مصاحبه را می توان دارای رتبه و ارزش بالای از سایر روش ها دانست. زیرا یک روش کامل و از نظر اجرا امکان پذیر، قابل اعتماد و غنی است. مصاحبه چندکاربردی است و می توان از آن برای جمع آوری داده های کمی و کیفی بهره برداری کرد. از طریق مصاحبه می توان نیازهای اطلاعاتی فرد را به طور کلی، یا نیازهای اطلاعاتی آگاهی رسانی جاری وی را در موقعیت کاری اش تعیین کرد. زیرا مصاحبه با فرد در محیط کار او برای درک و شناخت نیازهای اطلاعاتی او اهمیت بسیار دارد(عباسیان و جنت، ۱۳۸۸).
۳-۴-۱٫ پایایی:
پایایی[۳۲]، بر اساس مفروضات نظریه کلاسیک آزمون، به عنوان رابطه نمره مشاهده شده با نمره واقعی یا عدم رابطه نمره مشاهده شده با خطای اندازه گیری تعریف می شود. به زبان دیگر می توان گفت که پایایی آزمون نشانگر آن است که تا چه اندازه نمره مشاهده شده آزمون، نمره واقعی را منعکس می‌کند. همچنین با توجه به اینکه نمره واقعی به لحاظ مفهومی متوسط بی نهایت اندازه گیری موازی است، بنابرین می توان نتیجه گرفت که نمرات یک آزمون پایا دارای ثبات اندازه گیری است. بدین معنی که یک آزمون پایا اگر در شرایط یکسان چند بار اجرا شود، نمرات تقریباً یکسانی به دست می‌دهد(گرامی پور،۱۳۹۳).
۳-۴-۲٫ روایی:
در پژوهش‌های علمی تا جایی یک گزاره تأیید می شود که شواهد تجربی از کفایت و تناسب آن حمایت کنند. در یک تعریف سنتی، ابزار اندازه گیری تا اندازه ای اعتبار دارد که خصیصه ای که برای آن طراحی شده، اندازه گیری کند. در یک تعریف اخیر، اعتبار نوعی قضاوت وحدت یافته از میزان حمایت شواهد تجربی و مبانی نظری از کفایت و تناسب تصمیم هایی است که بر اساس نمرات آزمون گرفته می‌شوند. نکته قابل توجه این است که اعتبار آزمون قانون همه یا هیچ ندارد. این بدین معنی است که آزمون ها در علوم رفتاری معمولاً دارای درجه ای از اعتبار هستند(گرامی پور،۱۳۹۳).
ابزار اندازه گیری در این پژوهش، پرسشنامه و مصاحبه می‌باشد. ابزار پرسشنامه ای انعطاف فوق العاده ای دارد و برای گردآوری اطلاعات درباره موضوع از جامعه مورد نظر به کار می رود و همچنین ابزار مصاحبه، یک روش کامل و از نظر اجرا امکان پذیر، قابل اعتماد و غنی می‌باشد.
۳-۵٫ حجم نمونه :
حجم نمونه عبارت است تعداد محدودی از افراد جامعه که با روش مخصوصی از آن جامعه انتخاب شده باشند یا مجموعه عناصر تشکیل دهندۀ بخشی از جامعه است. به معنای کلی هر جزء یا زیر مجموعه ای از جامعه را می توان نمونۀ آن جامعه خواند(هومن، ۱۳۸۲،ص ۲۰۹).
در این پژوهش، حجم نمونه بعد از پیش آزمون پرسشنامه محقق ساخته و برآورد واریانس متغیر های مورد مطالعه با بهره گرفتن از فرمول زیر بررسی می شود.
۱۲ مدرسه که شامل ۱۱۶ معلم می شود.
۳-۷٫ روش تجزیه و تحلیل داده ها:
روش تجزیه و تحلیل این پژوهش شامل آمار توصیفی، استنباطی، شامل آزمون T مستقل و آزمون T تک نمونه ای و آزمون فریدمن خواهد بود.
تجزیه وتحلیل[۳۳] به منظور تنظیم و خلاصه کردن داده ها به صورت اطلاعات روشن، خوانا، مستدل و تفسیر پذیر به کار می رود به گونه ای که بتوان روابط موجود در مسائل پژوهشی را کشف، بررسی وآزمون کرد(اشرفی ریزی،کاظم پور،۱۳۸۷: ۱۴۵).
