۲-۱۲-۵-۲ چارچوب کیفیت حسابرسی هیات گزارشگری مالی انگلیس (UKFRC)
هیات گزارشگری مالی انگلیس نیز تأیید کرده که یک تعریف مورد توافق برای کیفیت حسابرسی وجود ندارد که بتوان آن را به عنوان استانداردی در مقابل عملکرد واقعی به کار گرفت و این امر ارزیابی کیفیت حسابرسی را برای کسانی که به آن(حسابرسی) تکیه میکنند مشکل میسازد.
این هیات ۵ عامل کلیدی زیر را برای کیفیت حسابرسی شناسایی کرد:
فرهنگ یک موسه حسابرسی
مهارتها و کیفیت های شخصی شرکای حسابرسی و کارکنان
کارایی(سودمندی) فرایند حسابرسی
قابلیت اعتماد و سودمندی گزارش حسابرسی و
عوامل خارج از کنترل حسابرسان که در کیفیت حسابرسی موثرند.
۲-۱۲-۶ رتبهبندی مؤسسات حسابرسی
۲-۱۲-۶-۱ رتبهبندی مؤسسات حسابرسی در جهان
دامنه اندازه مؤسسات حسابرسی از یک نفر تاچندین هزار نفر کارکنان حرفهای است. از نظر اندازه، مؤسسات حسابرسی اغلب به چهار گروه زیر تقسیم میشوند:
مؤسسات محلی : مؤسسات محلی دارای یک یا دو دفتر کار و فقط یک یا چند شریک حسابرس مستقل است که در یک شهر یا ناحیه، خدمات خود را به صاحبکاران ارائه میکنند. خدمات این مؤسسات بیشتر شامل تنظیم اظهارنامه مالیاتی، ارائه مشاوره مدیریت و خدمات حسابداری است.
مؤسسات منطقه ای : بسیاری از مؤسسات محلی با افتتاح دفاتر کار بیشتر در شهرهای همجوار و افزایش تعداد کارکنان حرفه ای خود به مؤسسات منطقه ای تبدیل میشوند. ادغام با مؤسسات محلی دیگر نیز راهی برای منطقه ای شدن این مؤسسات است.
مؤسسات ملی : به مؤسسات حسابرسی که در بیشتر شهرهای کشور دفاتری دارند اصطلاحاً مؤسسات ملی گفته می شود. این مؤسسات حسابرسی در کشورهای دیگر نیز یا از طریق دفاتر خود یا از راه مؤسسات وابسته درآن کشورها، فعالیت دارند.
چهار مؤسسه بزرگ : این مؤسسات در شهرهای اصلی سراسر جهان دفاتری دارند. تنها یک مؤسسه خیلی بزرگ است که کارکنان و امکانات کافی را برای حسابرسی یک شرکت فوق العاده بزرگ دارد. اگرچه این مؤسسات، خدمات متنوعی ارائه میکنند، اما بیشترین حجم کار آن ها حسابرسی است. درآمد سالانه هریک از این مؤسسات در حدود صدها میلیون دلار است(البته قابل ذکر است که این مؤسسات در ابتدا هشت مؤسسه بزرگ بود که با ادغام بعضی از این شرکتها با یکدیگر در حال حاضر به چهارموسسه بزرگ تغییر یافتهاند).
۲-۱۲-۶-۲ رتبهبندی مؤسسات حسابرسی در ایران :
در ایران نیز اقداماتی برای رتبه بندی مؤسسات حسابرسی انجام گرفته، از جمله جامعه حسابداران رسمی ایران پرسشنامهای برای کنترل کیفیت مؤسسات حسابرسی طراحی کرده و در آن ۱۲ معیار زیر برای ارزیابی مؤسسات در نظرگرفته شده است:
۱- رعایت ضوابط )مندرج در اساسنامه جامعه)
۲- محل مؤسسه
۳- شیوه نگهداری مدارک و پرونده های حسابرسی
۴- بیمه ومالیات
۵- وضعیت کارها و کارکنان :
تعداد کارها و اوقات مصرفی کارکنان
تناسب تعداد کارکنان با کارهای حسابرسی
عدم وابستگی و اتکای مؤسسه به یک گروه سهامدار عمده
۶- استقلال و بی طرفی شرکا و کارکنان
۷- استخدام کارکنان
۸- آموزش کارکنان
۹- ارتقای کارکنان
۱۰- نظام مندی کنترل کار از نظر زمانبندی
۱۱- نظاممندی دستورالعملها و روش های حسابرسی
۱۲- گزارشهای حسابرسی
و برای هریک از این معیارها امتیازی در نظر گرفته شده است.
