ز- افزایش برنامه‌های انتقادی. یک تمایل روان‌شناختی در شهروندان وجود دارد که آنان را مستعد گرایش به برنامه‌ها و پیام‌های انتقادی می‌سازد. (میرز، ۲۰۰۱) براساس چنین تمایلی شهروندان دوست دارند کژی ملکرد مسئولان، نابرابری‌ها، بی‌عدالتی‌ها، اجحاف‌ها و ناهنجاری‌ها را از زبان رسانه‌ها بشنوند. از همین روی، رسانه‌ها کنونی دنیا همواره‌ی از برنامه‌های خود را به «نقد عملکردها» و «به چالش کشیدن مسئولان» اختصاص می‌دهند. چنین برنامه‌هایی موجب افزایش اعتماد مردم به رسانه‌ها می‌شود. گویی مردم دوست دارد تا سخنان در گوشی و اعتراضات آنان از زبان رسانه‌ها بیان شود. پیداست که مه‌های انتقادآمیز رسانه‌ها افزون بر جلب اعتماد مخاطبان، موجب «تخلیه هیجانی» آنان نیز می‌شود.
ح- رعایت اصول و روش‌های تبلیغاتی. رسانه‌ها علاقه‌مندند تا در موضوعات خاص، اذهان مخاطبان را «دستکاری» و بر رفتار آنان تأثیر بگذارند. چنین تأثیری زمانی حاصل خواهد شد که آن رسانه‌ها اصول و روش‌های تبلیغات را (که پیش‌تر از آن سخن به میان آمد) رعایت نمایند.
ط- توجه به نیازهای مخاطبان. گرچه رسانه‌ها می‌کوشند تا بر اولویت‌های شهروندان تأثیر بگذارند، اما چنین تأثیری زمانی ایجاد خواهد شد که رسانه‌های در تهیه و پخش برنامه‌های خود نیازهای مخاطبان را مطمع‌نظر قرار دهند. برای این منظور لازم است گروه‌های پژوهشی رسانه‌ها به صورت مستمر مبادرت به پیمایش نیازها، ترجیحات و جهت‌گیری‌های مخاطبان نمایند. البته این بدان معنا نیست که رسانه‌ها به گونه‌ای گام بردارند که با بی‌اعتنایی و مخالفت‌جویی مخاطبان رو به رو شوند. ثانیاًُ: رسانه‌ها در تنظیم برنامه‌ها و گزارشات خود از «گستره پذیرش» مخاطبان شروع نمایند، و پس از جلب اعتماد آنان، پیام‌های ویژه خویش را، که در جهت تنظیم اولویت‌های مخاطبان تنظیم شده‌اند، عرضه دارند. رسانه‌ها از این طریق نه تنها می‌توانند انعکاس‌دهنده واقعیت‌ها باشند، بلکه می‌توانند سازنده واقعیت‌های اجتماعی و سیاسی نیز باشند.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

ی- توجه به منش ویژه مخاطبان. مطالعات و تحقیقات بین فرهنگی (برای مثال شولتز، ۲۰۰۰) نشان داده است که شهروندان هر جامعه‌ای دارای ویژگی‌های منش‌شناختی (کارکتر ولوژی) خاصی هستند. بی‌اعتنایی رسانه‌های محلی به این ویژگی‌ها موجب کاهش مقبولیت آنها می‌شود. از همین روی، توصیه شده است که رسانه‌ها برای افزایش دامنه اثربخشی خود اولاً: ویژگی‌های منش‌شناختی مخاطبان خود را بشناسد. ثانیاً: برنامه‌های خود را براساس آن ویژگی‌های تهیه و تنظیم نماید. ثالثاً، از پخش برنامه‌هایی که موجب هتک حرمت مردم، و یا برانگیختن حس مخالفت‌ورزی آنان می‌شود اجتناب نمایند.
ک- بهره‌گیری از افراد خلاق در تهیه و تدوین برنامه‌ها. افراد برخوردار از استعداد خلاقیت اغلب به گونه‌ای متفاوت از دیگران می‌اندیشند. متفاوت و واگرایانه اندیشی آنان نیز اغلب منجر به عرضه فراورده‌هایی می‌شود که شگفتی و تحسین دیگران را برمی‌انگیزد. به همین سبب، متخصصان ارتباطات به رسانه‌ها توصیه می‌کنند که نویسندگان و تولیدکنندگان خود را از بین کسانی برگزینند که از استعداد خلاقیت بیشتری برخوردارند.

جهانی شدن ارتباطات

با هرحال، امروزه گسترش شبکه های ارتباطی جهان، در هم شکستن مرزها و قرار گرفتن مخاطبان کشورهای مختلف در معرض امواج تبلیغات جهانی، مفاهیم بسیار متفاوتی از ارتباطات درون مرزی و نتایج حاص از آن در چارچوبهای مختلف از جمله، مسائل مربوط به امنیت ملی پدید آورده است. دیدگاه امروزی نظامهای مختلف جهانی، به مسأله جهانی شدن و همکاریهای منطقه ای، تمامی مجموعه های ملی را وادار می سازد تا با توجه به نقش گسترده ارتباطات، پیدایش و گسترش ماهواره ها و تبدیل مخاطبان ملی به بین المللی، از این ابزار قدرتمند تعریفی جدید به دست دهند. بنابراین در پرتو تعاریف جدید از ارتباطات و با تکیه بر مفهوم کاربردی اش می توان نقش آن را در امنیت ملی مشاهده کرد: امروزه ابزارهای مختلف اعمال زور جای خود را به اقناع می بخشند و دولتها نیز بیشتر بر پایه اقناع ملی سعی در حفظ و گسترش مشروعیت قانونی خود دارند.پس مشاهده می شود که تحولات جدید که حاصل استفاده از وسایل ارتباطی است سبب شده‌اند که مرزهای جغرافیایی به شکل موجود مفهوم خود را از دست بدهند و دنیای امروز بنا به گفته مک لوهان اصطلاحا به دهکده جهانی مبدل گردد. بی تردید شیوه برقراری امنیت در چنین جهانی تحت تأثیر ارتباطات می باشد، شیوه ای که بسیار متفاوت از گذشته است. با توجه به اهمیت علم ارتباطات و تأثیر مستقیم آن بر امنیت ملی و جهانی، نظامهای سیاسی مختلف در پی آنند تا تدابیری تازه را جهت برقراری هر چه بیشتر امنی به کار گیرند. از این رو در این بحث نخست نگاهی خواهیم افکند به دو مفهوم ارتباطات و امنیت ملی و آن گاه به تحلیل وضعیت فعلی ایران پرداخته و راهکارهای مناسب مطرح می‌شوند.

الف) ارتباطات: شناختی همه جانبه

اطلاق عنوان دهکده جهانی بر وضعیت ویژه انسان در قرن بیستم حکایت از گسترش حوزه نفوذ ارتباطات در عصر حاضر دارد.^[۲۲] همراه با رشد علم ارتباطات بسیاری از سنتهای جوامع گوناگون جایگاه خود را از دست داده اند و مفاهیمی نو، جایگزین سنتی شده اند که زمانی ایفاگر نقشی عمده در فرهنگ این جوامع بودند.برای پی بردن به گسترش نفوذ قلمرو این پدیده، ابتدا باید به دیدگاهی جامع از ارتباطات دست یافت:

۱- تعریف ارتباطات

منظور از ارتباطات در اینجا ارتباطات میان فردی نمی باشد بلکه مراد ارتباطات جمعی و گروهی و تأثیراتی است که این نوع ارتباطات در جوامع دارند.ارتباط از نظر لغوی واژه‌ای است عربی به معنای پیوند دادن، پیوستگی و رابطه^[۲۳] است.از نظر اصطلاحی “ادومین ابری” ارتباط را در معنای عام آن چنین تعریف می کند: ارتباط عبارت است از فن انتقال اطلاعات، افکار و رفتارهای انسانی از یک شخص به شخص دیگر.^[۲۴] چارلز کولی از معتبرترین محققان این رشته نیز ارتباط را سازوکاری می داند که از خلال آن روابط انسانها برقرار شده و بسط می یابد.^[۲۵] پس ارتباط، انتقال پیام به دیگری و اساس شکل گیری جامعه انسانی است و به همین خاطر می باشد که ماهیت جوامع فعلی برپایه آن تعریف می شود: ارتباط سازوکاری است که روابط انسان براساس آن پدید می آید و تمامی مظاهر فکری و وسایل انتقال و حفظ آنها در مکان و زمان برپایه این سازوکار توسعه می یابد.^[۲۶]
توضیح انجمن بین المللی تحقیقات ارتباطجمعی برای تبیین هر چه بهتر معنای “ارتباط” نیز همین معنا را می رساند آن جا که می خوانیم:
“منظور از ارتباط، روزنامه ها، نشریات، مجلات، کتب، رادیو، تلویزیون، و وسایل ارتباطی همانند تلفن، تلگراف، کابلهای زیردریایی و پپت می باشد.ارتباط چگونگی تولید و توزیع کالاها و خدمات مختلفی را که وسایل و فعالیتهای فوق را به عهده دارند و مطالعات و تحقیقات مربوط به محتوای پیامها و نتایج و آثار آن را نیز در برمی گیرد.”^[۲۷]
در مجموع تعریف میکی اسمیت را می توان تعریفی مختصر و مفید از ارتباط دانست آن جا که می گوید: “ارتباط عبارت است از فراگرد انتقال اطلاعات، احساسها، حافظه و فکرها در میان مردم." ^[۲۸]

۲- تحول مفهوم ارتباطات

با شروع انقلاب صنعتی و رشد روزافزون تکنولوژی، مفهومی جدید چون تقسیم کار تبلور یافت که با خود گسترش صنایع و رشد دانش تجربی را به همراه داشت. با آغاز این شیوه از زندگی، فرهنگ متناسب با آن ظهور یافته و کیفیت زندگی معاصر دگرگونه گشت. با ایجاد تحول و دگرگونی در این حیطه از زندگی انسانها، عملکرد ارتباطات نیز تنوع پذیرفت و در واقع میدان اقتدار آن نامحدود شد. به عبارتی می توان گفت ارتباطات به شکل امروزی خود زاییده رشد صنعت و فرآورده های علمی بشر از فردای انقلاب صنعتی است و تغییر مفهوم ارتباطات نیز در پیشرفت وسایل ارتباطی و اهداف به کارگیری آن خلاصه می شود؛ چرا که تحولات و انقلابات این عصر، به سادگی تحولات قرون گذشته نیست.در این عصر تحولات در گستره های متنوع فضا و زمان رخ می نماید بنابراین تغییر مفهوم ارتباطات در بطن پیچیدگی زندگی معاصر بشر نهفته است، یعنی انسانها با گذار از سادگی در طول زمان، بسیاری از مفاهیم از جمله ارتباطات را دگرگون ساخته اند، که فراگیر شدنش، آن را از اندیشه بشر نیز بالاتر برده است به گونه ای که در سایه تحولاتی چنان عظیم، ابعاد زمان و فضا نیز ارزشهای کهن خود را از دست داده اند.^[۲۹]

