‌بنابرین‏ رسیدگی به دعاوی مربوط به خسارات معنوی تابع حقوق ملی صالح است که طبق قواعد حل تعارض حقوق بین‌المللی خصوصی تعیین می‌گردد (قاسمی، ۱۳۸۴: ۱۷۱).

فصل دوم:

شیوه جبران خسارت

در

حقوق ایران

مبحث اول: شیوه جبران خسارت در مسئولیت قراردادی

مسئولیت قراردادی، مسئولیت کسی است که در عقدی از عقود (اعم از معین یا نامعین) تعهدی را بپذیرد و به علت عدم انجام تعهد یا تأخیر در انجام تعهد یا در حین انجام تعهد یا به سبب انجام آن، خسارتی به متعهدله وارد کند. به مسئولیت قراردادی از این جهت قراردادی گویند که منشاء آن قرارداد است و گرنه این مسئولیت، ماهیت قراردادی نداشته بلکه اثر عقد است. ‌در مورد قلمرو آن باید گفت؛ مسئولیت قراردادی با دو شرط تحقق می‌یابد: وجود قرارداد بین متضرر و عامل ضرر و دیگر، خسارت وارده ناشی از نقض قرارداد باشد بنا براین وضعیت‌های پیش وپس از قرارداد یا مشابه با قرارداد مشمول این مورد نمی‌شود (قلی زاده، ۸۰: ۶۷).

اجرا نشدن قرارداد ممکن است خسارت‌هایی به دنبال داشته باشد. در صورتی که تعهد انجام نشود و امکان اجرای آن هم وجود نداشته باشد خسارت عدم انجام تعهد گرفته می‌شود. اما در بیشتر موارد امکان اجرای قرارداد وجود دارد و متعهدله تنها می‌تواند اجبار متعهد به اجرای تعهد را از دادگاه بخواهد.
البته در این شرایط هم برای جبران خسارت‌هایی که به خاطر تأخیر در اجرای تعهد به طرف قرارداد وارد شده است او می‌تواند به دادگاه مراجعه کند.

گفتار اول: تعهد به انجام عمل

وقتی متعهد از انجام تعهدش خودداری می‌کند دو مسأله مطرح می‌شود، یکی انجام اصل تعهد، و دیگری موضوع جبران خسارت وارده ناشی از عدم انجام یا تأخیر در ایفاء تعهد. برای این دو مسئله طرفین
می‌توانند در قرارداد راه حل‌هایی را برای جلوگیری از اختلافات آتی در نظر گرفت. این راه حل‌ها را می توان به شرح زیر تبیین کرد.

بند ۱: انجام موضوع تعهد از طرف متعهدله به خرج متعهد

می توان در قرارداد این راه حل را اینگونه در نظر گرفت که در صورت عدم انجام تعهد، متعهدله رأساً موضوع تعهد را انجام می‌دهد و هزینه این اقدام را از متعهد می‌گیرد. بدیهی است که در این حالت متعهدله به فکر صرفه‌جویی و رعایت غبطه متعهد متخلف نخواهد بود. در قرارداد، این حالت می‌تواند به شرح ذیل منعکس شود:

«در صورتی که طرف دوم تعهد موضوع قرارداد را انجام ندهد، طرف اول رأساً در این خصوص اقدام خواهد کرد و طرف دوم (متعهد) مکلف است هزینه‌‌های انجام شده را کلاً پرداخت کند. طرف دوم حق اعتراض به میزان هزینه های انجام شده یا نحوه انجام کار را ندارد.

تبصره: انجام تعهد به نحو و با مشخصات و شرایطی خواهد بود که در قرارداد پیش‌بینی شده و طرف اول به تغییر کمی یا کیفی کار مجاز نیست» (به نقل از سایت حقوقی دادگانhttp://dadgan.com/how-compensation.damage.html).

بند ۲: تعیین خسارت روزانه

می توان در قرارداد این راه حل را اینگونه در نظر گرفت که بابت هر روز تأخیر در انجام موضوع قرارداد یا تأخیری در تحویل، مبلغی پرداخت شود. پرداخت این وجه تکلیف متعهد را نسبت به انجام اصل تعهد ساقط نمی‌کند و وی در هر حال باید تعهد را انجام دهد. پرداخت این وجه تا زمانی که تعهد اجرا نشده ادامه خواهد یافت، ولو اینکه مبلغ پرداخت‌ها از کل مبلغ استحقاقی طرف دوم بابت انجام قرارداد فراتر رود.

بند ۳: تعیین خسارت روزانه و انجام تعهد به خرج متعهد

می توان در قرارداد دو راه حل سابق را با هم جمع نمود. مثلاً: در صورتی که طرف دوم از اجرای قرارداد خودداری کند طرف اول می‌تواند رأساً به هزینه طرف دوم به اجرای مفاد قرارداد اقدام نماید. ضمناً طرف دوم مکلف است که بابت هر روز تأخیر دراجرای تعهد وجهی را به طرف اول بپردازد.

بند ۴: پرداخت وجه التزام

در بسیاری از قراردادها، دو طرف خسارات ناشی از انجام ندادن تعهد را به طور مقطوع بیان می‌کنند. این اقدام، به طور معمول در همان قرارداد شرط می شود، ولی هیچ مانعی ندارد که در قرارداد جداگانه انجام پذیرد یا در الحاقیه قرارداد اصلی بیاید. مبلغی را که ‌به این منظور تعیین می شود در حقوق ما «وجه التزام» می‌نامند (کاتوزیان، ۱۳۸۷:۲۴۱). در واقع طرفین به «شرط وجه التزام» توافق می‌کنند چنانچه یکی از آن ها از اجرای تعهدات امتناع کرد یا انجام تعهد را به تأخیر انداخت، طرف متخلف ملتزم خواهد بود که وجهی را که قبلا به آن توافق کردند را به عنوان جبران خسارت بپردازد. وجه التزام علاوه بر اینکه جنبه خسارتی دارد، جنبه تضمینی و تنبیه نیز دارد و مانند سایر شروط یک تعهد تبعی و فرعی است. ماده ۲۳۰ قانون مدنی مقرر می‌دارد «اگر در ضمن معامله شرط شده باشد که در صورت تخلف متخلف مبلغی را به عنوان خسارت تأدیه نماید حاکم نمی تواند او را به بیشتر یا کمتر از آنچه ملزم شده محکوم کند» این ماده ‌به این معنا است که متعهد نمی تواند ‌به این بهانه که از عهدشکنی او هیچ زیانی متوجه متعهدله نشده از دادن مبلغ مورد توافق به او خودداری کند و همچنین اگر خسارت وارده بیش از مبلغ وجه التزام بوده متعهدله نمی تواند مقدار زیادی را بخواهد یا از گرفتن وجه التزام خودداری کند این ماده بر ثبات مبلغ وجه التزام تأکید ورزیده است (حسین آبادی، ۱۳۸۲: ۹۸).

