کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

‏۲‑۲۳

Q _I -(T_i - T_j) - (T_i+T_j/2-T_a)=0
-Q_j+(T_i-T_j)-(T_i+T_j/2-T_a)=0

حال روابط فوق را ساده می‌کنیم:

‏۲‑۲۴

(+)T_i+(-+)T_j=Q_i+ T_a
(-+)T_i+(+)T_j= - Q_j+T_a

می‌توانیم این دو معادله را به صورت ماتریسی در آوریم:

‏۲‑۲۵

=

با توجه به اینکه معادله فوق دارای سه مجهول می‌باشد پس به یک معادله دیگر نیاز داریم که از معادله و ارتباط بین Qi,Qj استفاده می‌کنیم

‏۲‑۲۶

Q_i=Q_j+hpl(T_i+T_j/2-T_a)

در این مثال یک پره را به عنوان یک المان در نظر گرفتیم و روابط موجود را نوشتیم حال اگر بیش از یک المان در نظر گرفته شود باید پروسه اسمبل کردن نیز طی شود که این را در بخش‌های بعدی مورد بررسی قرار می‌دهیم.
تا کنون مختصر بحثی در مورد آنالیز سیستم‌های گسسته انجام گردید و برای تجزیه و تحلیل مسایل پیچیده مهندسی نیاز به گسسته سازی استاندارد و معادلات حاکم و انتخاب روش حل مناسب می‌باشد که در این قسمت پروژه به این خواهیم پرداخت. روش المان محدود به عنوان یک روش عددی برای حل تقریبی بسیاری از مسایل مهندسی به خصوص انتقال حرارت و سیالات می‌باشد

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

این روش برای اولین بار در شاخه جامدات به منظور بررسی تنش در سازه های هوایی مرکب استفاده گردید و بلافاصله در زمینه های دیگر مکانیک پیوسته به سرعت گسترش یافت از این روش بیشتر برای مثال‌هایی که راه حل‌های پیچیده دارند استفاده می‌گردد یعنی یک تقریب فیزیکی با مفاهیم ریاضی و ایجاد یک دستگاه معادلات خطی و یا غیر خطی و در نهایت حل مسئله روش‌های مختلفی برای حل مسایل پیچیده از جمله اختلاف محدود حجم محدود و المان محدود بیشترین کاربرد را دارند.
یکی از ساده‌ترین روش‌ها روش اختلاف محدود می‌باشد یعنی معین کردن معادلات دیفرانسیلی برای معادلات مختلف می‌باشد و هر چه نقاط بیشتری مورد نظر قرار گیرد حل دقیق‌تر می‌شود ولی در زمانی که هندسه مسئله نامنظم شود و یا مسئله دارای شرایط مرزی پیچیده گردد اعمال این روش بسیار مشکل می‌شود.
روش عددی دیگری که در حل مسایل مورد استفاده قرار می‌گیرد روش حجم محدود می‌باشد این روش پرکاربردترین روش در مسایل دینامیک سیالات محاسباتی می‌باشد.
روش المان محدود در پایه تقسیم ناحیه مسئله به نواحی کوچک‌تر و پیوسته که المان نامیده می‌شود بنا نهاده شده است و معادلات حاکم به صورت پیوسته تقریب زده می‌شوند و با این تقریب معادلات دیفرانسیل جزئی مرکب به معادلات خطی و غیر خطی دارای چند مجهول و ساده تر تبدیل می‌شوند که اثر آن تبدیل تعداد مجهولات نامحدود به تعداد مجهولات محدود می‌باشد که این مجهولات محدود که مورد محاسبه قرار می‌گیرند را گره می‌نامند خاصیت این روش این است که مرزهای پیچیده را با تقریب خوبی می‌توان در نظر گرفت.
حل عددی مسایل انتقال حرارت بدون مدل سازی فیزیکی امکان پذیر نمی‌باشد و سپس به شبکه بندی مسئله پرداخته و بعد معادلات دیفرانسیل جزئی تقریب زده می‌شود و در انتها با ترکیب این بخش مسئله حل می‌شود.
روش المان محدود به مراحل زیر تقسیم می‌گردد:
۱)تقسیم بندی نواحی پیوسته
این مرحله شامل مشخص کردن محل و تعداد گره‌ها یعنی در کل المان‌ها که با یکدیگر هیچ گونه همپوشانی نداشته باشند.
المان‌های با شکل‌های مختلف مانند مثلث یا مربع و یا …در نظر گرفت و هر المان با تعداد گره های مشخص بیان می‌شود و تعداد گره‌ها به نوع المان بستگی دارد .

فصل دوم
پیشینه ‌پژوهش
۲-۱- مقدمه
هوشمند‌سازی فرایند تشخیص بیماری‌های قلبی سالها است مورد بحث پژوهشگران تمامی کشور‌ها قرار گرفته است. این فرایند شامل مراحلی است که طی آن سیگنال ECG به عنوان ورودی نرم افزار انتخاب می‌شود و انتظار این است که نرم افزار با دقت قابل قبولی سلامت یا بیماری و حتی نوع بیماری قلبی را تشخیص دهد. تمامی این نرم افزار‌ها پس از دریافت سیگنال، ویژگی‌های مناسب آن را استخراج و انتخاب کرده، سپس به تشخیص نوع بیماری می‌پردازد. در هر یک از مراحل بیان شده روش های گوناگونی وجود دارد که در این فصل به تحقیقات پیشین و روشی که مورد استفاده قرار گرفته است پرداخته خواهد شد.
معرفی پایگاه داده:
سیگنال‌های نارسائی قلبی که از پایگاه داده MIT-BIH گرفته شده است، شامل ۴۸ سیگنال قلب دوکاناله متشکل از ۲۵ مرد از سنین ۳۲-۸۹ سال و ۲۲ زن در سنین ۲۳-۸۹ سال با فرکانس نمونه‌برداری ۳۶۰ هرتز و رزولوشن ۱۲ بیت، که حدودا حاوی ۶۵۰۰۰۰ نمونه و تقریبا ۲۷۵۰ ضربان قلب در مدت زمان ۳۰ دقیقه برای هر سیگنال می‌باشد. بیش از ۱۰۹۰۰۰ ضربان قلب در پایگاه فوق در قالب ۱۵ نارسائی برچسب‌گذاری شده‌اند. از این سیگنال‌ها ۴۵ سیگنال دارای lead II می‌باشند [۱۱،۲۴].

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

۲-۲- طبقه‌بندی سیگنال ECG با بهره گرفتن از موجک و شبکه عصبی
پس از چند مرحله پیش پردازش از تبدیل موجک پیوسته برای استخراج ویژگی های سیگنال می‌شود. به دلیل زیاد بودن تعداد بردارهای استخراج شده توسط موجک از آنالیز PCA^[11] جهت کاهش ابعاد و به عبارتی انتخاب بهترین نمونه‌ها استفاده شده است.
شبکه عصبی چند لایه، طبقه‌بندی را بر روی شش کلاس که شامل سیگنال نرمال و ۵ اریتمی قلبی که از گروهی خاص از سیگنال ECG بیماران پایگاه داده MIT-BIH انجام داده است. نمودار گرافیکی روش به کار رفته در این تحقیق در شکل ۲-۱ نشان داده شده است]۷[.

