همچنین یکی از مهم­ترین بخش­های نظام ارتباطی، پارازیت­ها هستند. پارازیت، هر جزئی است که موجب تحریف ارتباط­ها، باورها یا شناخت افراد از یکدیگر شود (وود^[۵۶]، ۱۹۹۸). تفکر غیرمنطقی در بسیاری موارد به نوروز و اختلال ارتباطی می­انجامد و منجر به الگوهای ارتباطی می­ شود که ادامه رابطه را مشکل­ساز می­ کند (الیس، ۱۹۹۳). بک معتقد است که مهم­ترین علت مشکلات زناشویی و روابط انسانی، سوءتفاهم است و به اعتقاد او تفاوت در نحوه­ نگرش افراد باعث بروز اختلافات و پی­آمدهای ناشی از آن می­گردد. با تأکید بر ارتباط صحیح میان زن و شوهر و با اصلاح نتیجه ­گیری آن­ها در قبال یکدیگر، با کاستن از شدت خصومت­ها ‌می‌توان روابط منطقی­تری میان خانواده ­ها ایجاد کرد (بک^[۵۷]، ۱۳۸۰).

اهداف پژوهش

اگرچه اختلالات و مشکلات مربوط به کارکرد جنسی، یکی از معضلات عمده افراد سوء مصرف کننده مواد مخدر افیونی و صنعتی ‌می‌باشد، ولی در ایران و سایر جوامع دنیا، مطالعات بسیار اندکی در رابطه ‌به این مسئله در معتادان انجام شده است. هانبری^[۵۸]، کوهن^[۵۹] و استیمل^[۶۰](۲۰۰۰) یک علت عمده این مسئله را احساس شرم بیماران از بیان مسائل جنسی خود به درمانگران اعتیاد و عدم گزارش آن می­دانند. همچنین درمان­گران اعتیاد نیز آن را یک مسئله خصوصی دانسته و کمتر مایلند در این رابطه با بیمار خود مصاحبه کنند (رایزن^[۶۱]، ۱۹۹۵).

پژوهشگر در این تحقیق به دنبال بررسی میزان رضایت جنسی معتادین اقدام­کننده به ترک و یا به عبارتی میزان رضایت این افراد از فعایت جنسی و تعریفی که از کارآمدی جنسی خود دارند، ‌می‌باشد. همچنین بررسی رابطه بین رضایت جنسی و میزان باورهای ارتباطی ناکارآمداین افراد و میزان سازگاری زناشویی در آن­ها و همسرانشان از اهداف عمده این تحقیق است. با توجه به اینکه مشکلات کارکرد جنسی ایجاد شده در اثر سوء مصرف موادمخدر معمولاً با قطع موادمخدر و گذشت زمان به راحتی به حالت طبیعی باز نمی­گردد، در این پژوهش به دنبال بررسی این مسئله هستیم که گذشت زمان پس از ترک چه تأثیری بر بهبود عملکرد جنسی و اصلاح باورهای ارتباطی ناکارآمد آنان و متعاقباً سازگاری زناشویی فرد و همسرش خواهد داشت.

اهداف جزئی پژوهش:

1. 1. بررسی تأثیر پیش ­بینی­کنندگی رضایت جنسی بر سازگاری زناشویی در افراد دارای سوء مصرف مواد

1. 1. بررسی تأثیر پیش ­بینی­کنندگی رضایت جنسی فرد بر سازگاری زناشویی همسر در افراد دارای سوء مصرف مواد

1. 1. بررسی تأثیر پیش ­بینی­کنندگی باور ارتباطی بر سازگاری زناشویی فرد در افراد دارای سوء مصرف مواد

1. 1. بررسی تأثیر پیش ­بینی­کنندگی باور ارتباطی فرد بر سازگاری زناشویی همسر در افراد دارای سوء مصرف مواد

1. 1. بررسی تفاوت رضایت جنسی در دو گروه افراد سوء مصرف ­کننده مواد (متقاضی ترک) و افراد دارای درمان نگهدارنده

1. 1. بررسی تفاوت سازگاری زناشویی فرد در دوگروه افراد سوء مصرف ­کننده مواد (متقاضی ترک) و افراد دارای درمان نگهدارنده

1. 1. بررسی تفاوت سازگاری زناشویی همسر فرد در دوگروه افراد سوء مصرف ­کننده مواد (متقاضی ترک) و افراد دارای درمان نگهدارنده

1. 1. بررسی تفاوت باورهای ارتباطی ناکارآمد فرد در دوگروه افراد سوء مصرف ­کننده مواد (متقاضی ترک) و افراد دارای درمان نگهدارنده

1. 1. بررسی تفاوت باورهای ارتباطی ناکارآمد همسر فرد در دوگروه افراد سوء مصرف ­کننده مواد (متقاضی ترک) و افراد دارای درمان نگهدارنده

1. 1. بررسی تأثیر مدت­زمان مصرف مواد بر رضایت جنسی، باورهای ارتباطی ناکارآمد و سازگاری زناشویی فرد در افراد دارای سوء مصرف مواد

