۴- نیاز به استقلال طلبی فرد را ارضإ می کند.
- موجب افزایش اعتماد به نفس و خود باوری در فرد می شود(دهستانی،۱۳۹۲).
۲-۱-۱۱-۲- مراحل تصمیم گیری
۱- مشخص کردن موضوع یا چالش: در این مرحله موضوع یا مشکل را تعریف و مشخص می‌کنیم، در مواقعی که فرصت لازم وجود داردبت یاداشت کردن موضوع اصلی و تقسیم کردن به اجزاء تشکیل دهنده آن به بررسی دقیق تر می پردازیم.
۲- جمع آوری اطلاعات: در این مرحله تمامی تمامی راه حل های موجود را از طریق بارش فکری جمع آوری می‌کنیم، تمامی راه حل ها چه خوب وچه بد را که به ذهنمان می‌رسد را یادداشت کرده و از هر یک را ارزش گذاری کرده یا نمره می‌دهیم.
۳-برسی عواقب هر انتخاب: در این مرحله تلاش می‌کنیم تا با بهره گرفتن از نیروی فکر و تجارب ذهن و همچنین نظرات دیگران به بررسی و پیش‌بینی پیامدهای مثبت و منفی هر یک از انتخاب های خود در مرحله قبلی بپردازیم.
۴- اجرای تصمیم گیری: در این مرحله بهترین راه حل بررسی شده از میان انتخاب های قبلی را به مرحله اجرا می گذاریم و تصمیم خود را عملی می‌کنیم.
۵- ارزشیا بی مجدد: در این مرحله تصمیم گرفته شده را پس از اجرا ارزیابی می‌کنیم اگر به نتایج مفید و مثبت دست یافتیم نشانه آن است که تصمیم گیری ما درست و موفقیت آمیز بوده است. ولی اگر به نتیجه مورد نظر دست نیافتیم، راه حل های قبلی را مجددأ بررسی می‌کنیم تا تصمیم گیری مناسب تری اتخاذ گردد(رضایی،۱۳۸۷).
۲-۱-۱۱-۳- راه کارهای تصمیم گیری درست و منطقی:
۱- در تصمیم گیری بهتر است با افراد آگاه، و متخصص و با تجربه مشورت نماییم.
۲- در مورد تصمیم گیری گروهی یا خانوادگی بهتر است نظر تمامی افراد گروه را جویا شویم.
۳-برای اینکه تصمیم گیرنده خوبی باشیم، سعی کنیم خود آگاهی خود را افزایش دهیم.
۴- در مورد مسایل شخصی با حفظ و تقویت اعتماد به نفس، اجازه ندهیم دیگران برای ما تصمیم بگیرند.
۵- مسئولیت پیامدهای تصمیم خود را شخصاً به عهده بگیریم.
۶- با مدیریت و کنترل هیجان های خود تصمیمات منطقی تری بگیریم. همان طور که حضرت علی(ع) فرمودند: هنگام خشم، نه تصمیم، نه تنبیه، نه دستور
۷- در تصمیم گیری های خود به تمام جوانب موضوع توجه کنیم.
۸- سعی کنیم قبل از اجرای تصمیم خود تمام پیامدهای مثبت و منفی آن را بررسی کنیم و امتیاز بدهیم.
۹- نگاه مثبت، توام با فکر وشناخت باعث می شود که تصمیم های درست تر و منطقی تربگیریم.
۱۰- فرصت تصمیم گیری را از دیگران، به ویژه فرزندانمان دریغ نکنیم وبه آن ها اجازه دهیم در مسایل مربوط به خودشان تصمیم گیری داشته باشند.
۱۱-شهامت تصمیم گیری را در خود و دیگران تقویت کنیم.
۱۲- به عوامل مؤثر در تصمیم گیری مانند اطلاعات درست، تأثیر فشار گروه ها و دوستان، هنجارهای(جامعه، فرهنگ، مذهب)، رسانه های جمعی و… توجه نماییم.
۱۳- به منظور جلب توجه فرزندان به پیامدهای هر تصمیم گیری در مورد برخی از مخاطره آمیزترین دوره نوجوانی با آن ها گفت وگو کنیم.
۱۴- هدف گذاری در زندگی مقدمه ی تصمیم گیری است. به عبارت دیگر افرادی که اهداف کوتاه مدت خود را در کلیه شئونات زندگی مشخص کرده باشند، راحت تر و مناسب تر تصمیم گیری می‌کنند.
۱۵- مطالعه زندگی نامه افراد موفق در عرصه علم ادب و اقتصاد و… می‌تواند زمینه ی تصمیم گیری های مناسب تر را در فرد مهیا سازد(رضایی،۱۳۸۷).