شکل ۲-۱ :مراحل طبقه بندی ۶ آریتمی
۲-۳- طبقه‌بندی سیگنال ECG با استفاده ازموجک و خواص مورفولوژیک و شبکه عصبی
در این پژوهش پس از پیش‌پردازش، ۱۵ ویژگی زمانی و ۱۵ ویژگی از تبدیل موجک انتخاب شده است و برای کاهش ابعاد این ویژگی ها از روش PCA استفاده شد که نتیجه آن انتخاب ۸ ویژگی از بهترین ویژگی‌های هر کلاس بوده است. شبکه عصبی پرسپترون چند لایه و شبکه عصبی پایه شعاعی به صورت ترکیبی طبقه‌بندی را انجام می دهد. در این تحقیق نشان داده شده است که ساختار ترکیبی شبکه عصبی دارای نتایجی به مراتب بهتر از شبکه عصبی MLP^[12] می‌باشد]۴[.
۲-۴- طبقه‌بندی سیگنال ECG با بهره گرفتن از تبدیل موجک و شبکه عصبی فازی
در این پژوهش از استخراج ویژگی موجک به همراه شبکه عصبی فازی برای شناسایی انقباضات زودرس بطنی PVC استفاده کرده‌اند. ایده اصلی و مزیت مهم این تحقیق استفاده مجدد از اطلاعات تولید شده در مرحله تشخیصQRS ، که یک مرحله اساسی برای بیشتر الگوریتم های طبقه بندی ECG است، می باشد. طول مدت زمان کمپلکس QRS در مقیاس سه و سطح زیر کمپلکس QRS در مقیاس چهار به عنوان ویژگی های مشخصه انتخاب شده اند. پس از نرمالیزاسیون، طبقه بندی PVC با بهره گرفتن از شبکه عصبی فازی روی سیگنال ECG تعدادی خاص از بیماران انجام شده است. دو مزیت اولیه استفاده از موجک یکسان برای دو مرحله تشخیص QRS و طبقه‌بندی PVC، محاسبات کمتر و پیچیدگی کمتر در هنگام پیاده سازی واقعی است]۹[.
۲-۵- طبقه‌بندی سیگنال ECG با بهره گرفتن از تبدیل ویولت و شبکه عصبی مصنوعی و الگوریتم پرندگان
ویژگی‌های شکلی تبدیل موجک، با بهره گرفتن از آنالیز PCA به یک فضای ویژگی با ابعاد کمتر نگاشت داده شده اند، و همچنین ویژگی‌های زمانی از داده های ECG استخراج شده اند. برای قسمت تشخیص الگو از شبکه‌های عصبی مصنوعی رو به جلو که هر کدام با بهره گرفتن از تکنیک الگوریتم پرندگان چند هدفه استفاده شده است. در این تحقیق،‌سیستم طبقه‌بندی ارائه شده می تواند با آموزش ساختارهای شبکه بهینه به تغییرات اساسی در الگوهای ECG یک بیمار خاص سازگار شده و بنابراین می‌تواند به درصد دقت‌های بالاتری در دسته داده‌های بزرگ دست پیدا کند.
بر روی کل داده‌های پایگاه داده میزان میانگین معیار عملکردهای دقت حساسیت برای روش پیشنهادی برای شناسایی ضربان‌های اکتوپیک بطنی (VEB) و ضربان‌های اکتوپیک بالابطنی (SVEB) انجام شده است]۱۰[.
۲-۶- طبقه‌بندی آریتمی‌های قلبی با بهره گرفتن از SVM
در این پژوهش با تحلیل سیگنال ECG، ویژگی‌های آن با ترکیبی از تبدیل ویولت و مدل AR استخراج شده اند. با چنین تلفیقی روش های رایج در تشخیص بیماری‌های قلبی بهینه شده‌اند. سپس از یک طبقه‌بندی‌کننده ماشین بردار پشتیبان با هسته گوسین به منظور طبقه‌بندی خودکار پنج نوع آریتمی قلبی استفاده شده است]۲[.
۲-۷- طبقه‌بندی آریتمی دهلیزی بطنی
در این پژوهش یک الگوریتم کارآمد تشخیص و طبقه‌بندی ECG تک کاناله مبتنی بر تبدیل موجک را اجرا نموده و به منظور تشخیص و طبقه‌بندی برخی آریتمی‌های خطرناک بطنی به کار گرفته و بهبود داده شده است. در اولین مرحله، کمپلکس‌های QRS تشخیص داده می‌شوند. سپس مشخصات هر QRS با شناسایی و تعیین قله‌های مو ج های تشکیل دهنده آن و نیز نقاط شروع و پایان کمپلکس QRS تکمیل می‌گردد. در ادامه قله‌های موج هایT ، P و نیز نقاط شروع و پایان هر یک تعیین می‌شود . این الگوریتم را با بهره گرفتن از داده‌های حاشیه نویسی شده معروف MIT/BIH Arrhythmia Database و QT Database ارزیابی شده اند. در الگوریتم پیشنهادی با بکارگیر‌ی موجک اسپلاین درجه دوم (quadratic spline)، کمپلکس QRS و همچنین موجهای T و P از انواع نویزها و تداخل‌های ناخواسته تفکیک شده و تشخیص آریتمی‌های حاد در بانک اطلاعاتی سیگنال‌های الکتروکاردیوگرام استاندارد حتی در حضور نویز و تداخل‌های ناخواسته نیز امکان پذیر می‌گردد. با بهره گرفتن از الگوریتم پیشنهادی تشخیص آریتمی‌های تاکیکاردی بطنی VT، تاکیکاردی فوق بطنی SVT، فیبریلاسیون بطنی VFIB، فلاتر بطنی VFL، فلاتر دهلیزی AFL، و آریتمی فیبریلاسیون دهلیزی AFIB، انجام شده است]۱۲[.
۲-۸- طبقه‌بندی سیگنال الکترو‌کاردیو‌گرام با طبقه‌بند ماشین بردار پشتیبان و الگوریتم PSO
در این پژوهش از ویژگی‌های زمانی و مورفولوژیک استفاده شده است. آزمایش از روش‌های طبقه بند RBF و kNN و SVM به عمل آمده که نتایج برتری طبقه‌بند SVM با هسته گوسی را نشان می‌دهد. همچنین برای تنظیم پارامترهای SVM از الگوریتم بهینه‌ساز PSO استفاده شده است که باعث بهبود عملکرد طبقه‌بندی SVM می شود. در این مقاله از ۲۵۰ و۵۰۰و۷۵۰ ضربان اموزش استفاده شده که با توجه به نتایج آزمایش عملکرد طبقه‌بند با ۷۵۰ داده اموزش دقت ۹۳.۲۷% است]۳[.
۲-۹- طبقه‌بندی آریتمی‌های قلبی با بهره گرفتن از PSO
در این پژوهش یک سیستم جدید برای طبقه‌بندی سه نوع ضربان قلب شامل ضربان نرمال و دو آریتمی قلبی ارائه شده است. این سیستم شامل سه ماژول اصلی - یک ماژول استخراج ویژگی، یک ماژول طبقه بندی و یک ماژول بهینه‌سازی‌ است. در ماژول استخراج ویژگی ترکیبی مناسب از ویژگی‌های شکلی و زمانی ایجاد می‌شود. در ماژول طبقه بندی یک کلاس بند چند طبقه بر پایه ماشین بردار پشتیبان ارائه شده است. در ماژول بهینه‌سازی از الگوریتم اجتماع ذرات برای یافتن بهترین ویژگی‌ها استفاده شده است. نتایج شبیه سازی دقت مناسبی داشت و این در حالی است که در بدست آمدن این سطح دقت،فقط مقدار کمی از ویژگی‌ها استفاده شده است]۱۴[.
۲-۱۰- رویکرد ترکیبی در طبقه‌بندی سرطان
مدلی مبتنی بر فیلتر و رپر را جهت دسته‌بندی نشان گر سرطان برای انتخاب ژن در داده‌های ریز آرایه ارائه شده است. نتایج مدل ترکیبی ان‌ها که از نرخ فیشر^[۱۳] به عنوان فیلتر استفاده می‌کند،روی چندین مجموعه داده واقعی دقت کلاس‌بندی بسیار بهتری نسبت به مدل تنها رپر، نشان می‌دهد. مدل ترکیبی دو مرحله‌ای ارائه شده در این پژوهش ویژگی‌های مناسب را بر اساس معیار اماری حداکثر وابستگی و حداقل افزونگی انتخاب می‌کند. در مرحله اول مدل از معیار حداکثر ارتباط و حداقل افزونگی برای انتخاب زیر مجموعه بهینه ویژگی‌ها بهره می‌برد. در مرحله دوم از الگوریتم‌های کلاسیک رو به جلو وعقب گرد برای جستجو در زیر مجموعه‌های مرحله اول استفاده می‌کند. نتایج تجربی مدل آنها حاکی از عملکرد بهتر این روش نسبت به روش فیلتر حداکثر وابستگی می‌باشد]۱۵[.
۲-۱۱- دسته‌بندی آریتمی‌های قلبی بر مینای تبدیل موجک و SVM
در این پژوهش یک روش برای دسته‌بندی آریتمی‌های قلبی ارائه شده است که تعداد ۵ آریتمی از بانک اطلاعاتی Physionet انتخاب شده و آریتمی‌ها به زمان های ۶ ثانیه تقسیم شده و برای هر قطعه زمانی ضرایب تبدیل موجک به عنوان بردار ویژگی آن قطعه محاسبه شده و از ماشین بردار پشتیبان SVM برای دسته‌بندی آریتمی‌ها استفاده شده است. دسته‌بندی‌کننده‌های SVM را با بردارهای ویژگی قطعات آموزش داده و برای دسته‌بندی یک آریتمی مجهول، بردارهای ویژگی زمانی آن به SVM ها اعمال می‌شود]۱۶[.
۲-۱۲- طبقه‌بندی سیگنال ECG با بهره گرفتن از خواص مورفولوژی
در این پژوهش یک روش جهت کلاس‌بندی ضربان از یک مجموعه داده بزرگ با آموزش شبکه عصبی و استفاده از موجک و ویژگی‌های زمان‌بندی ارائه داده اند. آنها دریافتند که مقیاس چهارم از تبدیل ویولت دوتایی با ویولت مرتبه دوم همراه با نرخ فاصله قبل و بعد از R-R در تمایز نرمال و PVC دیگر ضربان‌ها بسیار مؤثر است]۱۷[.
۲-۱۳- انتخاب ویژگی با بهره گرفتن از الگوریتم فاخته باینری
در این پژوهش،انتخاب ویژگی جدید به نام جستجو فاخته دودویی، که در رفتار پرندگان فاخته است پیشنهاد شده است. آزمایش‌های انجام شده در زمینه تشخیص سرعت در سیستم‌های توزیع قدرت در دو مجموعه داده به دست آمده از یک شرکت برق برزیل انجام شدو توانایی این روش در برابر با چندین تکنیک بهینه‌سازی دیگر را نشان می‌دهد]۱۸[.
۲-۱۴- انتخاب ویژگی با بهره گرفتن از الگوریتم فاخته
معمولا برای پیدا کردن مجموعه داده‌ها با مقدار زیادی از ویژگی‌ها روبرو هستیم که برخی از این ویژگی های مناسب نیستند. در این زمینه، یکی از استراتژی‌های مورد استفاده برای مقابله با این مشکل،انجام یک فرایند انتخاب ویژگی به منظور ساخت یک زیر مجموعه از ویژگی‌های است که می تواند بهترین مجموعه داده را نشان دهد. مطالعات متعددی با بهره گرفتن از تکنیک‌های بهینه‌سازی الهام گرفته از طبیعت وجود دارد. در این پژوهش، ما از الگوریتم جستجو فاخته (CS) در زمینه انتخاب ویژگی استفاده می‌کنیم. برای این منظور، یک نسخه باینری از جستجو فاخته، یعنی BCS، بکار گرفته می‌شود. شبیه‌سازی و مقایسه BCS با نسخه‌های باینری از بت الگوریتم، الگوریتم کرم شب‌تاب و ذرات بهینه‌سازی انجام شده است که BCS نتایج منطقی و مناسب‌تری را نشان می‌دهد]۱۹[.
فصل سوم
معرفی الگوریتم‌ها و روش‌های پردازش سیگنال ECG
۳-۱- مقدمه
در این فصل به بررسی تئوری روش پیشنهادی، جزئیات و تشریح فرمول‌های مربوطه خواهیم پرداخت که شامل تکنیک‌ها و فیلترهای موجود در بخش پیش پردازش، روش‌های استخراج ویژگی از سیگنال پیش پردازش شده، روش انتخاب ویژگی‌ها و طبقه‌بند می‌باشد.
۳-۲- آنالیز موجک^[۱۴]
موجک یک شکل موج با طول موثر محدود و متوسط صفر است. شکل ۳-۱ موجک را با موج سینوسی که مبنای آنالیز فوریه است مقایسه می‌کند. موج سینوسی طول محدود ندارد و همواره قابل پیش بینی است، اما موجک‌ها تمایل دارند که نامنظم و نامتقارن باشند.

