۵- امکان پرداخت انواع قبوض از طریق تلفن های همراه در قالب موبایل بانک: مشتریان استفادهکننده از خدمات بانکی تحت شیوه موبایل بانک میتوانند انواع قبوض از قبیل قبض های تلفن، برق، گاز، جریمه، عوارض و غیره را با اتصال به اینترنت از طریق تلفن همراه و وارد شدن به سایت خدمات بانکداری تلفن همراه و وارد کردن رمز خود پرداخت کنند.
همراه بانک سپه سامانه ای است که شما به وسیله آن می توانید با نصب نرم افزار لازم بر روی تلفن همراه خود، خدمات بانکداری الکترونیک را در طول شبانه روز از طریق تلفن همراه دریافت نمایید. نرم افزار بانک سپه برای بهره مندی از خدمت مذکور، از طریق نشانی اینترنتی (http://mobile.ebanksepah.ir) قابل دسترسی است. در راستای ارتقاء سیستم همراه بانک، به اطلاع میرساند برنامه همراه بانک سپه نسخه ۴٫۱ (نسخه مشتریمحور) با قابلیت پشتیبانی از سیستم عامل اندروید آماده بهرهبرداری میباشد.(اداره تحقیقات بانک سپه،۱۳۹۲).
۲-۵-۳- خودپردازها (ATM)
خودپرداز که گاه زودپرداز، عابر بانک و آنی بانک هم نامیده شده دستگاهی الکترونیکی است که به مشتریان بانک این امکان را میدهد تا در هر زمان دلخواه به وسیله قراردادن کارت خاصی در دستگاه و وارد کردن یک گذرواژه از حساب خود پول دریافت کرده یا تراز حساب بانکی خود را وارسی کنند بدون اینکه نیاز به شمارشگر انسانی باشد. بسیاری از خودپردازها نیز به امکان واریز پول یا چک، جابجایی پول میان حسابهای بانکی و حتی خرید تمبر را برای مشتریان فراهم میکنند. در ایران اغلب دستگاه های خود پرداز به شبکه شتاب متصل هستند. شبکه شتاب امکان برداشت و مشاهده موجودی را برای دارندگان کارتهای بانکهای عضو این شبکه از همه خودپردازها فراهم میآورد. در ایران میتوان از طریق دستگاه های خودپرداز اقدام به پرداخت قبضهای خدمات عمومی نظیر آب، برق و تلفن نمود.این نوع از بانکداری بیش از سایر انواع بانکداری الکترونیک در کشور مرسوم شده و با وجود مشکلات دستگاه های خود پرداز اغلب مردم یک یا چند کارت بانکی دارند و از آن استفاده میکنند.دستگاه های خود پرداز علاوه بر ارائه وجه نقد خدماتی چون:اعلام موجودی، اعلام ۱۰گردش آخر حساب،پرداخت قبوض، ارائه رمز دوم،تغییر رمز، فروش کارت شارژ را ارائه میکنند.
(دژپسند و رسولی نژاد ،۲۸:۱۳۸۹).
خودپرداز را بانک سپه به ایران آورد و اولین دستگاه آن را در شعبه مرکزی خود در میدان امام خمینی(ره) راهاندازی کرد. دستگاه جدید خیلی زود جای خود را در بین مردم پیدا کرد.البته گستردگی خودپردازها به دوره توسعه شتاب و پذیرش تمامی کارتهای بانکی توسط دستگاههای خودپرداز بازمیگردد؛ درست همان زمانی که افراد برای دریافت پول نقد از این دستگاهها باید در صف منتظر میایستادند اما بهتدریج دستگاههای خودپرداز، از دستگاههایی که فقط پول پرداخت میکردند تغییر شکل دادند و بخشی از وظایف یک باجه بانکی را بر عهده گرفتند. دارندگان کارتهای بانکی میتوانستند بهسادگی پول جابهجا کنند یا قبوض خدماتی خود را پرداخت کنند.
