کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

افراد در وضع اصیل ‌در مورد بسیاری از واقعیات خاص در غفلت و ناآگاهی به­سر می­برند. هیچ یک از آن­ها از جایگاه اجتماعی، موقعیت اقتصادی، طبقه و گروه اجتماعی­ خود خبر ندارند (واعظی، ۱۳۸۸: ۲۶۵).

به بیان دیگر، هرچیزی که دانستن آن به­گونه ­ای موجب بروز اختلاف نظر و مانع حصول توافق می­ شود و اطلاع از آن زمینه­ ساز منفعت­طلبی و تصمیم ­گیری جانب­دارانه است، در حریم پرده­ی غفلت قرار ‌می‌گیرد و افراد از این امور کاملاً جاهل و ناآگاه فرض می­شوند. آن­ها باید دست به انتخاب اصولی بزنند که زیستن با نتایج آن اصول، به جامعه و نسل خاصی تعلق نداشته باشد و با محاسبات ویژه فردی گره نخورده باشد. افراد وضع اصیل از همه واقعیات خاص غافل نیستند. راولز معتقد است یگانه واقعیت خاصی که ایشان می­دانند، آن است که جامعه­ آن­ها در وضعیت عدالت به­سر می­برد (همان: ۲۶۶و۲۶۵).

در انتها به برخی از انتقادات وارد بر نظریه راولز اشاره خواهیم کرد: در واقع گسترده­ترین و عمیق­ترین مناقشه­ها و نقدها در برابر نظریه عدالت راولز از سوی جماعت­گرایان- نظیر مایکل سندل، السدیر مکین تایر، چارلز تیلور و مایکل والرز- ارائه شده است. از نظر اینان، دیدگاه­ های راولز به گونه ­ای افراطی، فردگرایانه است.

به زعم جماعت­گرایان، اندیشه­ های سیاسی راولز در نظریه عدالت، دفاعی ضعیف است از فرهنگی ذره­محور و نسبیت­گرا که پیرامون ما را احاطه ‌کرده‌است (اخوان کاظمی، ۱۳۸۴: ۱۶۶) به طور کلی عمده محورهایی که پیرامون آن از اندیشه و نظریه عدالت راولز انتقاد شده است، بر حول بستر فکری وی؛ لیبرالیسم، قرارداد اجتماعی و ایده وضع نخستین یا وضعیت اصیل است (اخوان کاظمی، ۱۳۸۴: ۱۶۵). منتقدان معتقدند لیبرالیسم در بهترین و کارآمدترین شکل، تنها تأمین­کننده مصالح مادی مردم بوده و به امور معنوی التفات چندانی ندارد (اخوان کاظمی، ۱۳۸۴: ۱۶۷). آن­ها معتقدند عدالت مورد نظر راولز فاقد بار ارزشی و معنایی بوده و در حقیقت از این حیث خنثی است. عدالت از این دریچه حقیقتی ماورائی نیست که معیار درستی و نادرستی طرز رفتار آدمیان باشد بلکه محصول خواست­های انسانی است. اگرچه محور و عامل تن دادن به عدالت، اخلاق و الزام­های اخلاقی است اما نظریه راولز با تهی کردن عدالت از اخلاق و صفات ارزشی محوری­ترین خاصیت عدالت و جنبه مهمی از ویژگی الزام­آوری آن را سلب ‌کرده‌است و بدیهی است که جامعه مبتنی بر چنین عدالتی خنثی، چقدر شکننده و متزلزل است (اخوان کاظمی، ۱۳۸۴: ۱۷۰).

سوالی که در این­جا مطرح می­ شود این است که چرا لیبرال­ها و محافظه­کاران اصول عدالت متفاوتی را ترجیح می­ دهند؟ لرنر (۱۹۷۴) مشاهده می­ کند که ادراک مردم از عدالت می ­تواند اَشکال متنوعی داشته باشد. در واقع تقاضا برای حقوق و رفتار برابر تحت لوای قانون، علت بنیادی انقلابات سیاسی بوده است. ‌می‌توان گفت، برابری هسته مرکزی برای سنت سوسیالیست- لیبرال و چپ­هاست (Fiske & Gilbert, 2010: 1132).