شکل ۳-۱: سیگنال سینوسی و موجک
آنالیز فوریه تجزیه یک سیگنال به موجهای سینوسی از فرکانسهای مختلف است. به شکل مشابه، آنالیز موجک تجزیه یک سیگنال به نسخه‌های شیفت یافته و مقیاس شده از موجک اصلی یا مادر می‌باشد. با توجه به شکل‌های موجک و موج سینوسی، می توان دید که سیگنال‌های با تغییرات شدید بهتر می تواند با موجک نامنظم آنالیز شوند. همچنین مشخصه‌ های محلی نیز توسط موجک بهتر توصیف می شوند، چون موجک‌ها محدوده محلی دارند. تبدیل موجک پیوسته (CWT) و تبدیل موجک گسسته (DWT) دو تبدیل مهم در آنالیز موجک می باشد]۲۰[.
۳-۲-۱- تبدیل موج پیوسته (CWT)
تبدیل پیوسته موجک روی تابع پیوسته و انتگرال پذیر f(x) نسبت به موجک حقیقی Ψ(x) از رابطه زیر حاصل می‌شود:
,
(۳-۱)
, s به ترتیب بیانگر مقیاس و زمان هستند]۲۰[.
۳-۲-۲- تبدیل موجک گسسته
ضرایب موجک در هر مقیاس ممکن، مقادیر بسیار زیادی عدد تولید می‌کند. راه حل کاهش تعداد آنها را می توان از تبدیل گسسته موجک (DWT) بدست آورد.
یک راه مناسب، استفاده از فیلترها در سال ۱۹۸۸ توسط مالات^[۱۵] ارائه شد و توسعه یافت]۲۱[.
۳-۳-۲-۲- تجزیه چند سطحی

