بواکی و همکاران(۲۰۱۳)تعیین کننده های ساختار سرمایهبین ساختار سرمایه و اندازه و سودآوری ،ریسک تجاری و دارائیهای مشهود رابطه مثبت وجود دارد.اما بین ساختار سرمایه با رشد شرکت و مالیات رابطه منفی وجود دارد.جونگ‌و همکاران(۲۰۰۸)ساختار سرمایه در اطراف دنیاعواملی چون ، حفاظت از حق طلبکار،توسعه بازار اوراق قرضه،نرخ رشد GDPتاثیر مسثقیم و مثبتی بر ساختار سرمایه‌دارند.عواملی‌چون‌میزاندارائی‌های‌مشهود،اندازه،سودآوری ‌و ریسک که از عوامل شرکتی می‌باشند با ساختار سرمایه رابطه معناداری دارند.ست و سارخل (۲۰۱۰)متغییرهای کلان اقتصادی،توسعه بخش‌های مالی و ساختار سرمایه شرکت‌های بخش خصوصی هندبین نسبت سرمایه جذب شده توسط بازار سرمایه به GDP و همچنین نسبت میزان وام داده شده به بخش شرکت به GDP در سطح اطمینان ۹۵ درصد با ساختار سرمایه رابطه معنی‌دار وجود دارد. همچنین رابطه معناداری بین ساختار سرمایه و نرخ تورم در سطح اطمینان ۹۹ در صد وجود دارد.نتایج نشان دهنده رابطه معنادار ساختار سرمایه و نرخ مالیات در سطح اطمینان ۹۰ درصد می‌باشد. رابطه معناداری بین ساختار سرمایه ونرخ رشدGDP وجود ندارد.فرانک‌وگویال (۲۰۰۹)تصمیمات ساختار سرمایه: کدام عوامل به طور قابل اعتماد مهم هستند؟نرخ ارزش بازار به دفتری دارائیها و سودآوری با ساختار سرمایه رابطه منفی دارند و عواملی چون تورم انتظاری و نسبت دارائیهای مشهود به کل دارائیها با ساختار سرمایه رابطه مثبت دارند.اریوتیس و همکاران (۲۰۰۷)چگونگی تأثیرگذاری ویژگی‌های سازمان بر ساختار سرمایهنسبت بدهی سازمان ارتباط منفی با فرصت‌های رشد شرکت ، نسبت های آنی ، پوشش هزینه بهره و ارتباط مثبت با اندازه شرکت دارد.

۲-۳-۲پیشینه داخلی

سینایی و همکاران(۱۳۹۰)در پژوهشی با عنوان”تاثیر فرصت‌های رشد بر رابطه بین ساختار سرمایه ،سود تقسیمی و ساختار مالکیت با ارزش شرکت”به بررسی تاثیر فرصت‌های رشد بر رابطه بین ساختار سرمایه،سودتقسیمی و ساختار مالکیت با ارزش شرکت،در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در دوره زمانی۱۳۸۳-۱۳۸۷پرداختند.نتایج حاصله نشان‌دهنده این می‌باشد که بین ساختار سرمایه و سود تقسیمی با ارزش شرکت رابطه‌ معنی‌داری وجود دارد و در حالت وجود فرصت‌های رشد،این رابطه منفی و معنی‌دار است اما بدون فرصت‌های رشد ،رابطه مثبت و معنی‌دار خواهد بود.همچنین ،نتایج نشان‌داد که رابطه‌ غیر خطی و معنی‌داری بین ساختار مالکیت و ارزش شرکت وجود داشته و فرصت‌های رشد تاثیر معنی‌داری بر این رابطه دارد.

متان و همکاران(۱۳۸۹)در تحقیقی با عنوان ” تاثیر ویژگی‌های شرکت بر ساختار سرمایه آن در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران ” به بررسی تاثیر برخی از ویژگی‌های شرکت‌ها بر ساختار سرمایه آن شرکت‌ها پرداختند.آن ها ویژگی‌هایی چون اندازه،سودآوری،نسبت آنی،نسبت پوشش هزینه بهره،رشد مورد انتظار وبازده دارایی‌ها را مورد بررسی قرار دادند.آن ها داده های تحقیق را از یک نمونه صدوسی ودوتایی شرکت پذیرفته در بورس اوراق بهادار تهران جمع‌ آوری کردند ‌و داده‌ها را با بهره گرفتن از مدل‌های رگرسیونی ترکیبی مورد بررسی قرار دادند.نتایج پژوهش نشان داد که از یک طرف رابطه منفی و معنی‌داری بین ساختار سرمایه ‌و سود آوری،رشد مورد انتظار،نسبت آنی و بازده دارایی‌ها وجود دارد و از طرف دیگر رابطه مثبت و معنی‌داری بین ساختار سرمایه و نسبت پوشش هزینه بهره و اندازه شرکت وجود دارد.

ایزدی‌نیا و رسائیان(۱۳۸۸) در پژوهشی با عنوان ((ساختار سرمایه و مالیات بر درآمد شرکت‌ها در ایران))، به بررسی رابطه ساختار سرمایه و مالیات در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران پرداختند.در این پژوهش یک نمونه ۴۸ تایی از شرکت‌هایی که اطلاعات ۱۳ ساله(۱۳۷۴-۱۳۷۶) آن ها موجود بود انتخاب شد.برای آزمون فرضیه‌ها از روش رگرسیون مقطعی و ترکیبی استفاده کردند.نتایج این تحقیق نشان دهنده عدم وجود رابطه بین مالیات و ساختار سرمایه شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می‌باشد.

