کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

در آغاز دهه ۱۹۶۰ فضای رقابتی در سطح بین الملل بسیاری از شرکت ها را وادار کرد برای کسب سهم بیشتری از بازار ، از هیچ اقدامی فروگزار نکنند . بدین شکل در دهه ۶۰ مسائل اخلاقی در کسب و کارها

به میزان بی سابقه ای افزایش یافت . باور قوی ای وجود داشت مبنی براینکه اقدامات کاری سرکوب گرانه حتی می‌تواند در برخی از شرکت هایی که مورد تشویق قرار گرفته اند وجود داشته باشد . همچنین دهه ۱۹۶۰شاهد بیداری عمومی عظیمی در خصوص موضوعات زیست محی طی بود .این بیداری به واسطه عواملی چون انتشار کتاب راشل کارسون تحت که در رابطه با مصرف گاز د . د. ت بود، و معاهده ” انفجار خاموش ” عنوان ، بین‌المللی تجارت گونه های در معرض خطر در سال ۱۹۶۳کنوانسیون های زیست محیطی سازمان ملل، قانون منع تکثیر هسته ای در سال ۱۹۶۸ و …. ایجاد شد . دهه ۱۹۶۰ همچنین شاهد علاقه عمومی به موضوعاتی مرتبط با حقوق سیاسی و مدنی همچون توجه به حقوق بشر، توجه به حقوق برابری و آزادی بود که می توان به کنفرانس حقوق ، بشر تهران در سال ۱۹۶۸ اشاره کرد . در خلال سال های دهه ۱۹۶۰تعدادی از شرکت های آمر یکایی اقدام به به کارگیری و استخدام سیاهان کردند. این اقدام در پاسخ به فشارهای عمومی علیه تبعیض ها صورت می گرفت. در دهه ۱۹۷۰ نیز ‌گروه‌های دوستدار زمین و صلح سبز شکل گرفتند…، بعد از گذشت سه دهه این گروه ها و سایر سازمان های غیردولتی در شمال آمریکا و اروپا، به ویژه در توسعه قانون گذاری و استاندارد سازی برای موضوعات اجتماعی و زیست محیطی نقش مهمی ایفا نمودند . بدین ترتیب مسئولیت زیست محیطی شرکتی نخستین باردر میانه دهه ۱۹۷۰ مفهومی جهانی یافت . زمانی که مسئولیت پذیری های اخلاقی شرکت های چند ملیتی، به عنوان موضوعی برای مباحث اجتماعی مطرح شد و انتقادها نسبت به موضوعات ذکر شده در بالا افزایش یافت،هیئت بلند پایه ای از سازمان ملل برای مطالعه نقش شرکت های چند ملیتی در توسعه و روابط بین‌المللی شکل گرفت، که بعدها باعث تأسیس و استقرار مرکز شرکت های فراملیتی سازمان ملل وکار بر روی رفتار(ISO, شرکت های فراملی شد. ( ۲۰۰۴ با گذر زمان، مفهوم اخلاق تجاری و ‌پاسخ‌گویی‌ زیست محیطی شرکت ها رواج یافت و از دهه ۱۹۸۰ به بعد تمایل عمومی به تأیید مسئولیت پذیری اجتماعی گسترده تر شد . برخی از عوامل سهیم در این تمایل، رسوایی های شرکتی و سرشت ج هانی روز افزون فعالیت های شرکتی بود . به هر ترتیب، در دهه ۱۹۸۰ به ویژه در عصر سیاست گذاری های اقتصادی محافظه کارانه (تاچر و ریگان )، و به دنبال تلاش برای ایجاد ضوابط رفتاری از طریق سازمان ملل برای شرکت های فرا ملی که به صورت اولیه به حال خود رها شده بودند، مقاومت های(ISO, عمده ای علیه شرکت های فراملیتی ایجاد شد.