اما علیرغم این تلاشها تاکنون رتبه بندی برای مؤسسات حسابرسی در ایران انجام نگرفته است. بنابـراین در این پژوهش با توجه به انــدازه و قــدمت بیشتر ســازمان حســابرسی، رابطه آن را با فرصـت سرمایهگذاری نسبت به سایر مؤسسات حسابرسی مقایسه میکنیم.
۲-۱۳ پیشینه پژوهش
در این بخش خلاصه ای از پژوهشهای صورت گرفته که بیشترین ارتباط را با موضوع پژوهش حاضر دارند، به تفکیک پژوهش های خارجی و داخلی ارائه میگردد.
۲-۱۳-۱ پژوهش های خارجی
داماری و اسماعیل[۶۰] (۲۰۱۴) در پژوهشی تحت عنوان «بررسی اثر مازاد جریان وجوه نقد آزاد، حاکمیت شرکتی و اندازه شرکت بر قابلیت پیشبینی سود» در کشور مالزی به این نتیجه رسیدند که که در شرکت های دارای مازاد جریان وجوه نقد آزاد بالا، قابلیت پیشبینی سود کمتر است. همچنین یافته ها نشان میدهد زمانی که سهامداران نهادی مالک حجم بزرگی از سهام هستند و زمانی که مدیر عامل مستقل است، در شرکت های دارای مازاد وجوه نقد آزاد بالا، قابلیت پیشبینی سود بیشتر است. در نهایت یافته های این پژوهش نشان میدهد که نقش مالکیت نهادی و مالکیت مدیریتی در کاهش تضاد نمایندگی جریان وجوه نقد آزاد و و بهبود قابلیت پیشبینی سود در شرکت های بزرگ بیشتر است.
حبیب[۶۱] (۲۰۱۲) تحقیقی با عنوان تاثیر فرصت های رشد و تداوم سود بر ارزیابی بازار از جریان نقد آزاد انجام دادند؛ مطالعه آن ها که در بازار سهام استرالیا انجام دادند؛ به این نتیجه رسید که شرکتهای با جریان نقدی آزاد مثبت و موقعیتهای رشد جذاب، ارزش گذاری بهتری دارند. همچنین در صورتی که درآمدها موقتی باشند، جریان نقدی آزاد رابطه مثبتی با بازده سهام دارد.
فاتما و همکاران (۲۰۱۱) به این نتیجه رسیدند که بر اساس تئوری جریان نقدی آزاد جنسن (۱۹۸۶)، سیاست بدهی به عنوان مکانیزم حاکمیتی اصلی میتواند خطر جریان نقدی را محدود کند. همچنین نتایج نشان داد که مالکیت مدیریتی، سطح هزینه های نمایندگی جریان نقدی آزاد را کاهش میدهد. همچنین تمرکز مالکیت، خطر جریان نقدی آزاد را افزایش میدهد.
زری و همکاران(۲۰۱۰) در مطالعه اخیر خود در کشور سوئد دریافتهاند که ارزیابی مثبت بازاراز جریان نقدی آزاد با حقوق سهامداران عمده و ثروت اعضای هیئت مدیره رابطه مثبت دارد.
راسمین و همکاران[۶۲] (۲۰۱۴) در پژوهشی تحت عنوان «تاثیر مازاد جریان وجوه نقد آزاد و کیفیت حسابرسی بر مدیریت سود» بر اساس داده های بورس مالزی و سنگاپور در طی دوره زمانی ۲۰۰۵-۲۰۱۰ به این نتیجه رسیدند که مدیران شرکت های دارای مازاد جریان وجوه نقد آزاد و فرصت های های رشد پایین تمایل دارند دارند آندسته از رویه های حسابداری را انتخاب کنند که باعث افزایش سود می شود. علاوه براین یافته های آن ها نشان میدهد که چهار مؤسسه بزرگ حسابرسی به طور قابل ملاحظه ای رابطه بین مازاد جریان وجوه نقد آزاد و مدیریت سود را تعدیل میکند.
داماری و اسماعیل[۶۳] (۲۰۱۴) در پژوهشی تحت عنوان «بررسی اثر مازاد جریان وجوه نقد آزاد، حاکمیت شرکتی و اندازه شرکت بر قابلیت پیشبینی سود» در کشور مالزی به این نتیجه رسیدند که که در شرکت های دارای مازاد جریان وجوه نقد آزاد بالا، قابلیت پیشبینی سود کمتر است. همچنین یافته ها نشان میدهد زمانی که سهامداران نهادی مالک حجم بزرگی از سهام هستند و زمانی که مدیر عامل مستقل است، در شرکت های دارای مازاد وجوه نقد آزاد بالا، قابلیت پیشبینی سود بیشتر است. در نهایت یافته های این پژوهش نشان میدهد که نقش مالکیت نهادی و مالکیت مدیریتی در کاهش تضاد نمایندگی جریان وجوه نقد آزاد و و بهبود قابلیت پیشبینی سود در شرکت های بزرگ بیشتر است.