در پژوهشی دیگربا عنوان “رابطه اندازه و صنعت با ساختار سرمایه”،احمدپور وسلیمی(۱۳۸۶) به بررسی رابطه اندازه و صنعت با ساختار سرمایه شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران پرداختند.در پژوهش انجام شده برای مشخص کردن رابطه ساختار سرمایه و نوع صنعت از روش ناپارامتریک کروسکال-والیس استفاده شد که نشان دادنوع صنعت با ساختار سرمایه رابطه دارد.همچنین برای بررسی رابطه اندازه با ساختار سرمایه از ضریب همبستگی اسپیرمن استفاده شد، از آنجا که ضریب همبستگی در تمام سال‌های مطالعه(۱۳۷۲-۱۳۸۱) بااهمیت نبود این فرض رد شد.

جدول(۲-۲)-خلاصه پیشینه داخلی

محقق

عنوان

نتایج

سینایی‌و همکاران(۱۳۹۰)

تاثیر فرصت‌های رشد بر رابطه بین ساختار سرمایه ،سود تقسیمی و ساختار مالکیت با ارزش شرکت

بین ساختار سرمایه و سود تقسیمی با ارزش شرکت رابطه‌ معنی‌داری وجود دارد و در حالت وجود فرصت‌های رشد،این رابطه منفی و معنی‌دار است اما بدون فرصت‌های رشد ،رابطه مثبت و معنی‌دار خواهد بود. رابطه‌ غیر خطی و معنی‌داری بین ساختار مالکیت و ارزش شرکت وجود داشته و فرصت‌های رشد تاثیر معنی‌داری بر این رابطه دارد.

متان و همکاران(۱۳۸۹)

تاثیر ویژگی‌های شرکت بر ساختار سرمایه آن در شرکت‌های‌پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران

از یک طرف رابطه منفی و معنی‌داری بین ساختار سرمایه ‌و سود آوری،رشد مورد انتظار،نسبت آنی و بازده دارایی‌ها وجود دارد و از طرف دیگر رابطه مثبت و معنی‌داری بین ساختار سرمایه و نسبت پوشش هزینه بهره و اندازه شرکت وجود دارد.

ایزدی‌نیاو رسائیان(۱۳۸۸)

ساختار سرمایه و مالیات بر درآمد شرکت‌ها در ایران

نتایج این تحقیق نشان دهنده عدم وجود رابطه بین مالیات و ساختار سرمایه شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می‌باشد.

احمدپور وسلیمی(۱۳۸۶)

تاثیر صنعت و اندازه بر ساختار سرمایه

ساختار سرمایه با نوع صنعت ارتباط دارد.ساختار سرمایه با اندازه ارتباط ندارد

فصل سوم

روش شناسی

۳-۱مقدمه

هدف تمام علوم، شناخت و درک دنیای پیرامون ما است. به منظور آگاهی از مسایل و مشکلات دنیای اجتماعی، روش‌های علمی، تغییرات قابل‌ملاحظه‌ای پیداکرده‌اند.این روندها و حرکت‌ها سبب شده است که برای بررسی رشته‌های مختلف بشری، از روش علمی استفاده شود. (ایران‌نژاد پاریزی، ۱۳۷۸: ۹)

امروزه پژوهش علمی تأثیر چشمگیری بر رشد و گسترش علوم و دانش بشری گذاشته است. هر چند که حصول توافق میان دانشمندان و پژوهشگران درباره تعریف پژوهش علمی چندان ساده نیست ، اما یک تعریف قابل‌قبول ‌در مورد آن چنین است:

پژوهش علمی عبارت است از مطالعه نظام‌دار ، کنترل شده ، تجربی و انتقادی یک یا چند قضیه فرضی ‌در مورد روابط احتمالی میان پدیده‌های طبیعی.

بدین ترتیب، انصاف توانست بخشی مهم از حقوق انگلستان را به خود اختصاص دهد و پس از آن، دیگر کشورهای تابع نظام کامن لا نیز از همین الگو تبعیت کردند. امروزه قواعد انصاف در تمامی کشورهای عضو این نظام وجود دارد و همه ریشه خود را در انصاف انگلستان جستجو می نمایند.

بند دوم: رویه قضایی و منطق حقوقی کامن لا

آرای قضائی که منبع اصلی حقوق انگلیس را تشکیل می‌دهد مستلزم آن است که اصول عمده سازمان قضائی انگلیس شناخته شود. سازمان قضائی انگلستان بسیار پیچیده و معلق بود با وجود اصلاحات که در حدود صد سال پیش آن را ساده و تا حدی عقلانی و منطقی ‌کرده‌است. ولی برای حقوق ‌دانان سیستم حقوق رومن ژرمنیک بیگانه و غیر قابل درک است.

یک تفکیک بنیادی در تقسیم قضائی انگلیس وجود دارد، که در سیستم حقوق رومن ناشناخته است و آن عبارت است از تصنیف بین عدالت عالیه که توسط محاکم عالیه اعمال می شود و عدالت دانیه یا ابتدائی که از مرجع محاکم ابتدائی یا سازمان شبه قضائی حاصل می شود. اولویت و برتری دادگاه های عالی نسبت به دیگران بیشتر بوده و از همین قابل ملاحظه برخودار است زیرا این دادگاه ها به حل و فصل موضوعات عمده پرداخته و تصمیمات آن ها دارای حکم وسیعتری می‌باشد و از طرف دیگر در بعضی از مسایل رویه قضائی را ایجاد نموده که در آینده منبع حقوق کامن را تشکیل داده با مطالعه آن ها می توان حقوق انگلیس را شناخت. موضوع دیگر خارج از حوزه فعالیت آن ها ایجاد کننده رویه قضائی نبوده و تصمیمات آن ها فقط محدود به دعوی حل و فصل شده است. اینک برای روشن شدن موضوع هر یک از این محاکم را طور جداگانه بررسی می نمائیم.