با توجه ‌به این­که یکی از تفاوت­های ایدئولوژیک هسته­ای میان لیبرال­ها و محافظه­کاران سیاسی با ارزش برابری مرتبط است، خیلی شگفت­انگیز نیست که ترجیحات عدالت و قضاوت­ها با گرایشات سیاسی پوشیده شود. برای مثال لیبرال­ها، عموما توزیع مساوی ثروت که حمایت از افراد نیازمند را پیشنهاد می­ کند؛ ترجیح می­ دهند. در حالی­که محافظه­کاران بیشتر به اولویت برابری، کارایی و شایستگی فردی علاقه­مند هستند. این تفاوت­ها در ترجیحات عدالت به طور واضحی با تفاوت­های فلسفی در میان سوسیالیست­ها، لیبرال­ها و محافظه­کاران در چندین قرن پیش، سازگار است (Fiske & Gilbert, 2010: 1133).

۵-۲ احساس عدالت

احساس عدالت از افکار و احساساتی درباره آن­چه که منصفانه یا نامنصفانه است و یا افکار و احساساتی که افراد خود را نسبت به دیگران مستحق و یا مدیون می­پندارند- یعنی حقوق و وظایف- تشکیل شده است. وقتی ما درباره عدالت می­اندیشیم در واقع درباره معنایی متعادل می‌اندیشیم
(L. Krebs, 2008: 229). هر شخص احساسی نسبت به عدالت دارد اما افراد چگونه ‌به این حس دست می­یابند و این حس از کجا می ­آید؟ در پاسخ ‌به این سؤال که افراد چگونه احساس­شان از عدالت را به دست می ­آورند، اکثر افراد آن را به حساب یادگیری اجتماعی می­گذارند و می­گویند آن­ها احساس عدالت را از پدر و مادر و مربی­شان می­آموزند. اگرچه انکار نقشی که یادگیری اجتماعی در کسب احساس عدالت بازی می­ کند، نادانی است، اما این پاسخ قانع­کننده نیست؛ چراکه اگر کودکان ایده­های والدین­شان را درباره عدالت درونی ‌می‌کنند، پس می­بایست آنان ایده­هایی مشابه با والدین‌شان داشته باشند اما این­طور نیست و آن­ها می ­توانند به طور مستقل بیندیشند و همان­طور که رشد ‌می‌کنند؛ احساسات و شیوه­ هایی که درباره عدالت می­اندیشند نیز تغییر می­ کند. از این­رو نظریه‌پردازان شناختی رشد نظیر کولبرگ و پیاژه معتقدند ادراک کودکان از عدالت از ساختار استدلال اخلاقی مشتق می­ شود (L. Krebs, 2008: 230).

1. 1. . human rights ↑

1. 1. . human good ↑

1. 1. . human bonds ↑

1. 1. . Humboldt ↑

1. 1. . Solon ↑

1. 1. . University Of Groningen ↑

1. 1. . The belief in a dangerous world scale, Altemeyer ↑

1. 1. . individualizing ↑

1. 1. . binding ↑

1. 1. . Right Wing Authoritarianism ↑

1. 1. . Social Dominance Orientation ↑

1. 1. . Niehoff ↑

1. 1. . Moorman ↑

1. 1. . Affect ↑

1. 1. . Behavior ↑

1. 1. . Cognition ↑

1. 1. . Ajzan & Fishbein ↑

1. 1. . Bretzer ↑

1. 1. . Margaret Mead ↑

1. 1. . Ruth Benedict ↑

1. 1. . other- directed man ↑

1. 1. . Fiske ↑

1. 1. . منافع در جامعه در انطباق با مجموعه ­ای از اصول پراکنده هستند. ↑

1. 1. . رویه­ ها، هنجارها و قوانینی که سیاست و دیگر اشکال تصمیم ­گیری را حفظ و هدایت می­ کند. ↑

1. 1. . رفتار مناسب و همراه با شأن و احترام با نوع بشر ↑

1. 1. . Toynbee ↑

1. 1. . utilitarianism ↑

1. 1. . Jeremy Bentham ↑

1. 1. . Egalitarianism ↑

1. 1. . Merriam-Webster Dictionary ↑

1. 1. . Elster ↑

1. 1. . strongly envious ↑