سال ۱۹۹۴ را باید سرآغاز حرکت ارگونومی در معنای علمی آن دانست و در همین سال بود که اولین انجمن ارگونومی در انگلستان تأسيس شد و با شکل گیری منسجم این علم در دوره های زمانی مختلف، نقش خود را در عرصه های مختلف نشان داد.

جدول شماره ۲-۱ مراحل توسعه ارگونومی

دهه ۱۹۵۰

ارگونومی نظامی

دهه ۱۹۶۰

ارگونومی صنعتی

دهه ۱۹۷۰

طراحی ارگونومیک محصول برای مصرف کننده

دهه ۱۹۸۰

سیستم انسان و ماشین

دهه ۱۹۹۰

ارگونومی شناختی و ارگونومی کلان

دهه ۲۰۰۰

ارتباطات ارگونومیک (جهانی)

مرحله بعد

ارگونومی فرهنگی

وثوقی و همکاران۱۳۸۸

ظهور اولیه ارگونومی در ارتباط با پیوستگی بین انسان و محیط کارش را میتوان به زمان جنگ جهانی اول مرتبط دانست. کارگران در کارخانه‌ها مهمات سازی مهم ترین نیروهای محافظ و تداوم دهنده تلاش های جنگی محسوب می‌شوند ولی با تحت فشار قرار دادن آن ها به منظور بازدهی بیشتر، تعدادی از عوارض غیر قابل پیش‌بینی به تدریج ظاهر گردید که کوشش های انجام شده به منظور حل تعدادی از این مشکلات در سال ۱۹۱۵ منجر به تأسيس کمیته بهداشت کارگران مهمات سازی گردید که مشتمل بر تعدادی از افراد آموزش دیده در علوم فیزیولوژی و روانشناسی می گردیدند.

در پایان جنگ جهانی اول، کمیته مذبور به شکل هیئت تحقیقات خستگی صنعتی تغییر هویت داد که عمده تحقیقات این هیئت بر مطالعه روی مسائل خستگی در صنعت متمرکز گردید. در سال ۱۹۲۹ به هیئت تحقیقات بهداشت صنعتی تغییر نام داد و دیدگاه های آن به بررسی شرایط عمومی استخدام صنعتی به وبژه ار نقطه نظر حفظ بهداشت در بین کارگران و نیز کارایی صنعتی آنان معطوف شد. این هیئت از متخصصینی تشکیل یافته بود که در زمینه‌های فیزیولوژی، روان شناسی، پزشکی و مهندسی از مهارت های خاصی برخوردار بودند که تواماً و به طور مجزا پیرامون مشکلات گریبانگیر یک منطقه وسیع کاری به تحقیق می پرداختند و تحقیقات بیشتر بر شرایط وضعیتی، حمل بار، فیزیک مرد و زن به هنگام کار، فواصل استراحت، بازرسی، روشنایی، حرارت، تهویه، انتخاب موسیقی در حین کار، و اموزش متمرکز می گردید. با شروع جنگ جهانی دوم، پیشرفت سریعی در زمینه تجهیزات مسائل نظامی به وقوع پیوست. پس از ورود ارگونومی به حوزه های صنایع نظامی سپس یه صنایع عمومی، ارگونومی به تولید محصول از منظر مشتری پرداخت. ورود آنتروپومتری و توجه به ابعاد انسان شناسی در طراحی محصول در این مقطع بود که مورد تمرکز بیشتری قرار گرفت. نظام ارگونومی در جستجوی به حداکثر رساندن سطح ایمنی، کارائی و آسایش اپراتور توسط متناسب کردن نیازهای ماشین و اپراتور با ظرفیت های اوست. بدین‌سان در تعامل انسان و ماشین رابطه ای ما بین این دو جزء ایجاد می‌گردد که در نتیجه ماشین ارائه گر اطلاعاتی به انسان می شود که این اطلاعات از طریق دستگاه های خاص به او منتقل گردیده و او از راه کنترل‌های گوناگون وضعیت ماشین را اصلاح نماید.

در ابتدا ارگونومی به تعامل انسان– ماشین تنها از دیدگاه فیزیکی می نگریست اما در ادامه بر اساس مشکلات و حوادث پیش آمده و تحلیل آن ها متخصصان ارگونومی دریافتند که حلقه مهمی که در این زنجیره تعاملات نادیده گرفته شده است، بار فکری وارد به انسان می‌باشد که همانند بار کار فیزیکی می بایست متناسب با انسان باشد. از این رو دامنه ارگونومی به محدوده ی علم روانشناسی نیز گسترش یافت و مبحث شناخت و فرایند های زیربط جهت تحلیل کار به منظور آسان سازی آن برای انسان به ارگونومی وارد شد. در ادامه آن نیز ارگونومی کلان و نقش آن در بهبود وضعیت سازمان به لحاظ مدیریت و عملیات سازمانی مطرح گردید، زمینه ای که مشارکت و تشریک مساعی جهت اجرای فعالیت ها را در سازمان به ارمغان آورد و این ‌شاخه‌ها نیز با عنوان ارگونومی کلان به دنیای ارگونومی وارد شد اما این انتهای کار نبود زیرا اجرای کار گروهی و مشارکت نیازمند یکسری روابط منطقی و اصولی است تا بر این اساس با کنترین زمان و هزینه به اهداف دست یافت. این فتح بابی بود تا ارتباطات ارگونومیک به میان آید.