وظیفه اصلی مدیریت منابع انسانی رسیدگی به امور مربوط به کارکنان است و مسئولان و متخصصان امور پرسنلی وقت و نیروی زیادی صرف آن می‌کنند؛ اما پرداختن به این امور تنها وظیفه مدیریت منابع انسانی نیست و تصمیم‌گیری‌ها و عملکرد مسئولان امور پرسنلی اغلب به طور مستقیم در سودبخشی سازمان تأثیر می‌گذارد. سعادت (۱۳۸۶) اظهار می‌دارد که:
نمونه‌هایی از اقدامات مسئولان امور پرسنلی که می‌تواند با کاهش هزینه‌ها یا افزایش تولید و کارایی، به سودبخشی بیشتر سازمان کمک کند به این شرح است:
۱ ـ کاهش اضافه کاری‌های غیرضروری با افزایش راندمان کار در ساعات عادی.
۲ ـ اتخاذ تدابیری برای کاهش غیبت و مرخصی‌های به ظاهر موجه و کنترل آنها.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

۳ ـ طراحی صحیح مشاغل برای جلوگیری از اتلاف وقت کارکنان.
۴ ـ جلوگیری از ترک سازمان با مدیریت صحیح و برقراری روابط انسانی و اجتماعی سالم.
۵ ـ طراحی یک سیستم بهداشت و ایمنی مؤثر و نظارت دقیق بر آن برای جلوگیری از بروز حوادث.
۶ ـ آموزش مهارت‌های لازم به منظور تربیت کارکنانی که حداکثر بازدهی را داشته باشند.
۷ ـ یافتن و استخدام شایسته ترین فرد ممکن برای هر شغلی و در هر سطحی.
۸ ـ طراحی سیستمی‌برای پرداخت حقوق و مزایا که بتواند در جذب و نگهداری نیروهای کارا با سایر سازمان‌ها رقابت نماید.
۹ ـ تشویق متصدیان مشاغل، به گونه ای که زمینه ی مساعدی برای ابراز نظرهایشان درباره کاهش هزینه‌ها فراهم آید (ص ۷).
بنابراین مدیران می‌توانند با توجه به موضوعات اساسی و مهمی‌که به طور مستقیم با جنبه‌های انسانی سازمان مربوط می‌شود تأثیر مستقیمی‌بر افزایش کارایی و سود شرکت داشته باشند.
۲ ـ۱۶-۲- وظایف مدیریت منابع انسانی
منظور از وظایف مدیریت منابع انسانی، کارها و فعالیت‌هایی است که باید هم در سازمان‌های کوچک و هم در سازمان‌های بزرگ برای جذب،بالندگی و حفظ منابع انسانی انجام شود.همانطور که در تعاریف مدیریت منابع انسانی آمده وظایف کلی آن عبارتند از: جذب، توسعه، ایجاد انگیزش و نگهداشت منابع انسانی. سعادت (۱۳۸۶) عقیده دارد که:
فهرست زیر از جمله مهمترین وظایف مدیریت منابع انسانی در سامزان است:
۱ ـ نظارت بر استخدام در سازمان به طوری که این امر در چهارچوب قانون و مطابق با قوانین و مقررات انجام گیرد و حق و حقوق قانونی متقاضیان مشاغل پایمال نگردد.
۲ ـ تجزیه و تحلیل مشاغل به طوری که ویژگی‌های هر یک مشخص و معین گردد.
۳ ـ برنامه ریزی برای تأمین نیروی انسانی مورد نیاز سازمان.
۴ ـ کارمندیابی، یعنی شناسایی کسانی که شرایط کافی را برای استخدام در سازمان دارا هستند.
۵ ـ انتخاب و استخدام بهترین و شایسته ترین نیروهای ممکن برای تصدی مشاغل در سازمان.
۶ ـ طراحی و تنظیم برنامه‌هایی که ورود کارکنان جدید به سازمان را تسهیل می‌کند.
۷ ـ آموزش کارکنان.
۸ ـ تربیت مدیر.
۹ ـ طراحی سیستم ارزیابی عملکرد کارکنان.
۱۰ ـ طراحی سیستم پاداش.
۱۱ ـ طراحی سیستم حقوق و دستمزد.
۱۲ ـ وساطت میان سازمان و سندیکاهای کارگری.
۱۳ ـ طراحی سیستم بهداشت و ایمنی محیط کار.
۱۴ ـ طراحی سیستم انضباط (صص ۳ ـ ۴).
به طور کلی منظور از وظایف مدیریت منابع انسانی، کارها و فعالیت‌هایی است که باید هم در سازمان‌های کوچک و هم در سازمان‌های بزرگ برای جذب، بالندگی و حفظ منابع انسانی انجام شود. از زمان پیدایش
اداره ای به نام اداره امور پرسنل یا مدیریت نیروی انسانی با وظایف تخصصی و با هویتی در سازمان، مدت نسبتاً کوتاهی می‌گذرد، ولی این بدان معنی نیست که وظایف مذکور قبلاً در سازمان انجام نمی‌گرفته است. دیوید^[۱۳۹] و همکاران (۱۹۸۳) این وظایف و اثرگذاری متقابل آنها را در شکل زیر نشان داده اند.
شکل ۲ ـ ۱۲ : وظایف مدیریت نیروی انسانی
منبع : «دیوید» و همکاران، ۱۹۸۳، ص ۲۳.
نتیجه اینکه هدف اصلی مدیریت منابع انسانی در هر سازمان کمک به عملکرد بهتر در سازمان برای نیل به اهداف سازمانی است و برای رسیدن به این مقصود وظایف و فعالیت‌هایی را انجام می‌دهد. این وظایف (دعائی، ۱۳۸۴) شامل یکسری وظایف عمومی‌و خصوصی می‌باشد، وظایف عمومی‌نظیر: برنامه ریزی، سازماندهی، هدایت و رهبری، کنترل و ارزیابی می‌باشد و وظایف خصوصی شامل: برنامه ریزی نیروی انسانی، آموزش و بالندگی، پاداش، ایمنی و بهداشت، روابط کار و تحقیقات در زمینه منابع انسانی می‌باشد.
شکل ۲ ـ ۱۳ : وظایف مدیریت منابع انسانی
منبع: «دعائی»، ۱۳۸۴، ص ۲۳.
با پیچیدگی روزافزون سازمان‌ها، وظایف مدیریت منابع انسانی نیز پیچیده تر و خطیرتر گردیده است، البته مدل‌های متفاوت دیگری نیز برای دسته بندی وجود دارد. جزنی (۱۳۷۸) عمده ترین وظایف عمومی‌مدیریت منابع انسانی را به شرح زیر بیان کرده است:
وظایف عمده مدیریت منابع انسانی عبارتند از:
۱) سازماندهی، که شامل طراحی سازمان، طراحی شغل، تجزیه و تحلیل شغل و طبقه بندی مشاغل می‌باشد.
۲) جذب منابع انسانی، که شامل برنامه ریزی، کارمندیابی، انتخاب و استخدام می‌باشد.
۳) توسعه منابع انسانی، که شامل مدیریت عملکرد و آموزش کارکنان می‌باشد.
۴) مدیریت پاداش، که شامل حقوق و دستمزد و ارزشیابی مشاغل، پاداش و مزایا می‌باشد.
۵) روابط کارکنان، که شامل مشاکرت و ارتباطات کارکنان می‌باشد.
۶) بهداشت، ایمنی و رفاه کارکنان.
۷) امور اداری و پرسنلی کارکنان که شامل چارچوب قانونی مقررات دولتی، رویه‌ها و اقدامات استخدام و سیستم اطلاعات منابع انسانی می‌باشد (صص ۲۹ ـ ۳۶).