1. 1. بررسی تأثیر مدت­زمان درمان اعتیاد فرد بر باورهای ارتباطی ناکارآمد و سازگاری زناشویی فرد در افراد دارای سوء مصرف مواد

1. بررسی تأثیر مدت­زمان درمان اعتیاد فرد بر باورهای ارتباطی ناکارآمد و سازگاری زناشویی همسر فرد در افراد دارای سوء مصرف مواد

سؤالات پژوهش

۱-

• 1. 1. آیا مدت­زمان مصرف مواد می ­تواند رضایت جنسی فرد را پیش ­بینی ­کند؟
  1. 1. آیا مدت­زمان مصرف مواد می ­تواند باورهای ارتباطی ناکارآمد فرد را پیش ­بینی ­کند؟
  1. آیا مدت­زمان مصرف مواد می ­تواند سازگاری زناشویی فرد را پیش ­بینی ­کند؟

۲-

• 1. 1. آیا مدت­زمان درمان اعتیاد می ­تواند رضایت جنسی فرد را پیش ­بینی ­کند؟
  1. 1. آیا مدت­زمان درمان اعتیاد می ­تواند باورهای ارتباطی ناکارآمد فرد را پیش ­بینی ­کند؟
  1. 1. آیا مدت­زمان درمان اعتیاد می ­تواند سازگاری زناشویی فرد را پیش ­بینی ­کند؟
  1. 1. آیا مدت­زمان درمان اعتیاد فرد می ­تواند باورهای ارتباطی ناکارآمد همسر فرد را پیش ­بینی ­کند؟
  1. آیا مدت­زمان درمان اعتیاد فرد می ­تواند سازگاری زناشویی همسر فرد را پیش ­بینی ­کند؟

تعاریف مفهومی و عملیاتی متغیرهای مورد مطالعه

تاکنون تعریف­های مختلف و زیادی از اعتیاد و معتاد ارائه شده است ولی سازمان بهداشت جهانی (WHO) اعتیاد را چنین تعریف ‌کرده‌است: «معتاد فردی است که در اثر استعمال مکرر و مداوم، متکی به مواد مخدر، دارو و یا سایر مواد است و دارای سه مشخصه ذیل است:

1. 1. در اثر مصرف مکرر مواد یا دارو، عادت روانی ایجاد شده و این عادت فرد را به علت نیاز و تمایل روانی به سوی مواد مخدر یا دارو به حد وسواس تشویق و یا ترغیب نماید.

1. 1. 1. برای نگهداری اثری که منظور و مطلوب معتاد است مقدار مواد مصرفی افزایش یابد.

   

1. اعتیاد به مواد مخدر و یا دارو برای فرد و یا جامعه زیان آور باشد» (آزادفلاح، ۱۳۷۹).

رضایت جنسی به عنوان قضاوت و تحلیل هر فرد از رفتار جنسی خویش که آن را لذت­بخش تصور می­ نماید، تعریف می­ شود (‌جهان‌ فر، ۲۰۰۱).

کاترین اینگرام فوگل^[۶۲] مسائل جنسی را به عنوان یک جنبه مهم و طبیعی از زندگی شخصی افراد توصیف می­ کند و آن را فراتر از یک رفتار جنسی صرف می­داند (به نقل از ویلسون و مک­آندریو^[۶۳]، ۲۰۰۰).

در این پژوهش رضایت جنسی نمره­ای است که فرد در مقیاس رضایت جنسی لارسون ‌می‌گیرد.

لیوایز و اسپنیر^[۶۴]سازگاری زناشویی را ترکیبی از سازگاری و شادمانی زناشویی می­دانند.

مشبکی و خلیلی شجاعی(۱۳۸۹) پژوهشی با هدف بررسی رابطه فرهنگ سازمانی و مسئولیت اجتماعی سازمان­ها انجام دادند. جامعه آماری شامل کارکنان وزارت نیرو و سازمان های تابعه آن می‌باشد و نمونه ۲۳۹ نفر در نظر گرفته شد. از یافته های این پژوهش می توان ‌به این نتیجه رسید که بین مؤلفه های فرهنگ سازمانی و مسئولیت پذیری سازمان همبستگی مثبت و بالایی وجود دارد و اینکه مدل ذهنی کارکنان اصلی ترین مؤلفه مؤثر بر مسئولیت پذیری اجتماعی سازمان می‌باشد.

بهرامی (۱۳۹۰) پژوهشی تحت عنوان تعیین و مقایسه سطح هوش اخلاقی و مسئولیت پذیری و درستکاری و بخشش. در بین اعضای هیات علمی و کارکنان دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد انجام داد . پژوهش وی نشان داد که سه مؤلفه درستکاری، بخشش، مسئولیت پذیری رابطه ی معنادار با سطح هوش اخلاقی وجود دارد. هچنین متغیر سن رابطه ای معنادار با سطح هوش اخلاقی داشت .

جمع بندی

در این فصل به بیان متغیرهای فرهنگ سازمانی، جو سازمانی، مسئولیت پذیری پرداخته‌ایم؛ و سپس به بیان نظریه های مختلفی درباره هر یک از بین متغیرهای پرداختیم تا بتوانیم ابراز مناسبی را برای سنجش فرضیات انتخاب کنیم؛ و این امکان را برای خوانندگان فراهم آوریم تا آن ها را مورد مطالعه و مقایسه قرار دهند.در نهایت ‌به این نتیجه رسیدیم که مسئولیت پذیری در کارکنان موجب شناخت فرد از توانمندی های خود، حیطه وظایف مربوطه می شود. افراد مسئول در کارهای خویش دچار سر درگمی نمی شود و به راحتی می‌تواند مشکلات خود را حل کند و برای پیشرفت و کسب موفقیت تلاش کند، ‌بنابرین‏ لازم است تا باروش های

1. 1. _-Robbins ↑

1. 1. _{– Brandan} ↑

1. 1. _{– Froyd} ↑

1. 1. _-Adler ↑

1. 1. _-Rajerz ↑

1. 1. _{۱- perz} ↑

1. 1. _{– Lashen & Zeng Shen} ↑

1. 1. _-Robbins ↑

1. 1. _{-Frries & et al} ↑

1. 1. _{-Quinn & Mc.Grath} ↑

1. 1. _{– Charls Henry} ↑

1. 1. _-Schien ↑

1. 1. _-Sharedness ↑

1. 1. _-Intensity ↑

1. 1. _-Orientation ↑

1. 1. _{-Moorhed & Griffin} ↑

1. 1. _-Feezy ↑

1. 1. _-Hafsted ↑

1. 1. _-Selznick ↑

1. 1. _{-Peters & Waterman} ↑

1. 1. _Gilen ↑

1. 1. _{Moral & Klvin} ↑

1. 1. _{Organizational Climate Description Questionnaire .} ↑

1. 1. _{Gorg Stern} ↑

1. 1. _Steinhof ↑

1. 1. _Litwin ↑

1. 1. _Stringer ↑

1. 1. _{Structural Approach} ↑

1. 1. _{Perceptual Approach .} ↑

1. 1. _{Interactional Approach .} ↑

1. 1. _{Cultural Approach .} ↑

1. 1. _{Saul Gellerman .} ↑

1. 1. _{Mathew Miles} ↑

1. 1. _{Halpin and Craft} ↑

1. 1. _Tajiuri ↑

1. 1. _{The Ecology} ↑

1. 1. _{The milieu} ↑

1. 1. _{The social System .} ↑

1. 1. _{The Culture .} ↑

1. 1. _{Hodgetts .} ↑

1. 1. _Baret ↑

1. 1. _{.Delis Steven} ↑

1. 1. _{.Dropping Your tools} ↑

1. 1. _{.Richard L Wagoner} ↑

1. 1. _{.Scott Metcalfe} ↑

1. 1. _.Israelolare ↑

1. 1. _Agastas ↑

1. 1. _{Farankkal man} ↑

1. 1. _Gummerun ↑

1. 1. _keller ↑

1. 1. _{Lee O} ↑

1. 1. _{Kim Y} ↑

‌بنابرین‏، افرادى که در حقیقت نظامى نبوده، یا دلایلى بر نظامى بودن آنان وجود نداشته باشد، مورد حمایت قرار مى‌گیرند و جنگ‌جویان حق تعرض به آنان را ندارند؛ زیرا پیامبر گرامى صلى‌الله‌علیه‌و‌آلهفرمودند:

پیران، زنان، اطفال، عابران و رهبانان را که در غارها و بیغوله‌ها زندگى مى‌کنند، به قتل نرسانید^[۱۳]

شبیه این حدیث، از امام صادق علیه‌السلام نیز نقل شده است. این دستور صریح اسلام است، البته افراط و تفریط‌هاى مسلمانان را که گاه در برخى جنگ‌ها گزارش شده است نباید به حساب اسلام گذاشت.

از دید فقیهان مسلمان نیز، اصل حمایت از افراد غیرنظامى به اجماع و اتفاق مورد تأکید قرار گرفته است. صاحب جواهرالکلام مى‌نویسد:

… کسى از فقها را سراغ ندارم که با این مسئله مخالف باشد، و علّامه حلّى در کتاب‌هاى تذکره و منتهى بر آن ادعاى اجماع کرده… و حدیثى از امام صادق علیه‌السلام در این خصوص نقل مى‌کند.^[۱۴]

نتیجه آنکه، از دیدگاه اسلام، دشمنان به عنوان انسان‌هایى که قابلیت هدایت و سوق به سوى حق و حقیقت را دارند به حساب مى‌آیند. از سوى دیگر، در زمان جنگ، دشمنان از دو گروه متمایز تشکیل مى‌شوند. دسته‌اى نظامیان و کسانى که مستقیما و به گونه فعالى در جنگ مشارکت دارند و دسته دیگر که به هیچ وجه دخالتى در جنگ ندارند که معمولاً زنان، کودکان و مردان سالخورده را تشکیل مى‌دهند. اسلام براى افرادى از دسته نخست که تسلیم شده یا زخمى گردیده و یا اسیر گشته‌اند، حقوق خاصى را شناخته است. از این‌رو، اسلام مردانه جنگیدن را ترغیب و خیانت و شکنجه دادن و آزار روانى و بدنى نسبت به دشمن (بخصوص پس از خاتمه جنگ) را منع مى‌کند.

چگونگى حفاظت از افراد غیرنظامى به معناى کنترل فعالیت‌هاى نظامى علیه دشمن به منظور آسیب نرسیدن به افراد غیرنظامى، امرى بسیار حساس و اصولاً نیازمند یک سلسله تدابیر فنى و وسایل دفاعى و امنیتى است که در شرایط گوناگون به صورت‌هاى متفاوت مورد لزوم قرار مى‌گیرد.براى مثال، وسایلى مانند: ماسک‌هاى ضد گاز، پناهگاه‌هاى قابل اطمینان، حفاظت‌هاى ویژه در برابر بمباران‌هاى اتمى و تشعشعات ناشى از آن، آذوقه و مواد غذایى، عوامل تسکین روانى، انواع وسایل حمل و نقل و امکانات بهداشتى و درمانى و در نهایت، جمعیت‌هاى حقوقى براى تأمین حفاظت از افراد غیرنظامى توسط هر دولتى نسبت به اتباع خود اجتناب‌ناپذیر است.

ظرافت و دشوارى این نوع اقدامات حفاظتى هنگامى آشکارتر مى‌گردد که ‌به این نکته نیز توجه داشته باشیم که معمولاً پیش‌بینى شیوه‌هاى حملات دشمن امکان‌پذیر نیست و براى انتخاب راه‌هاى دفاعى هم فرصت زیادى وجود ندارد و از سوى دیگر، انتخاب نوع سلاح و کنترل مقابله به مثل‌ها نیز به نوبه خود از مشکلات نامرئى در اقدامات مؤثر براى حفاظت افراد غیرنظامى به شمار مى‌آید.

به نظر چنین مى‌رسد که در عملیات رزمى جهادى آن‌قدر که اندیشه و تعقّل به کار مى‌آید ساز و برگ جنگى و سلاح‌ها کارایى ندارند و کاربرد وسایل جنگى نیز باید با دقت کامل کنترل شود که اقدامى جهت مخالف اهداف جهاد انجام نگیرد. منظور از اندیشه و تعقّل تنها تدبیر و مدیریت جنگ نیست، بلکه آن عقلانیت بشردوستانه است که خشونت را با ظریف‌ترین و عاطفى‌ترین مسائل انسان دوستانه همراه و همسو مى‌گرداند و به خشونت جهت انسانى مى‌دهد.

این نوع مشکلات اصولى که امروزه ‌در مورد جهاد پیش مى‌آید، ناشى از آن است که وسایل جنگى و سلاح‌هاى موجود در جهان، مبتنى بر اصول انسان دوستانه طراحى و تولید نشده‌اند. انگیزه ها و هدف‌ها در تولید انبوه سلاح‌هاى کشنده و مخرّب هولناک و زرادخانه‌هاى کشورهاى صاحب تکنولوژى اتمى انباشته شده آن‌گونه که از سابقه تاریخى آن در جنگ‌هاى جهانى معلوم مى‌گردد صرفا براى کشتار به هر نوع و تخریب به هر گونه است.^[۱۵]

اصولاً دیدگاه اسلام، کاهش آثار شوم جنگ‌ها و برداشتن گام مؤثر در حذف جنگ است. علاوه بر این، یکى از اصول مهم ‌محدود کننده جنگ، این اصل است که کسى که در جنگ مشارکت ندارد و یا حتى در جنگ حضور دارد، ولى کار مطبوعاتى و خبرنگارى انجام مى‌دهد، و به طور کلى، تمام کسانى که در تقویت نظامى دشمن هیچ کمکى نمى‌کنند، از آسیب و تعرض مصون مى‌باشند و حتى در مبارزه با دشمن، باید به گونه‌اى عمل کرد که افراد حاشیه‌اى و غیر مربوط به جنگ، از حمایت‌هاى ویژه برخوردار شوند.

در متون اسلامى به مصونیت افراد غیرنظامى تصریح شده است. حضرت امیرالمؤمنین علیه‌السلام خطاب به معقل بن قیس که به عنوان فرمانده، مأموریت جنگى به عهده داشت، فرمود:

«اِتَّقِ اللّهَ… و لا تقاتِلنَّ اِلاّ مَن قاتَلَکَ»؛^[۱۶] از خدا بترس؛ جز با کسى که با تو پیکار کند، پیکار نکن.

منظور از غیرنظامى‌ها، افرادى مانند زنان، کودکان، پیران و… هستند که توضیح بیشتر ‌در مورد هر یک از آنان در ادامه خواهد آمد. از این‌رو، فقیهان اسلامى، اعم از شیعه و سنّى یک «قاعده فقهى» تأسیس کرده‌اند که بر اساس این قاعده فقهى، افراد غیرنظامى کشته نمى‌شوند:«لا یُقتَل غیرُ القاتلِ»؛^[۱۷] غیر قاتل، کشته نمى‌شود.

فقیهان اهل‌سنّت در این باب گفته‌اند: «لا یُقتَل غیرُ المُقاتِل»؛^[۱۸] غیر جنگجوها، نباید کشته شوند.

همان گونه که پیش‌تر بیان شد، از نظر فقیهان اسلامى، اصل حمایت از افراد غیرنظامى، یک امر قطعى و خدشه‌ناپذیر است، به گونه‌اى که صاحب جواهر در این‌باره، ادعاى اجماع و اتفاق مى‌کند و مى‌گوید: کسى از فقیهان شیعه سراغ ندارم که با این مسئله مخالف باشد.^[۱۹]

۱-۱۱-۳- حمایت از مجروحان و بیماران جنگی در سبز فایل

عصر رنسانس از مهمترین دوره ای است که به عصر روشنگری در زمینه حقوق بشر دوستانه و احترام به افراد در مخاصمات مسلحانه معروف می‌باشد . از مهمترین اندیشمندانی که در این زمینه فعالیت‌هایی را انجام داده ، می توان از جان لاک و ژان ژاک روسو و هانری دونان نام برد .

جان لاک فیلسوف انگلیسی با ارائه نظرات حقوق طبیعی ‌به این امر اعتقاد داشت که انسان به جهت خلقت و خوی انسانی خود قدرت حاکمیت بر خود را داشته و لذا از این طریق دارای یک حقوق فطری بوده و محدوده این حقوق تا جائی است که موجب تضییع حقوق دیگران نشود .

ژان ژاک روسو نیز با کتاب قرارداد اجتماعی خود تحولی بنیادین در زمینه حقوق بشر دوستانه ایجاد نمود او می‌گوید «‌ایجاد جنگ در نتیجه روابط انسان‌ها نبوده بلکه تضاد منافع یک دولت با دولت دیگر آن را به وجود می آورد و در این جنگها تمام سربازان به طور اتفاقی با هم دشمن شده اند . هنگامی که جنگ تمام شود آن ها هیچ دشمنی با هم ندارند . آن ها سربازانی بوده اند که برای دفاع از خود جنگیده اند اما در اصل هر دوی آن ها هموطن بوده اند و یکدیگر را دوست می داشته اند».^[۲۰]

گفتار نهم : سرقت فاقد شرایط اجرای حد و موجب اخلال در نظم

ماده ۲۰۳ « ق . م . ا » مصوب سال ۱۳۷۰ مقرر می‌دارد^[۱۴۱] :

« سرقتی که فاقد شرایط اجرای حد باشد و موجب اخلال در نظم یا خوف شده یا بیم تجرّی مرتکب یا دیگران باشد، اگر که شاکی نداشته یا گذشت نموده باشد ، موجب حبس تعزیری از یک تا پنج سال خواهد بود.» بدین ترتیب برای اعمال این ماده باید ، اولأ ، سرقت فاقد یک یا چند شرط از شرایط لازم برای اجرای حد باشد، و ثانیأ، امکان اخلال در نظم یا ایجاد خوف و یا تجرّی مرتکب یا دیگران برای قاضی محرز می‌گردد. در صورت فقدان هر یک از این دو شرط صدور حکم بر اساس مادّه موضوع بحث مورد نخواهد داشت.

گفتار دهم : سرقت در فضای مجازی (سرقت رایانه ای )

شبکه ی بین‌المللی یا اینترنت نام مجموعه ای از منابع اطلاعات جهانی است که در سطح دنیا گسترده است ، گستردگی این مجموعه به حدی است که می توان گفت هیچ انسانی نمی تواند یه تنهایی تمامی اینترنت یا حتی بخشی از آن را بشناسد در واقع به اینترنت باید به عنوان منبع عظیمی از اطلاعات قابل استفاده نگاه شود ، اینترنت به میلیون‌ها نفر در اقصی نقاط دنیا امکان می‌دهد با یکدیگر ارتباط برقرار کنند و در دانش و تجربیات خویش با دیگران شریک شوند.

با توجه به قابلیت های بسیار بالای این شبکه ی بین‌المللی که مجموعه جهان را به یک شهر کوچک تبدیل نموده است و از لحاظ دسترسی به نقاط و اطلاعات جای جای این دنیا با فشار دادن یک کلید امکان پذیر شده امکان ارتکاب جرائم متعدد و مختلف چه از لحاظ جرائم سنتی و چه خلق جرائم بسیار جدید و بی سابقه را برای مجرمان به وجود آورده است.^[۱۴۲]

ظهور لپ تاپ و افزایش آن در خانه ها، کامپیوتر را در دسترس ‌گروه‌های زیادی از مردم قرار داده است. این امر زمینه را برای فعالیت هکرها نیز گسترش داده است هکرها با کامپیوترها و شبکه های پیچیده تری سروکار دارند و خود این امر چالش قضیه را برای آن ها بیشتر می‌کند و انگیزه آن ها را بالاتر می‌برد .اینترنت مدرن به هکرها اجازه داده است که مرزهای جدید را بکاوند^[۱۴۳].

فصل دوم/ واکنش کیفری ناظر به سرقت مستوجب حد

مبحث اول : تعریف و شرایط اختصاصی سرقت مستوجب حد:

گفتار اول:تعریف سرقت مستوجب حد

« عمل ارادی و عمدی شخصی غیر از پدر صاحب مال در غیر سال قحطی در ربودن مخفیانه معادل حداقل ۵/۴ نخود طلای مسکوک از مال متعلق به دیگری با هتک حرز.»^[۱۴۴]

در شریعت اسلام بویژه از نظر فقهای اهل سنت دو نوع سرقت پیش‌بینی شده است :

۱- سرقت مستوجب حد ۲- سرقت تعزیری

انواع سرقت از نظر اهل سنت : ۱- سرقت مستوجب حد ۲- سرقت مستوجب تعزیر

1. سرقت مستوجب حد :

همان طوری که از اسم آن پیدا‌ است مجازات این نوع سرقت حد است که خود نیز بر دو نوع : ۱- سرقت صغری ( یا سرقت ساده مستوجب حد ) و ۲- سرقت کبری ( یا سرقت مشدّد مستوجب حد ) تقسیم می شود.

اول_ سرقت صغری ( سرقت ساده مستوجب حد ) :

سرقت صغری ( یا سرقت ساده مستوجب حد ) عبارت از سرقتی که در آن ربایش مال منقول متعلق به دیگری به طور مخفیانه یا از راه ‌پنهان‌کاری صورت می‌گیرد. در این نوع سرقت مال باید هم بدون علم و هم بدون رضای صاحب آن ربوده شود. وجود هر دو شرط عدم علم و عدم رضا از سوی مالباخته توامأ ضروری است. حکم قرآن کریم در آیه مبارکه ۳۸ از سوره مائده ناظر بر همین نوع سرقت است ، این نوع سرقت در میان فقهای شیعه به سرقت مستوجب حدّ مشهور است.

دوم_ سرقت کبری ( سرقت مشدّد مستوجب حّد ) :

این نوع سرقت که از آن به عنوان « حرابه » اسم برده شده و در اصطلاح به آن «قطع الطریق » گفته می شود عبارت از سرقتی است که سارق مال متعلق به دیگری را با اعمال قهر ، زور و غلبه به طور علنی و با به کارگیری سلاح اخذ می‌کند. در حرا به بر خلاف سرقت صغری که نوعأ بدون علم مجنی علیه و توامأ با ‌پنهان‌کاری ارتکاب می یافت ، صاحب مال از ربوده شدن مال خود آگاه است لیکن به دلیل غلبه و برتری سارق امکان دفاع از خود و ممانعت از عمل سارق را ندارد. علاوه بر این اختلاف سرقت صغری یا کبری یا حرابه تفاوت‌های دیگری نیز دارد. از جمله این که اولأ در سرقت صغری لازم است که مال در حرز قرار داده شده باشد ، در صورتی که در حرابه محرز بودن مال شرط نیست. ثانیأ در سرقت صغری جهت اجرای حد لازم است که قیمت مال مسروقه به نصاب معیّنی برسد ، در حالی که در حرابه ارزش مال مسروقه تأثیری در اجرای حد ندارد. در فقه اهل سنت صرف برخورداری سارق از قوه قهریه و غلبه بر مالباخته جهت تحقق محاربه کافی است و در تعریف محاربه مسئله تجرید سلاح و توسل به سلاح را لازم نمی دانند بلکه غلبه جسمانی به هر نحو که باشد کافی است. ضمنأ حرابه در بین علمای اهل سنت نوعی از سرقت است در حالی که علمای شیعه نظر عکس دارند و سرقت مسلحانه و قطع الطریق را در شرایطی در حکم محاربه می دانند.

۲- سرقت مستوجب تعزیر که حد معینی ندارد ، از نظر علمای اهل سنت به دو دسته تقسیم می شود:

1. سرقت تعزیری به دلیل فقدان شرایط اجرای حد. ۲- سرقت بالذات تعزیری :

نوع دوم از سرقت های مستوجب تعزیر سرقت هایی هستند که به طور آشکار و از طریق غافلگیری یا عدم توجه صاحب مال واقع می‌شوند ، بدین ترتیب که سارق مال مسروقه را به طور آشکار با قهر و غلبه و یا با وسایل مشدد از ید مالک در می آورد و در حیازت خود قرار می‌دهد که به آن سرقت تعزیری مشدّد می‌گویند وجه اشتراک و افتراق این نوع سرقت با محاربه یا ( قطع الطریق ) در فقه اهل سنت وجه اشتراک این است که اصولأ هر دو آن ها آشکارا و بدون پنهان کاری انجام می‌شوند لیکن این فرق را دارد که در محاربه یا قطع الطریق رباینده با قهر و غلبه موفق به اخذ مال می شود، در حالی که در سرقت های بالذّات تعزیری ربایش مال ممکن است بدون استفاده از قهر و غلبه صورت گیرد .

انواع سرقت در فقه شیعه

۱- سرقت مستوجب حد ۲- سرقت مستوجب تعزیر

از نظر علمای شیعه سرقت فقط یک نوع است و آن هم سرقت مستوجب حد است که از آن در قرآن کریم نام برده شده است و « واژه سرقت » تنها شامل همین مفهوم شرعی است. ‌بنابرین‏ از سرقت مستوجب حد ربودن پنهانی مال متعلق به غیر نام برده شده است. سرقت مستوجب حد دقیقأ چیزی است که در فقه اهل سنت «سرقت صغری » نامگذاری شده است. و « سرقت کبری » یا حرابه در فقه شیعه سرقت محسوب نمی شود. بلکه عنوان محاربه را دارد. به بیان روشن تر ، علمای اهل سنت محاربه را زیر مجموعه سرقت می دانند.

گفتار دوم : شرایط اختصاصی سرقت مستوجب حد

ماده ۱۹۸ ق . م . ا . سرقت در صورتی موجب حد می شود که دارای کلیه شرایط و خصوصیات زیر باشد.

1. 1. محتوا و اهمیت گزارش‌های حسابرسی داخلی برای سازمان.

   

1. میزان درگیری واحد حسابرسی داخلی در فعالیت‌های عملیاتی و تصمیم‌گیری.

۳-۴-۲-۲ صلاحیت حسابرس داخلی

دومین متغیر مستقل تحقیق صلاحیت و شایستگی حسابرس داخلی می‌باشد حسابرسان داخلی باید دانش، تجربه و مهارت‌ها و سایر شایستگی‌های لازم را برای انجام مسئولیت‌های فردی خویش داشته باشند. حسابرسان داخلی تشویق می‌شوند تا صلاحیت و شایستگی خود را بامعلومات و گواهی‌های حرفه‌ای نشان دهند مثل گواهی‌نامه حسابرسان داخلی رسمی^[۷۷] یا گواهی‌نامه دیگری که توسط انجمن حسابرسان داخلی(IIA)^[78] یا سایر سازمان‌های حرفه‌ای ذیصلاح صادر می‌گردد. با توجه به مطالب گفته‌شده برای استخراج نگرش حسابرسان مستقل ‌در مورد صلاحیت حسابرسان داخلی سوالات زیردرپرسشنامه گنجانده شده است:

1. 1. میزان تجربه­ کارکنان واحد حسابرسی داخلی

1. 1. میزان تحصیلات و مدارک تحصیلی کارکنان واحد حسابرسی داخلی

1. 1. تأکید بر داشتن یا کسب مدارک حرفه­ای (مانند حسابدار رسمی) در استخدام حسابرسان داخلی جدید.

1. 1. آگاهی کارکنان واحد حسابرسی داخلی از فعالیت­ها، سیاست­ها و قوانین حاکم بر شرکت.

1. دارا بودن انواع مهارت‌های کافی (برای مثال حسابرسی، حسابداری، اقتصاد، مدیریت و…) توسط حسابرسان داخلی.

۳-۴-۲-۳ عملکرد کاری حسابرس داخلی

میرت (۲۰۱۱) یک نظرخواهی بر پایه پرسشنامه درموردحسابرسی داخلی از نظرات حسابرسی مستقل انجام داده وی پنج متغیر که ازجمله این پنج متغیر عملکرد کاری حسابرس داخلی بود را مورد بررسی قراردادهاست، سوالات این متغیر با درخواست از محقق مقاله (میرت) دریافت شده است ومی خواهیم سوالات پژوهش فوق را در تحقیق پیش رو در ایران مورد اندازه‌گیری قرار دهیم سوالات گنجانده‌شده در پرسشنامه مربوط ‌به این متغیر که در مقیاس طیف پنج قسمتی لیکرت پاسخ خواهی شده است به شرح ‌زیر می باشد:

1. 1. میزان رضایت بخشی از دامنه کار حسابرسان داخلی.

1. 1. حسابرسی داخلی تا چه حد حسابرسی مالی مورد نظر حسابرس مستقل را پوشش می‌دهد.

1. 1. حسابرسی داخلی برنامه حسابرسی را به صورت رضایت‌بخش آماده و به طور مؤثر از آن استفاده می‌کند.

1. 1. کیفیت و کمیت مستندات کار حسابرس داخلی رضایت‌بخش می‌باشد.

1. 1. روش‌های مورد استفاده توسط حسابرسی داخلی برای مستند و گزارش کردن کار حسابرسی داخلی رضایت‌بخش می‌باشد.

1. شکل، محتوا و شفافیت گزارش حسابرس داخلی رضایت‌بخش می‌باشد.

۳-۴-۲-۴ اثربخشی حسابرسی داخلی

در کتاب‌های سازمان و مدیریت غالباً گفته می شود اثربخشی هنگامی تحقق می‌یابد که سازمان به نتایج مطلوب خود نائل آید (علاقه بند، ۱۳۸۸). در واقع در این تحقیق منظور از نتایج مطلوب همان اهداف تعریف‌شده برای حسابرسی داخلی می‌باشد طبق استانداردهای بین‌المللی حسابرسی داخلی اهداف واحد حسابرسی داخلی باید در منشور واحد حسابرسی داخلی گنجانده‌شده و به تصویب مدیریت ارشد و هیئت‌مدیره برسد. با مطالعه این استاندارد و مقالات وسایرمتون برای سنجش نگرش حسابرسان مستقل در ارتباط با اثربخشی حسابرسی داخلی سوالات زیر در پرسشنامه آورده شده و در مقیاس طیف پنج قسمتی لیکرت جواب آن‌ ها مورد پرسش قرارگرفته است این سوالات به شرح ‌زیر می باشد.

1. 1. واحد حسابرسی داخلی دارای اهداف تبیین شده می‌باشد.

1. 1. اهداف حسابرسی داخلی با تغیر در اهداف سازمانی و محیط کنترلی به طور مرتب مورد ارزیابی و اصلاح قرارمی گیرد.

1. 1. دستیابی به اهداف حسابرسی داخلی سازمان رادرنیل به هدف‌های خود یاری می‌کند.

1. 1. مدیریت مشتری یافته ها و توصیه های مطلوب حسابرس داخلی را در نظر می‌گیرد.

1. 1. مدیریت ارشد مشتری پشتیبانی رضایت بخشی از واحد حسابرسی داخلی به عمل می‌آورد.

1. سرعت اجرای توصیه های حسابرسی داخلی رضایت‌بخش است.

۳-۴-۲-۵ سطح ریسک ذاتی صاحب کار

هر فعالیت و موضوع آن فی النفسه دارای نوعی ریسک است. موضوع فعالیت شرکت‌ها و ماهیت آن به دنبال خود نوعی ریسک دارد. مثلاً فعالیت یک معدن سنگ نمک را با فعالیت یک معدن سنگ طلا را باهم مقایسه کنید، طبیعی است که ماهیت فعالیت یک معدن سنگ طلا دارای ریسک بیشتری است، ماهیت حساب‌های یک شرکت نیز چنین وضعیتی دارند. طبیعی است که ریسک اقلامی مانند وجوه نقد و حساب بانک بسیار بالاتر از مواردی مانند زمین، ساختمان و ماشین‌آلات است. ‌بنابرین‏ ریسک ذاتی را چنین تعریف می‌کنیم: احتمال خطر تحریف در مانده یک حساب، گروه معاملات مربوط به آن حساب یا گروه حساب‌هایی که در غیاب کنترل‌های داخلی ممکن است رخ دهد. ریسک ذاتی به ترتیب در وجوه نقد، حساب‌های برآوردی مانند استهلاک و ذخایر بیشتر از سایر حساب‌ها است (حقی، ۱۳۸۷).

عامل دیگری که در تصمیمات مربوط به اتکای حسابرس مستقل برحسابرسی داخلی، اثرگذار است، میزان ریسک ذاتی می‌باشد که شرکت صاحب کار شامل آن می‌شود (کری^[۷۹] و دیگران ۲۰۰۶). برای صاحب کاران با ریسک بالا، استفاده حسابرسان مستقل از کار حسابرسان داخلی، ممکن است ریسک ذاتی را کاهش دهد، زیرا حسابرسان داخلی نسبت به حسابرسان مستقل آگاهی بیشتری از عملیات صاحب کارشان دارا هستند (کری و دیگران ۲۰۰۶). همچنین حسابرسان داخلی، اختیارات بیشتری را نسبت به حسابرسان مستقل برای دست‌یابی به اطلاعات سازمانی دارند (اسپراک^[۸۰] من ۱۹۹۶).

با توجه به مطالب گفته‌شده پنجمین و آخرین متغیر مستقلی که در تحقیق به دنبال آن هستیم سطح ریسک ذاتی صاحب کار می‌باشد برای استخراج نگرش حسابرسان مستقل ‌در مورد این متغیر سوالات (گویه ها) زیردرپرسشنامه گنجانده شده است:

1. 1. جایگاه حسابرس داخلی جهت شناسایی انواع ریسک‌های صاحب کار ازجمله ریسک کسب‌وکار، ریسک معاملات و… بهترازحسابرس مستقل است.

1. 1. نوع صنعت شرکت صاحب کار در استفاده از خدمات حسابرسان داخلی مؤثر است.

1. وضعیت مالی صاحب کار (مانند توان پرداخت بدهی) دراستفاده از خدمات حسابرسان داخلی موثراست.

۳-۵ روش‌های تجزیه و تحلیل داده ها

۳-۵-۱ مقیاس اندازه‌گیری

یکی از مهم‌ترین کارهایی که یک پژوهشگر قبل از شروع به طراحی روش پژوهش و یا طرح مطالعه لازم است آن را به دقت مد نظر قرار دهد، توجه به و شناسایی مقیاس‌های اندازه‌گیری متغیرهای مطالعه است، انتخاب سطح مناسب برای اندازه‌گیری متغیر مورد مطالعه باعث می‌شود که داده ها مورد گردآوری گویای واقعیت مورد مطالعه باشند یک متغیر را می‌توان در سطوح مختلف به شرح زیر اندازه‌گیری کرد:

1. 1. مقیاس اسمی^[۸۱]

1. 1. مقیاس رتبه‌ای ^[۸۲]

1. 1. مقیاس فاصله‌ای ^[۸۳]