ارتباطات بین افراد و گروه ها بر اساس فرهنگ جوامع متفاوت می‌باشد و این تفاوت در هر سازمان نیز بنابر قومیت ها و در نتیجه فرهنگ های مختلف دارای تفاوت خواهد بود. این موضوع سبب شد تا کانون توجهات ارگونومی به فرهنگی نیز معطوف گردد(همان منبع،۸۴-۸۲)

۲-۴تاریخچه ارگونومی در ایران

باید توجه داشت که هدف تمام فعالیت های تولیدی ” انسان” است، ابزار و وسایل کار در خدمت انسان هستند. و برای رفاه و تسهیل زندگی انسان ابداع و ساخته شده اند. اصولا ماشین آلات و ابزار کار به دست انسان طراحی و برای استفاده و مصرف انسان تولید می‌شوند، پس در این مورد مهم ترین اصلی که باید مورد توجه قرار بگیرد “انسان” است و بدین جهت آشنایی با ویژگی های انسان‌های استفاده کننده، به منظور طراحی و ساخت صحیح ابزار و وسایل، اجتناب پذیر است. ضمناً باید در نظر داشت که ماشین آلات و سیستم های تولیدی طبق نیازهای فرهنگی و اقلیمی جوامع سازنده آن ها ساخته و تولید شده اند و باید برای استفاده، مشخصات آن ها را در نظر گرفت و سپس وارد کشور کرد و مورد استفاده قرار داد.

کشور ما همچون بسیاری کشور های در حال توسعه دیگر، طی سالیان دراز عمدتاًً وارد کنندۀ ابزار کار، وسایل زندگی، ماشین آلات، تکنولوژی و سیستم‌های تولیدی از کشورهای پیشرفته ای بوده است که این ابزار و ماشین آلات و سیستم های تولیدی بر اساس نیازهای همان جوانع و منطبق با خصوصیات ویژه همان مردم ساخت شده اند و چون در ساخت این ابزار و ماشین آلات و سیستم های تولیدی بعضاً نیازهای مصرف کنندگان کشورهای تولیدکننده آن ها باعث شده اند.

انسان‌ها از نظر خصوصیات فیزیکی، روحی، اجتماعی، اخلاقیات، برخورداری از آگاهی های صنعتی، شرایط اقلیمی و جغرافیایی و غیره با یکدیگر متفاوتند و هر ملت خصوصیات ویژه ای دارد که بدون تردید آن را از جوامع و ملل دیگر متمایز می‌سازد. ‌بنابرین‏ مهم ترین عامل در در برنامه های رشد و توسعه ی صنعتی، در نظر گرفتن عوامل و انسانی جامعه مصرف کننده کالاها می‌باشد. ‌به این جهت ضروری است با شناخت این خصوصیات به طراحی و تولید وسایل و ابزار و ماشین آلات اقدام شود، تا این ماشین آلات و ابزار به بهترین نحو به منظور کمک به مردم آن جامعه به کارگرفته شود و واقعاً “آرام و راحت جان و مشکل گشا” باشند، نه “قاتل نان و بلای جان و مزاحم” (کاظمی،۱۳۷۱، ۵۷-۵۶)

مرادی(۱۳۸۶) در پژوهشی در بورس اوراق بهادار تهران به بررسی نقش نظارتی سرمایه‌گذاران نهادی از این منظر که آیا مالکیت نهادی بر کیفیت سود گزارش شده تأثیر دارد پرداخت. به طور کلی، نتایج این پژوهش بیانگر وجود یک رابطه مثبت بین سرمایه‌گذاران نهادی و کیفیت سود است. بر اساس یافته های پژوهش مذبور، سرمایه‌گذاران نهادی مدیریت شرکت را به گزارش نمودن سود با کیفیت ترغیب می‌کنند.

۲-۲-۷ انواع مالکیت‌های نهادی(فعال و منفعل) و محافظه ­کاری:

‌بر اساس شواهد حاصل از پژوهش­های پیشین(نظیر نویسی و نایکر^[۳۰] ۲۰۰۶، کرنت و سایرین^[۳۱]، ۲۰۰۷ و…) تأثیر سرمایه‌گذاران نهادی بر رویه‌های اتخاذ شده شرکت مشابه با هم نبوده و انگیزه های یکسانی برای نظارت بر این رویه‌ها ندارند. بر این اساس، سرمایه‌گذاران نهادی را می‌توان به دو دسته منفعل و فعال تقسیم کرد.