اگر پیروی از قاعده سابقه و یا متابعت از آرای قضائی را در ارتباط به سیستم حقوق رومن ژرمنیک وکامن لا را مطالعه نمائیم در می یابیم که سیستم حقوق رومن ژرمنیک از حقوق روم کهن و مجموعه های قوانین مدون امروز تشکیل یافته است. آرای قضائی در کشور های حقوق مکتوبه نقش ثانوی و فرعی ایفا می‌کند.

چنانچه در قوانین ژوستینین (Justinin) آمده است که (حکم دادگاه باید مبتنی بر قانون باشد نه وقایع دعوی) تصمیمات قضات در سیستم حقوق رومن ژرمنیک پرنسیپ دارای نیروی الزامی نبوده و حتی محاکم ابتدائی الزاماًً از (آرای محاکم عالی نباید پیروی کند) جز در موارد استثنائی. در سیستم حقوق کامن لا وضع به گونه دیگر است درحوزه قلمرو آن بر خلاف قانون ‌اروپایی‌ هرگز از حقوق روم پیروی نشده است. کامن لابوسیله دادگاه ها ایجاد شده و یک حقوق ساخته آرائی قضائی است. نقش رویه قضائی در انگلستان نه تنها اجرای قواعد حقوقی بلکه استخراج و تعیین آن ها نیز بوده است.‌بنابرین‏ رویه قضائی در انگلستان نسبت به کشور های پیرو رومن ژرمنیک از ارزش بیشتری برخوردار است الزامی بودن رویه قضائی پیرو از وضع تصمیمات قضایی و احترام به آن یک اصل اساسی در حقوق مذکور است در غیر اینصورت قطعیت حقوق از میان می رود و حتی قضائی و پیروی از آرای قضائی سابقه نسبت به گذشته بیشتر استقرار یافته است. ایجاد سلسله مراتب منظم تری برای دادگاه موجب قوانین دادرسی و اطاعت آرای محاکم عالی از طرف محاکم ابتدائی به وجود آمده است اینک به صورت فشرده به آن تماس می گیریم.

۱٫ آرای که مجلس اعیان صادر ‌کرده‌است چنان سوابق الزام آوری را تشکیل می‌دهد که همه دادگاه باید از آن پیروی کند.

۲٫ آرای که دادگاه استناف صادر ‌کرده‌است برای همه دادگاه های که در سلسله مراتب سازمان قضائی پائینتر از آن دادگاه قرار دارند و نیز برای خود دادگاه استناف بجز در موارد جزائی لازم لاجرا است.

۳٫ حکم محاکم عالی عدالت برای محاکم عادی الزام آور است. و برای شعب مختلف دادگاه عالی عدالت و دادگاه سلطنتی نیز ارزش معنوی بزرگ دارد و باید مورد پیروی آن قرار گیرد بدون اینکه دقیقاً الزامی باشد. قابل یاد آوری است که تنها فیصله ها وتصمیمات دادگاه عالی قضائی و مجلس اعیان ایجاد کننده رویه قضائی و دارای نیروی الزام آور تصمیمات صادر شده از محاکم دیگر و سازمان شبه قضائی ممکن است ارزش اقناعی و معنوی داشته باشد ولی هرگز در به وجود آوردن رویه قضائی بحث منابع حقوق نقش نداشته است.

فرع اول: دادگاه عالی قضائی: در تاریخ انگلستان تعداد زیادی دادگاه عالی وجود داشته است مانند دادگاه های وستمنیتر، دادگاه های عرایض عمومی، دادگاه خزانه دار و اطاق آن یا دادگاه استیناف خزانه‌داری که مجری کامن لا بودند دادگاه مهر که انصاف را اجرا می‌کردند.

دادگاه یا سالاری، دادگاه طلاق، دادگاه وصیت و غیره بود ولی به اساس قوانین سال های (۱۸۷۳ -۱۸۷۵) همه دادگاه های یاد شده را حذف و دادگاه عالی جدید بنام دادگاه عالی قضائی ایجاد کردند که در رأس آن به طور استثنائی نظارت کمیته استنافی مجلس اعیان وجود دارد. محاکم عالی قضائی متشکل از دادگاه عدالت، دادگاه سلطنتی و دادگاه استناف می‌باشد. تقسیم دعوی و رسیدگی به آن بین محاکم مختلف بر اساس سهولت کار صورت گرفته و هر یک از محاکم به اساس قانون می‌توانند به هر دعوی که صلاحیت رسیدگی دارند به حل و فصل آن اقدام نمایند. تمام قضات این دادگاه ها از میان وکلای دادگستری انتخاب می‌شوند که برای آن ها ارتقاء به مقام والای قاضی شهرت و موفقیت شغلی و اجتماعی در جامعه است.

فرع دوم: دادگاه های ابتدائی (عادی): خارج از دادگاه عالی در انگلستان انواع بسیاری از محاکم ابتدائی وجود دارند که اکثریت وسیع دعوی به وسیله آن ها حل و فصل می‌شوند. در زمینه حقوق مدنی مهمترین دادگاه های ابتدائی محاکم بخش و یا حوزوی هستند که به موجب قانون سال (۱۸۴۶) تأسیس شده است در کشور انگلستان محاکم بخش، که قانون صلاحیت گسترده ای به آن ها داده است نقش اساسی در حل و فصل قضایا دارد.