در اصطلاح وجه التزام از آن جهت که معمولاً طرفین در ضمن عقد معین می‌کنند، و به همراه عقد می‌باشد نزدیک معنی لغوی آن می‌باشد. وجه التزام مبلغی است که متعاقدین در حین انعقاد عقد به موجب توافق (خواه ضمن همان قرارداد اصلی باشد، خواه به موجب موافقت مستقل، که در این صورت باید پیش از بروز تخلف متعهد، از تعهد باشد) به عنوان میزان خسارت (مادی یا معنوی) محتمل الوقوع ناشی از عدم اجرای تعهد و یا ناشی از تأخیر در اجرای تعهد، پیش‌بینی کرده و بر آن توافق کنند (ماده ۲۳۰ قانون مدنی ایران). از نظر تاریخی، این گونه شروط برای تضمین وعده ای به کار می‌رفت که در حقوق الزام آور نبود و رومیان به همین اعتبار آن را «شرط کیفری» می نامیدند (کاتوزیان، ۱۳۵۷: ۳۶).

شرط یک تعهد تبعی است نسبت به عقدی که در ضمن آن منعقد می شود و وجه التزام در قالب شرط عنوان می شود تا در صورت تأخیر، جبران خسارت کند. چنان که انجام تعهد به تأخیر افتد مطالبه وجه التزام همراه با انجام تعهد اشکالی ندارد ولی اگر وجه التزام را برای عدم انجام تعهدی قرار داده باشند در این صورت نمی توان هر دو را مطالبه کرد.

با توجه به ماده ۲۲۱ قانون مدنی و همچنین با نظر به آیه اول سوره مائده (اى کسانى که ایمان آورده‏اید به قراردادها وفا کنید ….) می توان بیان کرد که امر به وفا کردن به عقود امری است که به آن توصیه اکید شده و شامل تمامی عقود و عهدهایی است که در عرف منعقد می شود طبق این آیه کسانی که به تعهدات خود وفا نکنند مورد مذمت قرار می­ گیرند و مجبور به جبران خسارت آن خواهند شد. و نحوه جبران خسارت همان شرطی است که در هنگام انعقاد عقد به آن توافق کردند. اگر در اجرای شرطی که طرفین به آن توافق کردند، تخلف شود جبران خسارت ناشی از آن به یکی از روش هایی که در ادامه می‌آید صورت می‌پذیرد:

بانکداری همیشه به عنوان یک فعالیت ویژه اطلاعاتی شناخته شده است، به خصوص در چنددهه اخیر فناوری اطلاعات به شدت صنعت بانکداری الکترونیک را تحت تأثیر قرار داده است. پیدایش خدمات اینترنتی بانکداری الکترونیک، طبیعت خدمات مالی را که به مشتریان ارائه می شود، به نحو گسترده ­ای تغییر داده است ( دکتر حسین وظیفه دوست ،دکتر هاشم نیکو مرام ،شیوا مصطفوی ۱۵۳, ۱۳۸۵). در حوزه­ فناوری ­های اطلاعاتی، فناوری ­های همراه و اینترنتی به عنوان رهبرانی هستند که صنعت بانکداری را هدایت ‌می‌کنند. (Laukkanen, 2005)

بسیاری از مطالعات به مزایای شناخته شده بانکداری نوین برای مشتریان از جمله صرفه­جویی در زمان و هزینه اشاره نموده ­اند. (Howcroft, Hamilton, & Hewer, 2002) فناوری ­های الکترونیک کسب و کار بانک­ها را متحول نموده و هزینه را کاهش داده و رضایت مشتری را تامین می­ نماید. بهره­ گیری از این فناوری­ها در جهت ایجاد انواع ارزش­افزوده برای مشتریان است. (Laukkanen, 2005) همچنین بهره­ گیری از این فناوری­ها سبب بهبود فرایند کسب و کار و افزایش بهره ­وری شده است. (Al-Somali .Sabah Abdullah, Gholami .Roya, Clegg. Ben)

تاکنون تحقیقات متعددی با بهره­ گیری از تئوری­های رفتار مصرف ­کننده در حوزه­ پذیرش یا عدم پذیرش این نوع خدمات توسط مشتریان انجام شده است؛ در تحقیقاتی که انجام شده است توان مدل پذیرش فناوری برای ایجاد نگرش و علاقه نسبت به سیستم ­های اطلاعاتی بیش از تئوری رفتار منطقی و تئوری رفتار برنامه­ ریزی شده است. (Mathieson, 1991) محققین با به­ کارگیری مدل پذیرش فناوری در حوزه ­های مختلف سیستم­های اطلاعاتی آن را مدلی قدرتمند با روایی و پایایی بالا ارزیابی نموده ­اند. در این تحقیقات خدمات نوین بانکی به عنوان نوعی سیستم اطلاعاتی در نظر گرفته شده است. به طور مثال محققین در حوزه­ کارت­های هوشمند از مدل پذیرش فناوری بهره برده ­اند و دریافته­اند که سودمندی و سهولت درک شده بر استفاده از این کارت­ها و تداوم بهره گیری از آن ها تاثیر قابل توجهی دارد. (Plouffe, Hulland, & Vandenbosch, 2001)