سرمایه ­گذاران نهادی منفعل دارای گردش پرتفوی بالایی بوده و استراتژی معاملاتی لحظه‌ای دارند. برای مثال، با یک خبر خوب سهام می‌خرند و با خبر بد سهام را می‌فروشند. برای این مالکان، قیمت جاری سهام بسیار مهم بوده، دارای دیدگاه کوتاه­مدت و گذرا هستند و عملکرد جاری را به عملکرد بلندمدت شرکت ترجیح می‌دهند. ‌بنابرین‏، انگیزه زیادی برای نظارت بر مدیریت و داشتن نماینده‌ای در هیئت­مدیره شرکت‌های سرمایه­پذیر ندارند، زیرا بعید است که منافع این نظارت در کوتاه­مدت نصیب آن ها شود. تمرکز بیش از حد این سهام‌داران بر عملکرد و سود جاری، ممکن است انگیزه­هایی را برای خوش­بینی مدیریت در ارائه سود حسابداری جهت نیل به اهداف کوتاه­مدت، فراهم آورد. ‌بنابرین‏، به نظر می‌رسد این مالکان علاقه‌ای به استفاده از رویه‌های محافظه ­کارانه سود ندارند.

در مقابل، سرمایه‌گذاران نهادی فعال، دیدگاه بلند­مدت داشته، عملکرد بلند­مدت شرکت را مدنظر دارند. ‌بنابرین‏، انگیزه زیادی برای داشتن نماینده در هیئت­مدیره شرکت‌های سرمایه­پذیر دارند. گردش پایین سبد سهام سرمایه‌گذاران بزرگ بیانگر انگیزه این سهام‌داران برای نگهداری سهام و تشویق مدیران به بهبود عملیات و افزایش ثروت سهام‌داران است. این سهام‌داران با نظارت فعالانه بر مدیریت و تصمیمات وی، انگیزه­هایی را برای مسئولیت‌پذیری بیشتر مدیریت فراهم می‌آورند. آلمازان و همکاران ۲۰۰۵ دریافتند که هرچه سطح مالکیت نهادی فعال بیشتر شود نظارت بر مدیر و رویه‌های اتخاذ شده از سوی او بیشتر می‌شود. همچنین، محققانی نظیر چونگ و فیرس و کیم نیز ۲۰۰۲ نشان دادند که حضور سرمایه‌گذاران نهادی فعال، سبب کاهش استفاده از رویه‌های غیرمحافظه­کارانه برای مدیریت سود می‌شود.

۲-۲-۸ عوامل مؤثر بر محافظه‌کاری

پژوهش­های متعددی عوامل وجود محافظه‌کاری در گزارش­های مالی را مورد بررسی قرار دادند. همان‌ طور که بیان شد، واتز(۲۰۰۳) این عوامل را در چهار مورد خلاصه ­می­ کند که شامل؛ وجود قراردادهای گوناگون بین واحد تجاری و ذینفعان برون سازمانی، احتمال طرح دعاوی حقوقی علیه واحد تجاری، کاهش یا به تعویق انداختن مالیات پرداختنی و خنثی کردن تمایل ذاتی مدیران جهت ارائه گزارش­های اغراق­آمیز ‌می‌باشد. گوی و وریکچیلیا^[۳۲](۲۰۰۷) و لافوند و واتز^[۳۳](۲۰۰۸) بیان کردند که محافظه ­کاری عدم تقارن اطلاعاتی بین مدیران و سایر ذینفعان برون سازمانی واحد تجاری را کاهش می­دهد. زیمرمن^[۳۴](۱۹۸۳) و کردلر و شهریاری(۱۳۸۸) اظهار ‌می‌کنند که شرکت­های بزرگ در تلاش برای کاستن از هزینه­ های سیاسی، در ارائه گزارش­های مالی، محافظه ­کارانه عمل ‌می‌کنند. در مقابل ایتردیز^[۳۵](۲۰۱۱) بیان می­ کند، به دلیل بالا بودن مشکل نمایندگی در شرکت­های کوچک و تازه تأسيس، محافظه‌کاری در این نوع شرکت­ها بیشتر از شرکت­های بزرگ است. یافته ­های کمیته مطالعاتی اراسموس^[۳۶](۲۰۱۰) گویای این است که بالا بودن اهرم و در نتیجه وجود کشمکش بین بستانکاران و سهام‌داران مخصوصاٌ در حوزه سیاست­های تقسیم سود، عاملی دیگر برای اتخاذ رویکرد محافظه ­کارانه است. تحقیقات زیادی مانند داروغ و استاغتون^[۳۷](۱۹۹۰)، داروغ^[۳۸](۱۹۹۰)، کارونا^[۳۹](۲۰۰۷ و ۲۰۰۸)، دهالیوال و همکاران^[۴۰](۲۰۰۸) و فلسام^[۴۱](۲۰۰۹)، بالا بودن تهدیدات رقابتی را از عوامل مهم اتخاذ رویکرد محافظه ­کارانه بیان کردند. و نهایتاًً مفاهیم نظری گزارشگری مالی ایران(۱۳۸۶) از محافظه‌کاری به عنوان اصل احتیاط یاد کرده و آن را از خصوصیات کیفی اطلاعات مالی می­داند.