به طور کلی، برخی از ضوابط بین‌المللی موضوعات پذیرفته شد ه اند، ، همچون ضوابط بین‌المللی بازاریابی جانشین شیر مادر در ۱۹۸۱رهنمودهای سازمان ملل در ۱۹۸۵ برای حمایت از مصرف کنندگان، ضابطه رفتاری بین‌المللی فائو در ۱۹۸۵ درباره توزیع و به کارگیری سموم سازمان جهانی بهداشت ) در ۱۹۸۸ ) و دفع آفات ، و ضوابط اخلاقی برای ارتقاء و بهبود داروهای پزشکی و…

در دهه ۱۹۹۰ شرکت هایی که درگیر تولید یا بازاریابی کالاها از طریق برون سپاری بین‌المللی بودند، شروع به پذیرش ضوابط رفتار با کارگر، متناسب عرضه کنندگان شان و مقاطعه کاران کردند . این شرکت ها به گزارش های منفی ای که آن ها را محاصره کرده بود، پاسخ دادند.

گزارش های مبنی بر ساعات کار غیر انسانی، حقوق بسیار کم، شرایط کارناامن و غیر بهداشتی، استفاده از کودکان در تولیدات پوشاک، کفش،اسباب بازی و سایر موار د علیه این شرکت ها وجود داشت . سراسر دهه۱۹۹۰ و بعد از آن، دوران فوران و رشد قارچ گونه این ضوابط بود . این ضوابط مجادلات و سؤالات بی شماری را برانگیختند، سؤالاتی درباره نحوه تشخیص، کاربرد و اجرای این ضوابط، همچنین صلاحیت کسانی که امرتشخیص اجرای این ضوابط را بر عهده می گیرند، مکرراً مطرح شده است .

این گسترش تأثیر مهمی بر مفهوم مسئولیت اجتماعی شرکت ها گذاشت و بعضی از سازمان های بسیار شناخته شده مرتبط با این موضوع، در اواخر دهه ۱۹۹۰ شکل گرفتند . رسوایی های مالی برخی از شرکت های بزرگ فعال در بازارهای بورس چون انرو ن و … نیز باعث شد که مفهوم مسئولیت اجتماعی شرکت ها خیزشی دوباره بگیرد.

در جمع بندی می توان گفت : اگرچه مسئولیت اجتماعی شرکت ها دارای لیست رو به رشدی در دهه ۱۹۹۰ بوده است، اما این موضوع پدیده نوینی نیست و در واقع ریشه هایش به زمان‌های گذشته بازمی گردد. هر چند اشکال نخستین چیزی که امروزه به نام مسئولیت اجتماعی شرکت ها می شناسیم، غالباً دارای جنبه‌های قوی مذهبی، پدرسالاری و نوع دوستی بودند، ولی مفهوم نوین مسئولیت اجتماعی شرکت ها مستقیماً بر روی افعال روزمرهتجاری و تأثیر آن روی طیف ذی نفعان متمرکز شده است . مفهوم جدید مسئولیت اجتماعی شرکت ها در پاسخ به راه های نوین قواعد تجاری در بازارهای جهانی (مانند استفاده از زنجیره عرضه جهانی)، تغییر رویکردی متفاوت به نظارت حکومتی وعلیه ابزارهای قانونی داخلی شکل گرفته است . بعضی از ابزارهای بین حکومتی، قانون نرم ، در رأس رفتارهای شرکتی قرار دارند .در ایران نیز مسئولیت اجتماعی شرکت ها در قالب مفاهیمی چون وقف و وام های قرض الحسنه … نمود یافته است . البته وقف به عنوان سنت ملی اسلامی عمدتاًً محدود به ساخت مدرسه و یا مسجد می شده است و تجار و صاحبان صنایع در ساخت و تأمین هزینه های این اماکن مشارکت داشته اند. در سنت زرتشت نیز هر فرد زرتشتی موظف بوده یک دهم درآمد خود را صرف داد و دهش، کمک به فقرا و رفع مشکلات اجتماعی و مشکلات مالی هم کیشان خود کند .با توجه به اینکه فضای صنعتی در ایر ان در دهه اول سال های ۱۳۰۰ به آرامی شکل گرفت و تعداد کارگران صنعتی در اندازه های بزرگی نبود، اغلب صاحبان صنایع با افراد جامعه و کارکنان خود دارای روابط اجتماعی گسترده ای بودند و نقش پررنگ مذهب و سنت باعث می شدمشارکت های اجتماعی گسترده ای داشته باشند.متأسفانه در سال های پس از انقلاب و ابتدای جنگ تحمیلی ، سرمایه و سرمایه گذار مورد بی توجهی قرار گرفتند و یک فضای ناامنی نسبت به صنعت گران و سرمایه گذاران شکل گرفت . این فضای بد گمانی نسبت به شرکت های خارجی و چند ملیتی فعال در ایران چندین برابر بود . اما مفهوم مسئولیت اجتماعی شرکت ها در سال های اخیر توسط صاحبان صنایع و بخش خصوصی، سازما ن های غیر دولتی، روشنفکران و دانشگاهیان مطرح شده است. برگزاری اولین کنفرانس مسئولیت اجتماعی شرکت ها توسط برخی تشکل های صنعتی چون اتاق بازرگانی، کنفدراسیون صنعت، برخی از شرکت های خصوصی و سازمان های غیردولتی، نقطه آغازی در زمینه مطرح کردن مفهوم و ادبیات این موضوع درایران است.