به هرحال قابل پیش بینی بود که اتفاقات تونس در نقاط دیگر هم تکرار شود، گرچه مشخص نبود کجا.اما ما دیدیم که در مصر رخداد و سپس در شمار دیگری از کشور ها از جمله عمان، الجزایر، یمن، اردن، بحرین و … در حال تکرار است. (Bayat, 2010)
گردانندگان اصلی این جنبشها مردم و به خصوص جوانان کشورهای خاورمیانه بودند که دیگر صبرشان لبریز شده بود و خواستار تغییرات ریشه ای در ساختارهای سیاسی و اجتماعی کشورهایشان بودند. مردم در اعتراض هایشان شعار استقلال فکری و سیاسی را فریاد میزدند.
در دو دهه ی اخیر تغییرات ساختاری مهمی در کشور های خاورمیانه صورت گرفته است.اینجوامع بشدت درحال شهری شدن هستند، بیشتر مردم در شهرها زندگی میکنند تا روستاها. شهرنشینی هم تعدادی نیاز به وجود می آورد و حقوق شهروندی ایجاد میکند. به علاوه، این کشورها به درجه ی بالایی، جمعیت جوان دارند وهمین ها هم در شهرها زندگی میکنند و بالاخره این که در دو دهه گذشته یک انقلاب آموزشی و یک انفجار آموزشی در این کشورها به وجود آمده است، یعنی مدارس و دانشگاه های مختلفی دایر شده که در هر سال هزاران نفر از این دانشگاه ها فارغ التحصیل میشوند، اما زمانی که وارد بازار کار میشوند شغلی را که می خواهند را به دست نمی آورند.
نتیجه این میشود که در این کشورها هزاران نفر تحصیل کرده، بیکار وجود دارد و این یک چالش جدید است، این وضعیت یک طبقه جدید به نام"طبقه متوسط فقیر” به وجود میآورد که همین ها مهم ترین بازیگران این نوع انقلابها هستند.(Bayat 2010)
مشارکت سیاسی جوانان، که البته ناکافی است، نشان دهنده ی یک تغییر برجسته در سطوح سیاسی و اجتماعی می باشد. در حیطه ی اجتماعی این نسل تحصیل کرده تر از نسل قبلی است، این نسل همچنین دارای نرخ زاد و ولد کمتر و به طور ضمنی پایبندتر به یکسان بودن حقوق جنسیتها میباشد.
حکومتهای عربی، حکوتهای استبدادی و فردی توام با فساد گسترده و به طور خلاصه حکوتهای غیر دموکراتیک اند و لذا فاقد خصوصیات حیاتی و مهمی چون آزادی و لوازم آن، شفافیت پاسخگویی و مشارکت سیاسی حقیقی اند. همچنین در این کشور ها نهادهای جامعه ی مدنی عمدتاً بسیار ضعیف اند.اغلب این حکومتها به صورت تک حزبی اداره میشدند و حکومت گران کوشیده اند با توسل به انواع ترفندها ، مانع ظهور و قدرت گیری سازمان های غیر حکومتی و مستقل شوند زیرا این امر به معنای قبول نقد حکومت و افشای عیوب آن میبود. اگر نقاط فوق را در نظر داشته باشیم، جای تعجب نخواهد بود که انتظار اعتراض و مخالفت داشته باشیم. اما ابزار مخالفت تنها بر بستر عینی و مشکلات صورت نمیگیرد بلکه به لحاظ ذهنی (راه حل مشکلات) هم باید زمینه های آن مهیا باشد.فساد گسترده باعث فقر و فلاکت میشود و از رشد و توسعه ممانعت به عمل آورده و عقب افتادگی پروژه ها را پیش می آورد؛ شکاف طبقاتی و نارضایتی هم از اثرات فساد گسترده است. امری که به جز معدود کشور های مرفه و کم جمعیت و با درآمد نفتی بسیار بالا، در اغلب مناطق جهان عرب مشهود است. فقدان آزادی موجب نارضایتی طبقات تحصیل کرده و بیکار میشود و آرزوی مشارکت سیاسی افرادی را که آصف بیات “طبقه متوسط فقیر” میخواند ناکام میگذارد؛ طبقه ای که از اوضاع طبقات متوسط در دیگر نقاط جهان مطلع است و با اتکا به تکنولوژی های جدید اطلاع رسانی و ارتباطاتی و مهم تر از همه اینترنت، می تواند حال و روزخود را با دیگر نقاط جهان مقایسه کند(از همین روست که این انقلاب ها را، جنبش ها و انقلاب های توییتری و فیسبوکی خوانده اند)وحکومت خویش راعامل اصلی مشکلات وعقب ماندگی و … به حساب آورد.(قاسمی،۹:۱۳۹۲)
در میان کشور های تحت تاثیر این جنبش ها در خاورمیانه، کشور تونس که آغازگر این تحولات و در مرحله بعد کشور مصر می باشد. این کشورها به دلیل دارا بودن نظامهای آموزشی پیشرفته و کارآمدی اقتصادی و نیز به عنوان مرکز ثقل اندیشه های سیاسی و مذهبی در جهان عرب می باشند و به همین دلایل تحولات این دو کشور در خاورمیانه از برجستگی بالایی برخوردار میباشد.
با این حال با بررسی حوادث منطقه عرب و به ویژه دو کشور تونس و مصر به عنوان خاستگاه این جنبش ها، این سوال به ذهن متبادر می شود که ماهیت این تحولات و قیام های مردمی در منطقه ی عربی چیست؟ آیا تفاوتی بین تحولات سیاسی- اجتماعی روی داده در دو کشور تونس و مصر وجود دارد؟ و همچنین کدام یک از نظریات موجود درباره تحلیل انقلاب ها و جنبش ها توانایی تبیین این پدیده را دارد؟
۱-۳اهمیت و ضرورت تحقیق
فهم جنبشهای اجتماعی اکنون به جزیی پایدار و اساسی از علوم اجتماعی تبدیل گردیده است. همانند علوم اجتماعی که محصول تکامل نهاد های مدرن اند،جنبش های اجتماعینیز محصول فرعی گسترش مدرنیته اند.ایده «جنبش اجتماعی» مانند سایر مفاهیم علوم اجتماعی بخشی از واقعیت را توصیف نمیکند بلکه شیوه ی برساختن واقعیت اجتماعی است. ( تورن،۶۹:۱۳۸۶)
در کشور هایی که حکومت هایی مردم سالار دارند، جنبش های اجتماعی از عوامل پیشرفت نظام و توجه بیشتر آن به مشکلات اجتماعی و سیاسی میشوند که در نهایت، به بهبود عملکرد آن نظام و حتی گاه به تغییر سیاست ها و نخبگان می انجامد. در مقابل کشورهایی که تحت حکمرانی غیر مردم سالار بوده وحاکمانی دیکتاتور بر مسند قدرت باشند، قیام ها و جنبشهای اجتماعی سبب گسترش و تعمیق بیشتر بحران های نظام خواهد شد، زیرا این نظام ها به دلیل دارا بودن ساختار غیر دموکراتیک، از پاسخگویی به مطالبات و خواسته های معترضان ناتوان خواهند بود. چنین نظامی گاه به جنبه هایی از مطالبات اجتماعی مردم با ایجاد تغییراتی در نوع رابطه نظام با معترضان پاسخ میگوید.
همچنین گاه در جهت عدم پاسخگویی به مطالبات مردم و یا ناتوانی در پاسخگویی اقناع کننده به معترضان، تلاش میکند به جنبه ای از خواسته ها پاسخ دهد و جنبه های متعدد دیگر را پاسخ نداده و یا رد کند و در مجموع نمیتواند از این مطالبات برای پیشرفت مردم سالارانه و گشایش سیاسی بهره گیرد.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