۲-۲-۹ محافظه‌کاری حسابداری و ساختارهای رقابتی محصولات

تقاضا برای محافظه‌کاری ازعوامل مختلفی ناشی می­ شود که از جمله مهمترین آن ها شامل انعقاد قراردادهای کارا، کاهش دعاوی حقوقی، کاهش یا به تعویق انداختن مالیات، خنثی کردن تمایل جانبداری مدیران، کاهش هزینه­ های سیاسی، کاهش کشمکش بین بستانکارن و سهام‌داران، کاهش عدم تقارن اطلاعاتی در شرکت­های کوچک، کاهش فشارها و تهدیدات رقابتی و افزایش کیفیت اطلاعات مالی را ‌می‌توان نام برد. یکی از مهمترین ابعاد توجیه کننده تقاضا برای محافظه‌کاری بحث رقابت در بازار است.

گزارشگری مالی باید بر اساس اصول پذیرفته شده حسابداری(GAAP) و استاندارهای حسابداری باشد اما اصول و استاندارهای پذیرفته شده انعطاف­پذیر هستند و علاوه بر این، افشای بعضی اطلاعات نیز به صورت داوطلبانه صورت ‌می‌گیرد. با این حساب تهیه­کنندگان اطلاعات از بین رویه ­های پذیرفته شده می ­توانند روش دلخواه خود را انتخاب کنند. بعضی رویه­ ها، محافظه ­کارانه و بعضی دیگر جسورانه و متهورانه هستند و تهیه­کنندگان اطلاعات می ­توانند در پاسخ به شرایط گوناگون مانند شدت رقابت در بازار یا قصد تامین مالی و… رویه ­های جسورانه یا محافظه ­کارانه را انتخاب کنند. در این پژوهش به دنبال این هستیم که تغییرات رقابت در بازار چطور سطوح مختلف محافظه‌کاری را تحت تاثیر قرار می­دهد. به سه دلیل زیر ‌می‌توان ادعا کرد که افزایش رقابت، تقاضا برای محافظه‌کاری را بیشتر می­ کند.

۱- داهالیوال، هوانق، کارونا و پریرا^[۴۲](۲۰۰۸) بیان ‌می‌کنند که رقابت بالا در بازار باعث بهبود جریان خاص اطلاعات بین شرکت و ذینفعان خواهد شد. زیرا یکی از مهمترین روش­هایی که توسط استفاده­کنندگان برای ارزیابی عملکرد مدیران استفاده می­ شود آزمون­های تحلیلی است. آزمون­های تحلیلی یعنی مقایسه اطلاعات ارائه شده شرکت با متوسط صنعت، رقبای شرکت، بودجه­ها و اطلاعات گذشته شرکت. ‌بنابرین‏ رقابت بیشتر باعث مقایسه بیشتر شرکت با رقبا خواهد بود و بدین ترتیب فرایند ارزیابی آسان می­ شود و با آسان شدن فرایند ارزیابی امکان پنهان کردن اخبار بد برای مدیران نیز کمتر خواهد شد.

اینک اثرات متقابل تغذیه و اعصاب و روان را به طور خلاصه بررسی می‌کنیم.۱)کربوهیدرات ها یا مواد قندی_نشاسته ای:سلول های عصبی انرژی مورد نیاز خود را صرفا از گلوکز تامین می‌کنند.گلوکز فرم ساده کربوهیدرات است که قابل جذب در دستگاه گوارش می‌باشد.مواد قندی_نشاسته ای برای این که جذب شوند باید به فرم قند ساده یعنی گلوکز تبدیل شوند.چنان چه در برنامه غذایی روزانه کمبود کربوهیدرات وجود داشته باشد انرژی به مقدار کافی به سلول های عصبی نمی رسد،در نتیجه سلول های عصبی دچار کمبود انرژی شده و نمی توانند کار خود را به خوبی انجام دهند که این امر موجب بروز ناراحتی های عصبی خواهد شد.هم چنین محدودیت شدید کربوهیدرات به مدت طولانی باعث پایین آمدن قند خون می شود که ‌به این حالت هیپوگلیسمی می‌گویند و عوارض آن عبارتند از :اضطراب و سایر عوارض عصبی،۲)مواد پروتئینی :کمبود پروتئین در برنامه غذایی روزانه موجب بروز عوارض عصبی ناشی از این کمبود می شود،۳)ویتامین ها :ویتامین های گروه ب و ویتامین ث در سلامت سیستم عصبی تاثیر زیادی دارند.ویتامین هایی که در سلامت اعصاب موثرند و کمبودشان عوارض عصبی ایجاد می‌کند عبارتند از ویتامین های ب۱، ب۳، ب۵، ب۶و ب۱۲٫برخی از این ویتامین ها در سوخت و ساز مواد قندی _نشاسته ای مؤثر بوده و انرژی لازم برای سلول های عصبی را فراهم می‌کنند.‌بنابرین‏ با کمبود آن ها انرژی لازم و کافی به سلول های عصبی نرسیده و در کار سیستم عصبی اختلال ایجاد می شود که این امر منجر به بروز ناراحتی های عصبی می شد.ویتامین ث نیز در ساخته شدن موادی مؤثر است که موجب انتقال پیام های عصبی از یک سلول به سلول دیگر می‌شوند.‌بنابرین‏ کمبود آن باعث بروز ناراحتی های عصبی می شود.عوارض ناشی از کمبود ویتامین ث در موارد شدید عبارت است از اضطراب،تندخویی وافسردگی و۴)موادمعدنی:مواد معدنی نیز در سلامت و فعالیت دستگاه عصبی موثرند،موادی که در این ارتباط نقش مهمی دارند عبارتند از الف)ید.یک ماده معدنی است که در تکامل دستگاه عصبی مؤثر است.ب)منیزیم.در سلامت دستگاه عصبی مؤثر است و کمبود آن عوارض عصبی از قبیل تحریک پذیری و آشفتگی روانی ایجاد می‌کند.ج)آهن.کمبود آهن موجب کم خونی می شود و در این عارضه به علت آن که خون به مقدار کافی ولازم به سلول هاازجمله سلول های عصبی نمی رسدعوارض عصبی نمود می‌یابد.مصرف شکلات نیز تاثیر منفی بر سلامت روان بسیاری از افراد دارد به طوری که فرد با خوردن یک تکه شکلات دچار تنش عصبی می شود. (www.blogfa.com)