آمار توصیفی به آن دسته از روش های آماری گفته می شود که به پژوهش گر در طبقه بندی، خلاصه کردن، توصیف و تفسیر و برقراری ارتباط از طریق اطلاعات جمع آوری شده، کمک می‌کند. روش هایی که در آمار توصیفی به کار برده شده به سه گروه عمده به شرح زیر تقسیم می‌شوند:
۱)تهیه وتنظیم جدول توزیع فراوانی و ترسیم نمودار.
۲)شاخص های مرکزی.
۳)شاخص های پراکندگی(دلاور، ۱۳۸۹).
در آمار استنباطی هدف اصلی پژوهشگر، کسب اطلاع دربارۀ گروه‌های کوچک نیست، بلکه علاقه مند است که از طریق یافته های این گروه اطلاعات لازم را دربارۀ جامعه ای که این گروه کوچک را از آن انتخاب کرده‌است، کسب کند. هدف پژوهشگر، اغلب عبارت است از تعمیم اصول ویافته ها به نحوی که قادر باشد حوادث را تبیین و پیش‌بینی کند (دلاور، ۱۳۸۹).
تحلیل واریانس، یک آزمون آمار استنباطی است که تعیین می‌کند آیا بین میانگین های سه نمونه یا بیشتر تفاوت معنی دار آماری وجود دارد یا خیر. یعنی برای پی بردن به وجود یا عدم وجود تفاوت در بین میانگین های جوامع متناظر مورد استفاده قرار می‌گیرد. در علم اطلاع رسانی حالت های مختلفی وجود دارد که می‌خواهیم سه میانگین یا بیشتر را مقایسه کنیم و بنابرین از تحلیل واریانس استفاده می شود( واگان،۱۹۵۶٫ مترجمان: قانع و کوشا، ۱۳۸۴).
در این پژوهش از آزمون t تک نمونه ای جهت بررسی اثربخشی دوره های آموزشی در چهار سطح کرک پاتریک استفاده می شود و برای مقایسه گروهی معلمان، از آزمون tمستقل استفاده می شود و برای بررسی اعتبار سازه ای پرسشنامه تحقیق از تحلیل عاملی تاییدی و با بهره گرفتن از نرم افزار Amos استفاده می شود. و همچنین به منظور مقایسه میانگین رتبه ها در بین چهار متغیر از آزمون فریدمن در نرم افزار spss استفاده شده است و در پایان برای تحلیل داده های کیفی از نرم افزار Atlas.ti استفاده می شود.
فصل چهارم
تجزیه و تحلیل داده ها
۴-۱٫ مقدمه :
در این فصل بر اساس سوالهای کلی تحقیق، اطلاعات و داده های گردآوری شده از طریق مصاحبه، با بهره گرفتن از روش تحلیل کیفی محتوا مورد تحلیل عمیق قرار می گیرند. این روش یک روش استنباطی است که به صورت منظم و عینی به تعیین ویژگیهای اطلاعات بهدست آمده پرداخته شد پس از اینکه مصاحبه ها انجام گرفت متن مصاحبه ها تدوین شد و سپس سوالات پژوهش در قالب مضمونبندی مشخص گردید و سپس نظرات هر یک از دبیران در مورد کلاس های دوره ضمن خدمت فاوا بیان شده است که در زیر به بررسی آن ها می پردازیم. تجزیه و تحلیل داده ها برای بررسی صحت و سقم فرضیات برای هر نوع تحقیق از اهمیت خاصی برخوردار است. امروزه در بیشتر تحقیقاتی که متکی بر اطلاعات جمع آوری شده از موضوع مورد تحقیق می‌باشد، تجزیه و تحلیل اطلاعات از اصلی ترین و مهمترین بخش های تحقیق محسوب می شود. داده های خام با بهره گرفتن از فنون آماری مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرند و پس از پردازش به شکل اطلاعات در اختیار استفاده کنندگان قرار می گیرند. حال در زیر به تحلیل داده های کمی «با بهره گرفتن از نرم افزاهای Spss,Amos» و کیفی «با بهره گرفتن از نرم افزارAtlas.ti» می پردازیم.
۴-۲٫ تحلیل داده های کمی:
