ه-۲-۱-۳٫ تخمین مدل سوم (متغیر مستقل AR)…………………………………………………………………………………….175
ه-۲-۱-۴٫ تخمین مدل چهارم (متغیر مستقل INV)…………………………………………………………………………….179
ه-۲-۲٫ تخمین مدل ها با متغیر وابسته GOI با در نظر گرفتن متغیر مجازی رکود………………………………………۱۸۲
ه-۲-۲-۱٫ تخمین مدل اول (متغیر مستقل CCC)………………………………………………………………………………. 182
ه-۲-۲-۲٫ تخمین مدل دوم با (متغیر مستقل AP) ………………………………………………………………………………..185
ه-۲-۲-۳٫ تخمین مدل سوم با (متغیر مستقل AR) ……………………………………………………………………………..188
ه-۲-۲-۴٫ تخمین مدل چهارم با (متغیر مستقل INV) …………………………………………………………………………..191
ه-۲-۳٫ تخمین مدل ها با متغیر وابسته GOI با متغیر مجازی رونق……………………………………………………………..۱۹۵
ه-۲-۳-۱٫ تخمین مدل اول (متغیر مستقل CCC) ………………………………………………………………………………….195
ه-۲-۳-۲٫ تخمین مدل دوم با (متغیر مستقل AP) …………………………………………………………………………………198
ه-۲-۳-۳٫ تخمین مدل سوم با (متغیر مستقل AR) ………………………………………………………………………………201
ه-۲-۳-۴٫ تخمین مدل چهارم با (متغیر مستقل INV) ……………………………………………………………………………204
چکیده
هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی رابطه بین مدیریت سرمایه در گردش و سودآوری شرکت و تاثیر چرخه های تجاری(رکود و رونق) بر رابطه بین این دو متغیر می‌باشد. در این پژوهش برای اندازه گیری مدیریت سرمایه در گردش از چهار معیار چرخه تبدیل وجه نقد، دوره پرداخت بدهی، دوره وصول مطالبات و دوره گردش موجودی کالا و برای اندازه گیری میزان سودآوری از دو معیار بازده دارایی ها و بازده ناخالص دارایی های غیرمالی استفاده شده است. برای بررسی اثر چرخه های مختلف تجاری بر رابطه بین مدیریت سرمایه در گردش و سودآوری از متغیرهای تعاملی استفاده شده است؛ که D1 متغیر ساختگی دوران رکود و D2 متغیر ساختگی دوران رونق می‌باشد. برای کنترل سایر عوامل تاثیر گذار بر مدل، متغیرهای نسبت جاری، نسبت بدهی و اندازه شرکت نیز به عنوان متغیرهای کنترلی وارد مدل شده اند. برای آزمون فرضیه‌ها، تعداد ۱۰۷ شرکت طی سال های ۱۳۸۵ تا ۱۳۹۲ از میان شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران به روش سیستماتیک انتخاب شده و متغیرهای تحقیق به وسیله نرم افزار Eviews و مدل داده های ترکیبی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج حاصل از بررسی فرضیه‌ها نشان دهنده تأیید رابطه منفی بین چرخه تبدیل وجه نقد و دوره وصول مطالبات با سودآوری بود. رابطه موجودی کالا با سود آوری مثبت و معنادار ارزیابی شد که با نتیجه مورد انتظار (رابطه منفی) متفاوت بود که منتج به رد این فرضیه گردید. بین دوره پرداخت بدهی با سودآوری نیز رابطه مثبت و معناداری یافت شد. نتایج همچنین نشان داد که چرخه های مختلف تجاری بر رابطه بین این متغیرها، تاثیرگذار نمی باشند.
کلمات کلیدی: مدیریت سرمایه در گردش، چرخه تبدیل وجه نقد، دوره پرداخت بدهی، دوره وصول مطالبات، دوره گردش موجودی کالا، سودآوری ، چرخه های مختلف تجاری
فصل اول
کلیات تحقیق
۱-۱ . مقدمه
مدیریت سرمایه در گردش نقش اساسی را در عملکرد روزانه واحدهای تجاری ایفا می‌کند. هر گونه تصمیمی که در این بخش توسط مدیران واحد تجاری اتخاذ می شود اثرات قابل ملاحظه ای روی بازدهی عملیاتی واحد تجاری می‌گذارد، که باعث تغییر ارزش شرکت و نهایتاً ثروت سهام‌داران خواهد شد. در تحقیق حاضر که در حوزه مدیریت مالی انجام شده است سعی بر آن است تا با بهره گرفتن از مفاهیم و تئوری های مدیریت مالی و مطالعات کتابخانه ای ارتباط بین مدیریت سرمایه در گردش و سودآوری در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار در دوره رونق و رکود مورد بررسی و تبیین قرار گیرد.
۱-۲٫ بیان مسأله
مدیریت سرمایه در گردش یکی از اجزای مهم مدیریت تامین مالی شرکت ها است، به این دلیل که به طور مستقیم بر نقدینگی، سودآوری و توانایی پرداخت بدهی شرکت ها تاثیر می‌گذارد(جیل و همکاران[۱]، ۲۰۱۰). مدیریت سرمایه در گردش عبارت است از تعیین حجم و ترکیب منابع و مصارف سرمایه در گردش به نحوی که ثروت سهام‌داران افزایش یابد. پاداچی[۲](۲۰۰۶)، بیان می‌کند به چند دلیل مدیریت سرمایه درگردش برای سلامت مالی واحدهای تجاری ضروری است: اولاً، اگر مبالغ سرمایه گذاری شده در سرمایه در گردش نسبت به جمع دارایی های موجود شرکت، ناموزون باشد؛ ممکن است که این مبالغ در یک موقعیت کارا، استفاده نشده باشد. دارایی در مدیریت سرمایه در گردش مخصوصاً در شرکت های تولیدی از اهمیت خاصی برخوردار است. به عبارتی دیگر، مدیریت خوب و منظم سرمایه در گردش منجر به افزایش ارزش بازار واحد تجاری می شود و مدیریت کارای سرمایه درگردش می‌تواند نتایج اساسی به بار آورد و چشم پوشی از آن برای هر شرکتی ممکن است خطرناک باشد. ثانیاًً، مدیریت سرمایه در گردش به طور مستقیم بر نقدینگی و سودآوری واحدهای تجاری و همچنین ارزش خالص آن ها، اثر می‌گذارد.
مدیریت سرمایه در گردش به دو گروه مدیریت دارایی های جاری و بدهی های جاری تقسیم می‌شود. ایجاد تعادل در دارایی های جاری و بدهی های جاری از اهمیت خاصی برخوردار است، به طوری که تصمیم گیری در مورد یکی بر روی دیگری تاثیر زیاد می‌گذارد. در اداره امور سرمایه درگردش یک واحد تجاری استراتژی های گوناگونی وجود دارد که از تلفیق استراتژی دارایی های جاری و استراتژی بدهی های جاری حاصل می‌شود.
