۱-۶) فرضیه های این تحقیق عبارتند از :
با توجه به اینکه در تحقیق حاضر قصد برآن بود که رابطه بین الگوی کسب وکار نوآوری محور و کارایی محور بر عملکرد شرکت بررسی شود ، فرضیه های ذیل طراحی شدند .
فرضیه۱- بین الگوی کسب وکار کارایی محور با عملکرد شرکت ارتباط معنی داری وجود دارد.
فرضیه ۲- بین الگوی کسب وکار نوآوری محور بر عملکرد شرکت ارتباط معنی داری وجود دارد.
۱-۷) تعاریف مفهومی و عملیاتی متغیر ها
تعریف مفهومی و عملیاتی متغیر ها به شرح زیر است :
متغیر وابسته-متغیر وابسته متغیری است که هدف محقق تشریح یا پیش‌بینی تغییر پذیری در آن است.به عبارت دیگر آن یک متغیر اصلی است که در قالب یک مسئله برای تحقیق مورد بررسی قرار می‌گیرد(خاکی ،۱۳۸۲،ص۱۶۶) . در این تحقیق عملکرد شرکت متغیر وابسته است . که دارای دو مؤلفه عملکرد مالی و عملکرد بازار است .
عملکرد سازمانی
عملکرد سازمانی بعد خارجی اثر بخشی سازمانی را شامل می شود در حالی که اثر بخشی سازمانی علاوه بر عوامل خارجی عوامل داخلی را نیز در بر می‌گیرد . عملکرد : این اعتقاد وجود دارد که عملکرد تنها در یک فضای تصمیم گیری معنی پیدا می‌کند ، یعنی تصمیم گیرندگان داخلی و خارجی شرکت باید در مورد عملکرد به توافق برسند . موفقیت استراتژی های شرکت در عملکرد آن شرکت منعکس می‌گردد . عملکرد شرکت ، میزان موفقیت یک شرکت در خلق ارزش برای قسمتهای مختلف بازار است . در نهایت عملکرد شرکت بر اساس دستیابی به اهداف کسب وکار از طریق واحدهای مختلف شرکت تعیین می شود . دوینی و همکاران عملکرد سازمانی را به عنوان معیار درونی اثر بخشی یک سازمان تعریف می‌کنند که سه حوزه کلی را دربر می‌گیرد (سایمونز ، ۱۳۸۵ ،ص ۲۴۹) :
۱-عملکردبازار :مشتمل برمؤلفه های: حفظ مشتری ، جذب مشتری جدید
۲-عملکرد مالی: مشتمل برمؤلفه های : نرخ بازگشت دارایی ، سهم بازار ، رشدفروش
۳-بازده سهام:مشتمل بر مؤلفه های : بازده کل صاحبان سهام ، ارزش افزوده اقتصادی.
تعریف عملیاتی عملکرد
عملکرد سازمانی یک سازه کلی ست که بر چگونگی انجام عملیات سازمانی اشاره دارد. یک تعریف از عملکرد توسط رهنورد (۱۳۸۷) ارائه شده است : فرایند تبیین کیفیت اثربخشی و کارایی اقدامات گذشته. مطابق این تعریف ، عملکرد به دو جزء تقسیم می شود: ۱) کارایی که توصیف کننده ی چگونگی استفاده سازمان از منابع در تولید خدمات یا محصولات است ، یعنی رابطه بین ترکیب واقعی و مطلوب درون دادها برای تولید برون دادهای معین ؛ و ۲) اثربخشی که توصیف کننده ی درجه ی نیل به اهداف سازمانی است . این اهداف معمولاً در قالب مناسبت (درجه ی انطباق برون دادها با نیازهای مشتریان ) ، دردسترس بودن (جنبه هایی نظیر فراوانی ، ارائه درمیان گروه‌های اولویت دار، و فاصله ی فیزیکی ) ، و کیفیت (درجه ی تحقق استاندارد های مورد نیاز ) تبیین می‌شوند . مولین (۲۰۰۲) سنجش عملکرد را ارزشیابی چگونگی مدیریت سازمان ها و ارزش آفرینی برای مشتریان و دیگر ذینفعان تعریف می‌کند(رهنورد ، ۱۳۸۷، ص۷۹). در این تحقیق عملکرد شرکت دارای دو عامل مالی و بازار است. جهت سنجش این متغیر در پرسشنامه ۶سوال تبیین شده و از طیف پنج گزینه ای لیکرت استفاده شده است.
متغیر مستقل- متغیر مستقل بگونه ای مثبت یا منفی بر متغیر وابسته تاثیر می‌گذارد . یعنی وقتی متغیر مستقل وجود داشته باشد متغیر وابسته نیز وجود دارد و هر مقدار افزایش در متغیر مستقل روی دهد ، در متغیر وابسته نیز افزایش یا کاهش روی خواهد داد . به بیان دیگر ، دلیل تغییر در متغیر وابسته را باید در متغیر مستقل جستجو کرد . (سکاران، ۱۳۹۰،ص۸۵) متغیر مستقل در این تحقیق الگوی کسب وکار نوآوری محور و کارایی محور می‌باشد .
مدل کسب و کار
مدل کسب و کار عبارت از کلیاتی در مورد انتخاب مشتریان ، انجام وظایف و برون سپاری ، ترکیب منابع ، ایجاد سهم بازار ، رضایت مشتریان و تولید سود است . در تعریفی دیگر مدل کسب وکار در ایجاد ارزش است که پشت سر فرآیندهای واقعی شرکت قرار می‌گیرد . فابر و همکارانش مدل کسب وکار را شبکه ای از شرکت‌ها که هدف آنان ایجاد ارزش از طریق استقرار فرصت‌های فناوری است می‌داند که به دلیل تفاوت آن ها در موارد فنی ، کاربر ، سازمان و نیازمندی‌های مالی باید با یکدیگر تطبیق و موازنه پیدا کنند (استروالدر ، ۲۰۰۴ ، ص۱۲ )
تعریف عملیاتی مدل کسب و کار
مدل کسب وکار ابزاری مفهومی است که مجموعه های از اجزاء و روابط بین آن ها تشکیل شده و منطق درآمدزایی شرکت را بیان می‌کند . همچنین توصیفی از ارزش ارائه شده سازمان به مشتریان مورد نظر، معماری سازمان و شرکای آن برای خلق ، بازار یابی و انتقال این ارزش و سرمایۀ مربوط برای ایجاد جریان‌های درآمدی سودمند و پایداراست ( شاملو ، ۱۳۸۷ ، ص۳۳ ) .
کارایی
ساده‌ترین و در عین حال کلی‌ترین تعریف از کارایی را پیتر دراکر ارائه کرده‌است از دیدگاه دراکر کارایی انجام کارها به طور شایسته و مناسب می‌باشد. از نظر کاتز و کان کارایی نسبت ستاده‌های تولید شده به داده های لازم برای تولید این ستاده‌ها می‌باشد . این دو بین کارایی بالقوه و بالفعل تفاوت قائل می‌شوند . کارایی بالقوه مبین این است که یک سازمان چقدر می‌تواند تولید کند ، اگر به صورت بهینه عمل کند. در حالی که بالفعل نسبت واقعی سطح ستاده به سطح واقعی داده‌هاست . کارایی بالفعل معمولاً بالقوه کوچکتر است . ریچارد دفت [۴]کارایی را میزان منابعی که برای تولید یک واحد محصول مصرف می‌شود می‌داند که می‌توان آن ها را بر حسب نسبت مصرف به محصول محاسبه کرد . در ساده‌ترین حالت تنها یک ورودی و یک خروجی داریم که کارایی نسبت ورودی به خروجی می‌باشد (ابطحی ، ۱۳۷۵ ،ص ۲۱) . الگوی کسب و کار کارایی محور با ایجاد فضایی مناسب برای انجام معامله با مشتریان و شرکا و همچنین با کاهش دادن هزینه عملیاتی و تسهیل در تصمیم گیری شرکا منجر به بهبود عملکرد شرکت می شود (برتل ،۲۰۱۲،ص۹۱) . در این تحقیق الگوی کسب وکار کارایی محور با بهره گرفتن از پرسشنامه دارای پرسش های بسته دارای طیف لیکرت پنج تایی و با بهره گرفتن از نظر مدیران درباره مؤلفه کارایی در الگوی کسب وکار شرکت را اندازه گیری می کند.
نوآوری