غذاو شیوه ی تغذیه یکی از عوامل مهم حفظ سلامتی در درمان و پیشگیری بیماری ها از جمله بیماری های روانی می‌باشد و پژوهش هایی که به ویژه در دو دهه اخیر به عمل آمده نشان دهنده و موید این موضوع است.سلامت روان ارتباط مستقیم با سلامت اعصاب فرد دارد.

رژیم غذایی یکی از عوامل مهمی است که در سلامتی انسان ها نه فقط از نظر جسمی،بلکه به صورت مؤثر در جنبه‌های روحی و روانی نقش حیاتی دارد.دستگاه پیچیده عصبی مسئول جمع‌ آوری و تجزیه و تحلیل اطلاعات از محیط خارجی و داخلی بدن،ذخیره تجربه ها و تنظیم سیستم بدن است.همه ی بخش های بدن را به هم ارتباط می‌دهد وهر عمل آگاهانه وغیر آگاهانه درداخل بدن رالحظه به لحظه کنترل می‌کند.اعمال غیرارادی مانند گردش خون وعمل هضم و جذب تا افکار و احساسات و ادراک حسی و آنچه شخص احساس می‌کند یا انجام می‌دهد.تحقیقات علمی نشان می دهدکه تغذیه خوب برای رشد مناسب و عملکرد صحیح دستگاه عصبی ضروری است.مشاهده شده که استفاده به جا وصحیح مواد غذایی در تسکین بعضی از اختلالات دستگاه عصبی مؤثر بوده و باعث آرامش روحی می‌گردد. (اورسل،۱،۱۳۸۱)

خوردن بعضی از مواد غذایی و یا عدم مصرف کافی آن نیز شخص را دچار بیماری می‌کند.بین غذایی که مصرف می‌کنیم و کمبودهای ناشی از آن و نابه سامانی های روانی و عصبی رابطه وجود دارد. کمبود یا افزایش بعضی از مواد غذایی در بدن واکنش های روانی و هیجانات عصبی را در پی دارد.ما باید این اصل را که تعدادی از واکنش های روانی و اختلالات عصبی ما از کیفیت و کمیت غذایی که می خوریم ،سرچشمه می‌گیرد بپذیریم.تغذیه می‌تواند عاملی مؤثر و مهم در از بین بردن ناراحتی های عصبی و گامی مؤثر در جلوگیری از نابه سامانی های روانی بردارد.شاید هرگز نشود تصور کرد که غذا تا این حد در شخصیت و واکنش های عصبی و روانی اثر داشته باشد. (واتسن،۱۳۷۱،۹۷)

ما از بررسی عقاید گروهی از متخصصان تغذیه ‌به این نتیجه رسیده ایم که بین روان و تغذیه جسمانی رابطه مستقیم و نزدیکی وجود دارد و به طور کلی غذایی را که ما می خوریم پس از یک سلسله فعل و انفعال لازم به مواد انرژی زا مبدل می شود و این مواد انرژی زا هستند که در واقع سرنوشت مغز و چگونگی انجام وظایف و واکنش های آن را تعیین می‌کنند. (واتسن،۱۳۷۱،۳۲)

به طور قطع ثابت شده که غذاها در حالات روحی ما تاثیر فراوان دارند و هرکس باید وضع روحی خود را بشناسد و با اطلاع از همان وضع،غذای مورد علاقه خود را انتخاب کند.این مطلب صحیح نیست که انسان هر غذایی راکه دوست دارد بخورد بلکه بایستی غذایی بخورد که برای سلامت جسم و آرامش روح و روان او مفید باشد و باعث تغییراتی در ساختمان جسمانی و فکری او نشود. (فروزین،۱۳۷۸،۱۳۹)

در این تحقیق سال مبنا، سال ۱۳۸۷ در نظر گرفته شد، تا ‌به این سوال پاسخ داده شود که آیا این مدل می‌تواند با پیش‌بینی صحیح مقادیر در زمان حاضر(سال ۱۳۹۱)، مقادیر سال‌های آتی را نیز به درستی پیش‌بینی کند؟

برای بررسی اعتبار خروجی‌های مدل ضمن بررسی اینکه آیا مدل توانسته برآورد خوبی در زمان حاضر داشته باشد، نمودارها و خروجی‌ها مورد تأیید نظر خبرگان قرار گرفت. مراحل انجام کار در نمودار ۴-۱ نشان داده شده است.