۳- ارتباطات، امنیت و توسعه

سرعت خیره کننده انقلاب ارتباطات و فن آوری مربوط به آن، با ایجاد بزرگراههای ارتباطی، جهانی سراسر متغیر به ظهور رساند که بزرگترین دستاورد آن تحول در معانی است؛ یعنی برخلاف تصور قبلی، که معنا را چیزی پیش داده می دانستند که در جریان ارتباطات منتقل می شود، تصور جدید معنا را زاییده ارتباط برمی شمارد و بیرون از پدیده ارتباط به چیزی باور ندارد.انسان معاصر با برخورداری از تکنولوژی ارتباطات، دستیابی به آرمانهایی را که زمانی تنها در ذهن حقیقت جوی او جای داشت، حق مسلم و طبیعی خود دانسته و عملا در جهت گرایشهایی چون آزادی، عدالت و امنیت گام می نهد.
متفکران آلمانی در قرن نوزدهم از نخستین کسانی بودند که در زمینه نقش تاریخی ارتباطات در جوامع بشری و تأثیری که بر یکپارچگی اجتماعی به جای نهاد، به بررسی و پژوهش پرداختند. از نظر آنان کارکرد رسانه ها به ویژه مطبوعات از اهمیت ویژه ای برخوردار است؛ زیرا عناصر گوناگون جامعه را به یکدیگر پیوند می زند و با شکل دادن به افکار عمومی هدایتگر زمینه های لازم برای مبادله افکار بین نخبگان و توده می باشد و بنابر گفته این اندیشه مندان، وسایل ارتباطی به صورت وجدان جامعه عمل می کند.^[۳۰]
هرچند ارتباطات همواره در خدمت توسعه نبوده و در مواقعی نیز نقشی منفی و ویرانگر در سراسر جهان داشته است اما این وسایل مفیدترین ابزاری هستند که می توانند در ایجاد توسعه جوامع در زمینه های مختلف، و نیز به لحاظ فرهنگی نقش ایفا کنند.^[۳۱] در این میان، حلقه واسط بین دو مفهوم ارتباطات و توسعه، مفهوم بنیادین امنیت می باشد."بنابه گفته لوسین پای توسعه سیاسی محصول امنیت ملی است و آن عبارت است از تغییر وضع مردم از صورت اطاعت کنندگان بی شمار به صورت شهروندان مشارکت کننده در سطح وسیع با حساسیت بیشتر نسبت به اصل برابری و پذیرش روزافزون قوانین و حقوق یکسان" ^[۳۲] با توجه به تعریف لوسین پای، می توان به نقش حساس توسعه سیاسی در رسیدن به رقابت نهادینه شده، تحقق مشارکت و امکان تحرک اجتماعی و تأثیر این عوامل برروی امنیت ملی پی برد.از پیامدهای مثبت ارتباطات در جوامع انسانی می توان به موارد ذیل اشاره کرد که تماما در تضمین ابعاد مختلف امنیت ملی در عصر حاضر مؤثرند:
اول) پیامدهای سیاسی: رشد و گسترش آگاهی سیاسی، ایجاد تحولات سیاسی در سطح گسترده نظیر گسترش مشارکت توده در مسائل سیاسی کشور، رشد افکار عمومی و در نتیجه توسعه سیاسی و کمک به ایجاد احزاب مختلف، کمک به ایجاد یکپارچگی سیاسی، حرکت به سوی قانونمند شدن جوامع.
دوم) پیامدهای اجتماعی: حرکت به سوی جهانی متحد و یکپارچگی اجتماعی، القای فرهنگهای مشترک در زمینه های مختلف اجتماعی، سیاسی، اقتصادی، کمک به تشکیل نهادهای مختلف اجتماعی و نقش ارتباطات در جامعه پذیری.
سوم) پیامدهای اقتصادی ارتباطات: تبدیل اقتصاد معیشتی به اقتصاد بازار، کانالیزه کردن سلایق افراد در مسیر موردنظر به جهت اقتصادی، گسترش مبادلات سودمند اقتصادی در سطح بین المللی و تبلیغات اقتصادی در جهت انتخاب اجناس و کالاهایی خاص (مناسب با سیاست اقتصادی دولت )به منظور شکوفایی اقتصادی جامعه؛ موارد فوق از تأثیرات و نقش مثبت و سازنده استفاده از وسایل ارتباطجمعی می باشد؛ البته این وسایل در شرایطی متفاوت ممکن است تأثیراتی منفی نیز برجای بگذارند، اما در مجموع نمی توان نقش طبیعی این وسایل را در فرایند زندگی جوامع انسانی نادیده انگاشت.فرآیندهایی از قبیل گسترش شهرنشینی و رشد جامعه مدنی، افزایش میزان تحصیلات و به طورکلی طرز تلقی انسان امروز نسبت به جهان، از ثمرات انکارناپذیر این وسایل است.^[۳۳]

۴- ارتباطات، اهرمی در دست حاکمیت

امروزه وسایل جمعی از همان قدرتی برخوردار است که زمانی جنگ افزارها از آن بهره می بردند و از همین روی حاکمیتهای سیاسی نیز از وسایل ارتباطی جهت مشروعیت بخشیدن به قدرت و افزایش نفوذ همه جانبه خود استفاده می نمایند.در واقع امروزه کاربرد اهرم گونه ارتباطات با هیچ وسیله ای قابل قیاس نیست.در این زمینه تحلیل آلوین تافلر، قابل توجه است، او تاریخ بشر را با تأکید بر عامل قدرت به سه عنصر تقسیم می کند، به نظر وی: انسانها با گذار از مراحل کشاورزی و صنعتی با مرحله نهایی که عصر قدرت یابی ارتباطات است، پای گذاشته اند؛ در این مرحله قدرت در دست کسانی است که صاحب شبکه های ارتباطاتی و اطلاعاتی هستند.^[۳۴]

۵- ارتباطات درون مرزی و برون مرزی

ارتباط معنایی است که به مرزهای سیاسی، چهارچوبهای جغرافیایی و تفاوتهای اقتصادی وقعی نمی نهد و از آن جا که جریان آزاد افکار، عقاید و موضوعات برای انسان و جامعه دارای ارزشی بنیادین هستند، هر جا که ارتباطات چونان ابزار و انسان به مثابه مخاطب صحنه باشد، وسایل ارتباطی ایفای نقش می کنند؛ و در واقع ارتباط جمعی یا بهتر بگوییم ارتباطات میان توده ها، عبارت است از انتقال اندیشه ها به تعداد فراوانی از افراد در آن واحد بدون گرفتن مرزها.^[۳۵] به عبارت دیگر چنان که “ژوزف تی کلاپر” در کتاب تأثیر ارتباطجمعی بیان داشته، ارتباطجمعی عبارت است از رساندن اطلاعات، ایده ها و برداشتها از طریق وسایل ارتباطی و رسیدن این اطلاعات به عده زیادی از انسانها در یک زمان در نظر گرفتن مکان و مرزهای جغرافیایی.”^[۳۶]
بنابراین ملتها ناگزیر از طرح سیاستهای ملی خود، با مراعات بعضی معاهدات ومعیارهای پذیرفته شده در سطح بین المللی هستند. شماری بر این باورند که جریان آزاد اطلاعات، بدون در نظر گرفتن مرزها، افسانه ای بیش نیست و تا زمانی که ممالک فقیر و عقب مانده از امکانات لازم برای استفاده برابر از ارتباطات و اطلاعات محروم هستند و انحصار کنترل منابع و تکنولوژی های ارتباطی در اختیار کشورهای بزرگ صنعتی قرار دارد، این جریان تحقق پذیر نخواهد بود اما یک نکته واضح است و آن این که: عامل “مرزهای جغرافیایی” در پرتو تحولات رخ داده در عرصه ارتباطات، اهمیت و جایگاه پیشین خود را از دست داده و این دلالت بر تغییر ماهیت و ویژگیهای امنیت ملی دارد.
با توجه با رشد کمّی و کیفی وسایل ارتباطی و افزایش کاربرد آنها در ساختارهای اجتماعی، مرزهای ملی و فراملی مفهوم محدودی یافته اند؛ یعنی وسایل ارتباطات جمعی با ابزارهای مدرن و امروزی سدهای مرزی را شکسته و یک خبر یا حادثه را همزمان بسیاری از شبکه های ارتباطی در تمامی نقاط جهان پخش کرده و به سمع و نظر هر مخاطبی در هر گوشه از جهان می رسانند؛ این موضوع سبب شده است که افراد از میزان آگاهی بالایی نسبت به مسائل پیرامون خود چه در داخل و چه در سطح بین الملل برخوردار شوند.در نقاطی از جهان که پیشرفت تکنولوژی در آنها مشهودتر است افراد علاوه بر دسترسی به رادیو و تلویزیون، مطبوعات، سینما و ماهواره به ابزاری چند منظوره مانند کامپیوترهای پیشرفه و انیترنت نیز تجهیز شده اند و نیازهای اجتماعی، اقتصادی، علمی و فرهنگی خویش را با توسل به این وسایل بدون کمتر مشکلی رفع می نمایند.