۲-۱-۱۱-۴- روش های معمول در تصمیم گیری
افراد مختلف به شیوه های مختلفی تصمیم می گیرند. برخی افراد خیلی زود تصمیم می گیرند و برخی نیز در بسیاری از موقعیت ها خیلی دیر تصمیم می گیرند. به طور کلی روش های مختلف تصمیم گیری عبارتند از:
تصمیم گیری احساسی
در این نوع تصمیم گیری فرد بر اساس احساسات خود نسبت به یک موقعیت یا مسئله ونیز بر اساس پیش داوری های خود تصمیم گیری می‌کند.
تصمیم گیری آنی
فرد در یک لحظه بدون تفکر زیاد، تصمیم می‌گیرد. این افراد در مورد تصمیم های خود زیاد فکر نمی کنند.
واگذاری تصمیم گیری به دیگران
این قبیل افراد همیشه به کسی احتیاج دارند تا برای آن ها تصمیم بگیرد. برخی از این افراد به دلیل فرار از مسئولیت پذیری وترس از شکست، مسؤلیت تصمیم های خود را به دیگران واگذار می‌کنند. به عبارت دیگر به دیگران اجازه می‌دهند در مورد آنان تصمیم بگیرند.
پشت گوش انداختن
این افراد تصمیم گیری را مرتب به تعویق می اندازند تا زمانی که مجبور به تصمیم گیری شوند.
تصمیم گیری منطقی
این تصمیم گیری بر اساس تجزیه و تحلیل موقعیت(مشکل)، بررسی مزایا و معایب راه های مختلف، ارزیابی نقاط قوت و ضعف انتخاب های مختلف انجام می شود.تصمیم گیری، پس از ارزیابی و بررسی تمام راه حل های ممکن، بهترین روش تصمیم گیری است(محمدخانی،۱۳۸۹).
۲-۱-۱۲- مهارت تفکر خلاق
تعریف: مهارتی است که شخص از تلفیق مهارت های حل مسئله وتصمیم گیری، از افکار یا روابط نو برخوردار شده و قدرت کشف و انتخاب راه حل های جدید را پیدا می‌کند. این نوع تفکر، هم به مسأله و هم به تصمیم گیری مناسب کمک می‌کند با بهره گرفتن از این نوع تفکر، راه حل های مختلف و پیامدهای هر یک از آن ها بررسی می شود تا در اختیار روند تصمیم گیری قرار گیرند این امر فرد را قادر می‌کند تا مسایل را از ورای تجارب مستقیم خود در یابد و حتی در زمانی که مشکلی وجود ندارد و تصمیم گیری خاصی لازم نیست، سازگاری و انعطاف پذیری بیشتری به زندگی روزمره خود بپردازد(رضایی،۱۳۸۷).
۲-۱-۱۲-۱- اصول تفکر خلاق:
۱- برای اینکه بهتر بتوانید از فکر خلاق خود استفاده کنید هر گونه تصمیم گیری را عقب بیندازید.
۲- ذهن خود را آزاد بگذارید.
۳- تا آن جایی که می توانید راه حل های بشتری بیاید. حتی بکوشید راه حل های منفی را هم مطرح کنید.
۴- هیچ نوع قضاوتی را انجام ندهید.
۵- تا آنجایی که می توانید راه حل تولید کنید(رضایی،۱۳۸۷).
۲-۱-۱۲-۲- فواید مهارت تفکر خلاق
۱- تفکر خلاق باعث می شود ذهن انسان باز و گسترده شود.
۲- تفکر خلاق باعث می شود فرد برای مشکلات خود راه حل های متعدد پیدا کند.
۳- مانع از نا امیدی، در ماندگی و استیصال می شود.
۴- از اقدام به خود کشی جلو گیری مد کند.
۵- از اعتیاد جلو گیری می‌کند.
۶-از آسیب های روانی و اجتماعی جلو گیری می‌کند(نوری،۱۳۸۹).
۲-۱-۱۲-۳- ویژگی‌های یک فکر خلاقانه
۱- روان بودن تفکر : توانایی تولید تعداد زیادی پاسخ متفاوت در مدت زمانی خاص ومعین.
۲- قابلیت تغییر پاسخ ها : توانایی تولید پاسخ هایی با خصوصیات متفاوت از هم.
۳- بکر بودن فکر : توانایی تولید پاسخ های غیر معمول وغیر عادی.
۴- ماهرانه بودن پاسخ ها : توانایی توسعه دادن و گسترش یک فکر و استفاده ماهرانه وزیرکانه از فکر(دهستانی،۱۳۹۲).
۲-۱-۱۲-۴- موانع خلاقیت فرزندان در خانواده
۱- تأکید بیش از حد والدین بر هوش و حافظه کودک.
