جلسه چهارم به همسران کمک می کند تا اثرات مثبت و منفی سبک های ارتباطی مختلف و یا طریقه های مختلف صحبت کردن و گوش کردن با هم را، تمیز دهند. محتوای آموزشی این جلسه همسران را تشویق می‌کند تا از طریق انتخاب روش های ارتباطی اثربخش و متناسب با موقعیت، زندگی و رابطه شان را بهبود بخشند. این اهداف از روش های زیر به دست می‌آید:
-
- ارائه یک نقشه از چهار سبک اساسی صحبت کردن و گوش دادن
-
- شناسایی سبک های ارتباطی شرکت کندگان توسط خودشان
-
- متحد کردن چرخش آگاهی و مهارت های صحبت کردن و گوش کردن
- تمرین صحبت مستقیم و گوش دادن فعال در بحث پیرامون یک موضوع واقعی(برگر و هانا، ۱۹۹۹).
۲-۳-۳- برنامه کاربردی عملی مهارت های مربوط به رابطه صمیمانه(P. A. I. R. S)[51]
در شکل گیری برنامه(P. A. I. R. S) اولین پیشرو ویرجینیا ستیر بود. همچنین دانیل کاسریل[۵۲] تاثیر زیادی بر رشد این برنامه داشت. او که یک روانپزشک روان تحلیلی بود، که یک درمان گروهی را برای سازماندهی مجدد نگرش ها، هیجانات و رفتارهای شخصی طراحی کرد. طبق نظر کاسریل(۱۹۷۳) شخص بر اساس شرطی شدن اولیه تصمیم می‌گیرد و جستجوی لذت و اجتناب از درد را در برخورد با نیازهای زیست شناختی دارد. کاسریل عقیده داشت پیوند[۵۳] (توانایی نزدیک بودن جسمانی و باز بودن هیجانی) به عنوان یک نیاز زیست شناختی اساسی وقتی که تامین نشود، به یک عامل عمده تعیین کننده در کارکرد بد روانشناختی تبدیل می شود و بر رشد صمیمیت بعدی در روابط تاثیر می‌گذارد. از دیدگاه کاسریل ، تاثیر این برنامه با بهره گرفتن از فنون و بیان هیجانی ، این است که نگرش ها و هیجانات سرکوب شده تخلیه شوند و تجارب هیجانی اصلاح گردهد. همچنین این برنامه از کارهای جورج باخ[۵۴](۱۹۶۸)تاثیر پذیرفته است. او مفهوم «خوب جنگیدن برای تغییر[۵۵]» را مطرح کرد که بر گام‌هایی اشاره دارد که در حل تعارض می‌توانند اثرات مخرب یا سازنده داشته باشند. در سال های اخیر دورانا[۵۶] در این زمینه کارهای زیادی انجام داده است(فقیرپور، ۱۳۸۳).
۲-۳-۳-۱- اهداف برنامه
برنامه (PAIRS) دارای اهداف مشخص و روشنی است که در اینجا به آن ها اشاره می شود.
اهداف کلی
-
- شناختن و پرورش دادن خود و همسرتان بگونه ای که شما می توانید تفاوتهیتان را تشخیص داده و بپذیرید و به جای اینکه این تفاوت ها را به عنوان تهدید یا حمله تلقی کنید، ازآنها لذت ببرید.
- یادگیری اینکه چگونه از همسرتان لذت ببرید و رابطه تان را به عنوان یک منشا مداوم برای لذت دو سویه حفظ کنید.
اهداف ارتباطی
-
- تشخیص مشکل ارتباطی تان با همسر وبرقراری ارتباط مناسب جهت حل مسئله
-
- اجتناب از ذهنخوانی که به فهم نادرست همسرتان منجر نشود. قبل از اینکه پیش فرض هایتان را عمل کنید،آن ها را بررسی کنید و از همسرتان انتظار نداشته باشید چیزی را که گفته نشده است، بداند.
-
- یاد گرفتن اینکه چگونه هر یک از زوج ها مطمئن شوند که دیگری به حرف‌هایش گوش می‌دهد. استفاده از فرایند گوش کردن همدلانه و توافق درباره معنی.
-
- برقراری ارتباط همراه با احساسات(مثل خشم) بدون اینکه عشق آسیب ببیند، از طریق یادگیری پذیرفتن و بیان آن احساسات به طور راحت، مستقیم و غیر مخرب.