در پژوهش حاضر، ابتدا یک مدل به منظور بیان عوامل مؤثر در سلامت روان میان دانشجویان مطرح و سپس به آزمودن برازش مدل پیشنهادی پرداخته می­ شود.

۱-۳٫ ضرورت و اهمیت پژوهش

موضوع سلامتی از بدو پیدایش بشر مطرح بوده است، ما هرگاه از آن سخنی به میان آمده، عموماً بعد جسمانی آن مدنظر قرار گرفته و کمتر به سایر ابعاد سلامتی به‌ خصوص بعد روانی توجه شده است. باوجود توجه روان­شناسان به سلامت روان در دهه اخیر، تحقیقات در این زمینه هنوز در ابتدای راه است و تا زمانی که بررسی جامع و همه­جانبه­ای از آن به عمل نیاید، نمی‌توان کم و کیف عوامل مؤثر و نیز میزان و نحوه به‌کارگیری از آن‌ ها، جهت به حداکثر رساندن سلامت روان افراد جامعه بهره جست. با بررسی علل و متغیرهای دخیل در سلامت روانی، می‌توان به شیوه‌ای علمی و آگاهانه از بروز اختلالات روانی جلوگیری نمود و شیوع آن را کاهش داد. بنابر­این، اهمیت و ضرورت پرداختن به سلامت روان صرفاً شامل حیطه پیشگیری نبوده، بلکه از عوامل مؤثر در آن، می‌توان جهت کمک به بهبود جمعیت مبتلا به هر گونه اختلال نیز بهره‌گیری کرد.

با وجود پیشینه مطالعاتی در زمینه سلامت روان در دهه های اخیر، به علل روان‌شناختی آن به عنوان پیشایندهای سلامت روان در یک مدل یا الگوی کلی کمتر توجه شده است.

پژوهش حاضر که یک تحقیق کاربردی به شمار می‌رود، از آن جهت حائز اهمیت است که در مسیر شناخت علل و پیشایندهای مهم سلامت روان، می‌تواند درمانگران و نیز پژوهشگران را در نیل به مقصدی یاری رساند که بتوان با آگاهی از این عوامل، در جهت ارتقای سطح سلامت روان جامعه و همچنین بهبود وضعیت و کارکرد مراجعان گام‌های مؤثری برداشت.

۱-۴٫ هدف‌های پژوهش

با توجه به مدل پیشنهادی، اهداف پژوهش بدین صورت تعریف می‌شوند:

اهداف اصلی

1. 1. بررسی اثر ایمان مذهبی بر سلامت روان دانشجویان.

1. 1. بررسی اثر شادکامی بر سلامت روان دانشجویان.

1. 1. بررسی اثر سبک دل‌بستگی دوسوگرا بر سلامت روان دانشجویان.

1. 1. بررسی اثر ایمان مذهبی بر شادکامی دانشجویان.

1. 1. بررسی اثر ایمان مذهبی بر سبک‌ دل‌بستگی دوسوگرا دانشجویان.

1. 1. بررسی اثر منبع کنترل بر سلامت روان دانشجویان.

1. 1. بررسی اثر ایمان مذهبی بر منبع کنترل دانشجویان.