جنبشهای اجتماعی خاورمیانه و کشورهای عربی نیز، پاسخ به انباشت مطالبات و بحران های طولانی مدت در این کشور ها میباشد. بحران اقتصادی و معیشتی که ناشی از سوء مدیریت نخبگان حاکم بوده و در دراز مدت، منجر به پیدایش طبقه ای فقیر و تهی دست و حاشیه نشین شده است، میتواند به همراه سایر عناصر بحران، که همان بحران هویت، بحران مشروعیت و بحران فرهنگی و … است، زمینه ساز شکل گیری این جنبشها باشد. تعداد قابل توجهی از کشور های عربی از جمله تونس و مصر در زمینه ی سیاست داخلی با مشکل انسداد کامل سیاسی، عدم گردش ادواری قدرت و در یک کلمه حکومت های استبدادی و شبه مطلقه مواجه بوده اند (بحران مشروعیت).
در زمینه سیاست خارجی نیز این حکومتها وابستگی بسیار بالایی به قدرت های خارجی داشته و در حقیقت، منافع ملی کشور ها وملت هایشان را نمایندگی نمیکرده اند، وضعیتی که باعث تحقیر جدی و از بین رفتن عزت و کرامت ملت ها شده است (جنبه ای از بحران عمومی تر هویت).
این کشور ها در زمینه اقتصادی و مدیریتی نیز با مشکلاتی جدی روبهرو بوده و حکومت های آنها نتوانسته اند یک الگوی نسبتاً موفق در زمینه ی مدیریت و اقتصاد به ملت های خود ارائه دهند (بحران کارآمدی).
وقتی این گونه بحران های تودرتو، متراکم و انباشته میشود و این امر در طی یک دوران طولانی صورت میگیرد، به دنبال فرصتی است تا خود را به صورت انفجاری نشان دهد. بر این اساس، هرگاه دستاورد های گروه فاقد امتیاز و تهی دستان در جوامع جهان سوم توسط قدرت سیاسی تهدید شود، آن ها از طریق اقدامات مستقیم به حرکت های آشکار و جمعی دست میزنند که میتواند نمودی سیاسی پیدا کند.
از آنجا که بسیاری از تحلیل گران،اعتراض مردمی در جهان عرب را به ناکار آمدی و پاسخگو نبودن دولت ها نسبت داده اند، بررسی نحوه تکوین دولت مدرن در این منطقه و ویژگی های آن از یک سو و عملکرد و رفتار دولت های اقتدارگرا با مردم از سویی دیگر، میتواند ما را در رسیدن به سر منزل مقصود و شناختن ماهیت دولت در خاورمیانه یاری رساند. بنابراین، هدف، در واقع، تعیین نوع و ماهیت این جنبش ها و نیز امکانات و توانایی های آنها و در صورت امکان پیش بینی آینده این جنبش ها است. مسئله مهم دیگر آن است که آیا آنچه در کشور های مختلف خاورمیانه و خصوصا تونس و مصر رخ میدهد از جنس و ماهیت یکسانی برخوردار میباشند یا اینکه با انواع متفاوتی از جنبش های اجتماعی در خاورمیانه مواجه ایم؟
این پژوهش به لحاظ نظری در چهار چوب سیاستهای مقایسه ای(بین دو کشور تونس و مصر)وجامعه شناسی انقلابها جای میگیرد و تا کنون کتاب یا مقاله مستقل علمی در خصوص آن به چاپ نرسیده است.
۱-۴اهداف تحقیق
دراین تحقیق، با توجه به درجه ی اهمیت دو کشور تونس و مصر در تحولات اخیر خاورمیانه و شمال آفریقا،هدف کلی که انجام این تحقیق را ضرورت می بخشد عبارت است از:
مقایسه ی تحولات سیاسی-اجتماعی تونس و مصر در سال های ۹۱-۹۰ و علل مشهود بودن تحولات در این کشورها.
همچنین اهداف جزوی که ضرورت انجام این تحقیق را محقق می سازند عبارتند از:
-دست یابی به علل تفاوت تحولات سیاسی-اجتماعی تونس و مصر
-تعیین دلایل مشهود بودن تحولات در دو کشور تونس و مصر
-دست یابی به انگیزه های سیاسی مردم در تحولات این کشورها
-دست یابی به انگیزه های اجتماعی مردم در تحولات این کشورها
فصل دوم:ادبیات و مبانی نظری