۶- تأثیر ارتباطات نوین در روابط بین المللی

رسانه های نوین کشورها را از حیث فرهنگی، اجتماعی و حتی سیاسی و اقتصادی آسیب پذیر ساخته اند.این شبکه های ارتباطی با ایجاد روند حرکت شتابان به سوی ایجاد فرهنگ جهانی، ملتها را با یکدیگر در آمیخته و تاریخ و فرهنگ و تمدن و ارزشها و باورهای ملل را در منظری پسامدرن، تنها نمودی از حقیقت، نه حقیقت واقعی دانسته و شناسانده اند. بدین ترتیب دولتها و حکومتهای سنتی در بسیاری از ابعاد، سلب قدرت و خلع اختیار شده اند.
در این زمینه تفکیک ارتباطات برون مرزی از درون مرزی کاملا ضروری است، ارتباطات برون مرزی در آستانه قرن ۲۱تأثیرات چندسویه ای برجای گذاشته اند: اول – درهم آمیختن مرزهای اقتصادی، سیاسی، فرهنگی دوم - تضعیف مرزهای ذکر شده جغرافیایی به لحاظ سیاسی، چنان که ماهواره ها با پخش مستقیم برنامه، فضاهای ملی را با اخبار خارجی و سرگرمی و آموزش و برنامه های تبلیغاتی آکنده ساخته و از نظر فرهنگی نیز الگوهای جدید ارتباطات جهانی، همواره یک نوع فرهنگ کالاگرایی جهانی را تبلیغ میکنند که این مقوله تأثیراتی بسیار حیاتی در امنیت ملی جوامع ایفا می کند.
تأثیر تحولات ارتباطی معاصر در روابط بین المللی موجب توجه بیشتر به مطالعات مقایسه ای در زمینه فرهنگی و افکار عمومی گشته و سرانجام تلاش برای پیدا کردن ارتباط میان ابعاد اقتصادی و ارتباطی منابع جهانی را در پی آورده است. در این زمینه مثالهایی در تاریخ جهان یافت می شود که همگی مؤید نقش حساس ارتباطات و وسایل جمعی در تحولات ملی و بین المللی است.دکتر تهرانیان در این زمینه به تأثیر نوارهای ضبط صوت در انتقال پیامهای امام در زمان انقلاب اسلامی ایران، تأثیر نمابر ۱ در شورش دانشجویان معترض چینی در میدان تیان آن من پکن، تأثیر رایانه در شکست کودتای شوروی، تأثیر تلویزیون در سقوط مارکوس در فیلیپین، استفاده چریکهای مکزیکی از اینترنت و .اشاره می کند.
بنابراین در یک جمع بندی از تأثیرات وسایل ارتباطی جدید در سطح داخلی و خارج از مرزها می توان به این موارد اشاره کرد: انتقال اطلاعات و اندیشه ها از مرکز به پیرامون، جهانی شدن امور محلی و محلی شدن امور جهانی و هجوم به مرزهای سنتی و ملی و پیدایش جامعه مدنی جهانی از راه گسترش سازمانهای دولتی و غیردولتی. ^[۳۷]

ب ) مخاطبان: تحول کمی و کیفی

مخاطب کسی است که هدف اصلی وسایل ارتباط جمعی در جهت انتقال پیام موردنظر قرار میگیرد و در واقع محتوای پیام به نوعی به او مربوط می شود؛ هر شنونده یا مورد خطابی به معنای واقعی مخاطب نیست بلکه مخاطب سهمی از پیام داشته و پیام ارتباطی با منافع و مصالح وی مرتبط است.

۱- تحول در گونه مخاطبان

می توان گفت در سه ماهه اول قرن ۲۰مخاطب موجودی منفعل و در دو دهه بعد موجودی فعال قلمداد شده است.یعنی باور عمومی در این سه دهه این بود که هر چه رسانه بگوید همان می شود و رسانه می تواند به رفتار مخاطب شکل داده و رفتارهای همگانی و کلیشه ای پدید آورد. بنابراین، این نظریه فرجام ارتباط را اقناع می دانست. ^[۳۸] اما در دو دهه بعد ۱۹۶۰-۱۹۴۰ نظریه تأثیرات محدود جایگزین شد که طبق آن مخاطب موجودی سرسخت و فعال بوده و خود را در معرض هر پیامی قرار نمیدهد و پیامی را برمی گزیند که با ذهنیت گذشته اش همخوانی داشته باشد.^[۳۹] از این دیدگاه فرجام ارتباط میتواند استحکام ذهنیت مخاطب باشد نه اقناع او، بنابراین در سالهای اخیر می توان تأثیر مخاطب به روی وسایل ارتباطات را دید؛ یعنی، این که رسانه های همگانی در چه جهتی حرکت کنند و چه مسیری را برای فعالیت در زمینه های مختلف برگزینند، تا حدودی بر گزینش مخاطب بستگی دارد؛ برای مثال مخاطبان با استقبال خود از یک روزنامه یا مجله‌ای خاص، هم جهت بودن خود را با آن مسیر ابراز می دارند، بدین سان با الگوسازی برای حرکت رسانه ها این حرکات را در جهت موردنظر خود هدایت می نمایند.بنابراین، پدیده مخاطب متحول شده است و مخاطب مانند گذشته انتخاب نمی شود بلکه خود برمی گزیند؛ چرا که برخلاف گذشته با ذهنیتهای منسجم و شکل گرفته ای به مسائل می نگرند.

۲- تبدیل شدن مخاطبان داخلی به مخاطبان فراملی

با گسترش حیطه ارتباطات مخاطبان ملی جای خود را به مخاطبان فراملی داده اند یعنی آنها در موقعیتی قرار گرفته اند که حتی مورد تهاجم نظامهای مختلف تبلیغاتی می باشند زیرا با تغییر و تحول در شیوه تفکر و برخورد افراد با مسائل اجتماعی، زمینه های لازم جهت تأثیرپذیری و اثرگذاری فراهم شده است.
با گسترش مخاطبان از چهارچوب ملی به سوی مخاطبان جهانی، ضریب آگاهی و تفکر فزونی گرفته و مخاطبان مختلف در هر گوشه از جهان توانایی کشف عملکردهای مختلف در سراسر جهان را یافته اند.آنان با نحوه ای متفاوت از عملکردهای سیاسی سایر نظامها آشنا شدند و از اشکال متمایز زندگی در سایر جوامع انسانی آگاهی یافتند و توانستند با آداب و سنن، زبان، فرهنگ و انواع حاکمیت و شیوه های متنوع اقتصادی ارتباطی نو برقرار سازند. بدین سان شاخصهایی در زندگی جوامع پدیدار گشت شاخصهایی از قبیل: مفاهیم اجتماعی قالبهای سنتی خود را از دست دادند؛
جوامع بشری از تعاملات مختلفی در زمینه زندگی اجتماعی، سیاسی و فرهنگی و اقتصادی برخوردار شدند؛افراد در جوامع مختلف از حالت انفعالی خارج شده و نقشی فعال و تعیین کننده یافتند.

۳- مخاطب و افکار عمومی

ارتباط مخاطب با وسایل ارتباط جمعی یک رابطه دوسویه می باشد.در پدیده مخاطب دو عامل بسیار مهم جهت تأثیرگذاری بر این پدیده آشکار است که عامل اول پیام می باشد: معنا در ذهنیتهای مختلف، متفاوت بوده و افراد با توجه به بسیاری از عوامل از جمله فرهنگ، محیط، تربیت و جایگاه اجتماعی و در مجموع تحت تأثیر پیشینه شخصیتی خویش مفهوم خاص خود را از یک معنا استنباط می کنند.بنابراین مفهوم و معنای پیام نزد همه افراد یکسان نیست و این عملکرد وسایل ارتباطی را دشوار می سازد؛ عامل دوم همان است که به افکار عمومی مشهود می باشد.
رسانه ها برمبنای افکار عمومی جامعه و در جهت آن گام برمی دارند و آن چه باعث رشد و بالندگی مخاطبان در جهتی خاص می شود و افکار عمومی را تقویت و تضعیف می نماید، همین رسانه های جمعی هستند.در یک تعمیم کلی، رسانه ها توانایی رشد کیفیت و یا تخریب افکار عمومی را دارند، آنان همواره سعی می کنند جو ارزشهای حاکم بر افکار عمومی را بسنجند و جهت اثرگذاری برای این افکار و رشد کیفی آن عملکردهای اساسی داشته باشند.با توجه به اهمیت فراوان افکار عمومی، نقشآن در ارتباطات و جلب مخاطب و در نهایت تأثیر آن در برقراری امنیت لازم تفحص در این مقوله بسیار اهمیت دارد که پژوهشگران باید به آن اهتمام جدی نمایند.^[۴۰] در هر صورت افکار عمومی پدیده ای اجتماعی و حاصل کنش و واکنش بسیاری از اذهان مخاطبان می باشد.این افکار حاصل جمع آوریهای جداگانه افراد نبوده بلکه پدیده ای است سازمان یافته، محصول ارتباطات و آثار متقابل آن. ^[۴۱]

ج) انحصار تبلیغاتی و الگوی بسته از امنیت

انقلاب صنعتی و انفجار جمعیت و افزایش نفوس و توسعه شهرها، پیدایش بورژوازی توسعه سریع و پیشرفت تکنولوژی و نظام کار، تعادل گذشته را در هم ریخت و با ایجاد نهادهای مشارکت از فاصله میان مردم و حکومت کاسته شد.از آن گذشته وسایل ارتباط جمعی باعث پیدایش جامعه تازه ای گشت به گونه ای که امروزه افراد در تماس با منابع خبری، از رویدادهای فراملی نیز آگاه می شوند و همین ویژگی است که در درک ما از امنیت تأثیر بسزایی دارد. تبلیغ از شیوه های اثرگذار وسایل ارتباط جمعی است که می تواند در دو زمینه نمود یابد.اول: تبلیغات سیاسی، دوم: تبلیغات اقتصادی و تجاری که در هر دو مورد افکارعمومی و فرهنگ حاکم در جامعه نقش اساسی را ایفا می کنند.اهمیت تبلیغات سیاسی با توجه به تمام امکاناتی که پیشرفت تکنولوژی ارتباطات و اطلاعات در اختیار آن قرار داده، شاهدی است بر اهمیت افکار عمومی در جامعه امروزی، پیشرفت طرحها، حفظ نظم اجتماعی و اجرای سیاستها امروزه با تصمیم و همکاری افراد بیشماری بستگی پیدا کرده است.^[۴۲] (۲۴) بنابراین تبلیغات در زمینه سیاسی می تواند پیامدهای مثبت یا منفی بر امنیت ملی داشته باشد یعنی با بهره گرفتن از آگهیهای تبلیغاتی هر رسانه، می توان ضریب مشروعیت یک نظام را کاهش یا افزایش داد و با این که از تبلیغات جهت جلب اعتماد یا سلب اطمینان افراد بهره برد؛ مثلا سیاستمدارانی که طرفداران زیادی ندارند و یا نامزدهایی که برای همسوسازی افکار عمومی با اهداف مورنظر استفاده می کنند.بنابراین در درازمدت فقط دولت در یک جامعه بسته می تواند به یک موقعیت انحصاری کامل دست یابد که در آن الگوهای فکری تمام مردم را می توان در شبکه ارتباطی تغییر داد^[۴۳]. البته با توجه به چنین نظری، انحصار تبلیغ فقط در جوامع بسته که سیستمهای ارتباطی دیگری جزازطریق دولت وجود نداشته باشد پیش می آید وگرنه درجایی که بتوان از طریق امواج رادیو، تلویزیون و سایر تمهیدات تبلیغاتی مانند آنتنهای ماهواره و شبکه جهانی اینترنت نفوذ یافت، تبلیغات انحصاری شانس ماندن در یک محدوده محصور شده را ندارند و با گسترش این شبکه های ارتباطی ضریب مشروعیت چنین نظامهای بسته ای، به حداقل می رسد و در نهایت انحصار تبلیغ در محدوده ملی از میان میرود؛ به عبارتی استفاده از الگوهای بسته جهت تأمین امروزه دیگر کارایی لازم را ندارند.

