۳٫ هزینه معاملات را کاهش می‌دهد، که معاملات دو نوع هزینه دارد: هزینه جستجو و هزینه اطلاعات.
هزینه جستجو بیانگر هزینه های آشکار، مثل پول صرف شده برای درج آگهی که فرد مایل است دارایی مالی را بخرد یا بفروشد و نیز هزینه های پنهان مثل زمان صرف شده برای یافتن طرف معامله است. وجود بازارهای مالی سازمان یافته هزینه های جستجو را پایین می آورد. هزینه های اطلاعات، هزینه های ملازم با برآورد ویژگی های سرمایه گذاری یک دارایی مالی هستند یعنی مقدار احتمال وقوع جریان نقدینگی که از دارایی انتظار می رود (عبده تبریزی و دیگران، ۱۳۷۶، ۲۰).
۲-۱-۲-۱- انواع بازارهای مالی
۲-۱-۲-۱-۱- بر اساس سررسید
بازارهای مالی از نظر سررسید ابزار مورد معامله، در دو دسته بازار پول و بازار سرمایه قابل تقسیم بندی است. بازارپول، بازار معاملات کوتاه مدت (حداکثر یک سال) است و بازار پول مفهوم گسترده ای بیش از محل مبادله دارد به طوری که عرضه و تقاضای نقدینگی بخش خصوصی (حجم پول و شبه پول)، اوراق بهادار (برات و سفته) و امکانات موجود برای تنزیل و تبدیل آن ها را به وجوه در نظر می‌گیرد. گرایش اصلی بازار پول اصولا بر ابزارهایی متمرکز است که با بهره گرفتن از آن ها بتوان به سرعت وضعیت نقد شوندگی را تغییر داد (همان منبع، ۱۳۷۶، ۲۰).
بازار سرمایه[۱۳]، بازاری است که ارتباط تنگاتنگ با پس انداز و سرمایه گذاری دارد که در این بازار با بهره گرفتن از ابزار و واسطه گری، پس انداز واحدهای اقتصادی دارای مازاد به واحدهای دارای کسری، انتقال می‌یابد یعنی نقش هدایت و تخصیص منابع اقتصادی را به عهده دارد. در این بازار نیازهای بلند مدت (معمولا بیش از یک سال) تامین می شود. غالبا این گونه وجوه به سرمایه تبدیل شده و با ریسک همراه است. اوراق قرضه و اختیار معامله از مهم ترین ابزارها در بازارهای مالی پیشرفته هستند (راعی و دیگران،۱۳۸۳، ۱۰۶).
۲-۱-۲-۱-۲- بر اساس مرحله عرضه
بازارهای مالی بر اساس مرحله عرضه اوراق بهادار به دسته اولیه و ثانویه تقسیم می‌شوند : (همان منبع ،۱۳۸۳، ۱۳۵)
در سرمایه گذاری اولیه[۱۴]، شرکت ها و مؤسسات دولتی و غیر دولتی از طریق انتشار اوراق بهادار مختلف تنها یک دفعه پول به دست می آورند و از آن پول به منظور اهداف و مقاصد خود استفاده می نمایند یعنی ابزارهای مالی فقط یک بار مورد معامله قرار می گیرند و در آن شرکت کنندگان، دارایی مالی را مستقیما از ناشر اولیه خریداری می‌کنند که این بازار، واحدهای اقتصادی را قادر می‌سازند تا نیازهای مالی خود را از طریق مراجعه به عموم و انتشار سهام تامین نمایند. بازارثانویه[۱۵]، بازاری است که در آن معامله بر روی اوراق قبلا انتشار یافته و به طور مکرر صورت می‌گیرد که قیمت آن ها قبلا بر اساس مکانیزم عرضه و تقاضا تعیین شده و شرایط لازم برای تبدیل دارایی های مالی[۱۶] به وجه نقد فراهم می شود.
۲-۱-۲-۱-۳- بر اساس موجودیت در بورس
بازارهای مالی بر اساس موجودیت در بورس به دو دسته بورس اوراق بهادار سازمان یافته و بازار خارج از بورس تقسیم می‌شوند: بورس اوراق بهادار سازمان یافته[۱۷] و دارای تشکیلات فیزیکی مشهود می‌باشد (Tanaka ET AL,2000).
بازار مبادله ابزارهای مالی و به عبارت مصطلح “بورس” یک بازار متشکل و رسمی سرمایه است که در آن خرید و فروش سهام شرکت ها، اوراق قرضه دولتی، مؤسسات معتبر خصوصی تحت شرایط و قوانین خاصی انجام می شود. مشخصه مهم این بازار حمایت قانونی از صاحبان پس انداز ها و سرمایه های راکد و الزامات قانون برای متقاضیان سرمایه است (راعی و دیگران،۱۳۹۰).
بازار خارج از بورس(OTC)[18]، شامل بازارهایی است که در آن اوراق بهادار در خارج از بورس اوراق بهادار مبادله می‌شوند. در حقیقت سهام هایی که در بازار بورس پذیرفته نشدند وارد این بازار می‌شوند. این بازار و سایر بازارهای سرمایه نقش چشم گیری در ایجاد کارایی و افزایش نقدینگی بازار سرمایه داشته و به عنوان یکی از مهم ترین منابع مالی شرکت های غیر بورسی محسوب می شود که همراه سایر بازارهای سرمایه سبب افزایش سرمایه گذاری و هدایت هرچه بیشتر و بهتر نقدینگی های سرگردان به سمت فعالیت های سود آور و افزایش رشد و توسعه اقتصادی کشور می شود (پی جونز،۱۳۹۱، ۶۳).
۲-۱-۳- سرمایه گذاری
سرمایه گذاری دامنه وسیعی از فعالیت ها را دارد که شامل سرمایه گذاری در گواهی سپرده، اوراق قرضه، سهام عادی، برگه های اختیار خرید، اختیارفروش سهام، اوراق قابل تبدیل و دارایی های مشهود از قبیل طلا، زمین، اشیا قیمتی و … است. “سرمایه گذاری، خرید یک قلم دارایی واقعی یا مالی است که میزان بازده آن با ریسک مورد انتظار متناسب باشد” (جهانخانی،۱۳۷۴). به زبان ساده تر سرمایه گذاری عبارت است از؛ هر گونه مذاکره کردن ارزشی در حال حاضر به امید به دست آوردن ارزشی در زمان آینده. فرایند سرمایه گذاری یک سلسله فعالیت هایی است که سرانجام آن ها خریدن دارایی های واقعی یا اوراق بهادار است. پس انداز کردن مازاد درآمد سرمایه گذاری نسبت به هزینه شخص، تخمین گامی است که باید در اولین راه برداشته شود و گام بعدی شناخت و آگاهی از ریسک است. یک سرمایه گذار باید بتواند میزان بازده و ریسک قابل قبول را محاسبه و پیش‌بینی کند. در مرحله بعد آگاهی و شناخت انواع اوراق بهاداری که در بازار موجود است پس از این مرحله لازم است که سرمایه گذار میزان ریسک و بازده اوراق بهادار شرکت هایی را محاسبه نماید که مایل به سرمایه گذاری در آن ها می‌باشد یکی از ارکان فرایند سرمایه گذاری دسترسی به سیستم اطلاعاتی در این زمینه از طریق روزنامه های تخصصی، سایت های مالی و… است (جباری،۱۳۹۱).
شناخت ساختار بازار اوراق بهادار بخش دیگری از فرایند سرمایه گذاری است، سرمایه گذار باید بداند که این اوراق چگونه معامله می‌شوند و شیوه داد و ستد و ایجاد رابطه با کارگزار چگونه است. آخرین گام، انتخاب مجموعه ای از اوراق بهادار است که از دیدگاه سرمایه گذار دارای بازده و ریسک قابل قبول است (جهانخانی،۱۳۷۴، ۱۱۵).
۲-۱-۳-۱- مسئله انتخاب سبد سرمایه گذاری
بسیاری از اوراق بهاداری که امکان سرمایه گذاری در آن ها وجود دارد بازده نامطمئن دارند و به همین دلیل دارای ریسک هستند. اولین مسئله که هر سرمایه گذار با آن مواجه است تعیین اوراق بهادار ریسک داری است که مایل به سرمایه گذاری درآن هاست. از آن جا که هر سبد سرمایه گذاری مجموعه ای از اوراق بهادار است، این مسئله برای سرمایه گذار مانند انتخاب یک سبد از میان تعدادی سبد سرمایه گذاری است. به همین علت به آن مسئله انتخاب سبد سرمایه گذاری اطلاق می شود. یکی از روش های حل مسئله در سال ۱۹۵۲، توسط مارکویتز ارائه شد. روش مارکویتز با این فرض شروع می شود که سرمایه گذاران در زمان حال، مبلغ معینی پول در اختیار دارند، این پول برای مدت زمانی معین سرمایه گذاری می شود که به آن دوره نگهداری سرمایه گذاران گفته می شود. (در پایان دوره نگهداری، سرمایه گذاران اوراق بهاداری را که در اول دوره خریداری کرده‌اند به فروش می رسانند وجوه حاصل را یا به مصرف می رسانند و یا آن را در اوراق بهادار مختلف سرمایه گذاری مجدد می‌کنند (البته برخی هر دو عمل را انجام می‌دهند)