همچنین محققین با توجه به تحقیقات انجام گرفته بیان می­دارند که در بهره­ گیری از خدمات بانکداری همراه و اینترنت بانک ،عامل نگرش بیش از ارزش افزوده مؤثر است. (Laukkanen, Customer preferred channel attributes in multi-channel electronic banking, 2007a)که این امر ضرورت بهره گیری از مدل پذیرش فناوری را بیش از پیش تبیین می­ نماید. محققین یکی از راه­های بهبود قدرت پیش ­بینی مدل را در معرفی صحیح متغییرهای خارجی آن دانسته ­اند. (AlSukkar, 2005) همچنین آنان محققان به طور مشخص دریافته­اند که شاخص­ هایی که بر بهره­ گیری مداوم از خودپردازها و بانکداری اینترنتی و بانکداری همراه مؤثر است با هم متفاوت بوده (Curran & Meuter, 2005)حتی در خصوصیات جمعیت­شناختی استفاده­کنندگان از خدمات تفاوت هایی مشاهده می شود. از این رو مروری بر پیشینه­ تحقیق با توجه به نوع فناوری موجود ارائه شده است.

تحقیقات در حوزه ی بانکداری اینترنتی

فناوری اطلاعات و ارتباطات به عنوان یک فناوری جدید در دهه­های اخیر واردبازار شد و به سرعت توسعه یافت. این فناوری به دلیل عمومی بودن آن با سایرفناوریها تفاوت اساسی دارد. ‌به این معنی که نه تنها در حوزه خود تاثیرگذار است، بلکه در کل فعالیت های اقتصادی و غیراقتصادی تاثیر بسزایی در تسهیل، انجام امور و بالا بردن بهره ­وری و کارایی دارد. (پزشکی و دباغ رضایی, ۱۳۸۴)

در این میان نمی توان از فناوری ­های مبتنی بر وب سخنی به میان نیاورد. یکی از بزرگترین فرصت‌ها و چالشهایی که سازمان‌های امروزی با آن مواجه هستند استفاده از فناوری ­های مبتنی بر وب است، اینترنت به عنوان یک کانال جدید برای مبادلات اقتصادی منابع جدیدی برای ایجاد درآمد و فرصت دراختیار سازمان‌ها قرار داده است. میزان مبادلات از طریق اینترنت روز به روزدرحال افزایش است و شرکتهایی که از این فناوری استفاده نکنند ظرف مدت کوتاه از صحنه بازار محو خواهند شد. (سید جوادین و یزدانی, ۱۳۸۴) ‌با توسعه سریع تجارت الکترونیک و اینترنت و بخش‌های مالی و بانکداری، مشتریان به استفاده از بانکداری آن ­لاین ترغیب می­شوند. (Yiu, Grant, & Adgar, 2007)

گسترش و تسهیل در امر دسترسی به خدمات، پولی و بانکی با استفاده و بهره­ مندی افراد و جوامع، دستاوردهای بزرگ نظام بانکداری نوین در جهان محسوب می­ شود. رفع نیاز فیزیکی برای حضور ‌در شعب بانک‌ها، افزایش دقت در دریافت­ها و پرداخت­ها، تسریع در جریان مبادلات اقتصادی، افزایش ضریب ایمنی و بسیار دیگری از مزایای کوچک و بزرگی که به بانکداری الکترونیک با خود به ارمغان آورده است تحولات چشمگیری در عرصه بانکداری در جهان به واسطه الکترونیک حاصل شده است و این امر ما را ترغیب می کند که نگاهی دقیقتر به ویژگی­های مختلف این صنعت داشته باشیم. زیرا تحولات مذبور می ­تواند موجب دگرگونی عظیمی دردنیای بانکداری گردد که از آن جمله ‌می‌توان به کاهش موانع جغرافیایی، عرضه خدمات بانکی به صورت کالایی قابل انتخاب، ظهور رقبای جدید، ایجاد پایگاه اطلاعاتی مشتریان و… اشاره نمود. بخش مالی(بانک‌ها) دستخوش تغییراتی است که پیشتر در تاریخ خود تجربه نکرده است. این تغییرات هم بر ساختار صنعت و هم ماهیت رقابت تاثیرشگرف داشته است(Harrison T. , 2008).جای تعجب نیست که، در این محیط پر تلاطم با تغییرات شتابنده، مؤسسات مالی مجبور شده اند شیوه واکنش خود را نسبت به بازار تغییر دهند، به طوری که کمتر روی محصولات و بیشتر ‌بر مشتریان متمرکز شوند و به جای دیدی کوتاه مدت، دیدی بلند مدت را در پیش بگیرند توجه روز افزون بانک‌ها در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه با ارائه خدمات بانکی از طریق ابزارهای الکترونیکی با هدف تسهیل فرایند خدمات رسانی به مردم وکاهش هزینه های بانکداری رقابت فشرده­ای را در صنعت بانکداری الکترونیکی ایجاد و اکثر بانک‌ها را به بهره­ گیری از فناوری‌های اطلاعاتی و ارتباطی وادار ‌کرده‌است با توسعه سامانه­های الکترونیکی مانند اینترنت مؤسسات مالی و بانک‌ها نیز تحت­تاثیر قرارگرفته­اند. شبکه جهانی وب به طور اساسی انتظارات مشتریان را در موردسرعت، دقت، قیمت و خدمات تغییر داده است. فاصله جغرافیایی معنای خود را از دست داده است و در دسترس بودن، سهولت و سرعت توزیع خدمات باعث ایجاد مزیت رقابتی برای سازمان­ها، ازجمله بانک‌ها می­گردد. برای رقابت در این محیط پیچیده کسب و کارها مجبورند جدیدترین و ‌جذاب‌ترین خدماتی را که مشتریان خواستار آن هستند را قرار دهند. به منظور بقای بانک‌ها در عرصه رقابت شعبه­های بانکی نیاز به تغییر روش از بانکداری سنتی می­باشند. تمایل و علائق مشتری مبنای شکل جدیدی از اینترنت، رقابت مبتنی بر کاهش هزینه، حفظ مشتری، ترغیب مشتری، پذیرفتاری مشتری(قابلیت قبول)، امنیت، آسانی استفاده ‌می‌باشد. (Chang, 2007)

طبق تحقیقات انجام گرفته بین عقاید کسانی که از خدمات بانکداری اینترنتی بهره می‌برند و کسانی که از طریق اینترنت کالا و خدمات مورد نظر خود را تهیه می­نمایند مشابهت­های زیادی وجود دارد.