د) امنیت: ساختار و معنایی تازه

با توجه به اقتدار روزافزون وسایل ارتباط جمعی، ارتباط جهانی معاصر و تغییر شکل جهان در قالب ظهور و کاربرد مفاهیم جدید، اسباب ایجاد یک امپراتوری ارتباطی و به عبارتی امپریالیسم ارتباطی، خبری و فرهنگی پدید آمد.در این باره جامعه جهانی با تغییراتی بنیانی در تکنولوژی ارتباطات مواجه شد که کلیات آن در قسمتهای پیشین آمد.با توجه به موارد مذکور و ارزیابی اجمالی به عمل آمده، دگرگون گشتگی مفهوم امنیت آشکار می گردد.با ایجاد نهادهای مختلف سیاسی و اجتماعی و کاهش فاصله بین دولت و شهروندان، ملی تغییراتی پدید آورده است.از دیگر سو وسایل ارتباط جمعی آثاری بر جوامع نهاد که این پیامدها ارکان اساسی مفهوم امنیت را متغیر ساختند از جمله:

1. 1. در فاکتورهای مشخص شده پذیرش فرآیندهای مدیریت زنجیره تامین، ۳ مورد اتلاف منابع در حال رخ دادن است؛ که عبارتند از: سنجه ۳۱ (اطلاع رسانی به مصرف کنندگان)، سنجه ۳۴ (راهگشایی در بهینه سازی اطلاعات) و سنجه ۳۵ (همکاری چند جانبه با تامین کنندگان)؛ که در این موارد، سنجه ۳۵ (همکاری چند جانبه با تامین کنندگان) باید بیشتر مورد بازنگری توسط مدیران مدیریت زنجیره تامین قرار گیرد. زیرا پاسخ دهندگان از عملکرد سازمان رضایت دارند، اما مدیران باید توجه داشته باشند که تلاش فعلی بر ویژگی های این قسمت غیرضروری و زائد است. به عبارت دیگر منابع اختصاص یافته به این ویژگی‌ها بیش از مقدار مورد نیاز است و باید جای دیگری مصرف شوند.

1. 1. در فاکتورهای مشخص شده پذیرش فرآیندهای مدیریت زنجیره تامین، یک مورد اولویت پایین در حال وقوع است؛ که سنجه ۲۸ (مطابقت سفارشات دریافتی) می باشد؛ باید بیشتر مورد بازنگری توسط مدیران مدیریت زنجیره تامین قرار گیرد. زیرا سطح عملکرد در اینجا پایین است، اما مدیران نباید در این بخش تمرکز زیادی داشته باشند. زیرا مشخصه های ادراک شده خیلی مهم نیستند و منابع محدود باید خرج شود.

1. 1. 1. 1. در فاکتورهای مشخص شده پذیرش فرآیندهای مدیریت زنجیره تامین ، ۲ سنجه در ناحیه “اینجا تمرکز کنید"؛ قرار گرفته است که عبارتند از: سنجه ۳۲ (کمک از تامین کنندگان) و سنجه ۳۳ (توانایی جبران ضرر خدمات)؛ که در این موارد، سنجه ۳۳ (توانایی جبران ضرر خدمات) باید بیشتر مورد بازنگری توسط مدیران مدیریت زنجیره تامین قرار گیرد. زیرا نیازمند توجه فوری جهت بهبود است. نکته اساسی این است که ناتوانی برای شناسایی مشخصه ها در اینجا موجب رضایت پایین مشتری می شود. در حقیقت تلاش برای بهبود باید در بالاترین اولویت قرار گیرد، زیرا ضعف اساسی در این ناحیه می باشد.

      ( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

1. 1. در فاکتورهای مشخص شده پذیرش فرآیندهای مدیریت زنجیره تامین، ۲ سنجه در ناحیه “کار خوب را ادامه دهید"؛ قرار گرفته است، که عبارتند از: سنجه ۲۹ (پیش بینی نیازهای آتی مصرف کنندگان)و سنجه ۳۰ (تنظیم ظرفیت ارائه خدمات)؛ که در این موارد، سنجه ۲۹ (پیش بینی نیازهای آتی مصرف کنندگان) باید بیشتر مورد بازنگری توسط مدیران مدیریت زنجیره تامین قرار گیرد. زیرا در این وضعیت باید کار خوب را حفظ کرد و ادامه داد. این قسمت به عنوان قوت اصلی سازمان در نظر گرفته شده و باید ادامه یابد.

۵-۶ ) محدودیت های تحقیق

به دلیل روابط پیچیده و چند بعدی متغیرها و خروجی ها، اکتفا کردن به پرسشنامه برای سنجش این روابط کافی نمی باشد. اگر پاسخ دهندگان، اطلاعات تحریف شده را ارائه دهند، معیارهای عینی برای ارزیابی پاسخ های دریافتی وجود ندارد.
استفاده از پرسشنامه (اندازه گیری ذهنی) برای متغیرهایی که داده های عینی برای آن ها وجود ندارد، را با مشکل روبرو می کند که از محدودیت های پژوهش می باشد.
به دلیل عدم کاربرد تحقیقات‌ قبلی که شاید ناشی از عدم توجه به آرای قبلی کارکنان باشد، آن‌ها چندان رغبتی به تکمیل پرسشنامه نداشتند.
از محدودی های دیگر تحقیق حاضر، عـدم تجمـع آزمودنی ها در محـل کـار اسـت؛ زیـرا کارکنـان بـه دلیـل موقعیت شغلی به صورت دائم و همـه روزه در یـک محـل حضور نداشتند و دسترسی به آنـان در یـک زمـان خـاص برای توزیع پرسشنامه امکان پذیر نبود. بنـابرایـن، توزیـع پرسشنامه در روزهای مختلف انجـام گردیـد و بـه همـین خاطر ممکن است متأثر از نظرات سایرین باشد.

۵-۷) پیشنهادات برای تحقیقات آتی

1. 1. پیشنهاد می شود، بررسی تاثیر وجود واحد مجزا زنجیره تامین در ساختار سازمانی بر عملکرد شرکتهای گاز استانی، در تحقیقات آتی مورد توجه قرار گیرد.

1. 1. در تحقیقات آتی، مدلسازی زنجیره تامین با توجه به شرایط و محدودیتهای شرکتهای گاز استانی، در شرایط عدم قطعیت، مورد بررسی قرار گیرد.

1. 1. در تحقیقات آتی، شناخت اصول پایه ای مدیریت زنجیره تامین در شرکتهای گاز استانی، مورد بررسی و توجه قرار گیرد.

1. 1. بررسی ظرفیت مدیریت زنجیره تامین در سازگاری با نوآوری های تکنولوژیک و نوین در شرکتهای گاز استانی مورد توجه قرار گیرد.

منابع و مآخذ

منابع فارسی

1. 1. آذر، عادل و مومنی، منصور (۱۳۸۷)، آمار و کاربرد آن در مدیریت، انتشارات سمت، تهران، جلد اول.

1. 1. آذر، عادل و مومنی، منصور (۱۳۹۰)، آمار و کاربرد آن در مدیریت (تحلیل آماری)، انتشارات سمت، تهران، جلد دوم.

1. 1. آذر، عادل ؛ تیرزو، علی ؛ مقبل باعرض ، عباس و انواری رستمی ، علی اصغر (١٣٨٩). طراحی مدل چابکی زنجیره تأمین؛ رویکرد مدل سازی تفسیری -ساختاری ، مدرس علوم انسانی -پژوهش های مدیریت در ایران، دوره ١۴، شماره ۴، صفحه ١-٢۵.

1. 1. آذر، عادل، علی محمدلو مسلم، مقبل باعرض عباس و احمدی پرویز، “طراحی چارچوبی برای اندازه گیری کیفیت خدمات در زنجیره تامین"، چشم انداز مدیریت صنعتی، شماره ۶، تابستان ۱۳۹۱، ص ص۲۴-۹.

1. 1. آذر، عادل ، علی محمدلو، مسلم (١٣٨۶ )، طراحی مدل ریاضی مدیریت موجودی در زنجیره تأمین، فصلنامه علمی -پژوهشی پژوهش های مدیریت ، دوره ١١ ، شماره ٣. صص ۱۸-۲۹.

1. 1. استدلر، هارتموت ؛ کیلگر، کریستوف(۱۳۸۰)، مدیریت زنجیره تامین و برنامه ریزی پیشرفته ، ترجمه: عسگری ، نسرین ، زنجیرانی فراهانی ، رضا، تهران ، انتشارات ترمه.

1. 1. احمدی، حسین(۱۳۸۴)، مدیریت زنجیره تامین، چاپ اول ، انتشارات مرکز آموزش و تحقیقات صنعتی.

1. 1. اشتدلر، هارتموت؛ کیلگر، کریستوف (۱۳۸۵)، مدیریت زنجیره تامین، ترجمه عسگری نسرین و زنجیرانی فراهانی رضا، چاپ اول، تهران: انتشارات دانشگاه امیرکبیر.

1. 1. تیموری، ابراهیم؛ احمدی، مهدی(۱۳۸۸)، مدیریت زنجیره تامین؛چاپ اول، مرکز انتشارات دانشگاه علم صنعت

1. 1. جعفرنژاد، احمد و شهایی، بهنام (١٣٨۶)، مقدمه ای بر چابکی سازمانی و تولید چابک ، کتاب مهربان نشر، تهران

1. 1. جولای، فریبرز و بهزاد هزارخوانی (١٣٨۵)، عارضه یابی و شناسایی گلوگاه های زنجیره تأمین کالا در شرکت ملی نفت ایران ، شرکت ملی نفت ایران

1. 1. جلالی ، علی اکبر؛ مژدهی ، ناهید؛ مهربان ، امیر رضـا (١٣٨۶). لجسـتیک الکترونیکـی و نقـش و اهمیـت آن در مدیریت زنجیـره تـامین ، نخسـتین کنفـرانس بین المللی مدیریت زنجیره ی تامین و سیسـتم هـای اطلاعات .تهران

1. 1. حافظ نیا، محمد رضا (۱۳۸۲) مقدمه ای بر روش تحقیق در علوم انسانی، تهران، انتشارات سمت.