با وجود نامحدود بودن صلاحیت دادگاه عالی عدالت موضوع که ارزش مادی آن کمتر از هزار لیره می‌باشد اکثراً صلاحیت رسیدگی دعوی آن را محاکم بخش و یا حوزوی دارا می‌باشد. قابل یاد آوری است که قضات محاکم ابتدائی مانند قضات محاکم عالی از میان وکلای با تجربه انتخاب می‌شوند. در زمینه جرم و جرائم کوچک و محاکمات ابتدائی رسیدگی به آن دادگاه بنام مانچستریت وجود دارد اعضای آن ها افراد ساده ای هستند و مقام قاضی صلح به آنان واگذار شده است. این دادگاه به علت اختیارات محدود که در ساحه حقوق جزا دارد بیشتر از شش ماه نمی تواند کسی را محکوم به مجازات کند. و علاوه به رسیدگی به جرم کوچک رسیدگی به کارهای مقدماتی جرم و جرائم بزرگ و جمع‌ آوری دلایل و قرائن کافی مجرمیت به خاطر فرستادن متهم به دادگاه سلطنتی و یا دادن گزارش آن نیز نقش دارند.

فرع سوم: دعوی سازمان ها اداری: سازمان قضائی ‌در مورد امور اداری برای حل و فصل مشکلات و حل اختلافات ناشی از قوانین پدید آمده است.

اختلافاتی که ارجاع می‌شود قبل از اینکه بتوان موضوع مورد مناقشه را نزد دادگاه عالی قضائی مطرح کرد رسیدگی می‌کنند سازمان‌ها در زمینه‌های مختلف وجود دارد.

مثلاً: در زمینه اقتصادی: یعنی حمل و نقل هوائی و زمینی، علائم صنعتی، حقوق مؤلف، محصولات نباتی اوراق بهادار، پخش برنامه های ‌رادیویی.

قسمت دوم

مدارا

تعاریف مدارا

« مدارا » عبارت است از نرم برخورد کردن با دیگران ، به آن ها جا دادن و در حق آنان خشونت روا نداشتن (حسین زاده،۱۳۹۰). به بیان دیگر مدارا یکی از توصیه های اسلامی است و عبارت است از اینکه اگر ناگواری از کسی به تو برسد متحمل شوی و به روی خود نیاوری (نراقی ، ۱۳۸۴) . بدون رفق و مدارا بهره ای نمی توان از زندگی برد و شاید زندگی بدون روح و معنا شود. پیامبر اکرم (ص ) در حدیثی می فرماید ” سه چیز است که اگر در کسی نباشد کار او کامل نیست : تقوایی که اورا از معصیت خدا باز دارد ، حالتی که به وسیله ی آن با مردم مدارا کند و بردباری ای که به وسیله ی آن نادانی نادان را بر طرف سازد” ( کلینی ، ۱۳۶۵ ق ).

مدارا در پیدایش سه زاویه خوش اخلاقی ، یعنی نرم برخورد کردن با دیگران ، همدمی نیکو و تحمل کردن دیگران به گونه ای که از انسان فرار نکنند، نقش فراوانی دارد (حسین زاده ، ۱۳۹۰). این ویژگی در زندگی اجتماعی به طور عام و در نهاد خانواده به طور خاص بسیار با اهمیت است .دین و دنیا نیازمند مدارا می‌باشد ، هم در معاشرت با مردم و زندگی زناشویی و هم در هدایت آن ها و هم در خودسازی . کار هدایت و تربیت واقعی خلق خداوند ، جز به راه نرمی و مدارا سامان نگیرد.خشونت و تندی ممکن است ظاهر آدمیان را همراه سازد اما باطن و قلب که اساس هدایت و رشد است از جنس دیگر است . حتی فرعون نیز نیازمند به نرمی سخن شنیدن و به مدارا هدایت شدن است . حتی در سلوک نفس و رسیدن به مدارج قرب نیز باید با خود مدارا کرد و نفس خود را با تحمیل به سوی معارف نکشاند . مدارا یکی از اصولی است که در بهبود و رشد روابط انسان با دیگران تأثیر شگرفی دارد(حسین زاده ۱۳۹۰).

پستی و بلندی‌های زندگی و روابط مشترک زن و شوهر ، نیاز مبرمی به اصل « مدارا » دارد. امام صادق (ع) به نقل از پیامبر اکرم (ص) می فرمایند : وَ مَن صَبَرَ عَلَی خلق امراه سَیئه الخَلق و اَحتسب فی ذَلک الاجر اَعطاه الله ثَواب الشَّاکِرین« مردی که بر اخلاق همسری بداخلاق صبر کند و آن را تحمل نماید و آن را به حساب اجر الهی بگذارد ، خداوند پاداش شکرگزاران را به او خواهد داد »(حرعاملی،۱۴۰۹ق، ج ۱۴، ص ۱۲۴). بسیاری از تنش ها، قهرها و جبهه گرفتن ها با اتخاذ روش مدارا رخت بر خواهد بست و بند عطوفت و مهربانی کاشته می شود.گاهی ‌سنگلاخ‌هایی در زندگی وجود دارد که فقط با مدارا می توان از آن ها عبور کرد .