مرور پیشینه

شناسایی عوامل شکل‌گیری برند

‌ روش دلفی فازی

نهایی کردن عوامل مؤثر بر شکل‌گیری برند

ارائه مدل شکل‌گیری برند ‌بر اساس عوامل مؤثر بر شکل‌گیری برند

پویایی سیستم

تهیه نمودار علی-معلولی اولیه

تهیه نمودار جریان و فرمول نویسی متغیرها

اجرای مدل و سناریو سازی

تأیید نهایی توسط خبره

نمودار ۴-۱ مراحل انجام تحقیق

۴-۳- گام‌های عملیاتی روش دلفی فازی

از آنجا که تدوین عوامل مؤثردر شکل‌گیری برند دشوار است و ضمناً تجربه چشمگیری نیز در این زمینه در کشور وجود ندارد. لذا ماهیت مسأله و حل آن به گونه‌ای است که حصول به دستاوردهای عینی، مستلزم همفکری و همکاری خبرگان است. لذا در این مقاله از روش دلفی فازی برای تعیین عوامل مؤثر بر شکل‌گیری برند استفاده می‌شود هسته اولیه پژوهش تعیین عوامل مؤثر بر شکل‌گیری برند از طریق روش دلفی فازی، با مطالعات کتابخانه‌ای شکل گرفت. پس از آن گام‌های عملیاتی روش دلفی فازی به شرح زیر برداشته شد.

۴-۳-۱- انتخاب خبرگان

ابتدا باید خبرگان انتخاب شده و در خصوص مسئله توجیح شوند. برخی ویژگی‌های اصلی برای انتخاب خبرگان بدین شرح است: با مسئله مورد بحث درگیر باشند، اطلاعات مداوم از مسئله را برای همکاری داشته باشند، دارای انگیزه برای شرکت در فرایند دلفی باشند و احساس کنند اطلاعات حاصل از یک توافق گروهی برای خود آن ها نیز ارزشمند خواهد بود(اصغرپور،۱۳۸۲). با توجه به سطح کلان مسئله گروه‌های متعددی در حل این مسئله ذی‌نفع هستند. لذا باید تا حد امکان خبرگان به نحوی انتخاب شوند که نماینده خوبی از صاحبان منافع باشند. عمده‌ترین صاحبان منافع برند: صاحبان صنایع، مدیران ارشد وکارکنان صنایع ،متخصصان واستادان مرتبط در دانشگاه‌ها، انجمن‌ها وتشکل‌های مربوط به برند است. ویژگی‌ دیگر خبرگان منتخب، لزوم داشتن نگرشی جامع و از ابعاد مختلف تخصصی و جایگاهی نسبت به برند است. بنابرین در میان خبرگان منتخب باید افرادی از گروه‌های زیر حضور داشته باشند.

۱-درون(بخش‌های مختلف) و برون سازمانی

۲-متخصصان مفاهیم ‌برندسازی

۳-اساتید دانشگاهی

با توجه به ویژگی‌های مذکور، نهایتاًً ۱۴ نفر از خبرگان انتخاب شدند که ۶ نفر آن ها اساتید دانشگاه یزد ،اصفهان ‌و دانشگاه علم وهنر هستند و مابقی خبرگان از مدیران صنعت صنایع زرین غزال فارس هستند که آمادگی اولیه برای اجرای طرح برای آنان به وجود آمد.