عنوان صفحه

نمودار ۴-۱: توزیع جنسیت ۸۰

نمودار ۴-۲: توزیع سن ۸۱

نمودار ۴-۳: توزیع تحصیلات ۸۲

نمودار ۴-۴: توزیع تأهل ۸۳

نمودار ۴-۵: توزیع نام تجاری ۸۴

نمودار ۴-۶: تأثیر رگرسیونی متغیر شخصیت نام تجاری بر اعتماد به نام تجاری ۸۷

نمودار ۴-۷: تأثیر رگرسیونی متغیر شخصیت نام تجاری بر دلبستگی ۸۹

نمودار ۴-۸: تأثیر رگرسیونی متغیر شخصیت نام تجاری بر تعهد ۹۰

نمودار ۴-۹: تأثیر رگرسیونی متغیر شخصیت نام تجاری بر اعتماد اعتباری ۹۱

نمودار ۴-۱۰: تأثیر رگرسیونی متغیر شخصیت نام تجاری بر اعتماد صفاتی ۹۲

نمودار ۴-۱۱: تأثیر رگرسیونی متغیر شخصیت نام تجاری بر دلبستگی رفتاری ۹۳

نمودار ۴-۱۲: تأثیر رگرسیونی متغیر شخصیت نام تجاری بر دلبستگی نگرشی ۹۵

نمودار ۴-۱۳: تأثیر رگرسیونی متغیر شخصیت نام تجاری بر تعهد عاطفی ۹۶

نمودار ۴-۱۴: تأثیر رگرسیونی متغیر شخصیت نام تجاری بر تعهد هنجاری ۹۸

نمودار ۴-۱۵: تأثیر رگرسیونی متغیر شخصیت نام تجاری بر تعهد مستمر ۹۹

چکیده

هدف از این تحقیق بررسی تأثیر شخصیت نام تجاری بر اعتماد، دلبستگی و تعهد به نام تجاری در صنعت مواد شوینده بوده است که بدین منظور ۳۸۵ نفر از مصرف کنندگان مواد شوینده ای که از فروشگاه های زنجیره ای در سطح شهر تهران خرید می‌کنند به عنوان نمونه انتخاب و به پرسشنامه استاندار برگرفته از مقاله لوئیس و لومبارت (۲۰۱۰) پاسخ گفتند. در پایان نتایج به دست آمده از پرسشنامه های تحقیق به کمک آزمون رگرسیون خطی دومتغیره مورد تحلیل قرار گرفته و نتایج نشان داد که شخصیت نام تجاری بر اعتماد، دلبستگی و تعهد به نام تجاری در صنعت مواد شوینده تأثیر معنی داری (p<0/01) دارد.

کلید واژه ها: شخصیت نام تجاری، اعتماد، دلبستگی، تعهد به نام تجاری، صنعت مواد شوینده.

فصل اول

کلیات تحقیق

مقدمه

شاید متمایزترین مهارت بنگاه‏های حرفه‏ای، توانایی آن ها در ایجاد، حفظ و نگهداری و توسعه‏ علائم تجاری خود باشد(کاپفرر، ۱۳۸۵). با تشدید رقابت در تجارت و تغییرات سریع تکنولوژیکی و نیز افزایش قدرت و حق انتخاب مشتریان، موفقیت از آن شرکت‏هایی خواهد بود که قادر باشند به نحو شایسته‏تری انتظارات و ارزش‏های موردنظر مشتریان را درک و شناسایی کرده و به نحو مطلوب به آن ها پاسخ دهند (وانگ و همکاران^[۱]، ۲۰۰۷).

نام تجاری به عنوان رکن و اساس بازی رقابتی امروز، عنصری است که باید به دقت ایجاد، تعریف و مدیریت شود تا سازمان و شرکت‏ها بتوانند با تکیه بر این ستون، سودآوری هرچه بیشتر را برای کسب و کار خود، رقم بزنند. لازم به یادآوری‏ست که ویژگی‏های برندها یا نام‏های تجاری بر رفتار مشتری تأثیرگذار است و دنیای تجارت امروز به استراتژی‏های برندگذاری نیاز دارد(جوانمرد، ۱۳۸۸). تا چند سال پیش دغدغه عمده شرکت‌ها و مؤسسات در یافتن و جذب مشتریان بیشتر بوده است. در حال حاضرحفظ و راضی نگه داشتن مشتریان خود از اهم فعالیت‌های کسب و کارهای موفق می‌باشد. این شرکت‌ها همواره در جهت ارتقای رضایت مشتریان از محصولات/خدمات (‌شرکت‌هایشان) از هیچ کوششی فروگذار نبوده اند. در این راستا مفاهیمی همچون مدیریت بر مبنای رضایت مشتریان، مدیریت کیفیت فراگیر و … در شرکت‌ها پیاده شده است.

همواره این شرکت‌ها همچنین با اندازه گیری منظم شاخص رضایت مشتریان ضمن کنترل و ارزیابی عملکرد برنامه های خود، در تلاشند تا دل مشتریان را به دست آورده و آن ها را از خودشان راضی نگه بدارند.

با توجه به موارد گفته شده، در این فصل به بررسی کلیات تحقیق پرداخته شده است. ابتدا مسئله اصلی تحقیق بیان گردید و سپس اهمیت و ضرورت تحقیق مورد بررسی قرار گرفت و در ادامه به اهداف اساسی تحقیق و سوالات تحقیق، چارچوب نظری تحقیق و جنبه جدید بودن و نوآوری تحقیق، قلمرو تحقیق، موانع ‌و محدودیت‌های تحقیق پرداخته شده و در انتها نیز واژه ها و اصطلاحات تخصصی تحقیق تعریف شد.