• • 1. 1. مفهوم و تاریخچه موضوع
    1. 1. پیشینه نظری
    1. 1. پیشینه تجربی
    1. 1. چهار چوب نظری
    1. 1. مدل تحلیلی
    1. 1. سوالات و فرضیات پژوهشی

     

۲-۱ مفهوم و تاریخچه موضوع
۲-۱-۱ تعاریف مفاهیم
۲-۱-۱-۱جنبش اجتماعی
جنبش اجتماعی در اصطلاح دانش جامعه شناسی، هرگونه کوشش جمعی برای پیشبرد منافع مشترک، یا تامین هدف اصلی از طریق عمل جمعی خارجاز حوزه ی نهاد های رسمی است. (aporta,2006:1، به نقل از اقارب پرست ) اندازه جنبش اجتماعی بستگی به تعداد اعضای آن جنبش دارد؛ جنبش های اجتماعی کوچک، جنبش هایی هستند که اعضای آن ها کمتر از ۱۰۰ نفر است. جنبش های اجتماعی بزرگ، جنبش هایی هستند که هزاران یا میلیون ها نفر را در برمیگیرند. بعضی از جنبش ها در چارچوب قوانین جوامعی فعالیت میکنند که در آن حضور دارند؛ درحالیکه جنبش های دیگر به صورت گروه های غیرقانونی یا زیرزمینی فعالیت میکنند. این جنبش ها، مبارزه ای کمتر سازمان یافته اما مداوم در حمایت از یک هدف اجتماعی است که نوعاً برای انجام یا برای بازداشتن از انجام تغییرات در ساختار یا نظام ارزش های جامعه پدید می آید. گرچه جنبش های اجتماعی از نظر حجم و گستره متفاوت هستند، اما همه آن ها خصلتی جمعی دارند، یعنی اینکه نتیجه گردهمایی کمابیش همزمان گروه هایی از مردم هستند که روابطشان نه از طریق قواعد و رویه های رسمی بلکه عمدتا ً از طریق داشتن چشم انداز خاصی درباره جامعه تعریف میشود.
۲-۱-۱-۲ تقسیم بندی جنبش های اجتماعی
به طور کلی میتوان هشت نوع جنبش اجتماعی را برشمرد:
۲-۱-۱-۲-۱ جنبش نمایشی
هنگامی که افراد خود را در وضعیت مایوس کننده ای میبینند جنبش نمایشی پدید می آید. افرادی که در جنبش اجتماعی نمایشی شرکت می کنند میخواهند به مردم بگویند که نگرش آن ها نسبت به واقعیت اجتماعی تغییر یافته است، اما خود عملاً این واقعیت را دگرگون نمی سازند.
۲-۱-۱-۲-۲ جنبش واپس گرا (ارتجاعی)
جنبش واپس گرا تلاش میکند که جامعه را به وضعیت گذشته بازگرداند و در واقع، زمان را به عقب بازگرداند. افرادی که به این جنبش ها می پیوندند، آشکارا از رویه های جاری اجتماعی ناراضی اند. «جنبش های ضد مهاجرت» و«جنبش های نژاد پرستی» نمونه ای از جنبش واپس گرا هستند.
۲-۱-۱-۲-۳ جنبش های ترقی خواهانه
جنبش ترقی خواهانه جنبشی است که تلاش میکند با ایجاد تغییرات مثبت در نهاد ها و سازمان ها وضع جامعه را بهبود بخشد. جنبش های کارگری و جنبش های طرفدار حفظ محیط زیست از این دست جنبش میباشند.
۲-۱-۱-۲-۴ جنبش محافظه کار
این جنبش مرکب از افرادی است که از وضع موجود راضی اند و دربرابر نوآوری ها مقاومت میکنند. جنبش محافظه کار تلاش میکند از تغییر در جامعه جلوگیری کند. افرادی که از این نوع جنبش طرفداری میکنند وضعیت موجود جامعه را مطلوب ترین وضعیت میدانند.

یکی دیگر از مواردی که مشهور فقهاء از حکم حرمت غناء استثناء کرده اند «حداء» است.
حداء (بالضم مثل دعاء) یعنی «صوتی که در سیر دادن شتر ترجیع می شود»
به عبارت دیگر سرود و آوازی که ساربانان در صحرا برای اشترانشان می خوانند تا با سرعت بیشتری طی طریق کنند.^[۱۸۷]