۴-۳-۲- استخراج و تعیین گزینه‌های پیشنهادی

1. 1. . Heraclitus ↑

1. 1. . Aligica ↑

1. 1. .Complex Systems ↑

1. 1. .Nistep ↑

1. 1. .Simulation ↑

1. 1. .Vensim ↑

1. 1. .Causal Loop ↑

1. 1. .Okoli & pawlowski ↑

1. 1. .System Dynamics ↑

1. 1. .Forrester ↑

1. 1. .Hao zhang ↑

1. 1. .spector ↑

1. 1. .Lane ↑

1. 1. .Shi T ↑

1. 1. .Kibira ↑

1. 1. .Floor ↑

1. 1. .keller ↑

1. 1. .Kotler ↑

1. 1. .Aker ↑

1. 1. .Amstrang ↑

1. 1. .Rowley ↑

1. 1. .Ghodeswar ↑

1. 1. .Core product ↑

1. 1. .Actual product ↑

1. 1. .Ahmad ↑

1. 1. . Donald ↑

1. 1. .Bellester &Aleman ↑

1. 1. .Gafarian ↑

1. 1. .Leuthesser ↑

1. 1. .Credibility ↑

1. 1. .Doyler ↑

1. 1. .Brand loyalty ↑

1. 1. .Devasagayam & Buff ↑

1. 1. .Olson ↑

1. 1. .Roulac ↑

1. 1. .Brand identity ↑

1. 1. .Kiran & Karand ↑

1. 1. .Simoes &Dibb ↑

1. 1. .Awareness ↑

1. 1. .Valuation ↑

1. 1. .Alderson ↑

1. 1. .Parment ↑

1. 1. .Simmons ↑

1. 1. .Paluszek ↑

1. 1. .Chernatony ↑

1. 1. .Deshpande& Farley ↑

1. 1. .Sigal &MCDonald ↑

1. 1. .LU ↑

1. 1. .Gardian ↑

1. 1. .Perceived quality ↑

1. 1. .Brand Equity ↑

1. 1. .velz ↑

1. 1. .Bravo ↑

1. 1. .Pappu ↑

1. 1. .wang ↑

1. 1. .Kim ↑

1. 1. .xu &chan ↑

1. 1. .Glynnet ↑

1. 1. .Lee &Back ↑

1. 1. .Brand association ↑

1. 1. .Gil ↑

1. 1. .Clottey ↑

1. 1. .Yoo ↑

1. 1. .Li &Hsieh ↑

1. 1. .Martinez ↑

1. 1. .Vesel &Zabkar ↑

1. 1. .zeithaml ↑

1. 1. .Atilgan ↑

1. 1. .Sun & Ghiselli ↑

1. 1. .Keller &Lehaman ↑

1. 1. .Kostelijk ↑

1. 1. .Halliday &Kuenzel ↑

1. 1. .Geuens ↑

1. 1. .Lafore ↑

1. 1. .Landor ↑

1. 1. .Deivis ↑

1. 1. .Dean ↑

1. 1. .Bodambi ↑

1. 1. .Sheth ↑

1. 1. .Papsolomou & vrontis ↑

1. 1. .Fosht ↑

1. 1. .Koba ↑

1. 1. .Paluszek ↑

1. 1. .Mangold ↑

1. 1. .Brown ↑

1. 1. .Ambler ↑

1. 1. .Alderson ↑

1. 1. .Social responsibility ↑

1. 1. .Research & Develop(R&D) ↑

1. 1. .AIDA model ↑

1. 1. .Trustwrthiness ↑

1. 1. .Extereme Test ↑

1. 1. .Flow ↑

1. 1. ۱٫Sterman ↑

1. 1. .Integrated Marketing Communications ↑

1. 1. .Brand Positioning ↑

1. 1. .Product Typology ↑

1. 1. .Dalkey ↑

1. 1. .Rand ↑

1. 1. .Ishikawa ↑

1. 1. .Max-Min FDM ↑

۱-۸ ) قلمرو تحقیق

تحقیق حاضر در سه قلمرو زیر انجام شده است :

۱-۸-۱ ) قلمرو موضوعی

این پژوهش در حوزه بازاریابی و رفتار مصرف ­کننده است که به بررسی عوامل مؤثر بر قصد خرید مجدد می ­پردازد.

۱-۸-۲ ) قلمرو مکانی

این پژوهش در شهر یزد، بر روی کسانی که قصد خرید تلفن همراه را داشته اند، انجام شده است.

۱-۸-۳ ) قلمرو زمانی

این پژوهش از مهر۹۳ تا اردیبهشت ۹۴ انجام شده است.

۱-۹ ) خلاصه و جمع­ بندی

در این فصل در ابتدا مسأله پژوهش­ و اهمیت­ و ضرورت انجام آن هم به لحاظ نظری هم به لحاظ کاربردی مطرح شد. در ادامه اهداف، سوالات و فرضیه ­ها پژوهش مورد بررسی قرار گرفت. واژه­ های کلیدی تعریف گردید و قلمرو پژوهش به لحاظ موضوعی، مکانی و زمانی تعیین گردید .

فصل دوم

ادبیات تحقیق

۲-۱) مقدمه

شناسایی عوامل مؤثر بر تصمیم خرید خریدار، یکی از موضوعاتی است که بازاریابان به منظور شناخت سلایق و خواسته های مشتریان خود سعی در شناسایی این عوامل و مورد توجه قرار­دادن آن ها درتولید، بسته بندی و بازاریابی محصولات شان داشته اند. با وجود شناخت رو به افزایش اهمیت اعتبار و پرستی‍ژ برند، مطالعات بسیار کمی به بررسی اینکه چگونه اعتبار و پرستیژ برند روی رفتار انتخاب مشتری تاثیر می­ گذارد، پرداخته‌اند. درک مکانیزم ترکیبی اعتبار و پرستیژ برند در تشکیل تمایل خرید نام تجاری برای تبلیغ کنندگان و بازاریابان بسیار مهم و مؤثر خواهد بود، چون راهنمایی لازم را در توسعه موقعیت نام تجاری، از طریق تبلیغات مناسب­تر و استراتژی­ های نام تجاری سازی، ارائه می‌دهد. علاوه بر این، اطلاعات محدودی راجع ‌به این موضوع وجود دارد که آیا شرایط موجود در مکانیزم ترکیبی اعتبار و پرستیژ برند در تصمیم ­گیری مشتری در بین دسته­های مختلف محصولات، قوی تر یا ضعیف­تر است یا نه.

