۱-۳ اهمیت و ارزش پژوهش
با توجه به توسعه زندگی شهر نشینی و بیماری های ناشی از آن و اثرات مختلف تمرینات ایروبیک روی شادکامی و کیفیت زندگی و ویژگی های شخصیتی، نیاز به انجام تحقیقات بیشتری در این زمینه احساس می شود. لذا در این تحقیق، محقق بر آن است که تأثیر تمرینات ویژه ی ایروبیک را روی میزان شادکامی و کیفیت زندگی و ویژگی های شخصیتی، زنان غیر ورزشکار را مورد مطالعه قرار دهد. با شناخت تأثیرات مثبت روانشناختی این ورزش ها می توان گام مثبتی در جهت پیشگیری و درمان برخی بیماری ها برداشت و باعث ارتقاء سلامتی جسمی و روانی شد.
صنعتی شدن جوامع و به طبع آن کاهش تحرک و فعالیت بدنی در افراد، ضرورت پرداختن به ورزش را بیش از گذشته نمایان ساخته است و توجه گسترده ای را نسبت به ورزش، بویژه نقش مسائل روانشناسی در ورزش معطوف کرده‌است. تمرینات ایروبیک با توجه به ویژگی های خاص آن که عبارتند از اجرای تمرینات ورزشی با موسیقی موزون، شادابی و نشاط خاصی به همراه دارد، به احتمال زیاد در بهبود سلامت روان مفید می‌باشد. تمرینات ایروبیک یک سری حرکات ریتمیک و متناوب عضلانی است که ضربان قلب و تنفس را در مدت زمان خاصی بالا می‌برند و در قالب معین در سیستم هوازی انجام می‌گیرد.
هدف تمرینات ایروبیک، رسیدن به یک تعادل جسمانی، بالا بردن درصد سلامتی و داشتن روحیه خوب است. البته تنها راه اثرگذاری آن، تمرینات منظم و مداوم می‌باشد (پرانک[۴۲]، ۱۹۹۵). پرانک و همکارانش در پژوهشی که بر روی زنان انجام دادند، به این نتیجه رسیدند که تمرینات بدنی آثار مهمی بر رفتار و خلق و خوی زنان داشته و به کاهش استرس، تنش و افزایش اعتماد به نفس منجر می شود (وینگ[۴۳]، ۱۹۷۷). همچنین در پژوهش دیگری نشان داده شد فعالیت بدنی می‌تواند در حفظ و تأمین سلامت روانی نقش مثبتی داشته و در کاهش اضطراب و افسردگی، افزایش بهداشت روانی، ارتقاء کیفیت زندگی، کاهش ترس از موفقیت و نگرانی از شکست، مؤثر است (درخشان، ۱۹۹۷).
با توجه به اهمیت تأثیر شادکامی بر روی حیطه های مختلف زندگی، بحث پیرامون روش های ایجاد و افزایش شادکامی ضروری به نظر می‌رسد. در پژوهش های مختلف که زمینه ی شادی انجام شده است، روش های متعدد برای ایجاد شادمانی مورد استفاده قرار گرفته است، ولی در یک تقسیم بندی کلی می توان این روش ها را به دو قسمت تقسیم کرد: ۱- روش های آموزشی، ۲- روش های مشاوره ای.
در روش های آموزشی تلاش بر این است که با آموزش افراد میزان شادمانی آنان افزایش یابد. این روش ها توانسته اند دو جزء از اجزای شادمانی یعنی ایجاد احساس مثبت و رضایت از زندگی را پوشش دهند. در روش های مشاوره ای تلاش بر این است که ضمن مشاوره ی تخصصی با افراد و کشف افکار و مشکلات ت آنان با روش های مشاوره ای مختلف از جمله شناخت درمانی یا رفتاردرمانی، میزان شادمانی یعنی افسردگی و اضطراب ر اپوشش دهند (عابدی، ۱۳۸۳).
فریش (۲۰۰۶) با ترکیب رویکرد شناختی- رفتاری آرون تی بک و روان شناسی مثبت به همراه استفاده از استعاره، آموزش آرمیدگی و مراقبه «مشاوره مبتنی بر بهبود کیفیت زندگی[۴۴]» را در ۱۶ حیطه برای گروه‌های بالینی و غیر بالینی ارائه می‌دهد. فریش معتقد است که این درمان مانند روان درمانی های مثبت به دنبال مطالعه و ارتقاء شادی و بهزیستی انسان ها از طریق کشف توانمندی و کیفیت زندگی برتر است.