-
- تشخیص دادن و رویارویی با امور پنهان، همچون تظاهرات غیرمستقیم خشم،یا همسری که از دعوا ترس بیمارگونه یا پرخاشگری توام با خصومت دارد.
-
- یادگیری اینکه چگونه جوترس، خشم یا دردشدید را قبل از حل مشکلات یا تعارضات روشن کنیم.
- مبارزه به طریقی که شما واقعاً مشکلات فعلی همچون مسائل مربوط به جنس، پول، فرزندان، زمان مسئل حقوقی، همسر قبلی و خانه، کارهای منزل، وفاداری و حسادت را حل کنید.
اهداف مربوط به خود:
-
- ردیابی کردن تاریچه هیجانی خانواده تان و کشف اینکه کدام الگوهای خانواده بر میزان صمیمیت فعلی شما تاثیر میگذارند.
-
- آشکارکردن انتظارات پنهان و سبک های ارتباطی دفاعی که از پیام های والدین و الگوهای خانواده تان یاد گرفته اید و ممکن است به رابطه فعلی شما آسیب وارد کند.
-
- مشخص کردن نیازهای خودتان و رویارویی با آن ها، احساس آزادی برای همدلی واقعی با همسرتان به جای اینکه در خفا خودتان را به عنوان یک مراقبت کننده یا اماده کننده در رنج قرار دهید.
-
- آشنایی صادقانه با توانایی ها و پیچیدگی های شخصیت منحصر به فرد خودتان.
- تشخیص دادن نقش های متفاوتی که شما و همسرتان بازی می کنید، نقاب هایی که می زنید، رفتارهایی که در حالات خلقی متفاوت و در شرایط مختلف دارید و یافتن چگونگی عملکرد خوب یا بد آن ها.
اهداف مربوط به لذت بردن شهوانی و جنسی
-
- یادگرفتن تفاوت های بین محبت، آسایش، پیوند، لذت جسمی و مسائل جنسی. بدان معنی که امور جنسی تنها راه نزدیک بودن شما نیست.
-
- ارضا کردن نیازهای زیست شناختی تان برای آنکه ترکیبی از نزدیکی جسمی و ازادی هیجانی را پیوند می نامیم.
- توانایی برقراری ارتباط باز و توام با صمیمیت درباره نیازهای جنسی و لذت جسمی و روبرو شدن با آن ها.
اهداف مربوط به روشن سازی انتظارات
-
- مذاکره کردن به طریقی که شخص بداند، در چه موقعیتی هر کدام از احساسات مورد توجه قرار می گیرند و یا مورد انتظار هستند بجای تلاش برای کنترل یا استفاده از قدرت که شخص بازنده را گوشه گیر می‌سازد.
- مذاکره کردن در رابطه ای که برای هر دوی شما زندگی لذت بخشی را به وجود می‌آورد(گوردون و دورانا، ۱۹۹۹).
۲-۳-۳-۲- چهارچوب عملی
این برنامه به پنج بخش تقسیم می شود که برای زوج ها طراحی می شود تا با هدف آموزش مجدد نگرشها، هیجانات و رفتارها، روابط شان را بازآزمایی کنند. اولین بخش برنامه شامل موارد زیر است: رشد مهارت های گوش دادن همدلانه و یادگیری صحبت کردن از طرف خود شخصف شناسایی رفتارهای توجه آمیز، کشف سبک های ارتباطی نادرست و آشکار کردن انتظارات و باورهای پنهان مربوط به عشق و رابطه. به علاوه شناسایی سبک های مذاکره و رشد دادن مهارت های حل تعارض.
بخش دوم شامل کشف خود است، شرکت کنندگان درباره پیام های اولیه و تصمیماتی که درباره عشق می گیرند، مطالبی یاد می گیرند. نقشه سه نسل خانوادگی (نسل نگار) مورد استفاده قرار می‌گیرد تا قواعد، اسطوره وفاداری های خانواده اصلی و نحوه تاثیر آن بر روابط فعلی مشخص شود. همچنین رهبران آموزش می دهند که چگونه ابعاد متفاوت خود، نقشها و الگوهای شخصیتی بر صمیمیت اثر میگذارند. این بخش ار برنامه با فرایند متمایزسازی خود[۵۷] شروع می شود که در بخش بعدی عمیق تر می‌گردد.