مدارا از جمله صفاتی است که آدمی را در دنیا و آخرت به مراتب بلند و درجات ارجمند می رساند و اغلب کسانی که در دنیا به مرتبه عظیم رسیدند از این صفت جلیله است ، از این جهت حضرت رسول(ص) فرمودندکه « پروردگار مرا امر کرد که با مردم مدارا کنم ، همچنان که امر کرد که واجبات خود را به جای آورم .»( کلینی، ۱۳۶۵ق ،ج ۲ ، ص ۱۱۷).

از حضرت امام محمد باقر (ع) مروی است که « در تورات نوشته است که : در آن چیزهائی که خدای تعالی به موسی (ع) فرمود آن بود که فرمود : ای موسی ! در باطن خود اسرار مرا پنهان کن و پوشیده دار و در ظاهر خود آشکار کن از جانب من مدارا با دشمنان من و دشمنان خودت»(کلینی،۱۳۶۵ق ، ج ۲ ،ص ۱۱۷). حضرت امام جعفر صادق (ع) فرمودند : « طایفه ای از مردم مدارای ایشان با مردم کم بود و ایشان را از خانواده قریش انداختند و دور کردند با وجود اینکه از قریش بودند و در حسب و نسب ایشان هیچ عیب و علتی نبود ، و طایفه ای از غیر قریش با مردم مدارا کردند وخود را ‌به این دودمان رفیع ملحق ساختند ، پس فرمودند هرکه دست خود را از مردم نگاه دارد یک دست از ایشان نگاه داشته است ولی دست های بسیار از او بازداشته می شود » (کلینی،۱۳۶۵ ق، ج ۲ ، ص ۱۱۷ و ۱۱۸).

هنگامی که خداوند عالمین ، محمد امین را به پیامبری برگزید و آیات شریف قرآن را بر قلب پاکش نازل کرد ، اسلام را آخرین و کامل ترین دین معرفی نمود . با بررسی آیات قرآن ، روایات و سیره پیامبران و ائمه اطهار ‌به این نتیجه می‌رسیم که حتی کوچک ترین مسئله ای که برای هدایت بشر لازم بوده ، از دید آنان خارج نشده است . یکی از نکاتی که خداوند و معصومان به آن بسیار بها داده‌اند ، چگونگی رفتار ما با همنوعان است .

در زندگی مشترک اگر میان زن و شوهر مصالحه و مدارا حکمفرما نباشد بدون تردید نظام خانواده از هم گسیخته خواهد شد. اگر یکی از زوجین ‌بر اساس غرور و خودخواهی بخواهد سلیقه و اندیشه‌های فردی خود را بر دیگری تحمیل کند مطمئناً راه بجائی نخواهد برد. قرآن کریم در این زمینه می فرماید : « وَ اِن امرَأهٌ خافَت مِن بَعلها و نُشوزا اَو اِعراضاً فَلا جُناحَ عَلَیهِما اَن یُصلِحا بَینَهما صُلحاً وَ الصُّلحُ خیرٌ وَ اُحضِرَتِ الانفُس الشُحَّ و اِن تُحسِنُوا وَ تَتَّقوا فِانَّ الله کانَ بِمَا تَعلمونَ خَبیراً . « اگر زنی از ناسازگاری و رویگردانی شوهرش بیم داشته باشد مانعی ندارد که با هم صلح و سازش کنند… » ( نساء / ۱۲۸). زن یا مرد می‌توانند با چشم پوشی از پاره ای حقوق خود با همسرشان مدارا کنند چرا که مصالحه و مدارا بهترین راه زندگی است . کوتاه آمدن در مسائل خانوادگی مانند خطای همسر و فرزندان و یا حساس نشدن در مقابل عادات و سلیقه های ناموزون اعضای خانواده ، سعادت دنیا و آخرت و عزت و سربلندی در پی دارد و بنیان خانواده را از تزلزل و سستی باز می‌دارد.

حد و مرز مدارا و تفاوت مدارای اسلامی با دیدگاه غرب

البته از این نکته نباید غافل شد که میان مدارا به عنوان یک روش مثبت در زندگی اجتماعی با آنچه امروزه به عنوان تساهل و تسامح مطرح و تبلیغ می شود تفاوت اساسی وجود دارد ، زیرا در مدارا اصول و مبانی ثابت است و در آن کمترین اغماضی صورت نمی گیرد ، در حالی که تساهل و تسامح دایره وسیعی دارد و اصول و مبانی را نیز شامل می شود و چه بسا افرادی برای برخورداری از مزایای عادی و دنیایی از اصول خود نیز کوتاه می‌آید (حسین زاده ، ۱۳۹۰). پس در اصل ادای وظایف چیزی به نام مدارا وجود ندارد ، ولی در راهکار و کیفیت ادای وظیفه ، مدارا یک اصل انکار پذیر است که برای رسیدن به هدف ،‌رعایت آن ضروری است. مثلاً اگر همسرتان حجاب را رعایت نمی کند نمی توانید به عنوان مدارا او را آزاد بگذارید. البته در زندگی زناشویی می توان از خشونت استفاده نکرد بلکه با روش نرم هدایت کرد . در همرنگی با جماعت ، پایبندی به بعضی از سنت ها و حفظ موقعیت به هر قیمتی هرگز نمی توان به بهانه مدارا کردن نافرمانی حق نمود . به طور کلی هرجا مدارا باعث ارتکاب گناه مدارا کننده شود مدارا مطلوب نیست. خداوند متعال در آیه ۳۴ سوره مبارکه نساء درباره زنانی که بیم سرکشی و نافرمانی در آنان وجود دارد فرموده است آنان را موعظه کنید ، اگر موعظه کارگر نیفتاد در بسترشان به نوعی نگرانی خود را به آن ها نشان دهید چنانچه این نیز تأثیر نداشت با نوعی تنبیه که نشانه ناراحتی کسی است که به شدت دلسوز و عاشق اوست . همچون مادری که فرزند خود را متنبه می‌کند ، او را تنبیه دهید .بی شک ، زندگی باید با تدبیر همراه باشد . مدیر خانواده چنانچه از تدبیر کافی برخوردار نباشد مشکلات زیادی در زندگی اش ایجاد می شود . مدّبر کسی است که به همه راه ها بیندیشد و راهی که بیشترین خیر و کمترین ضرر را دارد برگزیند (حسین زاده ، ۱۳۹۰).