در حال حاضر، مطالعات بسیاری در حول بررسی فواید فعالیت های جسما نی (ورزش) بر ارتقای سطح سلامت و کیفیت زندگی برروی بیماری های مختلف مانند بیماری های قلبی (هیج[۴۵]، ۲۰۰۳)، پوکی استخوان (دیاس[۴۶]، ۲۰۰۳)، بیماری های کلیوی (برودین[۴۷]، ۲۰۰۱) و بیماری های کبدی (هیکمن[۴۸]، ۲۰۰۴) متمرکز شده اند. به نظر می‌رسد که بررسی ارتباط انجام فعالیت های بدنی و تأثیر آن بر ایجاد شادکامی، ویژگی های شخصیتی و ارتقای سطح کیفیت زندگی، درباره جمعیت غیربیمار، کمتر مورد توجه قرار گرفته است. اگرچه، در مطالعاتی، وجود ارتباط مثبت بین[۴۹] فعالیت های جسمانی و ابعاد کیفیت زندگی مرتبط با سلامتی به اثبات رسیده است. در این زمینه، با توجه به اهمیت ورزش ایروبیک در ارتقای سطح کیفیت زندگی، تحقیق حاضر با هدف بررسی اثرات نوع منظم آن بر کیفیت زندگی، شادکامی و ویژگی های شخصیتی بانوان انجام گردید.
۱-۴ اهداف و فرضیه های پژوهش
۱-۴-۱ هدف کلی
هدف کلی این پژوهش مطالعه تأثیر آموزش ایروبیک بر شادکامی و کیفیت زندگی و ویژگی های شخصیتی در زنان غیر ورزشکار می‌باشد.
۱-۴-۲ اهداف جزئی
تعیین تأثیر آموزش ایروبیک بر شادکامی زنان غیرورزشکار.
تعیین تأثیر آموزش ایروبیک بر کیفیت زندگی زنان غیرورزشکار.
تعیین تأثیر آموزش ایروبیک بر با وجدان بودن وظیفه شناسی زنان غیرورزشکار.
تعیین تأثیر آموزش ایروبیک بر توافق جویی مطلوبیت زنان غیرورزشکار.
تعیین تأثیر آموزش ایروبیک بر تجربه پذیری گشودگی زنان غیرورزشکار.
تعیین تأثیر آموزش ایروبیک بر برون گرایی زنان غیرورزشکار.
تعیین تأثیر آموزش ایروبیک بر روان رنجوری زنان غیرورزشکار.
۱-۴-۳ فرضیه ی اصلی
آموزش ایروبیک بر شادکامی و کیفیت زندگی و ویژگی های شخصیتی زنان غیرورزشکار تأثیر دارد.
۱-۴-۴ فرضیه های فرعی
آموزش ایروبیک بر شادکامی زنان غیرورزشکار تأثیر دارد.
آموزش ایروبیک بر کیفیت زندگی زنان غیرورزشکار تأثیر دارد.
آموزش ایروبیک بر باوجدان بودن وظیفه شناسی زنان غیرورزشکار تأثیر دارد.
آموزش ایروبیک بر توافق جویی مطلوبیت زنان غیرورزشکار تأثیر دارد.
آموزش ایروبیک بر تجربه پذیری گشودگی زنان غیرورزشکار تأثیر دارد.
آموزش ایروبیک بر برون گرایی زنان غیرورزشکار تأثیر دارد.
آموزش ایروبیک بر روان رنجوری زنان غیرورزشکار تأثیر دارد.
۱-۴-۵ پیش فرض های تحقیق
آزمودنی های گروه کنترل در طول تحقیق هیچ گونه تمرین و فعالیت بدنی منظم را انجام نداده اند و فقط در شروع و پایان دوره های تمرینی در پیش آزمون و پس آزمون شرکت کرده‌اند.
آزمودنی ها به صورت دقیق پرسشنامه‌ها را تکمیل کرده‌اند.
آزمودنی های مورد مطالعه نمونه مناسبی از زنان غیر ورزشکار بوده اند.
۱-۵ تعاریف مفهومی و عملیاتی اصطلاحات و مفاهیم
۱-۵-۱ تعاریف مفهومی
۱-۵-۱-۱ تعاریف مفهومی ورزش ایروبیک
تمرینات ورزشی (ایروبیک) هوازی عبارتند از تمریناتی که از حرکات ریتمیک و متناوب ماهیچه ای بهره برده و ضربان قلب و تنفس را در مدت زمان خاصی بالا می‌برند (صفوی، ۱۳۸۷).
وسیله‌ای مؤثر برای جلوگیری از افسردگی، بی‌حوصلگی، بی‌تابی است، چون هورمون اندروفین در بدن تولید می‌شود و باعث ایجاد نشاط، تمرکز ذهن و بالا رفتن خلاقیت فکری می‌شود. جزو فعالیت هوازی (شدت تمرین بالا است و مدت تمرین پایین است). www.iranianasp.com
۱-۵-۱-۲ تعاریف مفهومی شادکامی
نوعی ارزشیابی است که فرد از زندگی خود دارد و مواردی از قبیل رضایت از زندگی، هیجان و خلق مثبت و فقدان افسردگی را شامل می شود ( آیزینگ، ۱۳۷۵، جبل عاملی، ۱۳۸۷).
۱-۵-۱-۳ تعاریف مفهومی کیفیت زندگی
