشد که با توجه به مندرجات جدول (۴-۹)، بررسی های ذیل را می توان از آن داشت . با توجه به شیوه ی نمره دهی به سبک تفکر ، هر میزان نمره بدست آمده از مدیر در سنجش سبک تفکر، نمره کمتری باشد(صفر تا ۴۴) ، نشان از سبک تفکر شهودی در مدیر را دارد، بر این اساس می توان بیان داشت که اگر نمره حاصل از مولفه ی توجه به هدف نیز پایین بدست آید ، رابطه همبستگی بین این دو متغییر مثبت گردد. با توجه بر این که عدد حاصل از همبستگی بین این دو متغییر میزان( ۹۳۵/ .) می باشد ، می توان بیان داشت که مدیرانی که در دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی استان قم، از سبک تفکر شهودی برخوردار هستند ، دارای سازمانی با مولفه پایینی از توجه به هدف می باشند. اگر یک واحد سبک تفکر مدیران، شهودی تر و یا به عبارت دیگر کمتر گردد به میزان ( ۹۳۵/ .) واحد از امتیاز حاصل از سنجش مولفه توجه به هدف کمتر می شود. بنابراین هر چه میزان، فرد شهودی تر ویا به عبارتی عدد کمتری از سبک تفکر را داشته باشد ، عدد مولفه توجه به هدف، میزان کمتری را به خود اختصاص می دهد.که این موضوع نشان دهنده توجه به هدف پایین در بین مدیرانی می باشد که تفکر شهودی را دارا هستند.
( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )
۱-۲) نتایج مبتنی بر فرضیه فرعی دوم
فرضیه دوم این پژوهش در مورد رابطه سبک تفکر شهودی با مولفه ی ساختار می باشد که با توجه به مندرجات جدول (۴-۱۰) ، بررسی های ذیل را می توان از آن داشت . از آنجایی که اگر میزان نمره بدست آمده از مدیر در سنجش سبک تفکر، نمره پایین تری باشد(صفر تا ۴۴) ، نشان از سبک تفکر شهودی در مدیر را دارد، بر این اساس می توان بیان داشت که اگر نمره حاصل از مولفه ی ساختار نیز پایین بدست آید ، رابطه همبستگی بین این دو متغییر مثبت می گردد. با توجه بر این که عدد حاصل از همبستگی بین این دو متغییر میزان( ۹۳۹/ .) می باشد ، می توان بیان داشت که مدیرانی که در دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی استان قم، از سبک تفکر شهودی برخوردار هستند ، دارای سازمانی با مولفه پایینی از ساختار می باشند. اگر یک واحد سبک تفکر مدیران، شهودی تر و یا به عبارت دیگر کمتر گردد به میزان ( ۹۳۹/ . ) واحد از امتیاز حاصل از سنجش مولفه ساختار کمتر می شود. بنابراین هر چه میزان، فرد شهودی تر ویا به عبارتی عدد کمتری از سبک تفکر را داشته باشد ، عدد مولفه ی ساختار، میزان کمتری را به خود اختصاص می دهد.که این موضوع نشان دهنده ساختار ضعیف در سازمان هایی با مدیران دارای سبک تفکر شهودی می باشد.
۱-۳-۳ تقدم بینه براصول عملیه
بینه به معنای اصطلاحی آن- خواه علم آور باشد و خواه شرع آن را حجت قرار داده باشد - برهمه اصول عملیه از قبیل «اصالت طهارت» «اصالت حل» «اصالت صحت » «اصالت عدم تذکیه» و «استصحاب» مقدم است. دلیل این تقدم در کتابهای اصول فقه به مناسبت بحث از اصول عملیه و رابطه آنها با امارات شرعی بیان شده است. در مورد سایر امارات شرعی مثل «ید» و «سوق» نیز قطعا بینه مقدم است.
مثلا ذبیحه ای که در بازار ( سوق ) مسلمانان به فروش می رسد محکوم به حلیت و طهارت است مگر اینکه بینه برخلاف آن اقامه شود. همچنین است ید که شرعا نشانه مالکیت صاحب ید تلقی می شود مگر اینکه بینه برخلاف آن ارائه گردد. اما در مورد اقرار چنین نیست و اگر کسی که بینه به سود او ارائه شده است خلاف آن را اقرار کند بر مبنای اقرار او حکم خواهد شد و بینه از حجیت ساقط می شود. سبب این ترجیح را رساتر بودن اقرار از بینه دانسته اند(زحیلی، ج ۶، ص ۶۱۱ـ۶۱۲).