بیان مسئله

در دنیای تجارت امروز که رقابت بین شرکت‏ها بسیار نزدیک به هم شده و هر شرکت می‏کوشد تا کالا یا خدمت خود را چنان ارائه دهد که از رقبا عقب نماند، توجه به مؤلفه‏های دیگری که بر انتخاب مشتریان اثر می‏ گذارند، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. از عمده‏ترین عوامل مؤثر بر انتخاب مشتری، تصویر ذهنی مشتری از نام تجاری موردنظر است. نام تجاری یا برند یکی از دارایی‏های نامشهود شرکت‏هاست که می‏تواند نقش عمده‏ای در رشد و قابلیت سودآوری آن ها، در درازمدت داشته باشد. به خصوص آنکه برای نام تجاری از قوانین انحصاری خاصی نیز می‏توان بهره گرفت.

در واقع نام تجاری به عنوان حوزه‏ قانونی‏ای عمل می ‏کند که تولیدکننده‏ی محصول یا ارائه‏دهنده‏ خدمت، می‏تواند در آن سرمایه‏گذاری کند. ضمن اینکه برندینگ و استفاده از نام تجاری می‏تواند تصمیم‏ گیری مصرف‏کننده را راحت‏تر کرده و همچنین اساسی برای ایجاد وفاداری به شرکت باشد.

به طور کل، یک نام تجاری نقش‏های مهمی ایفا می ‏کند: متمایز کننده محصول و خدمت است، با مصرف کننده ارتباط برقرار می ‏کند و به عنوان یک حوزه قانونی عمل می ‏کند که تولید کننده می‏تواند در آن سرمایه گذاری نماید. نام تجاری مناسب به مشتری و کارکنان شرکت رضایت و اعتماد به نفس می‏ دهد و می‏تواند آگاهی بازار از محصولات جدید را افزوده، ورود محصولات به بازارها را تسریع و در نهایت منجر به افزایش سهم بازار شود.

طبق تعریف فیلیپ کاتلر و انجمن بازاریابی آمریکا، نام تجاری یا برند عبارت است از؛ نام، عبارت یا اصطلاح، نشانه، علامت، نماد، طرح یا ترکیبی از آن ها که هدف از آن معرفی کالا یا خدمتی‏ست که فروشنده یا گروهی از فروشندگان عرضه می‏ کنند و بدین وسیله محصولات و خدمات خود را متمایز می‏ کنند.

نام تجاری یا برند، نقش‏های مهمی ایفا می ‏کند؛ از متمایزکننده محصول و خدمت گرفته تا برقراری ارتباط با مشتری و ایجادآگاهی بازار و افزایش سهم بازار. اما آنچه در انتخاب مشتری و به عبارتی موفقیت نام تجاری یک شرکت تأثیر دارد، در واقع همان تصویر ذهنی مشتری ست.

در طول دو دهه‏ اخیر، نظر بسیاری از پژوهشگران رفتار مصرف‏کننده ‌به این موضوع جلب شده است که افراد چگونه برای توصیف ایده‏آل‏های شخصیتی خود به انتخاب از بین برندها یا نام‏های تجاری می‏پردازند.

اصولاً انسان‏ها جهت فهم دنیای پیرامون خود و همچنین ارتباط برقرار کردن با بقیه از استعاره‏ها استفاده می‏ کنند که یکی از این استعاره‏ها، استعاره‏ی انسان است. ما همواره سعی می‏ کنیم جهت ارزیابی و بیان ویژگی‏های موجودات بی‏جان، با بهره گرفتن از استعاره‏ی انسان؛ به آن ها صفات انسانی نسبت بدهیم.

پژوهشگران معتقدند؛ مشتریان صفات و ویژگی‏های شخصیتی گوناگونی را به محصولات نسبت می ‏دهند که این موضوع سبب تعریف سرفصل جدیدی به عنوان شخصیت نام تجاری شده است.

شخصیت نام تجاری در واقع عبارت است از؛ همه‏ ویژگی‏های انسانی‏ای که ما به نام‏های تجاری نسبت می‏دهیم. بر این اساس ممکن است به برخی نام‏های تجاری ویژگی‏هایی مثبت از قبیل باهوش، خوش‏قول، وفادار، بامزه و هیجان‏انگیز و غیره و یا ویژگی‏های منفی از قبیل بدسلیقه، بی‏ادب، شیّاد و غیره نسبت دهیم.

در خصوص جرایم غیر مشهود با توجه به صدر ماده فوق ضابطین دادگستری به محض اطلاع از وقوع جرم، مراتب را برای کسب تکلیف و اخذ دستور لازم، به مقام ذی‏صلاح قضایی اعلام می‏ کنند و تحقیقات را در جهت تکمیل پرونده مطابق دستور مقام قضایی انجام می‌دهند.

وظیفه تحقیقات مقدماتی، که مجموعه اقداماتی است که برای کشف جرم و حفظ آثار و ادله وقوع آن و تعقیب متهم از بدو پیگیری قانونی تا تسلیم به مرجع قضایی صورت می‏ گیرد ، ضابطین دادگستری حق اخذ تأمین از متهم را ندارند و فقط اقدامات فوق را انجام و به مرجع قضایی ارسال می‌کنند.

ماده ۲۰ قانون مذبور ضرب‏الاجلی برای تکمیل پرونده تعیین کرده، در این مورد مقرر داشته است:
ضابطین دادگستری مکلفند در اسرع وقت و در مدتی که مقام قضایی تعیین می‏ نماید، نسبت به انجام دستورات و تکمیل پرونده اقدام کنند. چنانچه به هر علت، اجرای دستور و یا تکمیل، میسر نگردد، موظفند در پایان هر ماه گزارش آن را با ذکر علت، به مقام قضایی ذی‏ربط ارسال نمایند. متخلف از این امر، به مجازات مقرر در ماده ۲۱۶ این قانون محکوم خواهد شد.