1. 1. حیدری، مجید ( ۱۳۸۹)، راهنمای سنجش روایی و پایایی در پژوهشهای فرهنگی و اجتماعی. مشهد، جهاد دانشگاهی، چاپ اول.

1. 1. خاکی، غلام رضا(۱۳۸۷). روش تحقیق با رویکردی به پایان نامه نویسی، کانون فرهنگی انتشارات داریت، تهران، چاپ دوم.

1. 1. ربانی، مسعود ؛ جعفر رزمی ، ندا معنوی زاده (۱۳۸۳)، یک ساختار پیشنهادی برای سنجش عملکرد مدیریت زنجیره تامین در صنایع ایران، اولین کنفرانس ملی لجستیک و زنجیره تامین. تهران.

1. 1. رزمی، جعفر ؛ سمیه دهقان(۱۳۸۳) ، نقش فناوری اطلاعات در زنجیره تامین ، بکارگیری و پیاده سازی آن ، مجموعه مقالات اولین کنفرانس ملی لجستیک و زنجیره تامین ، تهران.

1. 1. رزمی، جعفر ؛ اکبری جوکار، محمدرضا ؛ کرباسیان، سعید (۱۳۹۱)، ارائه یک مدل نوین پشتیبانی تصمیم گیری جهت برنامه ریزی، ارزیابی و انتخاب بازار در زنجیره تامین , پژوهشنامه بازرگانی , شماره ٣٠, صص ١١٩-١۴٢.

1. 1. سرایی،حسن (۱۳۸۹).مقدمه ای بر نمونه گیری در تحقیق،تهران،انتشارات سمت.

1. 1. سرمد، زهره و دیگران(۱۳۷۸). روش های تحقیق در علوم رفتاری، انتشارات آگاه، تهران، چاپ دوم.

1. 1. سکاران، اوما (۱۳۸۶)، روش های تحقیق در مدیریت ، ترجمه محمد صائبی و محمود شیرازی ، انتشارات موسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه ریزی، تهران.

1. 1. سهرابی روح الله ؛ کزازی، ابوالفضل و عمید امین (١٣٨٨)، بررسی مسائل اصلی فرایند خرید و تدارکات کالا در شرکت ملی نفت ایران براساس تئوری محدودیتها (TOC) با هدف چابکی زنجیره تأمین، سومین کنفرانس بین المللی لجستیک و مدیریت زنجیره تأمین. تهران.

1. 1. سید حسینی، سید محمد؛ اسدی نیا، شبنم (١٣٨۴)، مدیریت تولیـد و خـدمات بـرای مدیران اجرایی ، جلد اول ، دانشگاه آزاد اسلامی ، واحد علوم و تحقیقات تهران.

1. 1. شادمهری، سینا. (١٣٨٨). ارائه اصول پیشنهادی برای نابسازی مدیریت زنجیره تامین. ماهنامه اندیشه گستر سایپا، صص ۵٣-۵٩. کرمانشاهی ، علی؛ سپهری ، مهدی. (١٣٨۴). استراتژی مهندسی مجدد در تحول سازمانی. سومین کنفرانس بین المللی مدیریت. تهران.

1. 1. شفیعی، مرتضی ؛ رضایی ذبیح الله ، ابراهیمـی عبـاس (١٣٨٨) ،ذمـدیریت راهبـردی زنجیـره تـامین ، تهران ، انتشارات ترمه .

1. 1. شفیع زاده ، رضا (۱۳۸۹)، چالش ها و راهکارهای فراروی مدیریت زنجیره تامین ، مجموعه مقالات ششمین کنفرانس مدیریت زنجیره تامین، تهران.

1. 1. صالحی، ج.،(۱۳۹۰) “شناسایی عوامل موثر در پیاده سازی سیستم تولید بهنگام در ایران"، دومین کنفرانس بین المللی و چهارمین کنفرانس ملی لجستیک و زنجیره تامین.

1. 1. طبیبی، سید جمال الدین و دیگران (۱۳۹۰). تدوین پایان نامه، رساله، طرح پژوهشی و مقاله علمی؛ تهران، انتشارات فردوس، چاپ دوم.

1. 1. کلاین؛ پل (۱۳۹۰)، راهنمای آسان تحلیل عاملی، تهران: انتشارات سمت، چاپ اول.

1. 1. مقیمی، محمد(۱۳۸۶)‏‎، روش مورد کاوی و کاربردهای آن در علوم انسانی، فصلنامه حوزه و دانشگاه، دوره ۱۱، شماره ۱۹، صص ۶۷-۹۹.

1. محمدی رنجبرانی، داریوش ؛ مدرس یزدی ، محمد(۱۳۸۵)، رویکرد مصداقی سنجش عملکرد زنجیره عرضه همراه با مطالعه موردی در صنعت خودرو، فصلنامه دانش مدیریت ، سال ١٩، شماره ٧۵، صص ٧۵-١٠٢.

فرد در خلال مرحله شکل گیری هویت احتمال دارد شدیدتر از زمان دیگر چه در گذشته و چه در آینده از نوعی سردرگمی و آشفتگی نقشها یا همان چیزی که اریسکون همان آشفتگی هویت می نامد رنج ببرد این حالت سبب می شود وی احساس کند منزوی ، مضطرب و مردد شده است. احساس می کند که باید تصمیمهای مهمی بگیرد لیکن قادر به انجام دادن این کار نیست احساس می کند که جامعه به او فشار می آورد تا تصمیم هایی اتخاذ کند اما او مقاومت می کند در طی آشفتگی هویت ، فرد ممکن است اساس کند به جای آنکه در حال پیشرفت باشد دچار پس روی است ( شرفی ،۱۳۸۰).
بنیان های هویتی :
۱ ـ تاریخ : فرایند شکل گیری هویت فردی و جمعی در طول زمان نه در یک لحظه صورت می پذیرد به عبارتی مجموعه حوادث و اتفاقاتی که در طول زمان برای یک قومم یا ملت واقع شده و باعث ایجاد حافظه تاریخی معین در میان آنان گردیده باعث ایجاد هویت ملی قومی واحد میان افراد آن مجموعه می گردد .