ب ) گسترش صلاحیت جهانی به جنایات جنگی ارتکاب یافته حین مخاصمات داخلی

با تأیید اصل مسئولیت کیفری فردی برای تخلف شدید از حقوق بین الملل بشر دوستانه به هنگام مخاصمه داخلی و لوازم و آثار حقوقی آن ، جا دارد به موضوع صلاحیت کیفری جهانی بپردازیم تا معلوم شود که این صلاحیت به جنایات جنگی ارتکاب یافته در مخاصمات داخلی هم گسترش یافته است.

همان طور که قبلاً گفتیم ، تعهد به مجازات جنایتکاران جنگی که در حین مخاصمات بین‌المللی رتکب نقض قواعد بشر دوستانه شده اند ، هر دولت را ملزم به تعقیب این افراد می‌کند. تعقیب و مجازات جنایتکاران جنگی نه حق بلکه تکلیف دولت های عضو کنوانسیون های ژنو است ، و بدون آنکه تابعیت جانی یا بزه دیده یا حتی محل وقوع جنایت جنگی در نظر گرفته شود ، دولت ها را مکلف به محاکمه جنایت کاران جنگی یا استرداد این افراد به دولت دیگری می‌کند که خواهان محاکمه آنان باشد.^[۱۰۴] این نوع صلاحیت رسیدگی به جنایات جنگی را در اصطلاح حقوقی « صلاحیت جهانی » می‌نامند و هدف از آن تأمین مصالح و منافع جهانی است که از طریق مجازات کسانی تأمین می شود که ارزش های جهانی متبلور در کنوانسیون های ژنو را زیر پا می‌گذارند. با اعمال این صلاحیت ، راه گریز جنایتکاران جنگی از مجازات مسدود می شود و امکان محاکمه و مجازات آنان در همه کشور ها فراهم می شود. البته باید گفت که با وجود اهمیت و لزوم اعمال این صلاحیت و به رغم ارتکاب جنایات جنگی در بسیاری از مخاصمات دهه های اخیر ، دولت ها چنان که باید جدیتی در اعمال صلاحیت جهانی شان نداده اند. در واقع ، فقط در چند سال گذشته است که به نمونه هایی از اعمال صلاحیت جهانی بر می خوریم که در عمل موجب غنای رویه بین‌المللی در این زمینه شده و ضرورت و مفید بودن این تأسیس حقوقی را نشان داده‌اند.

به هر حال ، صرف نظر از چرایی و چگونگی عملکرد دولت ها در این باره ، سؤال اینجا است که آیا چنین صلاحیتی شامل رسیدگی به اتهام ارتکاب جنایات جنگی در جریان مخاصمات داخلی هم می شود ؟ آیا دولت ها می‌توانند یا حتی می باید افرادی را که در حین مخاصمات داخلی مرتکب جنایت جنگی می‌شوند ، تحت تعقیب و محاکمه بگذارند ؟ به عبارت روشن تر ، آیا تکلیفی بین‌المللی مشابه تکلیف مربوط به مخاصمات بین‌المللی وجود داد تا کسانی که در مخاصمات داخلی قواعد بشر دوستانه را نقض می‌کنند نتوانند از مجازات بگریزند ؟ با مطالبی که تا به حال گفته ایم و ملاحظاتی که در پی خواهد آمد ، پاسخ روشن به نظر می‌آید.

۱ . موانع تعقیب و محاکمه متهمان در دادگاه ملی

با وجود اهمیت و ضرورت تعقیب متهمان به نقض حقوق بشر دوستانه در محاکم ملی ، باید در نظر داشت که گاه مشکلاتی چند مانع می‌شوند تا دولت درگیر در مخاصمه داخلی نتواند به وظیفه اش عمل کند.

نبود اراده جدی برای انجام این وظیفه ، مهیا نبودن دستگاه های دولتی برای اقدامات اجرایی و قضایی ، فقدان قوانین و مقررات لازم و یا حتی از هم گسیختگی نظام قضایی را می توان در شمار این مشکلات آورد. افزون بر این ها ، بیم از شناسایی شخصیت بین‌المللی برای شورشیان در صورت کحاکمه آنان به اتهام نقض حقوق بشر دوستانه و گاهی نیز محدود کردن امر تعقیب و محاکمه به آنان ، مانع از انجام صحیح وظیفه مقابله با ناقضان این حقوق می شود^[۱۰۵]. به علاوه نباید از یاد برد که در بعضی کشور ها ، ساختار حکومت از اساس فرو می پاشد و شورشیان مسلح که انواع شرارت ها را در زمان مخاصمه مرتکب می‌شوند ، از هر گونه تعقیب و تنبیه در کشور محل ارتکاب می گریزند.^[۱۰۶]

با آن که کوتاه در انجام وظیفه مذبور را می توان عملی متخلفانه قلمداد کرد که قابل انتساب به دولت و به لحاظ بین‌المللی مسئولیت آور است ، ولی دولت هایی که به تکلیف خود در این زمینه عمل کرده‌اند چندان زیاد نیستند. بگذریم از اینکه در برخی موارد ، دولت ها سعی می‌کنند که حتی وجود مخاصمه ای در داخل کشور را انکار کنند ، چه برسد که به تعقیب متهمان به ارتکاب جنایات جنگی همت بگمارند.