هرگاه علایم و امارات وقوع جرم، مشکوک بوده و یا اطلاعات ضابطین دادگستری از منابع، موثق نباشد، قبل از اطلاع به مقامات قضایی، تحقیقات لازم را بدون این که حق دستگیری یا ورود به منزل کسی را داشته باشند، به عمل آورده و نتیجه را به مقامات یاد شده اطلاع می ‏دهند. ضابطین دادگستری نتیجه اقدامات خود را به اطلاع مرجع قضایی صالح می‏رسانند، در صورتی که مرجع مذکور اقدامات انجام شده را کافی نیافت، می‏تواند تکمیل آن را بخواهد، در این مورد، ضابطین مکلفند به دستور مقام قضایی، تحقیقات و اقدامات قانونی را برای کشف جرم به عمل آورند، لیکن نمی‏توانند متهم را در بازداشت نگهدارند و چنانچه در جرایم مشهود، بازداشت متهم برای تکمیل تحقیقات ضروری باشد، موضوع اتهام باید با ذکر دلایل، بلافاصله کتبا به متهم ابلاغ شود و حداکثر تا مدت ۲۴ ساعت می ‏توانند متهم را تحت نظر نگهداری نموده و در اولین فرصت باید مراتب را جهت اتخاذ تصمیم قانونی، به اطلاع مقام قضایی برسانند. مقام قضایی در خصوص ادامه بازداشت و یا آزادی متهم، تعیین تکلیف می‏ نماید. همچنین تفتیش منازل، اماکن و اشیاء و جلب اشخاص در جرایم غیر مشهود باید با اجازه مخصوص مقام قضایی باشد؛ هرچند اجرای تحقیقات به طور کلی از طرف مقام قضایی به ضابط ارجاع شده باشد.

طبق ماده ۲۵ ق.آ.د.ک ضابطین دادگستری پس از ورود مقام قضایی یا تکمیل پرونده، تحقیقاتی را که انجام داده ‏اند، به وی تسلیم نموده و دیگر حق مداخله ندارند، مگر به دستور مقام قضایی و یا مأموریت جدیدی که از طرف وی به آنان ارجاع می‏ شود.

ب.ابلاغ اوراق و اجرای تصمیمات قضائی

رساندن یک سند رسمی اعم از اوراق دعوا، خواه، اجرای احکام یا اجراء اسناد لازم الاجراء و غیره به اطلاع شخص یا اشخاص معین با رعایت تشریفات قانونی مخصوص را ابلاغ می‌گویند.^[۷۳]

ابلاغ اوراق قضایی که یکی از وظایف ضابطی پلیس است اگر به صورت صحیح و منطبق با موازین قانونی انجام نشود در فرایند دادرسی چه در امور کیفری و حقوقی تأثیر نامطلوب داشته و باعث اطاله دادرسی و بعضاً تضییع حقوق اصحاب پرونده می‌گردد به همین دلیل صحت عملکرد ضابطان دادگستری در ابلاغ اوراق و احکام قضایی موکول به آموزش و تدریس مقررات و قواعد مربوط به ابلاغ اوراق قضایی است و امروزه با توجه به ماده ۱۰ قانون تشکیل دادگاه‌های عمومی و انقلاب مصوب ۱۳۷۳ در دادگستری واحد ابلاغ تأسیس شده و ابلاغ اوراق قضایی را مأمورین ویژه‌ای که برای این منظور آموزش دیده‌اند تحت نظارت رئیس حوزه قضایی انجام می‌دهند.^[۷۴] ‌بنابرین‏ هر گونه ابلاغ چه برای دعوت به دادرسی و چه بعد از صدور حکم توسط این مأموران کارآزموده انجام می شود.

ابلاغ اوراق قضایی توسط ضابطین به دو صورت ممکن است اتفاق بیفتد:

ابلاغ واقعی: ابلاغ واقعی عبارت است از رساندن اوراق قضایی به شخص خوانده. برای انجام این کار مأمور ابلاغ اوراق قضایی را به شخص خوانده تسلیم نموده و در برگ دوم احضاریه از خوانده رسید گرفته و تاریخ دقیق را قید نموده و خودش هم امضاء می‌کند و آن برگ را به دفتر دادگاه اعاده می‌دهد. اما در صورت امتناع خوانده از گرفتن اوراق، امتناع او در برگ اخطاریه قید و اعاده می‌شود. ابلاغ به شخص خوانده یا در محل سکونت یا در محل کار صورت می‌گیرد و در هر حال یا قبول می‌کند یا امتناع می‌کند که ابلاغ به صورت واقعی می‌باشد.^[۷۵] در ماده ۶۸ ق.آ.د.م ‌به این نوع ابلاغ اشاره شده است.

ابلاغ قانونی: قبول ابلاغ توسط خادمین یا بستگان خوانده: پس از مراجعه مأمور به نشانی خوانده ممکن است خوانده در نشانی اعلامی حضور نداشته باشد و مأمور نتواند اوراق را به شخص خوانده ابلاغ واقعی نماید. پس ناگزیر اوراق را به یکی از بستگان یا خادمین خوانده که در نشانی اعلام شده حضور دارند ابلاغ می‌کند تا آن ها اوراق را به دست خوانده برسانند. در این صورت مأمور ابلاغ نام و سمت گیرنده اوراق را در نسخه دوم اخطاریه قید و از وی امضاء می‌گیرد و آن را اعاده می‌کند. این نوع ابلاغ سه شرط اساسی دارد که عبارتند از:

‌الف. ابلاغ در نشانی تعیین شده در برگ اخطاریه باشد.

‌ب. سنّ ظاهری گیرنده اوراق برای تشخیص اهمیت اوراق کافی باشد. که از وضع ظاهری و رشد جسمانی می‌توان سن ظاهری او را حدس زد.

‌ج. بین کسی که اوراق قضایی را دریافت می‌کند با خوانده تعارض در منفعت نباشد. (ماده ۶۹ ق. آ.د.م).^[۷۶]

در صورت رد ابلاغ توسط خادمین یا بستگان خوانده؛ مأمور ابلاغ این موضوع را در دو نسخۀ اخطاریه قید نموده و نسخه دوم را در نشانی تعیین شده الصاق می‌کند و برگ اول را با سایر اوراق دعوا عودت می‌دهد.^[۷۷] (ماده ۷۰ ق. آ.د.م). اگر خوانده و خادمین و بستگان در نشانی اعلامی حضور نداشته باشند، مأمور ابلاغ این موضوع را در دو نسخه اخطاریه قید نموده و نسخه دوم را در نشانی اعلامی الصاق می‌کند و مدارک را عودت می‌دهد. (ماده ۷۰ ق. آ.د.م).

