۳شریف[۵۲] و همکاران۲۰۰۹در مورد میزان نگرش کارآفرینانه دانشجویان در مالزی پژوهشی انجام دادهاند و با بررسی ۵۷ دانشآموخته دروس کارآفرینی و ۵۷ دانشآموختهای که واحدهای کارآفرینی را نگذراندهاند. به این نتیجه دست یافتند که تفاوت معناداری در میزان نگرش کارآفرینانه دانشجویان دسته اول با دسته دوم وجود دارد.۴هریس[۵۳] و همکاران۲۰۰۸نشان میدهد، بیشتر فارغالتحصیلان دانشگاههای بررسیشده دارای نگرش کارآفرینانه هستند. همچنین مشخص شد که ویژگیهای شخصیتی و تجربه کارآفرینی بر نگرش کارآفرینانه افراد اثرگذار است.(به نقل از فخار زاده،۱۳۸۹)هریس[۵۴] و همکاران۲۰۰۸نشان میدهد، بیشتر فارغالتحصیلان دانشگاههای بررسیشده دارای نگرش کارآفرینانه هستند. همچنین مشخص شد که ویژگیهای شخصیتی و تجربه کارآفرینی بر نگرش کارآفرینانه افراد اثرگذار است.(به نقل از فخار زاده،۱۳۸۹)نیباک و هنسن[۵۵]۲۰۰۸در بررسی چگونگی اثرگذاری نگرش کارآفرینانه بر عملکرد و نوآوری در کسبو کارهای توریسمی در نروژ دریافتند که نگرش کارآفرینانه قویتر، احتمال ایجاد تغییر در سازماندهی کسبوکار و رشد درآمد را افزایش میدهد.لیندزی[۵۶] و همکاران۲۰۰۷ضمن بررسی ارتباط میان ارزشهای فردی، نگرش کارآفرینانه و تشخیص فرصت، دریافتند که نگرش کارآفرینانه بین ارزشهای درونی و بیرونی فردی وجود دارد و تشخیص فرصت، تابعی از نگرش کارآفرینانه است.حسن و رادتز[۵۷]۲۰۰۸در این پژوهش، کتابهای درسی دبستانهای سوریه و آلمان از جنبههای شناختی و عاطفی و رفتاری و تغییر از یاد دهندگی به سازنده گرایی بررسیشدهاند. نتایج نشان میدهد که مواد درسی سوریه بر جنبه شناختی یادگیری زبان بدون چشمپوشی از جنبههای عاطفی و رفتاری تأکیددارند در صورتیکه مواد درسی آلمانی تأکید ویژهای بر حالت عاطفی جهتگیری فرایندی دارند.اردوقان[۵۸] و همکاران۲۰۰۸میزان توجه کتابهای درسی دبستان به ادبیات محیطی در بلغارستان و ترکیه بررسیشده است و با بهره گرفتن از تحلیل محتوا به این نتیجه رسیدهاند که در هر دو کشور میزان توجه به دانش بیش از مهارتها و نگرشها و رفتار مسئولانه نسبت به محیط است.چان[۵۹]۲۰۰۶تحلیلی از ارزشهای مصرف در کتابهای درسی دبستان در چین انجام داده است که در این مطالعه ۷۲ درس تحلیلشده است و نتایج نشان میدهد که ۸ درس از ۷۲ درس به ارزشهای مصرف پرداختهاند.۹چان[۶۰]۲۰۰۶تحلیلی از ارزشهای مصرف در کتابهای درسی دبستان در چین انجام داده است که در این مطالعه ۷۲ درس تحلیلشده است و نتایج نشان میدهد که ۸ درس از ۷۲ درس به ارزشهای مصرف پرداختهاند.۱۰لامبانتوبنگ[۶۱]۲۰۰۵مقایسه از محتوای کتابهای درسی دبستان در مورد مهارتهای فرایندی در اندونزی و ژاپن ارائه میدهند. نتایج نشان میدهد که مواد درسی اندونزی به این مقوله نپرداخته است و در تمام سطوح به مهارتهای پایه پرداخته شده است اما در ژاپن بر مهارتهای پایه در کلاس سوم و مهارتهای تجمعی در کلاسهای چهارم و پنجم و ششم تأکید شده است.۱۱رازینو[۶۲]۲۰۰۳تحلیلی محتوایی از کتابهای دبستان در مکزیک در رابطه با میزان تغییر محتوای کتابها، قبل و بعد از تمرکززدایی در آموزش عمومی در ۱۹۹۳ انجامشده و نتایج نشاندهنده افزایش توجه به محتوای محیطی در این کتابها است۱۲ویلیام[۶۳]۲۰۰۱تحلیلی از محتوایی کتابهای درسی اجتماعی طی سه سال در ایلات آلبرتا در رابطه با حقوق انسانی انجامشده که نتایج نشان میدهد کتابهای درسی بهتنهایی نمیتوانند برای دانشآموزان و معلمان به عنوان منبع آموزش حقوق انسانی تلقی شده و باید از منابع کمکی بهره ببرد.