۱-۳-۴ شروط قبول بینه
قبول بینه چه در محضر قاضی و چه در امور غیرقضایی چند شرط عام دارد که در مبحث شهادات جوامع فقهی درباره آنها بحث خواهد شد مانند بلوغ، عقل، ایمان، طهارت مولد، عدالت، و شهادت براساس علم، که در تعداد این شروط بین فقهای عامه و خاصه اختلافاتی وجود دارد.
۱-۳-۵ انواع بینه
بینه به لحاظ کاربردهای مختلف در کتب فقهی نامهایی دارد که از مهمترین آنهاست :
بینه داخل (شهودی که برای اثبات مالکیت شخص ذوالید اقامه می شوند) بینه خارج (شهودی که از طرف مدعی در مقابل ذوالید ارائه می گردد) بینه اصل (شهودی که با استناد به علم خود صحت اصل دعوا را گواهی می کنند) بینه فرع (شهودی که بر شهادت دیگران شهادت می دهند و در صورت عدم دسترسی به بینه اصل به کار می آیند) بینه انهاء (شهودی که در محضر حاکم دوم به قضاوت حاکم اول در حق مدعی و منکر گواهی می دهند)
( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )
بینه حسبه (شهودی که از باب امر به معروف و نهی از منکر نسبت به امری شهادت می دهند) بینه تعریف (شهودی که در مقام شناساندن هویت شخص معین گواهی می دهند) بینه جرح و بینه تعدیل (شهودی که در نفی و اثبات عدالت شاهد گواهی می دهند) بینه اثبات (شهودی که بر وقوع امری گواهی می دهند) و بینه نفی (شهودی که بر عدم وقوع امری گواهی می دهند(جعفری لنگرودی، ج۱، ص ۳۵۳ـ۴۳۲).
۱-۳-۶ تعارض دو بینه
هرگاه نسبت به امری اعم از موضوع مالی و غیر آن دو بینه اقامه شود که با یکدیگر ناسازگار باشند و جمع بین هر دو و رفع ناسازگاری ممکن نشود تعارض پیش می آید. صورت خاص تعارض آن است که یک بینه در مقام نفی چیزی ارائه شود که بینه دیگر همان را اثبات کرده است یا برعکس. علا مه حلی این تعارض را تکاذب نامیده است(قواعد الاحکام، ج۲، ص ۲۳۳).
ظاهر عبارت قاموس فقهی دلالت بر آن دارد که از نظر حنابله تعارض دو بینه به همین حالت تکاذب گفته می شود(ابوجیب، ص ۲۴۷).
حال اگر این تعارض مربوط به جرح و تعدیل باشد عده ای از فقهای امامیه به تقدیم بینه جارح فتوا داده اند کسانی دیگر قایل به توقف شده اند و برخی معتقدند که این دو بینه یکدیگر را از حجیت ساقط می کنند. شافعی به مقدم داشتن قول جارح فتوا داده و نظر ابوحنیفه ترجیح یکی از این دو بینه بر دیگری است(طباطبائی یزدی، ج ۳، ص ۷۳).
اگر تعارض دو بینه نسبت به مال باشد در صورتی که این مال در تصرف یکی از دو طرف باشد عنوان بینه داخل و خارج پیش می آید(طوسی ۱۳۷۷-۱۳۸۲، ج۲، ص ۶۳۶).
فقهای امامیه و ائمه مذاهب اربعه دراین باره فتواهای مختلفی داده اند عده ای مطلقا قایل به تقدیم بینه داخل شده اند گروهی بینه خارج را مقدم شمرده اند برخی از فقهای امامیه بررسی مرجحات دو بینه را مطرح کرده اند و مشهور فقها تفاوت بین ذکر سبب ملک و عدم ذکر سبب است. در صورتی که مال مورد اختلاف در تصرف هردو باشد بیشتر فقهای امامیه احمدبن حنبل، شافعی و ابوحنیفه قایل به تنصیف مال بین طرفین شده اند و برخی از فقهای شیعه و مالک به بررسی مرجحات فتوا داده اند(طباطبائی یزدی، ج۳، ص ۱۵۱، ابن قدامه، ج۱۲، ص).