‌بنابرین‏ موانع و مشکلات است که به طور معمول اقدامات ملی در مقابله با جنایتکاران جنگی ، چنان که بایست انتظارات را برآورده نمی کنند^[۱۰۷]. در نتیجه ، این نقیصه را باید از راه های دیگر بر طرف کرد.

۲ . تکلیف به تعقیب بین‌المللی جنایات جنگی

در نبود تعقیب و محاکمه توسط دادگاه داخلی ، تکلیف به مقابله با عاملان نقض حقوق بشر دوستانه ، به موجب حقوق بین الملل ، بر عهده دیگر دولت ها و کل جامعه بین‌المللی قرار می‌گیرد. با این فرض که ارتکاب جنایات جنگی به جامعه بین‌المللی آسیب می زند و تعهداتی که دولت ها در اجرای حقوق بشر دوستانه دارند ، شامل تعهد به تعقیب جنایتکاران جنگی می شود.

ابتدا باید بگوییم که اگر تکلیف به تعقیب بین‌المللی جنایات جنگی سخن می گوییم ، ماهیت این جنایات را در نظر می آوریم که به دیگر دولت ها یا سازمانی که نمایاننده جامعه دولت هاست مانند سازمان ملل متحد اجازه اعمال صلاحیت جهانی نسبت به عاملان آن را می‌دهد.

در این خصوص باید یادآوری کنیم ، بر مبنای اصل صلاحیت جهانی ، هر دولت نسبت به جرایمی صلاحیت رسیدگی و تعقیب می‌یابد که صدمه به جامعه بین‌المللی یا ارزش های مورد حمایت و محافظت بین‌المللی هستند^[۱۰۸]. این گونه هستند حقوق بنیادین بشر و هنجار های حقوق بین الملل بشر دوستانه که تعهداتی بی قید و شرط ایجاد می‌کنند و احترام ‌به این هنجار های حقوق بین الملل بشر دوستانه که تعهداتی بی قید و شرط ایجاد می‌کنند و احترام ‌به این هنجار ها به جامعه بین‌المللی در مجموع آن مربوط می شود.^[۱۰۹] در واقع ، با دقت در مصادیق بارز صلاحیت جهانی ، روشن می شود که ارزش های حقوقی بشری یکی از معیار های مهم اعمال این صلاحیت است. از این روی ، هنگامی که این ارزش ها در مخاصمه ای داخلی نقض می شود ، صلاحیت جهانی موضوعیت می‌یابد.^[۱۱۰] شناسایی صلاحیت جهانی نسبت به جنایات جنگی نیز فقط ‌به این کار نمی آید که مبنایی باشد برای رسیدگی احتمالی. این امر ثابت می‌کند که جنایات جنگی به واقع جنایاتی هستند که « تنها به منافع یک دولت صدمه نمی زنند بلکه وجدان جهانی را جریحه دار می‌کنند ».^[۱۱۱]

1. 1. اصل تأکید

1. 1. اصل سادگی

1. 1. اصل تعادل

1. 1. اصل توازن بین زمینه و موضوع

   

1. 1. اصل رابطه تصویر با معیارهای اندازه‌گیری

1. 1. رابطه تصویر با معیارهای کادربندی

1. 1. اصل فاصله مطلوب

1. 1. اصل تأثیرات روانی خط‌ها

1. 1. اصل تأثیر روانی شکل‌ها و رابطه‌ آن‌ ها با تصویر آموزشی

1. 1. اصل خواص روانی رنگ‌ها و رابطه‌ آن‌ ها با تصویر

1. 1. اصل پرهیز از تکراری بودن سبک تصویرسازی

1. 1. اصل تصویرگری مبتنی بر تحقیق و پژوهش

1. 1. اصل استفاده به جا از تصویر

1. 1. اصل تطبیق با واقعیات

1. 1. اصل برجسته سازی موضوع

1. 1. رعایت تناسب بین سبک هنری و موضوع آموزشی

1. 1. اصل تفاوت در فرهنگ‌های منطقه‌ای

1. 1. اصل به روز بودن تصویر

1. 1. اصل توازن در تصویرگری جنسیت‌ها

1. 1. توجه به هویت ملی، اعتقادی و اسلامی

1. 1. تحریک حس کنجکاوی و علاقه به کشف

1. توجه به علایق کودکان به رنگ‌ها

مدرسه هوشمند: مدرسه هوشمند مدرسه‌ای است که جهت ایجاد محیط یاددهی – یادگیری و بهبود نظام مدیریتی مدرسه و تربیت دانش‌آموزان پژوهنده طراحی شده است. به عبارت دیگر، مدرسه هوشمند مدرسه فیزیکی است که کنترل ومدیریت آن مبتنی بر فناوری رایانه و شبکه می‌باشد و محتوای‌‌ اکثر دروس آن الکترونیکی و سیستم ارزشیابی و نظارت آن هوشمند است. مدرسه هوشمند سازمانی است یادگیرنده که در آن نسلی خلاق و توانمند در عرصه زندگی و توانا در خلق دانش تربیت می‌شوند (جلالی و همکاران، ۱۳۸۸).