اگر خوانده مقیم خارج از کشور باشد ابلاغ توسط مأموران کنسولی یا سیاسی به عمل می‌آید. مأموران یاد شده دادخواست و ضمائم آن را به وسیله مأمورین سفارت یا هر وسیله‌ای که امکان داشته باشد برای خوانده می‌فرستند و مراتب از طریق وزارت امور خارجه به اطلاع دادگاه می‌رسانند. (ماده ۷۱ ق. آ.د.م).^[۷۸]

مأمور ابلاغ، اوراق کارکنان دولت را به کارگزینی قسمت مربوطه یا نزد رئیس کارمند ارسال می‌کند. اشخاص یاد شده مسئول اجرای ابلاغ می‌باشند و باید حداکثر به مدت ۱۰ روز اوراقی را اعاده نمایند. (تبصره ۱ ماده ۶۸ ق.آ.د.م)^[۷۹]

در صورتی که اساساً خواهان از همان ابتدا نتواند نشانی خوانده را معین نماید و در دادخواست در ستون خوانده را مجهول المکان یا آدرس بدهد ولی بعد از مراجعه مأمور ابلاغ خوانده در آن محل سکونت نداشته باشد و خواهان پس از اخطار رفع نقص نتواند آدرس خوانده را اعلام کند بنا به درخواست خواهان و دستور دادگاه مفاد دادخواست یک نوبت در یکی از روزنامه‌های کثیر الانتشار یا محلّی به هزینۀ خواهان آگهی خواهد شد که تاریخ انتشار تا جلسه رسیدگی نباید کمتر از ۱ ماه باشد. (ماده ۷۳ ق. آ.د.م).^[۸۰]

هـ – توانمندسازی از دیدگاه رابطه ای^[۹۲]

در منابع علمی مربوط، این رویکرد، یک فرایند بالا به پایین و ماشینی تعریف می‌گردد که قدرت مرد ‌و وابستگی محض او را در ارتباط با دیگران نشان می‌دهد (اسپرتیزر^[۹۳]، ۱۹۹۶).

و- توانمندسازی از دیدگاه روان شناختی

نظریه پردازان این رویکرد، معتقدند توانمندسازی موضوعی چند وجهی است و نمی توان صرفاً بر پایه یک مفهوم خاص به بررسی آن پرداخت . به عقیده آنان توانمندسازی ، فرایند افزایش انگیزش درونی وظایف واگذار شده به کارکنان است و در یک مجموعه از ویژگی های شناختی متجلی می‌گردد (توماس و ولتهاوس^[۹۴]، ۱۹۹۰).

مزایای توانمندسازی

به طور کلی مزایای به کارگیری توانمندسازی را می توان در دو طبقه تقسیم بندی کرد :

• • • مزایای سازمانی^[۹۵] : امروزه رقابت جهانی و محیط متغیر تجاری ،‌تغییرات سازمانی را برای پاسخ به فشارهای فزاینده در زمینه بهبود کارایی و عملکرد، اجتناب ناپذیر ‌کرده‌است. در واقع سازمان‌ها می‌توانند شاهد بهبودهای زیادی در زمینه‌های عملکرد اقتصادی باشند، گرچه سنجش مزایای اقتصادی از طریق توانمندسازی مشکل است.

  

• مزایای فردی ^[۹۶]: توانمندسازی منافع بسیاری نیز برای کارکنان به همراه دارد. کارکنانی که خودشان را توانمند می بینند، تضاد و ابهام در نقش کمتری را گزارش می‌دهند و همچنین در محیط خود، کنترل بیشتری را بر محیط تجربه می‌کنند (کوک^[۹۷]، ۱۹۹۴).

ابعاد توانمندسازی

در یکی از بهترین مطالعات تجربی انجام شده ‌در مورد توانمندسازی تا به امروز، اسپریتزر^[۹۸] (۱۹۹۲)، چهار بُعد (عامل) شناختی را برای توانمندسازی شناسایی ‌کرده‌است که شامل:

• • احساس شایستگی^[۹۹] (خود – اثربخشی) ^[۱۰۰] ؛

• • احساس داشتن حق اننتخاب (خود سامانی)^[۱۰۱]؛

• • احساس مؤثر بودن^[۱۰۲] (پذیرفتن شخصی نتیجه)^[۱۰۳] ؛

• احساس معنی دار بودن یا مهم بودن (ارزشمند بودن)^[۱۰۴] .

هنگامی که مدیران بتوانند ویژگی های بالا را در دیگران پرورش دهند ، آنان را با کامیابی توانمند ساخته اند. افراد توانمند شده نه تنها می‌توانند وظایف خود را انجام دهند ، درباره خودشان نیز به گونه ای متفاوت می اندیشند. این چهار بعد آن تفاوت را توصیف می‌کنند (وتن و کمرون، ۱۳۸۱).

‌بر مبنای‌ پژوهش میشرا (۱۹۹۲) یک بعد زیر به مدل اسپرتیزر افزوده شده است:

• • احساس داشتن اعتماد^[۱۰۵] به دیگران (وتن و کمرون، ۱۳۸۱)

• احساس شایستگی (خود – اثربخشی): خود – اثر بخشی در حقیقت احساس افراد در توانایی انجام وظایفشان با مهارت بالا است (زیگلر و پیرسون^[۱۰۶]، ۲۰۰۰) وقتی افراد توانمند می‌شوند، احساس خود – اثربخشی می‌کنند یا اینکه احساس می‌کنند قابلیت و تبحر لازم را برای انجام دادن موفقیت آمیز یک کار دارند. افراد توانمند شده نه تنها احساس شایستگی بلکه احساس اطمینان می‌کنند که می‌توانند کار را با شایستگی انجام دهند. آنان احساس برتری شخصی می‌کنند و معتقدند که می‌توانند برای رویارویی با چالش های تازه بیاموزند و رشد بیابند (بنیس و نانوس^[۱۰۷]، ۱۹۸۵؛ کانگرو کاننگو، ۱۹۸۸؛ باندورا^[۱۰۸] ،۱۹۸۸؛ زیمرمن^[۱۰۹]، ۱۹۹۰).