اگر هیچیک از طرفین بر مال مورد دعوا تصرفی نداشته باشند فتوای مشهور فقهای امامیه ترجیح یکی از دو بینه از نظر شماره شاهدان و عدالت آنهاست و در صورت تساوی از هر نظر براساس قرعه حکم خواهد شد(طوسی، محمد بن حسن، العروه الوثقی،۱۳۷۷-۱۳۸۲، ج ۲، ص۶۳۸).
فقهای مذاهب اربعه بجز مالک قایل به ترجیح نیستند(همان، ج ۲، ص ۶۳۶، زحیلی، ج ۶، ص ۵۳۶،۵۳۷٫).
همچنانکه فتوای به قرعه نیز فقط به شافعی نسبت داده شده است(همان، ج ۲، ص ۶۳۸٫)
تعارض دو بینه فروع دیگری هم دارد که در کتب فقهی بتفصیل آمده است .
شهادت ، اخبار به وجود حقی برای غیر به طور قطع و جزم است .
مواد ۱۳۰۹ تا ۱۳۲۰ ق. م بدون این که تعریفی از شهادت بنماید به طور فشرده برخی از احکام و آثار آن را ذکر کرده است ماده ۱۲۵۸ ق. م شهادت را یکی از ادله اثبات دعوی نامیده است فقها نیز شاید به واسطه وضوح و روشنی تعریفی از شهادت ارائه ننمودهاند شهادت به نوعی با حواس پنجگانه مرتبط است ، گاه بیان آن چیزی میباشد که شخص دیده یا شنیده است مانند دیدن تصادف و برخورد دو سیله نقلیه یا شنیدن ایجاب و قبول بین فروشنده و خریدار و …
شهادت در قرآن نیز به معنی حضور و معاینه آمده است ، شاهد به معنی حاضر و ناظر و بیننده میباشد و شهود و اشهاد جمع شاهد است شهید نیز مترادف با شاهد آمده است چنان که در سوره بقره آیه ۲۸۲ آمده است « و اشهدو اذا تبایعتم و لایضار کاتب و لا شهیدا » مائده /۱۷ « وانت علی کل شیء شهید » حج /۱۷ « ان الله علی کل شیء شهید » مجادله /۶ « احصاه الله و نسوه و الله علی کل شیء شهید »
در قرآن لفظ شهید به معنی کشته شده در راه خداوند نیامده است و علت استخدام و تسمیه آن شاید به واسطه این است که شهید راه حق روز قیامت شاهد و گواه بر اعمال مردم است یا به این علت است که خداوند و ملائکه شاهد رفتن او به بهشت هستند.(بهرامی ، بهرام ، بایسته ادله های اثبات، ص ۱۳۷ ).
فصل دوم:
وجوه و شرایط شهادت
۲-۱ شهادت در آیات قرآن
آیه ۱۳۵ سوره مبارکه نسا
* یا ایها الذین امنوا کونوا قوامین بالقسط شهدا لله و لو علی انفسکم او الوالدین و الا قربین ان لکن غنیاً او فقیداً فالله اولی بهما فلا تتبعوا الهوی ان تعدلوا و ان تدلوا اوتوضوا فان الله کان بما تعلمون خبیرا
((ای اهل ایمان نگه دار عدالت باشید و برای خدا گواهی دهید . هر چند به ضرر خود یا پدر و مادر و خویشان شما باشد . برای هر کس شهادت می دهید چه فقیر باشد یا غنی شما نباید در حکم و شهادت طرفداری از هیچ کدام کرده و از حق عدول نمایید در حکم و شهادت پیروی هوی نفس میکند که خدا به رعایت حقوق آنها اولی است . پس شما عدالت نگه دارید ، خدا به هر چه می کنید آگاه است . ))
یعنی به حق شهادت بدهید هر چند که بر خلاف نفع شخصیتان باشد ، و یا منافع پدر و مادرانتان و یا خویشاوندانتان باشد ، پس زنها را که علاقه شما به منافع شخصیتان و مبحثی که نسبت به والدین و خویشاوندان خود دارید ، شما را بر آن بدارد که شهادت را یعنی آنچه را که دیده اید تحریف کنید یا از ادای آن مضایقه نمایید .