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

۲ ـ زبان : طبیعی است که اگر زبان و تاریخ ملتی را از او بگیریم هویت آن ملت در مدت زمان کمی از بین خواهد رفت و فرد دچار از خود بیگانگی می شود زبان نه تنها وسیله انتقال از فردی به فرد دیگر و از نسلی به نسل دیگر است بلکه تاثیر اساسی در طرز اندیشیدن فرد و ساختار ذهنی او دارد .
۳ ـ بعد اجتماعی : تفاوت در هویت افراد و گروه ها تاثیر بسزایی در تعاملات اجتماعی آنان دارد به گونه ای که در صورت خلاف پارامتر هویت امکان شناسایی وجود نخواهد داشت . و اجتماع و ساختارهای جامعه از هم فرو خواهد پاشید نظام ارزشی ، هنجارها ، اصول اخلاقی و قوانین عرفی ما که با پیروی از آنان قوام اجتماعی میسر و زندگی فرد در جامعه مقدور می گردد نشات گرفته از لایه های مختلف هویتی از هویت فردی و خانوادگی و طبقاتی گرفته ، هویت شعری و ملی و قومی و منطقه ای و جهانی می باشد
۴ ـ بعد فلسفی هویت : همواره ذهن انسان سوالاتی از قبیل : من که هستم از کجا آمده ام به کجا خواهم رفت هدف از آفرینش من چیشت ؟ و مطرح است پاسخ دهی به کیستی و چیستی انسان و جایگاه او در جهان هستی و یافتن دلیل زیستی او به عنوان یک انسان بدون درک هویت و هستی معنوی و فرهنگی فرد و درک موقعیت او در جامعه و نسبت او با پیرامونش کاری تقریبا غیر ممکن است .
این مسئله چنان مهم است که در مکتب اگزیستا نسیالیسم ( اصالت وجود )
ابتدا موقعیت فرد هویت او در جامعه شناخته شده و سپس بر اساس هویت وجودی آن فرد و کیستی درک شرایط اهداف مطلوب برای او توسط خود او تعریف می گردد .
۵ ـ بعد سیاسی : با نگاه به اتحادیه های ایجاد شده در جهان از جمله اتحادیه کشورهای عرب زبان،اتحادیه اروپا ، اتحادیه کشورهای آمریکای لاتین و . . . مشاهده می کنیم که وجود هویت واحد عربی اروپایی یالاتین تاثیر بسزایی در ایجاد این اتحادیه های سیاسی داشته و یکی از مهم ترین پارامترها در روابط و تعاملات سیاسی ملل و کشورهای جهان می باشد .
وقوع جنگ های ملی قومی در جهان حرکت های استقلال طلبانه وجود تبعیض نژادی ایجاد جنبش های فاشیستی و . . . همه موید تاثیر اساسی پارامتر هویت در معاملات سیاسی جهان می باشد و گذرزمان و ورود به هزاره سوم نه تنها از اهمیت این مسئله نکاسته بلکه مشاهده مسائل و تنش های ملی قومی از کانادا ، و آمریکای شمالی و اروپای توسعه یافته گرفته تا آفریقای عقب مانده و آسیا همگی نشانگر این مسئله است که بی توجهی به هویت و نادیده گرفتن یا تکذیب و تخریب مرزهای هویتی می تواند آثار زیان باری در پی داشته باشد .
جنبش های آزادی خواهانه و هویت طلبانه ملل تحت ستم در خاورمیانه همه موید اهمیت بعد سیاسی مقوله هویت می باشد .
۶ ـ بعد فرهنگی : طبیعتا جوامع مختلف اعم از ملی یا قومی تا حدود زیادی تحت تاثیر همین مقوله فرهنگی و وجود مرزهای فرهنگی شان از هم متمایز گشته اند .
هویت طی زمان به شکل مداوم تحت تاثیر اتفاقات مختلف شکل می گیرد و آرام نیز تغییر می یابد و هرگز ثابت و راکد نمی باشند در حالت فرمان این تحولات آرام و قابل کنترلند و مشکل ایجاد نمی شود (مقدم فر ، ۱۳۸۸ ) .
نظریه رشد روانی ، اجتماعی اریسکون
یکی از معروف ترین نظریه های شخصیت در روانشناسی است اریکسون نیز همانند فروید اعتقاد داشت که شخصیت هر فرد طی مراحلی رشد می یابد یکی از عناصر اصلی در نظریه مراحل روانی ـ اجتماعی اریکسون رشد هویت خود egoidentity است .
هویت خود حس آگاهانه خود است که ما از طریق اجتماع رشد می دهیم . به گفته اریکسون هویت خود ما با هر تجربه جدیدی که در تعاملات روزانه خود با دیگران به دست می آوریم دائما تغییر می کند اریکسون همچنین عقیده داشت که علاوه بر هویت خود یک حس صلاحیت نیز انگیزه رفتار و اعمال ما را تشکیل می دهد هر مرحله در نظریه اریکسون به صلاحیت یافتن و شایسته شدن در یک محدوده ۱۰ مرحله ای زندگی مربوط است . اگر یک مرحله به خوبی پشت سر گذاشته شود شخص احساس تسلط خواهد کرد و اگر یک مرحله به طور ضعیفی مدیریت شود حس بی کفایتی در شخص پدید خواهد آمد . اریکسون عقیده داشت که افراد در هر مرحله با یک تضاد رو به رو می شود که نقطه عطفی در پروسه رشد خواهد بود . به عقیده اریکسون این تضادها بر به وجود آوردن یک کیفیت روانی یا ناکامی در به وجود آوردن آن کیفیت متمرکزند . در خلال این دوره هم زمینه برای رشد شخصی بسیار فراهم است و هم از سوی دیگر برای شکست و ناکامی .
مرحله ۱ رشد روانی ـ اجتماعی اعتقاد در برابر بی اعتمادی :
ـ نخستین مرحله نظریه رشد روانی اجتماعی اریکسون بین تولد تا یک سالگی پدید می آید و بنیادی ترین مرحله در زندگی است .
ـ به دلیل آن که نوزاد به طور وابسته است رشد اعتماد در او به کیفیت و قابلیت اطمینان کسی که از او پرستاری می کند بستگی دارد .
ـ اگر اعتماد به نحو موفقیت آمیزی در کودک رشد یابد او در دنیا احساس امنیت خواهد کرد اگر پرستار ناسازگار پس زننده یا از نظر عاطفی غیر قابل دسترسی باشد به رشد حس بی اعتمادی در کودک کمک می کند عدم توفیق در رشد اعتماد به ترس و باور این که دنیا ناسازگار و غیر قابل پیش بینی است منجر می گردد .
مرحله ۲ رشد روانی ـ اجتماعی : خودگردانی و اتکا به نفس در برابر شرم و شک
ـ دومین مرحله نظریه رشد روانی ـ اجتماعی اریکسون در دوران اولیه کودکی صورت می گیرد بر شکل گیری و رشد حس عمیق تری از کنترل شخصی در کودکان تمرکز دارد .
ـ اریکسون همانند فروید عقیده داشت که آموزش آداب دستشویی رفتن بخش حیاتی و ضروری این فرایند است اما استدلال اریکسون کاملا با فروید متفاوت بود اریکسون عقیده داشت که یادگیری کنترل کارکرد بدن به پیدایش حس کنترل و استقلال می انجامد .
ـ رویدادهای مهم دیگر در این مرحله شامل به دست آوردن کنترل بیشتر بر انتخاب غذا ، اسباب بازی و لباس است .
ـ کودکانی که این مرحله را با موفقیت پشت سر بگذارند احساس امنیت و اطمینان می کنند در غیر این صورت حس بی کفایتی و شک به خود در آنها باقی می ماند .
مرحله ۳ رشد روانی ـ اجتماعی : ابتکار در برابر گناه
ـ در خلال سال های قبل از مدرسه ، کودکان شروع به قدرت نمایی و اعمال کنترل بر دنیای خود از طریق برخی بازی ها و سایر تعاملات اجتماعی می کنند .
ـ کودکانی که این مرحله را با موفقیت بگذارنند حس توانایی شخصی و قابلیت رهبری دیگران را پیدا می کنند و آن هایی که در به دست آوردن این مهارتها ناکام می مانند حس گناه شک به خود و کمبود ابتکار در آنها باقی می ماند .
مرحله ۴ رشد روانی ـ اجتماعی : کوشایی در برابر حقارت :
ـ این مرحله سال های اول مدرسه ، تقریبا از ۵ سالگی تا ۱۱ سالگی را در بر می گیرد .
ـ کودکان از طریق تعاملات اجتماعی شروع به رشد حس غرور نسبت به دستاوردها و توانایی خود می کنند .
ـ کودکانی که توسط والدین یا معلمان تشویق و هدایت می شوند حس کفایت صلاحیت و اعتقاد به توانایی های خود در آنها به وجود می آید
ـ آنهایی که از سوی والدین ، معلمان یا هم سن و سال های خود به قدر کافی مورد تشویق قرار نمی گیرد به توانایی خود برای موفقیت شک خواهند کرد .
مرحله ۵ رشد روانی ـ اجتماعی : هویت در برابر گم گشتگی :
ـ در دوران نوجوانی ، کودکان به کشف استقلال خود می پردازند و به عبارت دیگر خود را حس می کنند .
ـ آن هایی که از طریق کاوش های شخصی تشویق و پشتیبانی مناسبی دریافت کنند این مرحله را با حس استقلال و کنترل و نیز حسی قوی نسبت به خود پشت سر می گذارند و کسانی که نسبت به باورها و تمایلات خود نامطمئن بمانند درباره خود و آینده نیز نامطمئن و گم گشته خواهند بود .
مرحله ۶ رشد روانی ـ اجتماعی : تعلق در برابر انزوا :
ـ در این مرحله دوران اولیه بزرگسالی یعنی زمانی که افراد به کشف روابط شخصی می پردازند را در بر می گیرد .
ـ اریکسون عقیده داشت که برقرار کردن روابط نزدیک و متعهدانه با دیگران ضرورت دارد کسانی که در این مرحله موفق باشند روابط مطمئن و متعهدانه ای را به وجود خواهند آورد .
ـ به یاد داشته باشید که هر مرحله بر پایه مهارت های یادگرفته شده در مراحل قبل بنا می شود اریکسون عقیده داشت که حس قوی هویت شخصی برای ایجاد روابط صمیمانه و همراه با تعلق خاطر اهمیت دارد مطالعات نشان داده اند که کسانی که حس ضعیفی نسبت به خود دارند در روابطشان نیز تمایل به تعهدپذیری کمتری دارند و بیشتر در معرض انزوای عاطفی تنهایی و افسردگی قرار دارند .
مرحله ۷ رشد روانی ـ اجتماعی : فعالیت در برابر رکود :
ـ در دوران بزرگسالی ما به ساختن زندگی خود ادامه می دهیم و تمرکزمان بر روی شغل و خانواده قرار دارد .
ـ کسانی که در این مرحله موفق باشند حس خواهند کرد که از طریق فعال بودن در خانه و اجتماع خود در کار جهان مشارکت دارند آنهایی که در به دست آوردن این مهارت ناموفق باشند حس غیرفعال بودن رکود و درگیر نبودن در کار دنیا را پیدا خواهند کرد .
مرحله ۸ رشد روانی ـ اجتماعی : یکپارچگی در برابر ناامیدی
ـ این مرحله مربوط به دوران کهنسالی است و بر بازتاب فعالیت های گذشته تمرکز دارد .
ـ آنهایی که در این مرحله ناموفق هستند حس خواهند کرد که زندگیشان تلف شده است و بر گذشته افسوس خواهند خورد .
در این حالت است که فرد با حس ناامیدی و ناخشنودی روبه رو خواهد شد .
ـ کسانی که از دستاوردهای گذشته خود در زندگی احساس غرور داشته باشند حس یکپارچگی درستی و تشخص خواهند کرد .
با موفقیت پشت سرگذاشتن این مرحله یعنی نگاه به گذشته با اندکی تاسف و احساس رضایت کلی . این افراد کسانی هستند که خردمندی به دست می آورند حتی در مواجهه با مرگ ( اریکسون،۱۹۶۸) .
دیدگاه لووینگر :
لووینگر^[۱۰۳] (۱۹۸۵ ) در نظریه خود از اصطلاح تحول من استفاده کرده است این واژه در نظریه او بر عوامل درگیر در تحول شخصیت نظیر انگیزش قضاوت اخلاقی پیچیدگی شناختی و شیوه های درک خود و دیگری دلالت دارد اصطلاح من در روان تحلیل گری به گونه های مختلفی مورد استفاده قرار گرفته است ولی لووینگر آن را در معنای متفاوتی به کار می گیرد زیرا او بر خلاف نظر اشپیتز تحول من را فقط محدود به دوره اولیه زندگی نمی داند و برمن^[۱۰۴] (۲۰۰۴ ) در این نظر که تحول من در یک فضای خالی از تعارض صورت می گیرد مخالف است به همین دلیل نظریه او در مورد من و تحول آن بیشتر با نظریه اریکسون قابل مقایسه می باشد ( کراگر^[۱۰۵] ۱۹۹۷ ، لووینگر^[۱۰۶] ،۱۹۸۵ به نقل از کراگر ۱۹۹۷ ).