۲-۱۱-۲ پژوهشهای انجام شده داخل ایران
جدول ۲-۳ پژوهشهای صورت گرفته داخلی
شماره
نام پژوهشگر
سال پژوهش
نتیجه
۱
نسرین میانجی و دکتر پروین صمدی
۱۳۹۲
در پژوهشی باهدف تحلیل میزان توجه کتابهای درسی دوره متوسطه شاخه کاردانش کشور به انواع مؤلفههای فرهنگ کار و ابعاد سهگانه نگرش مذکور (شناختی، عاطفی و رفتاری) سه سؤال اصلی پژوهش موردبررسی واقعشده است. عمدهترین یافته های پژوهش ازاینقرار است: در کتاب بهداشت و ایمنی کار از تعداد کل ۹۸ مرتبه توجه به مؤلفههای اساسی فرهنگ کار در بعد شناختی (۱۰۰) درصد، ۵۱ مرتبه (۴/۵۲) درصد آن همراه با ملاحظات بعد عاطفی و ۵ مرتبه (۱/۵) درصد مؤلفههای فرهنگ کار همراه با ملاحظات بعد رفتاری بوده است. در کتاب کارآفرینی از تعداد کل ۱۷ مرتبه توجه به مؤلفههای فرهنگ کار در بعد شناختی (۱۰۰ درصد)، ۵ مرتبه (۴/۲۹ درصد) بعد عاطفی بوده و در هیچ مؤلفهای به بعد رفتاری اشارهای نشده است. در کتاب قانون کار از تعداد کل ۳۰ مرتبه توجه به مؤلفههای فرهنگ کار در بعد شناختی (۱۰۰) درصد، تنها در ۲ مورد (۶/۶ درصد) بعد عاطفی بوده و ۱ مرتبه (۳/۳) درصد همراه با ملاحظات بعد رفتاری بوده است. میتوان گفت کتابهای مذکور عمدتاًً شناختی و اشاره از نوع مستقیم بوده است؛ بنابرین در طراحی و تدوین کتابهای مذکور به ابعاد سهگانه نگرش فرهنگ کار در حد قابلتوجه اعتنا نشده است.
۲
مهدی سبحانی نژاد و مینا مقدم
۱۳۹۲
(۱۳۹۲) در پژوهشی درصدد تبیین ابعاد و مؤلفههای نگرش کارآفرینی و تحلیل آن در محتوای کتب درسی عمومی و تکمیل مهارت دوره متوسطه کار و دانش بوده است. نتایج نشان داده است که در کتابهای عمومی، بیشترین میزان توجه به مؤلفه نگرش جامع کارآفرینی در کتب دین وزندگی و کمترین میزان توجه در کتاب زبان فارسی بوده بهعلاوه بیشترین توجه به بعد عاطفی و کمترین توجه به بعد شناختی نگرش جامع کارآفرینی بوده است در کتابهای تکمیل مهارت بیشترین میزان توجه به مؤلفههای نگرش جامع کارآفرینی در کتاب کارآفرینی و کمترین میزان توجه در کتاب بهداشت و ایمنی کار بوده است بهعلاوه بیشترین توجه به بعد شناختی و کمترین توجه نیز به مؤلفههای بعد عاطفی نگرش جامع کارآفرینی بوده است
(۱۳۹۲) در پژوهشی درصدد تبیین ابعاد و مؤلفههای نگرش کارآفرینی و تحلیل آن در محتوای کتب درسی عمومی و تکمیل مهارت دوره متوسطه کار و دانش بوده است. نتایج نشان داده است که در کتابهای عمومی، بیشترین میزان توجه به مؤلفه نگرش جامع کارآفرینی در کتب دین وزندگی و کمترین میزان توجه در کتاب زبان فارسی بوده بهعلاوه بیشترین توجه به بعد عاطفی و کمترین توجه به بعد شناختی نگرش جامع کارآفرینی بوده است در کتابهای تکمیل مهارت بیشترین میزان توجه به مؤلفههای نگرش جامع کارآفرینی در کتاب کارآفرینی و کمترین میزان توجه در کتاب بهداشت و ایمنی کار بوده است بهعلاوه بیشترین توجه به بعد شناختی و کمترین توجه نیز به مؤلفههای بعد عاطفی نگرش جامع کارآفرینی بوده است