پس مراد از اینکه شهادت بر بر ضدر و یا بر ضدر والدین و یا خویشاوندان باشد این است که آنچه را که دیده ای اگر بخواهی در مقام ادا بدون کم وکاست بگویی به حال تو ضرر داشته باشد و یا به منافع والدین و خویشاوندان لطمه بزند ، حال چه این که مشهور علیه خود شاهد بدون واسطه باشد ، مثل اینکه پدر شاهد یا انسانی دیگر نزاعی داشته باشد . شاهد علیه پدر خود و به نفع ان انسان شهادت دهد یا آن که تضرر شاهد از شهادت خودش باشد . مثل اینکه دو نفر با یکدیگر نزاع داشته باشد و شاعه صحنه ای به نفع یکی از آن دو اشاعده و تحمل کرده باشد اگر در مقام ادای شهادت آن صفحه را بازگو یند خود شاهد نیز مانند مشهود علیه گرفتار می شود .
” فلا تتبعوا الهوی ان تعدلوا ” یعنی پیروی هوای نفس میکند که ترس آن هست که از حق عدول کنید و منحرف شوید ، پس اینکه فرمود : ” ان تعدلوا ” مجموع جمله مفعول له است و ممکن هم است جمله با حرف لام تقدیری ، مجرور و تقدیر کلام ” ان تعدلوا ” باشد . در قسمت دوم آیه به یکی دیگر از عوامل انحراف از اصل عدالت اشاره کرده است می فرماید : (تفسیر المیزان – ج ۵ – ص ۱۷۵ و۱۷۶)
” نه ملاحظه ثروت قروتمندان باید ممانع شهادت به حق گردد و نه عواطف ناشی از ملا حظه فقیران ، زیرا اگر آن کسی که شهادت به حق به زیان او تمامک می شود ، ثروتمند یا فقیر باشد ، خداوند نسبت به حال آنها آگاهتر نه صاحبان زر و زور می توانند در برابر حمایت پروردگار ، زیان به شاهدان بر حق برسانند ، و نه فقیر با اجرای عدالت گرسنه می ماند . ( ان یکن غنیا” او فقیرا” فالله اولی بهما) ( تفسیر نمونه – ج ۱ – ص ۴۶۳ و ۴۶۲)
احکام استنباط شده از آیه
۱- خداوند در آیه دستور فرموده است که تمام اعمال و حرکات انسان برای خدا باشد ( قوامین الله )
۲- خداوند دستور داده است که بر قسط و عدالت شهادت دهید . ( شهدا بالقسط )
۳- عدوات یاقوتی ( گر چه به حق باشد ) مجوز شهادت به ناحق علیه آنان نمی شود .
۴- وجوب اقامه شهادت به نفع خویشاوندان را به واسطه اتمام شاکر رد کرده اند .
۵- به پا داشتن عدالت مهم واجب است ، مهم لازمه ایمان است . ( یا ایها الذین امنوا کونوا قوامین بالقسط )
۶- گواه شدن ، و گواهی دادن به حق واجب است . ( کونوا …. شهدا الله )
۷- سوره مصلحت واقعی فقرا و اغنیا از طریق شهادت به ناحق قاصبین نخواهد شد . ( ان یکن غنیا” او فقیرا” فا الله اولی بها )
۸- ادای شهادت واجب است و کتمان و تحریف آن ممنوع . ( ان تولوا و تعرضوا )
۹- ضامن اجرای عدالت ، ایمان به علم الهی است ( فان الله کان بما تعلمون خبیرا” ) (آیات الاحکم شانه چی – ص ۴۳۵)
بیان مواد و قوانین موضوعه منطبق با احکام
احکام استنباط شده از آیه بالتبصره ۲ ماده ۱۳۱۳ قانون مدنی که می گوید :
( شهادت کسی که به نفع شخصی صورت عین یا منفعت یا حق رد دعوی داشته باشد و نیز شهادت کسانی که تعدی را شغل خود قرار دهد پذیرفته نمی شود . ) و با ماده ۱۳۱۵ قانون مدنی : ( شهادت باید از روی قطع و یقین باشد نه به طور شک و تردید . ) تقریبا منطبق است
آیه ۶ سوره مبارکه حجرات پیرامون تحقیق
یا ایها الذین امنوا ان جاءکتم ناسق فتنبنوا ان تصیبوا قوما” بجهاله فتبحصوا علی ما فعلتم نادمین
(( ای مومنان هر گاه فاسقی خبری برای شما آورد . تحقیق کنید مبادا به سخن چنین فاسقی از نادانی ، به قومی رنجی برسانید . و سخت پشیمان گردید . ))
<< 1 ... 340 341 342 ...343 ...344 345 346 ...347 ...348 349 350 ... 477 >>