با مطالعات صورت گرفته مشخص شد که رسالت مدیریت دانش عمدتاً در ارتباط با اطلاعات، دانش و توانا ساختن فرد چه از نظر روحی و چه از نظر فرهنگی برای به اشتراک گذاشتن دانش است(قربانیزاده و فرجینیا، ۱۳۸۸؛ پرویز و سالم، ۲۰۱۱). از آنجا که یکی از عوامل موثر بر توانمند سازی، خلق و تسهیم دانش، تغییر نگرش و… میباشد(بابایی و همکاران، ۱۳۸۱) با توجه به اهمیت مدیریت دانش در ذخیرهسازی و انتقال دانش کارکنان و مدیران در سازمان، میتواند به بهبود توانایی های کارکنان سازمان کمک شایانی نماید و به توانمندشدن آنها بیانجامد؛ لذا میتوان ادعا نمود که مدیریت دانش بر توانمندسازی کارکنان تاثیرگذار است(پرویز و سالم، ۲۰۱۱؛ حسنی، ۲۰۱۲؛ جده و ملهم، ۲۰۱۱ ) بنابراین مسئله‌ی اصلی این تحقیق بررسی ارتباط بین مدیریت دانش و توانمندسازی کارکنان سازمان میباشد. یعنی مسئله اینست که چگونه مدیریت دانش باعث توانمندسازی کارکنان سازمان میشود؟

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

هدف اصلی تحقیق این است که میزان ارتباط بین مدیریت دانش و مولفه های آن و توانمندسازی کارکنان را مورد بررسی قرار دهد. با مطالعات نظری که صورت گرفت مشخص شد که در مورد عوامل موثر و تشکیل دهنده توانمندسازی روانشناختی نظرات متفاوتی وجود دارد؛ در اکثر تحقیقات چهار بعد برای توانمندسازی روانشناختی به صورت مشترک و مشابه دیده می شود. مطالعات اسپریتزر (۱۹۹۴)نیز چهار بعد توانمندسازی روانشناختی را ارائه میکند. در این تحقیق برای بررسی فرضیات خود از مدل مدیریت دانش نوناکا و تاکوچی که شامل چهار بعد خلق دانش، تسهیم دانش، بکارگیری و ذخیرهسازی آن می باشد استفاده شد که در این تحقیق به نامهای زیرساختهای خلق دانش، فرهنگ/ساختار تسهیم دانش، بهرهبرداری از دانش و فرآیندهای ذخیرهسازی نامگذاری شدهاند. همچنین برای سنجش متغیر توانمندسازی کارکنان از مدل توانمندسازی روانشناختی توماس و ولتهوس(اسپریتز) بهره برده شده است که دربرگیرنده ۴ بعد احساس معنیداری در شغل، احساس شایستگی در شغل، احساس داشتن حق انتخاب، احساس مؤثر بودن و احساس مشارکت با دیگران میباشد استفاده میشود

روششناختی تحقیق:

این تحقیق از لحاظ هدف، کاربردی بوده و از لحاظ استراتژی از نوع تحقیق های کمی و به روش پیمایشی و از نوع مقطعی میباشد(داناییفرد و همکاران، ۱۳۸۳:ص۳۵)؛ همچنین برای بررسی توزیع ویژگیهای یک جامعه آماری از روش پیمایشی استفاده می شود.
تحقیق بدنبال بررسی ارتباط بین مدیریت دانش و توانمندسازی کارکنان میباشد که این موضوعات را از دید کارکنان دانشگاه تربیت مدرس مورد بررسی قرار میدهد. لذا جامعه آماری این تحقیق، کارکنان دانشگاه تربیت مدرس تهران با سطح تحصیلات کارشناسی و بالاتر میباشند که این مجموعه در برگیرنده کارکنان دانشگاه میباشد. با توجه اینکه حجم جامعه آماری تحقیق مورد نظر محدود میباشد، از میان ۲۳۹ نفر دارای مدرک کارشناسی و بالاتر، نمونه آماری در این تحقیق با بهره گرفتن از فرمول گرجسی و مورگان (۱۹۷۰) محاسبه شد و تعداد ۹۳ نفر انتخاب گردید. در این تحقیق از روش آماری توصیفی و روش آماری استنباطی استفاده میشود(آذر،مومنی،۱۳۸۳،ج۱،ص۵).

بحث و بررسی نتایج تحقیق

در این قسمت به بحث و بررسی نتایج حاصل از تحقیق، در دو بخش نتایج آمار توصیفی و نتایج آمار استنباطی پرداخته می شود.

بحث و بررسی نتایج آمار توصیفی

جنسیت :
نمونه آماری دربرگیرنده کارکنان با مدرک کارشناسی و بالاتر دانشگاه تربیت مدرس می باشد که شامل ۷۳ نفر مرد و ۲۵ نفر زن است. بررسی و تجزیه و تحلیل جدول فوق نشان می دهد که از نظر جنسیت بیشترین فراوانی (حدود ۷۴٫۵% درصد پاسخ دهندگان) را آقایان تشکیل میدهند این در حالی است که ۲۵٫۵% درصد مابقی پاسخدهندگان را خانمها تشکیل می دهند.
سن :
بیشترین فراوانی از نظر سن، به رده سنی میانسالان با حدود سن ۴۰-۳۰ سال با میزان ۱/۵۳% تعلق دارد. این در حالی است که گروه سنی بیشتر از ۵۰ سال با اختصاص ۸٫۲% درصد از پاسخ دهندگان به خود، از کمترین فراوانی برخوردار میباشد. این آمارها بیانگر جوان و فعال بودن نیروی انسانی دانشگاه میباشد چرا که تقریبا ۶۳% پاسخدهندگان سنی کمتر از ۴۰ سال دارند.
سطح تحصیلات :
بررسی نشان میدهد که پاسخ دهندگان با مدرک تحصیلی لیسانس با حدود ۶۱٫۲% درصد دارای بیشترین فراوانی و گروه با مدرک تحصیلی دکتری با ۸٫۲ % درصد دارای کمترین فراوانی می‌باشند. این آمارها نشان داده که از نظر سطح تحصیلات نیز این دانشگاه دارای شرایط مطلوب بوده و دارای نقطه قوت میباشند.
سابقه کار:
نتایج نشان داده که پاسخ دهندگان با سابقه کار بین ۱۰ تا ۲۰ سال با حدود ۵۲% درصد دارای بیشترین فراوانی و گروه با سابقه کار کمتر از ۵ سال با ۶٫۱ % درصد دارای کمترین فراوانی می‌باشند. تقریبا بیش از ۶۵% کارکنان دارای سابقه بیشتر از ده سال هستند. بالا بودن سابقه و تجربه کارکنان بیانگر مزیت رقابتی برتر و تجربه بالای آنها می باشد.
بررسی ابعاد مدیریت دانش

• • خلق دانش :

بررسی نشان میدهد که تقریبا ۵۰% پاسخ دهندگان معتقدند که خلق دانش در این سازمان بالاتر از متوسط میباشد. همچنین میزان شاخص مرکزی میانگین برای خلق دانش برابر ۳٫۳۸۱۴ است و انحراف معیار آن ۱٫۳۸۷۷ میباشد.

• • تسهیم دانش :

بررسی نشان میدهد که تقریبا ۶۱% پاسخدهندگان معتقدند که تسهیم دانش بالاتر از حد متوسط قرار دارد. همچنین میزان شاخص مرکزی میانگین برای تسهیم دانش برابر ۳٫۷۰۶۳ است و انحراف معیار آن ۱٫۲۴۷۵ میباشد.

• • بکارگیری دانش :

بررسی جدول و نمودار زیر نشان میدهد که تقریبا ۷۰% پاسخدهندگان معتقدند که بکارگیری دانش بالاتر از حد متوسط قرار دارد. همچنین میزان شاخص مرکزی میانگین برای بکارگیری دانش برابر ۴٫۰۱۰۳ است و انحراف معیار آن ۱٫۱۸۵ میباشد.

• • ذخیرهسازی دانش :

نتایج نشان میدهد که تقریبا ۸۵% پاسخدهندگان معتقدند که ذخیرهسازی دانش بالاتر از حد متوسط قرار دارد. همچنین میزان شاخص مرکزی میانگین برای ذخیره دانش برابر ۴٫۳۳۶۷ است و انحراف معیار آن ۰٫۸۹۶۰ میباشد.

• • اولویت ابعاد مدیریت دانش :

برای اولویت بندی ابعاد مدیریت دانش از دیدگاه پاسخدهندگان، از میانگین جوابهای داده شده استفاده شد. با توجه به نتایج تحقیق، مشخص شد که بُعد بکارگیری دانش از همه مهمتر است و سایر ابعاد به ترتیب اهمیت عبارتند از: ذخیرهسازی دانش، تسهیم دانش و خلق دانش.
توانمندسازی کارکنان :
نتایج نشان میدهد که تقریبا ۶۸% پاسخدهندگان معتقدند که توانمندسازی کارکنان بالاتر از حد متوسط قرار دارد. همچنین میزان شاخص مرکزی میانگین برای توانمندسازی کارکنان برابر ۳٫۹۳۸۱ است و انحراف معیار آن ۱٫۲۰۶ میباشد.

بحث و بررسی نتایج آمار استنباطی

این تحقیق میزان اهمیت و نقش مدیریت دانش را در توانمندسازی کارکنان مورد مطالعه قرار داده است. در این قسمت نتایج حاصله از تحقیق بیان می شود:
به منظور پی‌بردن به رابطه میان بین مدیریت دانش و ابعاد آن با توانمندشدن کارکنان از آزمون همبستگی استفاده شد. با توجه به نتایج تحقیق میتوان گفت که ضریب همبستگی میان متغیرهای زیرساخت‌ها/ تکنولوژی( ۵۸/۰)؛ فرهنگ/ ساختار سازمانی(تسهیم دانش=۵۸۲/۰)؛ بهره‌برداری از دانش(بکارگیری دانش=۳۵/۰)؛ فرآیندهای سازمانی مبتنی بر دانش( ذخیرهسازی دانش=۶۴۲/۰)؛ مدیریت دانش(۶۲۳/۰) و توانمندشدن کارکنان است که نشان داده که رابطه معناداری میان آنها با توانمندسازی کارکنان وجود دارد چرا که سطح معناداری کمتر از ۰۵/۰ بیانگر معناداری رابطه و تایید فرضیات تحقیق است.
یافته های حاصل از فرضیه اول نشان می دهد که ارتباط معناداری میان زیرساختها(خلق دانش) با توانمندسازی کارکنان وجود دارد. یعنی هر چه زیرساختهای خلق دانش در دانشگاه بیشتر فراهم باشد کارکنان توانمندتر خواهند شد.
نتایج آزمون ضریب همبستگی پیرسون نشان می دهد که فرضیه دوم تحقیق تایید شده یعنی ارتباط معناداری میان فرهنگ/ ساختار سازمانی(تسهیم دانش) با توانمندسازی کارکنان وجود دارد.یعنی دانشگاه باید فرهنگ مشارکتی را فراهم کرده و ساختار سازمانی را به سوی کارهای تیمی سوق دهد چرا که با این عمل امکان تسهیم دانش بالاتر رفته و تجربیات آنها میان دیگر کارکنان به اشتراک گذاشته می شود و توانمندی آنها بیشتر می شود.
یافته های فرضیه سوم نشان می دهد که میان بهره‌برداری از دانش(بکارگیری دانش) با توانمندسازی کارکنان ارتباط معناداری وجود دارد. یعنی دانشگاه با فراهم سازی زمینه بکارگیری دانش و تجربیات کارکنان، به توانمندسازی آنها کمک نماید.
نتایج آزمون ضریب همبستگی پیرسون نشان می دهد که فرضیه چهارم تحقیق تایید شده یعنی ارتباط معناداری میان فرآیندهای سازمانی مبتنی بر دانش( ذخیرهسازی دانش) با توانمندسازی کارکنان وجود دارد. در واقع با فراهم سازی زمینه و زیرساخت ذخیره سازی دانش و تجربه قبلی کارکنان و حفظ و بهینه سازی آنها، کارکنان توانمندتر می شوند و با و جود کارکنان توانمند می توان به دستیابی به اهداف سازمان و بهبود عملکرد آن امیدوار بود.
همچنین بر طبق پیشینه تحقیق نیز میتوان گفت که نتایج این تحقیق موید نتایج تحقیقات گذشته: حسنزاده(۱۳۸۳)، حسنی(۲۰۱۲)، جده و ملهم(۲۰۱۱)، کیتازاوا و سارکی(۲۰۰۰)، رابینز و همکاران(۲۰۰۲) و شورهوفر وپشل(۲۰۰۵) مبنی بر تاثیر مدیریت دانش و ابعاد آن بر توانمندشدن کارکنان است که به نوعی گویای همخوانی نتایج این تحقیق با آنها هستند.
همچنین از دیدگاه موسوی ۱۳۹۰، مهمترین عامل از میان عوامل کلیدی موفقیت بکارگیری مدیریت دانش، عوامل پشتیبانی و تعهد مدیریت عالی میباشد اما در تحقیق حاضر، بعد بکارگیری دانش دارای ارتباط متوسط با توانمندسازی است که درجهای از تفاوت را نشان میدهد البته شایان ذکر است که وجود ارتباط بین این عوامل تایید شده اما ارتباط چندان قوی نبود.

