آخرین قطعنامه ی شورای امنیت با عنوان خشکاندن منابع مالی داعش به شماره ۲۱۹۹ مورخه ۱۱ فوریه ۲۰۱۵ تمامی کشورها، نهادها و یا شخصیت هایی که در کمک مالی به داعش یا جبهه النصره مشارکت دارند یا با این گروه ها رابطه اقتصادی دارند به استفاده از گزینه ی نظامی تهدید کرد. این جدی ترین موضعگیری شورای حقوق بشر سازمان ملل برای خشکاندن منابع مالی و کمک های ارسالی به داعش است. در این قطعنامه که به تصویب کلیه اعضاء شورای امنیت رسید، درخواست شده تا تحریم ها و مجازات های سختی برای افراد و شرکت هایی که در خرید نفت از داعش و دیگر گروه‌های مرتبط با القاعده از جمله جبهه النصره دست دارند، وضع شود.
استفاده از گزینه ی نظامی بخشی از اقدامات شورای امنیت در حمایت از این قطعنامه است. این قطعنامه توسط روسیه تهیه و به شورای امنیت ارائه شد و آمریکا و دیگر اعضای این شورا نیز از آن حمایت کردند. قطعنامه ی مذکور همچنین از تمامی ۱۹۳ کشور عضو سازمان ملل متحد می‌خواهد تا اقداماتی هم جهت همکاری با قطعنامه ی شورای امنیت اتخاذ کنند و از تجارت غیرقانونی آثار باستانی و دیگر اشیاء قیمتی، تاریخی، فرهنگی و دینی سوریه که از سوی گروه‌های تروریستی قاچاق می‌شوند، ممانعت کنند. (قابل دسترسی در سایت خبرگزاری ایسنا، ۲۲ بهمن ۱۳۹۳).
۲-۶- تروریسم و حقوق بشردوستانه
شاید در یادی امر چنین به نظر برسد که میان تروریسم و حقوق بشردوستانه ارتباطی وجود ندارد اما در واقع چنین نیست زیرا تروریسم زمان و مکان نمی شناسد. در نتیجه چه بسا ممکن است عملیات تروریستی در زمان صلح که اصولاً تروریسم جنایت زمان صلح است صورت گیرد یا در جریان یک درگیری مسلحانه آن هم درگیری مسلحانه بین‌المللی یا غیر بین‌المللی چه توسط افراد نظامی و چه به وسیله افراد غیرنظامی.
تروریسم در زمان صلح تابع حقوق داخلی هر کشور و حقوق بین الملل بشر و حتی بین الملل کیفری است اما تروریسم در خلال درگیری های مسلحانه تابع مقررات حقوقی مذکور و علاوه بر آن، حقوق بشردوستانه می‌باشد. زیرا درگیری های مسلحانه تابع حقوق بشردوستانه هستند و در حقوق بشردوستانه، ممنوعیت حمله به هدف های غیرنظامی، اعم از افراد غیرنظامی و اموال غیرنظامی، وجود دارد و هدف‌های غیرنظامی از حمایت های خاصی برخوردارند، اما در مواردی اقدامات تروریستی صریحاً منع شده اند.
این موضوع را که عملیات تروریستی در حین درگیری های مسلحانه تابع حقوق بشردوستانه است می توان در برخی از معاهدات ضد تروریستی نیز ملاحظه نمود. از جمله عهدنامه ۱۹۷۰ در مورد منع گروگان گیری، عهدنامه ۱۹۹۷ در مورد بمب گذاری های تروریستی و عهدنامه ۱۹۹۹ در مورد تأمین مالی تروریسم. (ضیایی بیگدلی، سال ۱۳۹۲، صص ۶۰-۵۸)
۲-۶-۱- تعریف حقوق بشردوستانه[۱۶]
در ابتدا ضروری است بیش از پرداختن به تروریسم و حقوق بشردوستانه به تعریف، منابع و جایگاه حقوق بشردوستانه در سازمان ملل متحد پرداخته و سپس ارتباط تروریسم و حقوق بشردوستانه را مورد بررسی قرار خواهیم داد.
قاعده تحریم جنگ و منع توسل به زور، به رغم آن که در زمره قواعد آمره حقوق بین الملل عام است، اما متأسفانه نتوانسته کارایی کامل و مؤثری داشته باشد. به عبارت دیگر، حقوق بین الملل در زمینه حقوق توسل به زور با موفقیت چندانی مواجه نبوده است، بنابرین دولت ها به دلیل شکست در اجرای کامل و مؤثر قاعده فوق، تمامی تلاش و توان خود را در جهت تهیه و تدوین قواعد ناظر بر جنگ به کار برده اند. (ضیایی بیگدلی، همان، ص ۲۲).
حقوق بشردوستانه به عنوان یکی از شاخه های حقوق بین الملل و بخشی از حقوق جنگ یا حقوق مخاصمات مسلحانه مجموعه مقررات و قواعد حقوق بین الملل است که ضمن تعیین حقوق حمایت از افراد انسانی اعم از رزمنده یا غیر رزمنده (غیرنظامی) و اموال غیرنظامی و حقوق طرف های متخاصم در مخاصمات مسلحانه اعم از بین‌المللی یا غیر بین‌المللی، تکالیف افراد انسانی و طرف متخاصم را نیز در آن مخاصمات مشخص می‌کند. (ضیایی بیگدلی، همان، ص ۲۶)
حقوق بشردوستانه به عنوان یکی از شعبه های حقوق بین الملل، مقام و موقعیتی حساس و برجسته دارد، مشحون از اصول انسانیت و متضمن قواعد حمایتی و تعهدات عام الشمول برای افراد و گروه‌های انسانی، دولت ها، سازمان های بین‌المللی و به طور کلی هر تایعی از حقوق بین الملل است که به نوعی مستقیم یا غیر مستقیم درگیر یک مخاصمه مسلحانه و حتی در مواردی درگیر یک شورش یا آشوب مسلحانه داخلی با آستانه بالا هستند و هم چنین با اختلاف نظر بسیاری در مبارزه با تروریسم قابلیت اعمال را دارد. (همان، ص ۲۳)
قلمرو اجرای حقوق بشردوستانه حتی دولت های غیرمتخاصم یا بیطرف را شامل می شود، دلیل این شمولیت گسترده، حساسیتی است که جامعه جهانی به موضوع مهم جنگ و توسل به زور را دارد.
اسناد بین‌المللی موجود، قواعد عرفی و سایر قواعد حقوق بین الملل و حقوق داخلی مربوط و به خصوص موضوع شناسایی حقوق بشردوستانه در نظام ملل متحد به رغم سکوت منشور، مویّد توسعه، تحول و طی مراحل تکامل این شاخه از حقوق بین الملل است. توسعه کمی و کیفی حقوق بشردوستانه به اضافه تقویت ضمانت اجراهای آن اعم از کیفری یا غیرکیفری موجب می شود تا حد ممکن از طعم تلخ واقعیت جنگ کاسته شود. (همان، ص ۲۴)
۲-۶-۲- منابع حقوق بشردوستانه
مقررات و قواعد حقوق بشر دوستانه، سابقه دیرینه ای در حقوق بین الملل دارد و بخشی از احکام دینی و الهی از جمله احکام اسلامی، به آن اختصاص دارد. حقوق بشردوستانه اساساً دارای ریشه‌های عرفی است اما سابقه تدوین و جمع آوری قواعد آن به قرن هفدهم میلادی باز می‌گردد. (همان، ص ۲۹)
منابع حقوق بشر دوستانه به طور کامل مستقل از منابع حقوق بین الملل نیستند، به خصوص منابعی چون قواعد آمره، عرف، معاهدات و اصول کلی حقوقی، جایگاه ویژه ای در حقوق بشردوستانه دارد. ما این شعبه از حقوق بین الملل پیش تر و مهم تر از همه منابع، دارای یک سلسله اصول بنیادی و زیربنایی است که کلیه قواعد آن به نوعی متأثر از اصول یاد شده اند. و نباید مغایر با آن ها، باشند.