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

محقق سبزواری در کتاب «کفایه» گفته است که در مشهور فقها حداء را استثناء کرده اند. کفایه الاحکام- کتاب التجاره- المقصد الثانی صاحب مفتاح الکرامه در شهرت آن تأمل و درنگ کرده.^[۱۸۸]
و صاحب جواهر به عدم شهرت آن جزم پیدا کرده^[۱۸۹]
امام خمینی مدعی آن شده که: انصافاً شهرت قابل اعتمادی ثابت نشده است.^[۱۹۰]
محقق در شرایع باب شهادات و محقق کرکی در جامعه المقاصد و مرحوم نراقی در مستند الشیعه و شهید ثانی در مسالک الافهام و روضه و مقدس اردبیلی در شرح ارشاد و سید جواد حسینی عاملی در مفتاح الکرامه و ابن قدامه (حنبلی) در المقنی تصریح کردهاند که غناء در حداء از حکم حرمت استثناء شده است.^[۱۹۱]
با توجه به تحقیقات «حداء» اساساً از مفهوم غناء خارج بوده و به اصطلاح خروج موضوعی دارد، دیگر نوبت به استثناء شدن آن نمی رسد.
حداء نوعی موسیقی آوازی است که فاقد مظاهر لهو و لعب و هر گونه مضرّات و مفاسد اخلاقی می‌باشد.
به علاوه منافعی هم در پی دارد به خاطر اینکه موجب تسریع حمل کالا و مسافر می شود. خاصه آن زمانها که وسیله نقلیه باری و مسافری در شبه جزیره عربستان شتر بوده و تمام دلخوشی عرب را شتر، شعر و شمشیر تشکیل می داده است.
روایاتی که برجواز«نوحه گری» دارند
نیاحه که در لغت به معنی نوحه سرائی و یا شیون و زاری بر میت آمده گفته اند نوعی غناء محسوب می شود که روایات بدان اجازه داده شده است.
۱- سماعه نقل می کند که از امام صادق (ع) درباره کسب زن خواننده و نیز نوحه گر پرسیدم، حضرت آنرا مکروه دانست.^[۱۹۲]
۲- شیخ صدوق در «من لا یحضر» باب تعزیه نقل می کند که امام صادق (ع) فرمود:
«لا بأس بکسب النائحه اذا قالت صدقا»^[۱۹۳]
کسب زن نوحه گر زمانی که راست بگوید و با حرفهای باطل و دروغ نوحه سرائی نکند اشکالی ندارد. اگر ما قائل شویم، غناء موسیقی لهوی است که شانیت ایجاد طرب را دارد و طرب را طبق تعریف «لغویین» خفت و سبکی ناشی از شدت سرور و یا حزن بدانیم، در اینصورت «نیاحه» را می‌توان داخل در غناء دانست، اما اگر نپذیریم که حزن و اندوه باعث طرب می‌شود، با این حساب چون «نیاحه» جنبه لهویت و خوشگذرانی ندارد، از اینرو موضوعاً «غناء» محسوب نمی‌شود.
البته نباید پنداشت که همه آهنگها صرفا سرور آورند، بسیاری از آهنگها انسان را در غم و اندوهی عمیق فرو می‌برند و حتی به گریه می‌اندازند.
چنانچه‌ غالب موسیقی‌های متداول ایرانی این چنین هستند، پس موسیقی هم می‌تواند اشک شادی که از نظر حرارتی خنک است از چشم انسان جاری نماید و هم می‌تواند سرشک عزا وماتم که گرم است، سرازیر سازد.
نتیجه
در رابطه با حلیت موسیقی و غناء به روایاتی استناد شده است از جمله اینکه صوت زیبا و نیکو که کارشناسان معتقدند زیبایی صدا بدون ترجیع، و تناسب نغمه بی‌معناست و روایات وارده درباب استحباب تغنی و تلاوت نیکوی قرآن است تغنی و موسیقی به آهنگهایی می‌گویند که موجد بکاء خشوع و حزن می‌شود نه نغمات لهوی و فسق آلودی که مایع غفلت وروی گردانی از خداوند است و همچنین امر تلاوت قرآن به الحان و نغمات عرب عبارت است از ترجیع و تطریب صوت و نیکو آواز خواندن است و نهی از آهنگها و نغمات مبتذل و فاسدی که خاص فاسقان و گنهکاران است، ترجیع انواع حق و باطل است ترجیع نوحه خوانان و رهبانان در آن زمان(بنی امیه و بنی عباس) از گونه‌های باطل آن است این گونه ترجیع منهی و مذموم بوده ولی به نغمات اصیل و سنتی عرب سفارش شده است، ائمه بزرگوار از بالاترین مظاهر صوت زیبا و دلربا برخوردار بوده‌اند آنچنان که هر مستمعی بدان جلب شده و چه بسا افرادی که با شنیدن آن مدهوش و از خود بی خود می‌شده‌اند بدون شک طبیعت آوازهای مترنم متوازن مرجع این آثار می‌باشد بنابراین هرگونه از خودبی‌خود ‌شدنی در اثر استماع نغمه‌های موسیقی اینگونه نیست که مذموم و غیر شرعی باشد زیرا همان طور که استماع آهنگهای لهوی و فاسد خرد را از انسان ربوده و مستی و شهوت را بر او غالب می‌کند. شنیدن آوای زیبا موزون و نغمه گونه همراه با مضامین بلند از قبیل آیات الهی و سخنان حکمیانه و غزلیات عارفانه نیز فطرت زیبا جویی آدمی را بیدار و آثار روحی عمیقی را به بار می‌آورد.
مبحث دوم: مستثنیات غناء آوازهای که فقهاء آن را مجاز دانسته‌اند
گفتار اول: غناء در مرثیه خوانیها
گفتاردوم: غناء در قرائت قرآن
گفتار سوم: غناء در عید فطر و عید قربان به هنگام شادی
گفتار چهارم: حداء
گفتار پنجم: غناء در عروسی‌ها هلهله و هوراء
گفتار اول: غناء در مرثیه خوانیها
جمعی از فقهاء غناء را در مرثیه خوانیها از حکم حرمت استثناء کرده اند و گفته اند: در مراثی سیدالشهداء و ائمه اطهار سلام الله علیهم اجمعین اگر اشعاری با کیفیت غنایی خوانده شود اشکالی ندارد.^[۱۹۴]
مرحوم مقدس اردبیلی در «شرح ارشاد» می گوید:
«انه ما ثبت الاجماع الّانی غیرها و الاخبار لیست بصحیحه ضریحه فی التحریم مطلقاً.
«اجماع در حرمت غناء ثابت نیست مگر مطلق در غیر مراثی و اخبار صحیح و صریحی هم که در تحریم مطلق غناء وارد شده باشد وجود ندارد.
سپس بر این مدّعای خودش، مؤیداتی چند ذکر می کند و می فرماید:
الف: گریه و زاری مستحب است و ثواب زیادی دارد.
ب: سیره متعارف در بلاد مسلمین از زمان مشایخ [صدوق، کلینی، مفید طوسی] تا زمان ما همواره این بوده است که در مجالس سوگواری غناء می شده است و کسی هم آنرا انکار نکرده است.
ج: و جایز بودن نوحه گری به وسیله غناء و نیز جواز اخذ اجرت به وسیله آن مؤید دیگری بر این مطلب است.
د: اینکه حرمت غناء ظاهراً به خاطر مطرب بودن آنست.
و در مرثیه ها هم نه تنها طرب نیست بلکه چیزی جز حزن و اندوه وجود ندارد.
گفتار دوم: غناء در قرائت قرآن
مرحوم محقق سبزواری در کتاب «الکفایه» به اطلاق روایاتی که در باب قرائت قرآن وارد گردیده استدلال می کند و می‌گوید:
«قرآن خواندن مطلقاً خوب است، ولو به صورت غناء خوانده شود، زیرا دستور داده شده که
قرآن را با صوت زیبا و قشنگ و چه چه دار (ترجیع) بخوانید این خصوصیات صوتی طبعاً از غناء جدا نیست.^[۱۹۵]
۱- عیدالله بن نسان از امام صادق (ع) نقل می کند که رسول خدا (ص) فرمود:
«هر چیزی زینتی دارد و زنت قرآن آواز خوش است.^[۱۹۶]
۲- پیامبر اکرم (ص) فرمود:
«در قرائت قرآن با صوتت ترجیع کن که خداوند صوت خوب را دوست دارد.
۳- از رسول خدا نقل شده است که فرمود:
قرآن را با صوتهایتان زیبا کنید! زیرا صوت خوب بر حسن قرآن می افزاید.^[۱۹۷]
۴- در حدیث دیگری آمده که رسول خدا فرمود:
زینوا القرآن بأصواتکم. قرآن را با صوتهایتان زینت بدهید.^[۱۹۸]