پیشنهادات تحقیق

پیشنهادات تحقیق شامل دو بخش پیشنهادات کاربردی و پیشنهادات تحقیقی می شود که در زیر به آنها پرداخته می شود.

پیشنهادات کاربردی

جدول( ‏۲‑۳) مزایا و معایب هر یک از اشکال غشاهای مورد استفاده در MBR

انواع غشا از لحاظ جنس
غشاها را از لحاظ جنس مصالح تشکیل دهنده آن‌ها می‌توان به دو دسته غشاهای آلی و غیر آلی تقسیم بندی کرد. که غشاهای آلی(پلیمری) به طور وسیعی در آب و فاضلاب کاربرد دارند زیرا دارای انعطاف پذیری بیشتری بوده و می‌توانند در یک مدول متراکم با مساحت سطحی بالا قرار گیرند. غشاهای آلی می‌توانند از سلولز و تمام پلیمرهای مصنوعی( که دارای دوام شیمیایی، مکانیک و دمایی نسبتاً مناسبی بوده و خصوصیات بهتری را برای گرفتگی غشا فراهم می‌کند) ساخته شود. در حالی که غشاهای غیر آلی(سر باره های فلزی و سرامیک) دارای استقامت شیمیایی، مکانیکی و دمایی بهتر می‌باشند اما دارای ضعف شکنندگی بالا و هزینه بالاتر نسبت به غشاهای آلی هستند.]۲۲[

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

انواع غشا از حیث کاربری فیلتراسیون
انواع غشاها را از لحاظ کاربری فیلتر می‌توان به دو دسته فیلتراسیون Dead-end و فیلتراسیون Cross-flow تقسیم بندی نمود. در فیلتراسیون Dead-end ذرات درشت تا چند میکرومتر بدست می‌آید. ذرات توسط فیلتر در فیلتراسیون Dead-end نگهداری می‌شود که با مرور زمان لایه کیک مانند تشکیل شده و موجب افزایش مقاومت در برابر فیلتراسیون می‌گردد که این نیازمند شستشوی متناوب و یا جایگزینی فیلترها می‌باشد. در فیلتراسیون Cross-flow جریان سیال به صورت مماسی بر غشا وارد می‌شود که اختلاف فشاری ایجاد شده و در دو سوی غشا موجب می‌شود بعضی از ذرات از غشا عبور نمایند و ذرات باقی مانده جریان را از این سو به آن سوی غشا را ادامه دهند. در مقایسه فیلتراسیون Dead-end استفاده از جریان موازی از تشکیل لایه ضخیم ذرات ( که باعث تشکیل کیک بر روی فیلتر می‌شود ) با سرعت گرادیانی بالا در نزدیکی سطح غشا جلوگیری می کند که به کاهش گرفتگی و اثرات دوقطبی سازی کمک می‌کند.]۲۵[
شکل( ‏۲‑۹) انواع غشا از حیث کاربری فیلتراسیون
انتخاب غشا
غشاهای میکرو فیلتر یا الترافیلتر معمولاً در سیستم بیوراکتور غشایی بکار می‌روند. در انتخاب غشا، هزینه به عنوان مهم‌ترین فاکتور، اندازه منفذ غشا، شارژ سطحی، آب گریزی، پایداری شیمیایی، قدرت مکانیکی، چگالی تراکم و موارد دیگر باید مد نظر قرار گیرند. در انتخاب مواد غشا (تعیین شارژ سطحی، آب گریزی، پایداری شیمیایی) و اندازه منفذ می‌تواند گرفتگی غشا را تحت تأثیر قرار دهد. منظور از اندازه بهینه منفذ غشا این است که اندازه منفذ نباید آنقدر بزرگ باشد که انسداد منفذ را تسهیل نماید و همچنین نباید آنقدر کوچک باشد که نفوذ پذیری غشا را کاهش دهد. همچنین توزیع باریک اندازه منافذ می‌تواند گرفتگی را کاهش دهد.]۲۶[
گرفتگی غشا
گرفتگی غشا باعث کاهش فلاکس نفوذ کننده به آن می‌گردد که افزایش مقاومت جریان، انسداد تمرکز دوقطبی تشکیل کلیه کیک را نتیجه می‌دهد. بسیاری از فاکتورها مانند انباشتگی ذرات لجن، چسبندگی میکرو مولکول‌ها به سطح غشا و انسداد منافذ با مولکول‌ها، از عوامل موثر در تشکیل لایه کیک می‌باشند در گرفتگی غشا نقش دارند. گرفتگی غشا زمانی که فلاکس زیر فلاکس بحرانی حفظ گردد مورد توجه نخواهد بود. اما فراتر از این مقدار بحرانی، ذرات شروع به انباشته شدن بر روی سطح غشا به عنوان لایه کیک می‌کنند. این لایه کیک به آسانی توسط شستشوی فیزیکی قابل حذف خواهد بود، که به عنوان گرفتگی قابل برگشت طبقه بندی می‌شود. در سوی دیگر گرفتگی داخلی که توسط چسبندگی مواد محلول در منفذ غشا می‌باشد، ایجاد می‌گردد و انسداد منفذ به صورت غیر قابل برگشت مورد توجه قرار می‌گیرد که عموماً توسط شستشوی شیمیایی حذف می‌گردد. علاوه بر این تشکیل لایه ژل بر روی سطح غشا معمولاً غیر قابل برگشت است. اگرچه به صورت تئوری قابل برگشت فرض می‌شود این مسئله باعث تشکیل لایه کیک و کاهش عمر غشا می‌شود.
مکانیزم‌های گرفتگی
چهار نوع مکانیزم گرفتگی غشا وجود دارد که عبارتند از:
انسداد کامل (A) Complete Blocking
انسداد استاندارد (B) Standard Blocking
انسداد متوسط © Intermediate Blocking
فیلتراسیون کیک (D) Cake Filtration
شکل( ‏۲‑۱۰) شکل شماتیک انواع مکانیزم‌های گرفتگی
انسداد کامل: زمانی فرض می‌گردد که هر یک ذره ورودی به غشا، تعدادی از منافذ را بدون برهم قرار گرفتن سایر ذرات مسدود نماید. ذراتی که در انسداد کامل شرکت می‌نمایند باید دارای حداقل اندازه قابل با اندازه منافذ غشا باشند.
انسداد استاندارد: زمانی فرض می‌شود که هر ذره ورودی به غشا در دیواره ورودی منفذ ذخیره گردد تا منجر به کاهش حجم منفذ گردد. بنابراین، ذراتی در انسداد استاندارد شرکت می‌کنند، شامل کلوئیدهای کوچک با ماکروملکولهای آلی هستند که جهت ورود به منافذ غشا به قدر کافی ریز هستند. علاوه بر این مواد کلوئیدی و سطح تماس غشا در اینجا نقش مهمی را ایفا می‌کنند.
انسداد متوسط: یک مرحله میانی بین انسداد کامل و فیلتراسیون کیک می‌باشد که در آن فرض می‌شود که هر ذره می‌تواند بر روی سایر ذراتی که قبلاً وارد غشا شده‌اند یا توانسته‌اند به طور مستقیم بخشی از مساحت غشا را مسدود کنند، قرار بگیرد. امکان انسداد منفذ به نسبت منافذ در دسترس به کل منافذ بستگی دارد.
فیلتر کیک: زمانی فرض می‌گردد که هر ذره بر روی تپه ذراتی که قبلاً نفوذ کرده و بعضی از منافذ را مسدود نموده‌اند قرار می‌گیرد. در این مورد فضایی برای ذرات جهت انسداد سطح غشا وجود ندارد.]۲۷[
در فرایند فیلتراسیون واقعی، چهار مکانیزم گرفتگی ممکن است به صورت همزمان اتفاق بیفتد و یا یک مکانیزم در مراحل مختلف فیلتراسیون حاکم باشد. گرفتگی غشا همیشه از تمرکز دو قطبی آغاز می‌گردد. در مرحله اول فیلتراسیون، مکانیزم انسداد کامل ممکن است حاکم باشد که از انسداد استاندارد و انسداد متوسط پیروی می‌کند. با پیشرفت فیلتراسیون و انباشت ذرات، سطح غشا غالباً توسط لایه ذرات انباشت شده کاملاً پوشیده می‌گردد و فضایی جهت انسداد مستقیم باقی نمانده و لایه ضخیم کیک مانند شکل می‌گیرد. در چنین شرایطی فیلتراسیون کیک در مرحله نهایی فیلتراسیون حاکم می‌گردد. در شکل زیر یک غشاء هالوفایبر بعد از گرفتگی نمایش داده شده است.]۲۸[
راهکارهای کاهش گرفتگی غشا:
در واقع کاهش گرفتگی موجب کاهش نیاز به شستشو می­گردد.شستشو (پاک‌سازی) غشا به ۳ صورت : هیدرولیکی، شیمیایی و مکانیکی می­باشد. برخی از راهکارهای کاهش گرفتگی به شرح زیر است: