همچنین تحقیقات علمی را بر اساس چگونگی به دست آوردن داده های مورد نیاز (طرح تحقیق) میتوان به دو دسته تحقیق توصیفی و تحقیق آزمایشی تقسیم کرد (سرمد و همکاران، ۱۳۸۸). تحقیق توصیفی شامل جمع آوری اطلاعات برای آزمون نظریه ها یا پاسخ به سوالات مربوط به وضعیت فعلی موضوع مطالعه میباشد(خاکی، ۱۳۸۶). از انواع تحقیقات توصیفی، پیمایشی است که معمولاً با بهره گرفتن از پرسشنامه، مصاحبه، و مشاهده انجام میگیرد و مشخصه ی آن مجموعه ای از داده است که اغلب برای تعیین نگرش افراد در مورد یک موضوع خاص، تعیین تاثیر وقایع بر رفتار افراد و تعیین روابط و تبیین آن ها به کار میرود (خاکی، ۱۳۸۶).
از آنجا که در این پژوهش به بررسی و تجزیه و تحلیل تاثیر همسویی استراتژیک بر عملکرد کسب و کار شرکتها پرداخته می شود لذا این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی است و با توجه به این که در این تحقیق با بهره گرفتن از ابزار پرسشنامه، سعی می شود که میزان و نوع روابط بین متغیرها، برای پاسخ به مسئلهای علمی در دنیای واقعی مورد بررسی قرار گیرد، لذا این تحقیق به لحاظ روش انجام کار از نوع پیمایشی- توصیفی میباشد.
۳-۲- جامعه آماری
جامعه آماری به کل گروه افراد، رویدادها و پدیده های مورد علاقه محقق که قصد بررسی آن ها را دارد، اشاره دارد (داناییفرد و همکاران، ۱۳۸۶)؛ اما نمونه، گروهی فرعی یا زیر مجموعهای از جامعه است که با بررسی و مطالعه نمونه، محقق می تواند قادر به استخراج نتایجی شود که قابل تعمیم به جامعه است (داناییفرد و همکاران، ۱۳۸۶).
با توجه به مطالب فوق کلیه شرکت های تولیدی قطعه ساز خودرو واقع در سطح استان سمنان که جمعا ۲۱۳ شرکت میباشند، قلمرو تحقیق حاضر میباشد و از آنجا که آگاهترین افراد نسبت به شرکت، مدیران ارشد میباشند، لذا پاسخ دهندگان مدیران ارشد این شرکتها میباشند و بنابرین سطح تحلیل این پژوهش سازمان میباشد. همچنین در این پروهش، شرکتها با توجه به عملکرد کسب و کار، به دو طبقه شرکتهای با عملکرد بالا و شرکتهای با عملکرد پایین تقسیم شدهاند و برای هر طبقه به صورت جداگانه، تحلیل صورت گرفته است. شرکت شهرکهای صنعتی استان سمنان جهت جمع آوری داده ها به این پژوهش کمک نمودهاست.
۳-۳- نمونه آماری و روش نمونه گیری
نمونه آماری مجموعه کوچکی از جامعه آماری است که با مطالعه آن محقق قادر است با انتخاب یک استراتژی مناسب، نتیجه را به کل جامعه آماری تعمیم دهد. در این پژوهش از شیوه نمونهگیری تصادفی ساده استفاده شده است. برای تعیین حجم نمونه روشهای مختلفی موجود میباشد که جدول جرسی و مورگان (۱۹۷۰) که حداقل تعداد نمونه را در اختیار محقق قرار میدهد، یکی از آن ها است. ضمنا حداقل تعداد نمونه با بهره گرفتن از نرم افزار G-power مورد محاسبه قرار گرفت. نهایتاً تعداد نمونه ۱۳۰ تعیین گردید.
۳-۴- روش گردآوری اطلاعات
داده ها می توانند به شیوه های مختلف، در مکانهای مختلف و از منابع مختلف جمع آوری شوند. مصاحبه، پرسشنامه و مشاهده افراد و پدیده ها، سه شیوه عمده جمع آوری داده ها در پژوهش پیمایشی هستند. از جهت مکانی، داده ها می توانند به شیوه های مختلف، در محیط طبیعی یا آزمایشگاهی جمع آوری گردند. منابع جمع آوری داده ها نیز می توانند دست اول یا دست دوم باشند؛ افراد و گروههای برگزیده به منظور بررسی نظرات و عقاید آن ها، از جمله منابع دست اول هستند و اسناد و پرونده های سازمانها، نمونه ای از منابع دست دوم اند (دانایی فرد و همکاران، ۱۳۸۶). به دلیل اینکه تحقیق حاضر پیمایشی میباشد و در قلمرو مکانی، شرکتهای قطعه ساز خودرو در سطح شهرکهای صنعتی استان سمنان میباشد و به صورت میدانی انجام میگیرد برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه استفاده شد. پرسشنامه به دلیل پوشش حجم وسیعی از جامعه، ابزار مناسبی در تحقیقات پیمایشی محسوب میگردد.
پرسشنامه به طور گستردهای توسعه داده مقیاسهایی میباشند که در ادبیات موجود تست شده و مورد استفاده قرار گرفتهاند. بخشهای متعددی برای هریک از متغیرهای مکنون و سازهها جهت ارزیابی تکبعدی بودن، پایایی و روایی استفاده شدهاست تا بر دقت ارزیابی افزوده شود (اندرسون و گربینگ، ۱۹۸۸).
در این پژوهش از معیارهای ادراکی استفاده شدهاست. پاسخدهندگان با توجه به خط تولید بخصوص در شرکت خود، به سوالات پاسخ دادند.
به طور گستردهای این مسئله که محیط درک شده از محیط واقعی مهمتر میباشد، پذیرفته شدهاست (همانند، بورجس، ۱۹۸۰؛ دونکان، ۱۹۷۲؛ وارد و دیگران، ۱۹۹۵). اگر مدیران محیط درکشده را نامطمئن قلمداد نمایند، تصمیماتی که اتخاذ میکنند نیز مناسب شرایط محیطی نامطمئن میباشد (پگل و کروز، ۲۰۰۴). این پژوهش چنین استدلال می کند که استفاده از معیارهای ادراکی از محیط اجازه آزمون بهتری از رابطه استراتژی شرکت و محیط میدهد.
کتوکیوی و شوردر (۲۰۰۴) بیان نمودند که پایایی و روایی معیارهای ادراکی، رضایتبخش میباشد. با توجه به شواهد موجود در ادبیات (همانند آهایر و دریفوس، ۲۰۰۰؛ براون، ویلیامز و پروشیا، ۲۰۰۰؛ وارد و دیگران، ۱۹۹۵)، معیارهای ادراکی را میتوان به عنوان یک متغیر جایگزین در پژوهشهای با حجم نمونه بزرگ در نظر گرفت، تا زمانی که بررسی دقیق روایی و پایایی انجام پذیرد.
چنین قضاوتهایی به معنی پذیرش میزان حداقلی از خطا میباشد. این ریسک یک نگرانی ویژه در زمینههایی همچون رفتار سازمانی دارد، جایی که ادراک افراد ارزیابی می شود. همچنین این نگرانی در زمینه مدیریت زنجیره تامین نیز وجود دارد که داده های مورد درخواست کمتر جنبه شخصی دارد(واترز، ۱۹۹۹).
پس از آنکه سوالات، خط تولید اصلی را مشخص نمود (بخش الف و بخش ب)، پاسخدهندگان به چهار ساختار بیانشده پاسخ دادند: مشخصه های محیطی کسب و کار، اولویتهای رقابتی، ساختار زنجیره تامین و عملکرد کسب و کار شرکت (بخش ج تا و). سپس اطلاعات فردی پیرامون شرکت، خط تولید اصلی و پاسخدهنده نیز جمع آوری شد(بخش ز).
طیفهای مختلفی برای سنجش وجود دارد همچون طیف بوگاردوس[۱۳]، طیف لیکرت[۱۴]، طیف ترستون[۱۵]، طیف گاتمن[۱۶] و طیف اوسگود[۱۷]. برای سنجش گویه های این تحقیق نیز مقیاس ۵ گزینهای لیکرت به کار رفته است. طیف لیکرت به دلیل سادگی درک و کاربرد و نیز به دلیل حوزه وسیع سنجش نگرش، در تحقیقات علوم انسانی و رفتاری، بیشترین کاربرد را دارد و چون در این تحقیق نیز به سنجش نگرش مدیران ارشد شرکتها پرداخته شده از طیف لیکرت استفاده شد.
۳-۴-۱- ابعاد محیط کسب و کار