برای بررسی دقیق تحت شرایطی که اعتبار و پرستیژ برند به طور مختلفی بر تمایل مشتری برای خرید نام تجاری اثر می­گذارند، این تحقیق اثرات ترکیبی پرستیژ، اعتبار و تصویر برند را ‌بر قصد خریدمجدد، با توجه به ریسک و کیفیت درک شده بررسی می­ کند. ویژگی مهم ساخت یک نام تجاری قوی وجود یک ارزش درک شده بالا در یک نام تجاری است. ابعاد بسیار مختلفی از ارزش درک شده محصول یا نام تجاری در مقالات تعریف شده­است. همان‌ طور که اعتبار برند ممکن است یک بخش مطلوب تر و محسوس­تری از ارزش درک شده را نشان دهد، بررسی بخش رقابتی اما متفاوت دیگری از ارزش درک شده (مثل پرستیژ برند) به همراه اعتبار برند تصویر متوازن تر و بزرگتری از فرایند تصمیم های مشتری را نشان خواهد داد.

این پژوهش به دنبال این است تا تاثیر نقش پرستی‍ژ، اعتبار و تصویر برند با توجه به ریسک و کیفیت درک شده را بر روی قصد خرید مجدد مشتریان بررسی کند.

۲-۲) مبانی نظری تحقیق

۲-۲-۱) برند

ایجاد نام­های­تجاری قوی یک اولویت بازاریابی برای بسیاری از سازمان­ های امروزی شده است چون مزایای رقابتی را به دست می­دهد. نام­های­تجاری در ایجاد هویت در بازار، آسیب پذیری کم برای فعالیت‌های رقابتی، حاشیه سود زیاد، همکاری‌های و حمایت‌های بیشتر و توسعه فرصت‌های نام تجاری به شرکت‌ها کمک می­ کند (دلگادو و بالستر ^[۲۸]، ۲۰۰۵). در حقیقت نام و نشان تجاری سبب شناسایی یک فروشنده یا سازنده از سایر فروشندگان یا سازندگان می‌شود و می‌توان گفت که امروزه نام و نشان تجاری کالا یا خدمات دارای چنان اهمیتی شده است که حتی اهمیت آن به مراتب بالاتر از خود کالا یا خدمات است به گونه‌‌ای که « روبرتو گویزتا» مدیر عامل فقید کوکاکولا در زمینه اهمیت نام و نشان تجاری چنین می‌گوید:« کارخانه ها و تسهیلات ما، همین فردا می ­تواند در اثر آتش سوزی نابود شوند، اما به سختی می ­توانند ارزش نام و نشان تجاری شرکت را از بین ببرند» و به همین خاطر است که امروزه نام و نشان تجاری از ارزش بیشتری نسبت به سایر دارائیهای سرمایه­ای شرکت برخوردار می‌باشند ( تقی‌پوریان و همکاران، ۱۳۸۸).

توجه داشته باشید که نام تجاری از دو طریق سبب ارزش گذاری شرکتی می‌شود: اول اینکه با آگاهی و قوه تشخیص، مشتریان جدید را جذب می‌کند. ولی پس از آن نسبت به مشتریان جدید در درجه دوم اهمیت قرار می‌گیرند. و ‌در مورد مشتریان جدید تداوم رابطه با نام­تجاری، دارای معنی بیشتری می‌شود. نام تجاری مکانیسمی است که در آن خریدار و فروشنده به مدت طولانی با یکدیگر در ارتباط می‌باشند و در ایجاد این رابطه نقش بسیار مهمی دارد. ‌بنابرین‏ نام­تجاری نوعی ابزار دفاعی در بازاریابی برای حفظ مشتریان فعلی بوده و نوعی از ابزار تهاجمی برای به دست آوردن مشتریان جدید است. اهمیت بازاریابی دفاعی در خدمات جزئی در جذب مشتری جدید و حفظ آن مشخص می‌شود (سوینی و سیات^[۲۹]، ۲۰۰۸). فورنیر در سال ۱۹۹۸ شش بعد روابط نشان تجاری کالا را شناسایی ‌کرده‌است که عبارتند از: بعد اول علاقه شدید که منجر به وابستگی بسیار شدید می­ شود. بعد دوم ارتباط وتوانایی نشان تجاری در بیان ویژگی­های شخصیتی مصرف ­کننده. بعد سوم وابستگی متقابل بین مصرف ­کننده و نشان تجاری(وابستگی دو طرفه ). بعد چهارم تعهد به نشان تجاری به صورتی که مشتری احساس مسئولیتی به برند دارد و متمایل است که این ارتباط را حفظ کند. بعد پنجم صمیمت، بر می­گردد به مقدار آگاهی که مصرف ­کننده ‌در مورد برند و عملکرد آن دارد. بعد ششم کیفیت شراکت که برمی­گردد به کیفیت نشان تجاری، قابلیت اطمینانش و میزان تطابق با قواعد و پذیرفتن رفتارهای آتی شریک مربوط می­ شود (فورنیر^[۳۰]، ۱۹۹۸).

۲-۲-۲) خصوصیات برند