باندورا معتقد است که احتمال دارد شدت ایمان افراد ‌در مورد اثر بخشی شان، بر اینکه آیا آنان برای مقابله با موقعیت های خاص حتی تلاش خواهند کرد یا خیر، اثر بگذارد .

• • احساس داشتن حق انتخاب: دسی^[۱۱۰] و همکارانش (۱۹۸۹) بیان می‌کنند که افراد توانمند همچنین احساس خود سامانی می‌کنند. در حالی که خود– اثربخشی به احساس قابلیت اشاره دارد، خودسامانی به احساس داشتن حق انتخاب منسوب است. خود سامان بودن به معنای تجربه احساس انتخاب در اجرا و نظام بخشیدن شخص به فعالیت های مربوط به خود است (دسی، ۱۹۸۹). این افراد به جای اینکه احساس کنند فعالیت هایشان از پیش تعیین شده است، از بیرون کنترل می‌شوند و خود را به منزله کانون کنترل می بینند. افرادی که احساس توانمند بودن می‌کنند به احتمال بسیار زیاد کانون کنترل درونی دارند، یعنی احساس می‌کنند بر آنچه اتفاق می افتد، کنترل دارند (هنسر و جورج^[۱۱۱]، ۲۰۰۳).

• احساس مؤثر بودن ( پذیرفتن شخصی نتیجه ): گرین برگر^[۱۱۲] و همکارانش (۱۹۸۹) بیان می‌کنند افراد توانمند احساس کنترل شخصی بر نتایج دارند . آنان بر این باورند که می‌توانند با تحت تأثیر قرار دادن محیطی که در آن کار می‌کنند یا نتایجی که حاصل می‌شوند ، تغییر ایجاد کنند . گرین برگر معتقد است که احساس مؤثر بودن ، عبارت است از اعتقادات فرد در یک مقطع مشخص از زمان ‌در مورد توانی اش برای ایجاد تغییر در جهت مطلوب (گرین برگ و همکاران، ۱۹۸۹).

این یک اعتقاد راسخ است که شخص با فعالیت های خود می‌تواند بر آنچه اتفاق می افتد تأثیر بگذارد. ‌بنابرین‏ احساس پذیرفتن شخصی نتیجه به ادراک رابطه شغلی^[۱۱۳] معطوف است.

افراد توانمند اعتقاد ندارند که موانع محیط بیرونی فعالیت های آنان را کنترل می‌کنند، بلکه بر این باورند که آن موانع را می توان کنترل کرد (اورعی، ۱۳۸۱).

حتی از دست دادن اندکی از کنترل شخصی می‌تواند از لحاظ جسمی و عاطفی زیان آور باشد؛ برای مثال معلوم شده است که فقدان کنترل به افسردگی، فشار روانی، نگرانی، روحیه پائین، رخوت و ناتوانی در یاد گرفتن و حتی افزایش نرخ مرگ منتهی می شود (لاشینگر^[۱۱۴]، ۱۹۹۹).

‌بنابرین‏ داشتن نوعی احساس کنترل شخصی برای سلامتی و نیز توانمندی ضروری است . مقدار توانمندی افراد به مقدار توانایی تشخیص حوزه هایی بستگی دارد که در آن ها می توان از تأثیر و نفوذ برخوردار بود نیز به توانایی اراده و تغییر محیط خارجی به منظور افزایش تسلط بستگی دارد (اورعی، ۱۳۸۱).

• احساس معنی دار بودن: افراد توانمند احساس معنی دار بودن می‌کنند. آنان برای مقاصد، اهداف یا فعالیتی که به آن اشتغال دارند ارزش قائلند، آرمان ها و استاندارد هایشان با آنچه در حال انجام دادن آن هستند ، متجانس دیده می‌شوند، فعالیت در نظام ارزشی شان مهم تلقی می شود و درباره آنچه تولید می‌کنند دقت می‌کنند و بدان اعتقاد دارند (هان، ۱۳۸۱).

فعالیت هایی که معنی داری را القا می‌کنند^[۱۱۵]، نوعی احساس هدفمند، هیجان یا مأموریت برای افراد ایجاد می‌کنند. به جای اینکه نیرو اشتیاق افراد را هدر بدهند منبعی از نیرو و اشتیاق را برای آنان فراهم می آورند. فقط دستیابی به حقوق، کمک به سازمان برای کسب درآمد یا دقیق انجام دادن شغل برای بسیاری از مردم احساس معنی دار بودن ایجاد نمی کند.

بعضی چیزهای بنیادی تر، شخصی تر و ارزشمندتر باید با فعالیت پیوند یابند. در واقع کار باید با برخی چیزهای انسانی تر همراه باشد (وتن و کمرون، ۱۳۸۱).

• احساس داشتن اعتماد به دیگران: افرادی که توانمند حسی به نام «اعتماد» دارند؛ مطمئن هستند با آنان منصفانه و یکسان رفتار خواهد شد. این افراد اطمینان دارند که حتی در مقام زیردست نیز نتیجه نهایی کارهایشان، نه آسیب و زیان که عدالت و صفا خواهد بود. معمولاً معنای این احساس آن است که آنان اطمینان دارند متصدیان مراکز قدرت یا صاحبان قدرت به آنان آسیب یا زیان نخواند زد و اینکه با آنان بیطرفانه رفتار خواهد شد (زند^[۱۱۶]، ۱۹۷۲).

عوامل توانمند سازی

عوامل بسیاری (فردی و شخصیتی، گروهی و ساختار اجتماعی واحد کار) وجود دارد که بر توانمند سازی کارکنان تأثیرگذار است، این عوامل عبارتند از: