-
- منابع( ویژگیهای شخصی و شخصیتی )
- نتیجه رابطه که همان نفوذ است.
اما ویژگیها شخصی و شخصیتی چیست؟ در پاسخ به این سؤال باید بیان کرد که ویژگی شخصی همان ویژگیروانی_ فیزیکی افراد است، زیبایی چهره، اندام، صدا، هوش و استعداد و… از اجزای شخصی به حساب میآیند و ویژگیهای شخصیتی ویژگیهای است که در جامعه شناسی به آن اشاره دارند( حلول ارزشهای اجتماعی) صداقت، راستگویی، رعایت تقوا، درستکاری، متانت، حسن اخلاق. در نتیجه این دو ویژگی شخصی و شخصیتی فرد صاحب نفوذ (جاذبه) و (محبوبیت) میگردد. افراد جاذب کسانی میشوند که دارای شخصیتی و روانی_ فیزیکی باشد،این افراد توانایی جذب دیگران دارند بلکه در نزد دیگران محبوبیت کسب میکنند. ویژگی فوق در کنار هم در جامعه باعث شهرت می شود. شهرت بر جاذبیت افراد می افزاید و موجب جذب بیش از پیش افراد میشوند. در یک گام جلوتر شهرت نوعی قدرت است. شهرت در افراد ایجاد اعتبار می کند. اعتبار نیز مبتنی بر شناخت گذشته است که در آینده نیز ادامه مییابد این خود تأثیر اصل مزیت تجمعی است را بیان می کند. در نتیجه کسب اعتبار افراد را دارای احترام و منزلت در نزد جامعه می کند. افراد قابل اعتماد از این توانایی در برخورد با دیگران می توانند که افراد دیگر را به سمت هدف مورد نظر خود سوق دهد. در نهایت افراد صاحب نفوذ با بهره گرفتن از ویژگیها فردی خود بدون استفاده از قدرت در میان افراد جامعه نفوذ پیدا میکنند. نارین و پینسکی در سال ۱۹۷۶، شاخص نفوذ در علمسنجی را برای نخستین بار به کار بردند، این شاخص برای تعیین وسنجش اثرگذاری واحدهای خاص مانند مجلات و رشته های فرعی علم بر پایه استناد ایجاد شدهاند. همان گونه که بیان شد این سنجه از محاسبه تعداد استنادات وزن دهی شد که به یک مجله از مجلات دیگر دریافت می کند می پردازد. مهمترین نکته که در روششناسی نفوذ نارین موجود است، این مسئله که از استنادات دریافت شده از مجلات علمی معتبر نسبت به استنادات دریافت از مجلات کم اعتبار وزن بیشتری اختصاص میدهد. در علم سنجی برای سنجش اعتبار یک مقاله به تعداد استنادات دریافتی توجه می شود شاید بتوان مقدار اعتبار را برابر کیفیت تولیدات علمی دانست، هر چقدر مقدار استنادات دریافتی به مقاله بیشتر باشد در نتیجه آن مقاله با کیفیتتر است اما آنچه که باعث افزایش اعتبار یک مقاله می شود دریافت استناد از مقالات مجلات معتبر است یعنی هر چه تعداد استناد دریافتی یک مقاله از مجلات معتبر بیشتر باشد مقاله در جامعه علمی نفوذ بیشتری پیدا می کند. شاید بتوان گفت شرط نفوذ یافتن مقالات علمی داشتن کیفیت بالای( دریافت استناد بالا) مقاله است چون این کیفیت بالا است که باعث می شود که مجلات معتبر به مقاله استناد کنند از آنجا که یکی از عوامل مؤثر در نفوذ اجتماعی اعتبار صاحب نفوذ است، منظور از صاحب نفوذ نویسنده اثر است. شهرت یک اثر بیشتر تحت تأثیر نویسنده اثر است هر قدر که آن نویسنده شناخته شدهتر باشد برطبق اثر متیو برای نخسیین بار مرتون باالهام از آیه ۲۹ از فصل ۲۵ انجیل متی (آنکس که دارد به او بیشتر داده خواهد شد تا به فراوانی داشته باشد و آنکس که ندارد حتی آنچه که دارد از دست خواهد داد) بیان کرد و با توجه به مصاحبهای که هریت سوکرمن با برندگان جوایز نوبل در ایالات متحده آمریکا انجام داده بود، به وجود نوعی نابرابری در نظام ارتباطات علم پی برد و و این نابرابریها را ناشی از شهرت دانستند. شهرت نویسندگان شناختهشدهتر که باعث رؤیتپذیری بیشتر آثار و کارهای آنان و جلب توجه و استناد بیشتر نسبت به نویسندگان با کار و علم برابر ولی کمتر شناختهشده، می شود؛ در نتیجه همه اینها و سایر عوامل و پدیدههایی با دلایل مشابه باعث به وجود آمدن اثر متیو می شود(مرتون[۴۴]، ۱۹۸۸). این اصل در حقیقت باعث افزایش مقدار استناد دریافتی به نویسندگان مقالات یا مجلات شناخته شده یا مشهور می شود این خود باعث افزایش مقدار اعتبار و کیفیت می شود. افزایش کیفیت و طبع آن اعتبار مقاله باعث دریافت استناد از مجلات معتبر تر می شود و این امر باعث افزایش نفوذ مقاله در جامعه علمی می شود.
اما دوشاخص کیفیت و نفوذ در علم سنجی چه تفاوتی دارند برا ی درک بهتر این امر پس مطالعه انجام شده میتوان بیان کرد تفاوت بین کیفیت و نفوذ در علمسنجی نوع نگرش این دو شاخص به نوع مدرک استناده دهنده است، شاخص کیفیت در علمسنجی به تعداد استناد دریافتی توجه می کند بدون در نظر گرفتن نوع مدرک استناد دهنده و اعتبار آن مدرک میباشد، اما شاخص نفوذ علاوه تعداد استناد دریافتی به نوع مدرک استناد دهنده وزن میدهد یعنی هر چه که مجله معتبرتر باشد استناد دریافتی وزن بیشتری نسبت به استناد دریافتی از مجله کم اعتبار دارد. افزایش تعداد استناد باعث افزایش اعتبار و کیفیت یک مدرک می شود و در این صورت اعتبار مجله چاپ کنندهآن مدرک نیز افزایش میدهد در این صورت مجله معتبر در جامعه علمی خود دارایی شهرت و در نتیجه نفوذ مییابد. اما آیا داشتن کیفیت بالا همیشه با عث نفوذ میشود؟ در پاسخ به این سوال باید بیان کرد همیشه یک مقاله با کیفیت تبدیل به مقاله با نفوذ نمی شود گاهی اوقات اثر متیو باعث می شود مقاله بی کیفیت به دلیل اینکه توسط نویسنده مشهور یا توسط مجله معتبر منتشر شده در جامعه علمی توسط مجلات معتبر مورد استناد قرار گیرد و این خود باعث نفوذ مقاله در جامعه علمی می شود، اثر متیو می تواند باعث شود نویسندگان کم تر شناخته شده در جامعه علمی کمتر استناد دریافت کنند، در نتیجه از مجلات معتبرتر استناد کمتری دریافت کنند و این باعث می شود که در جامعه نفوذ پیدا نکنند. برعکس از این امر نیز موجود است یعنی مقاله با کیفیت پس از گذشته سالیان ساله در جامعه علمی نفوذ مییابد علت اصلی امر یکی از شاخص های علمسنجی با نام تأیید به تأخیر افتاد یا اثر مندل باشد شاید این امر به دلیل این باشد، اثر پیش از موعد بود که هنوز زمان مطرح کردن آن از راه نرسیده بود، یا توسط یک دانشمند تازه کار انجام شده بود و یا در یک مجله ی گمنام و ناشناخته منتشر شده باشد( موری[۴۵]،۲۰۰۱). اما آنچه در نهایت می توان بیان کرد مقالاتی میتوانند نفوذ یابند که دارای کیفیت بالاعلمی و نویسنده مشهور در حوزه موضوعی مقاله، انتشار در مجلات معتبر علمی و نمایه وچکیده شدند مقاله در نمایهنامه و چکیده نامه ها معتبر حوزه موضوعی باشد. عامل اصلی نفوذ در جامعه علمی شهرت و ویژگیهای علمی نویسنده اثر یا مجله چاپ کنندهاست در مجموعه کیفیت و نفوذ در علم سنجی حاصل ارتباطات علمی است.
پس از انجام مطالعه بر روی حوزه های مختلف برای ارزیابی کیفیت و نفوذ مقالات علمی شاخص های در غالب جدول شماره۲-۱ استخراج شده است.