۱-۶-۲: تعاریف عملیاتی:

اصول مصور سازی: در این پژوهش اصول مصور سازی با یک چک لیست ۲۲ گویه‌ای سنجیده شد. تعداد گزینه‌های این چک لیست ازخیلی ضعیف نمره ۱ و تا خیلی قوی نمره ۵ در تغییر است. نمره کل چک لیست حداقل ۲۲ و حداکثر ۱۱۰ است که این چک لیست در انتها پیوست می‌باشد (ضمیمه الف).

مدرس هوشمند: مدرسه هوشمند مدرسه‌ای است که جهت ایجاد محیط یاددهی – یادگیری و بهبود نظام مدیریتی مدرسه و تربیت دانش‌آموزان پژوهنده طراحی شده است. به عبارت دیگر، مدرسه هوشمند مدرسه فیزیکی است که کنترل ومدیریت آن مبتنی بر فناوری رایانه و شبکه می‌باشد و محتوای‌‌ اکثر دروس آن الکترونیکی و سیستم ارزشیابی و نظارت آن هوشمند است. و همچنین در دنباله تعریف ذکر شود. در این بررسی مدرسه هوشمند شهید آوینی در شهرستان سنقر مورد ارزیابی قرار گرفته است.

فصل دوم: ادبیات و پیشینه پژوهش

۲-۱: مقدمه

راهبرد دیداری اطلاعات که با اصطلاح «مصورسازی اطلاعات شناخته می‌شود یکی از راه کارهای مؤثر و سودمندی است که در سال‌های اخیر مورد توجه رویکردهای فناورانه قرار گرفته است. مصورسازی اطلاعات، مجموعه فرآیندهای ارائه‌ دیداری اطلاعات است که به منظور انتقال بهتر اطلاعات و بهره گیری مناسب از روش‌های نمایش آن، مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این شیوه با عنایت به توان زیادی که در تبادل و انتقال اطلاعات، در قالب دیداری وجود دارد، تلاش می‌شود که با نمایش تصویری اطلاعات قدرت درک و یادگیری کاربر افزایش یافته و میزان قابل توجه اطلاعات به صورت فشرده، با حجم کمتر و به شیوه مصور ارائه شود. با توجه به یادگیری سریع و آسان انسان به شیوه دیداری، می‌توان بیان کرد که مصورسازی به میزان زیادی در انتقال اطلاعات به کاربر و درک اثربخش آن مؤثر است. این شیوه مناسب از دیرباز به صورت ساده و ابتدایی توسط بشر به کار گرفته شده است. روش‌های قدیمی در بازنمایی اطلاعات، به طرح‌ها و نگاره‌های حک شده در دیواره غارها باز می‌گردد که انسان‌های نخستین، افکار و ایده های خود را به شیوه دیداری و با بیان حالات و خصوصیات تصویری، در نقش هایی نظیر حیوانات، صحنه‌های شکار و پدیده‌های طبیعی چون خورشید در معرض نمایش می‌گذاشتند. راهبرد دیداری بازنمایی اطلاعات همواره در زندگی بشر کاربرد داشته و در دوران معاصر با پیشرفت‌های فناورانه، از ارزش و اهمیت بیشتری برخوردار شده است. از کاربردهای مصورسازی اطلاعات در دوران جدید می‌توان به طراحی نقشه‌های شهری اشاره کرد. در این نقشه ها، اطلاعات نقاط مختلف به عنوان مناطق شهری، فاصله ها و نیز مسیرهای مورد نظر به نحو آسان و قابل فهمی تنظیم می‌شود. این گونه از مصورسازی در جغرافیا، حمل ونقل و هواشناسی کاربرد گسترده‌تری دارد. هم چنین بسیاری از علوم و تخصص‌های جاری چون پزشکی، معماری و رشته‌های متعدد مهندسی از راهبرد دیداری ارائه‌ اطلاعات بهره می‌گیرند و امروزه، کمتر شاخه‌ای از علوم را می‌توان سراغ گرفت که از سودمندی‌های این پدیده اثربخش متأثر نشده باشد (درودی، ۱۳۸۸)

۲-۲: پیشینه و مفهوم مصورسازی اطلاعات

ارائه دیداری اطلاعات یا مصورسازی اطلاعات، یکی از شاخه‌های مطالعاتی مرتبط با علوم رایانه است که در مباحث نوین کاربردپذیری اطلاعات به صورت گسترده مورد توجه قرار گرفته است. مصورسازی اطلاعات به نحوه نمایش و ارائه­ دیداری اطلاعات برای درک بهتر، و بهره گیری مناسب از اطلاعات اطلاق می‌شود. در این روش، با انجام فرآیندهای دیداری در شیوه­ بازنمایی اطلاعات به کاربران کمک می‌شود تا برداشت بهتری از اطلاعات ارائه شده داشته باشند و بتوانند اطلاعات خود را به صورت بهینه بازیابی کنند. مهارت‌های بازنمون تصویری اطلاعات در سال‌های اخیر اهمیت بیشتری یافته و بر همین اساس فصلی نوین در عرصه­ نمایش تصویری و رایانه‌ای اطلاعات گشوده است. این فرایند نوین با تأثیری شگرف در حوزه های متعدد علمی و حرفه‌ای، سبب ایجاد تحولات مهمی در شیوه های ارائه و بازنمایی اطلاعات شده و به یاری متخصصان در درک بهینه اطلاعات شتافته است.