– پرداخت وجه نقد
– اعلام موجودی
– نمایش و چاپ ۱۰ گردش آخر حساب
– تغییر رمز کارت
– تغییر رمز دوم کارت و ارائه رمز Cvv2
– انتقال آنی وجه به حسابهای متمرکز سپه و کارتهای عضو شتاب
– فروش شارژ تلفن همراه
– پرداخت قبوض آبونمان
– انتقال وجه از حساب جاری طلایی به کارت عابربانک متصل به آن
– مشاهده و دریافت یارانه واریزی به حساب (اداره تحقیقات بانک سپه ،۱۳۹۲).
۲-۶- فناوری های کاربردی در بانکداری الکترونیک
۱- شعبه های ۲۴ ساعته: در راستای افزایش دسترسی و تسهیل در امور بانکی مردم، شعبه های الکترونیکی ۲۴ ساعته شکل گرفته اند. این پایگاه میتواند در بخشی از شعبه و یا به طور مستقل راه اندازی گردد و مراجعه کنندگان با داشتن یک کارت بانکی وارد پایگاه شوند و عملیات دریافت و پرداخت و انتقال وجه را انجـام دهند. همچنین پرداخت قبض ها و اعلام موجودی و ارائه صورت حساب نیز در این پایگاه ها انجام میگیرد.
۲- پول الکترونیکی:پول الکترونیکی، نوعی از پول است که برای خرید کالا یا خدمات از طریق شبکه اینترنت یا شبکه های دیگر مورد استفاده قرار میگیرد. این پول میتواند در حافظه کارت هوشمند و یا در بخش سخت افزار رایانه ها ثبت گردد. انواع پول الکترونیکی را می توان به صورت زیر دسته بندی کرد: ۱) کارت الکترونیکی، ۲) کیف پول الکترونیکی، ۳) چک الکترونیکی، ۴) پول دیجیتالی، ۵) کارت مجازی.
۳- ساتنا (سامانه تسویه ناخالص آنی):ساتنا، خدمتی است الکترونیکی که پردازش و تسویه تراکنش های بین بانکی و دستور پرداخت های فوری را به صورت انفرادی و آنی انجام میدهد. هم اکنون تمامی بانک های دولتی و خصوصی ایران به عضویت ساتنا پذیرفته شده اند. به عبارت دیگر، هر یک از بانک های عضو این سامانه، میتواند با بهره گرفتن از ساتنا، وجوه را به صورت آنی از حساب تسویه خود به حساب تسویه اعضای دیگر انتقال دهد.
۴- شناسه حساب بانکی ایران (شبا): انتقال پول از هر حساب در هر بانک به حساب دیگر به صورت الکترونیکی، با پیاده سازی سامانه تسویه ناخالص آنی ساتنا و سامانه پایانی الکترونیکی پایا در بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران امکان پذیر شده است. به این ترتیب، انتقال پول به حسابی در بانک دیگر، به سادگی دریافت نقدی و واریز به یک حساب در همان بانک قابل انجام است. تحقق این امر تحولی عظیم در نظام بانکی کشور به شمار می رود و اثرات فوق العاده مثتبی از جمله کاهش تقاضای عمومی برای اسکناس و ایران چک و چک های رمزدار، کاهش مراجعه به شعب بانک ها، کاهش ترددهای درون شهری خواهد داشت. به منظور تسریع در واریز و جه به حساب مقصد، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران در تاریخ ۱۲/۳/۸۸ ساختار یک شناسه منحصر به فرد را برای هر حساب بانکی اعلام کرد.شبا چیست؟شناسه حساب بانکی ایران که به اختصار “شبا” نامیده می شود. شماره ای است ۲۴ رقمی که یک حساب بانکی را به صورت منحصر به فرد در تمام نظام بانکی ایران مشخص میکند. آشنایان و طرف های تجاری شما با بهره گرفتن از شبا میتوانند بدون نیاز به ذکر نام بانک، نام یا کد شعبه، نوع حساب و اطلاعات مانند آن، به صورت الکترونیکی وجه برایتان حواله کنند. همچنین می توان از شبای دیگران برای انتقال وجه به حساب آن ها استفاده کرد.(خانی جزنی،۵۰:۱۳۸۷).