در فصل اول پس از بیان مسئله به اهمیت و ضرورت تحقیق می پردازیم و سپس اهداف تحقیق را بیان می‌کنیم. همچنین در این فصل فرضیه های تحقیق آورده شده‌است. و برخی اصطلاحات کلیدی در پایان این فصل تعریف می‌شود.
۱-۲- بیان مسأله
مقوله سود در مباحث حسابداری و مالی با توجه به بحث کیفی آن و همچنین به عنوان ابزاری برای تصمیم‌گیری از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. اگر چه مفهوم تعهدی سود به عنوان یک ابزار بنیادی با انتقادهایی مواجه است اما از دیدگاه اطلاعاتی، این مفهوم بیانگر نتیجه فعالیت یک شرکت از دیدگاه حسابداری و مالی می‌باشد. بر اساس فرضیات «بازار کارا»[۴] و همچنین تحقیقات انجام شده مشاهده می‌شود که سود حسابداری بار و محتوای اطلاعاتی دارد. محاسبه سود حسابداری به عنوان معیاری برای ارزیابی عملکرد شرکت‌ها و یا اطلاعاتی که در محاسبه آن لحاظ می‌شود، توسط حسابداران حرفه‌ای و تحلیل‌گران و مفسران مالی همواره مورد تأکید قرار داشته است. ویژگی‌های کیفی اطلاعات حسابداری عبارت است از صفت و کیفیتی از اطلاعات حسابداری که مفید بودن و اثربخشی آن را افزایش می‌دهد. در واقع ویژگی‌های کیفی خصوصیاتی هستند که اطلاعات را فراهم شده و گزارشات را برای استفاده کنندگان قابل استفاده می‌سازند. یکی از دو بعد اصلی ویژگی‌های کیفی مربوط بودن می‌باشد، به این مفهوم که اطلاعات برای این که قابل استفاده باشند باید به نیازهای تصمیم‌گیری استفاده کنندگان مربوط باشند و اطلاعات آن‌‌گاه دارای کیفیت مربوط بودن هستند که بتوانند از طریق کمک به استفاده کنندگان در ارزیابی رویدادهای گذشته، حال و آینده، یا از طریق تأیید یا اصلاح ارزیابی گذشته آن ها، تصمیمات اقتصادی آنان را تحت تأثیر قرار دهند (بهرام‌فر و رسولی، ۱۳۸۷). سود برای اثربخشی باید به موقع در دسترس قرارگیرد. به موقع بودن سود، موجب واقعی شدن بازده می‌گردد و در صورت ارائه در فواصل کوتاه مدت، موجب کاهش ریسک اطلاعاتی[۵] می‌گردد (نصرالهی، ۱۳۸۹) ..به موقع بودن یکی از مهمترین ویژگی‌های کیفی اطلاعات مالی محسوب می شود. به موقع بودن به این مفهوم است که اطلاعات باید در کوتاه ترین زمان و به سریع ترین شکل ممکن در دسترس استفاده کنندگان قرارگیرد. هر چه فاصله زمانی بین پایان سال مالی و تاریخ انتشار صورت‌های مالی[۶] واحدهای تجاری کوتاه تر باشد، سودمندی حاصل از صورت‌های مالی حسابرسی شده سالانه واحدهای تجاری افزایش می‌یابد افزایش فاصله زمانی بین پایان سال مالی و تاریخ انتشار صورت‌های مالی، احتمال فاش شدن اطلاعات به نفع گروهی از استفاده کنندگان و به زیان سایرین را افزایش می‌دهد.
زمانی که عدم تقارن اطلاعاتی[۷] در رابطه با سهام یک شرکت افزایش یابد ارزش ذاتی آن با ارزشی که سرمایه‌گذاران در بازار سرمایه[۸] برای سهام مورد نظر قائل می‌شوند متفاوت خواهد بود. در نتیجه ارزش واقعی سهام شرکت‌ها با ارزش مورد انتظار سهام‌داران تفاوت خواهد داشت (دیاموند و ورچیا،۱۹۹۱: ۶۵).
اگر در یک معامله بالقوه یک طرف اطلاعات بیشتری نسبت به طرف دیگر داشته باشد، عدم تقارن اطلاعات وجود دارد. این مشکل شامل اطلاعات حسابداری هم می‌باشد. مدیران شرکت‌های سهامی درباره ارزش شرکت نسبت به سهام‌داران بیرون از شرکت اطلاعات بیشتری دارند. این امر منجر به عدم تقارن اطلاعاتی در بازار سهام می‌شود (نوروش ۱۳۸۴، ۹۳).
با توجه به مطالب گفته شده پژوهش حاضر درصدد بررسی رابطه بین به موقع بودن سود با عدم تقارن اطلاعاتی و استفاده از فرصت رشد[۹] به عنوان متغیر تعدیل گر در بازار سرمایه ایران است. به عبارت دیگر هدف از این تحقیق، تعیین این موضوع است که آیا به موقع بودن سود و فرصت رشد اثر مهم و معناداری بر عدم تقارن اطلاعاتی دارد؟
۱-۳- چارچوب نظری و مدل مفهومی پژوهش
۱-۱-۳ چارچوب نظری پژوهش
همان گونه که در شکل پایین نمایان می‌باشد به موقع بودن به عنوان متغیر مستقل و عدم تقارن اطلاعاتی به عنوان متغیر وابسته این پژوهش می‌باشند. همچنین فرصت رشد به عنوان متغیر تعدیل‌گر بین متغیر مستقل و وابسته قرار داده شده‌است. حفظ منافع عمومی، مستلزم گزارشگری مالی قابل اتکا و به موقع از عملیات و سلامت مالی شرکت‌های سهام عام است. ارائه مطلوب اطلاعات حسابداری و گزارشگری مالی به جامعه کمک خواهد نمود تا منابع اقتصادی خود را به کار آمد ترین شکل، تخصیص و به کار گیرد.
در دنیای رقابتی امروز ایجاد ارزش و خلق ثروت برای سهام‌داران یکی از اهداف اصلی هر فرد برای سرمایه گذاری در بنگاه سرمایه گذاری یا شرکت سرمایه‌پذیر است. سرمایه‌گذاران خواستار آنند که سرمایه خود را روز به روز افزایش داده و آن را به حداکثر برسانند. به همین دلیل به دنبال فرصت‌های سرمایه گذاری هستند که بیشترین ثروت را برای آنان خلق کند. سرمایه‌گذاران برای نیل به اهداف خود نیاز به ابزارها و معیارهایی برای شناسایی و اندازگیری ارزش بالقوه موجود در هر یک از فرصت‌های سرمایه گذاری دارند. این معیارها باید به میزان کافی قابل اتکا باشند تا سرمایه‌گذاران بتوانند بر اساس آن ها تصمیم‌گیری‌های خود را انجام داده و سرمایه خود را در فعالیت‌های تجاری صرف کنند. در اینجا است که دانش حسابداری و مدیریت مالی به کمک سرمایه‌گذاران می‌آید تا آن ها را در تصمیمات خود یاری کنند.حال با توجه به آنچه شرح آن در بالا رفت در این تحقیق ما به دنبال درک این مطلب می‌باشیم که آیا بین به موقع بودن سود با عدم تقارن اطلاعاتی در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران رابطه معنی‌داری وجود دارد یا نه ؟
۱-۲-۳ مدل مفهومی پژوهش
نمودار۱-۱- مدل مفهومی ( منبع: محقق ساخته )