1. بررسی برازش مدل پیشنهادی پژوهش حاضر (پیش‌بینی سلامت روانی دانشجویان بر اساس ایمان مذهبی با واسطه­گری شادکامی، سبک دل‌بستگی دوسوگرا و منبع کنترل).

اهداف فرعی

۱- بررسی اثر ایمان مذهبی بر سلامت روان از طریق شادکامی.

۲- بررسی اثر ایمان مذهبی بر سلامت روان از طریق سبک دل‌بستگی دوسوگرا.

۳- بررسی اثر ایمان مذهبی بر سلامت روان از طریق منبع کنترل.

۴- بررسی اثر ایمان مذهبی بر سلامت روان از طریق شادکامی، سبک دل‌بستگی دوسوگرا و منبع کنترل.

۱-۵٫ تعریف بنیادی و عملیاتی متغیرها و اصطلاحات علمی

1. سلامت روانی:

تعریف مفهومی: سلامت روان به عنوان حالتی از بهزیستی تعریف می‌شود که هر فرد پتانسیل‌های خود را بشناسد، بتواند از پس استرس‌های معمول زندگی بربیاید، مفید و ثمربخش کار کند و قادر باشد جامعه خویش را یاری رساند. سلامتی یک وضعیت به‌باشی تمام و کمال جسمی، روانی و اجتماعی می‌باشد نه صرفاً فقدان بیماری یا ناتوانی (WHO، ۲۰۱۳).

تعریف عملیاتی: در این پژوهش، منظور از سلامت روانی، نمره‌ای است که فرد در مقیاس سلامت عمومی (GHQ) به دست می‌آورد.

1. ایمان مذهبی

تعریف مفهومی: ایمان در لغت به معنای تصدیق و در اصطلاح دینی به معنای تصدیق و تسلیم به خدا و پذیرش حقانیت پیامبران الهی و کتب و فرامینی است که خداوند برای هدایت و تربیت انسان‌ها فرستاده است. در گفتاری از امیرالمؤمنین (ع) ایمان شناختن به دل و اقرار به زبان و عمل و بردن فرمان با اندام­ها و جوارح معرفی شده است (بدخشانی، ۱۳۸۸؛ به نقل از گودرزی).

تعریف عملیاتی: در این پژوهش، منظور از ایمان مذهبی، نمره‌ای است که فرد در مقیاس ایمان مذهبی به دست می‌آورد.

1. شادکامی

تعریف مفهومی: شادکامی شامل حالت خوشحالی یا سرور (هیجانات مثبت)، راضی بودن از زندگی و فقدان افسردگی و اضطراب (عواطف منفی) است (آرجیل، ۲۰۰۱؛ به نقل از خوش کنش).

تعریف عملیاتی: در این پژوهش، منظور از شادکامی، نمره‌ای است که فرد در مقیاس شادکامی آکسفورد به دست می‌آورد.

1. سبک‌ دل‌بستگی دوسوگرا

تعریف مفهومی: دل‌بستگی پیوند هیجانی پایدار بین دو فرد است، به‌طوری‌که هر یک از طرفین کوشش می‌کند نزدیکی یا مجاورت با موضوع دل‌بستگی را حفظ و به گونه‌ای عمل کند تا مطمئن شود که ارتباط ادامه می‌یابد (فوگل، ۱۹۹۷؛ به نقل از بهادری). افراد با سبک دل‌بستگی دوسوگرا برای برقراری روابط نزدیک تمایل شدیدی دارند، اما در عین حال نگرانی بسیاری از طرد شدن دارند. عمده دغدغه‌ی این افراد پذیرش از طرف دیگران است. این افراد تصویر منفی از خود دارند، ولی نگرش مثبت به خود دارند.

تعریف عملیاتی: در این پژوهش، منظور از سبک دل‌بستگی دوسوگرا، نمره‌ای است که فرد در مقیاس سبک دل‌بستگی بزرگسال کولینز و رید، از گویه‌های مربوط ‌به این سبک به دست می‌آورد.

1. منبع کنترل

تعریف مفهومی: منبع کنترل عبارت است از باور کلی و پایدار فرد به مهارپذیری نتایج و پیامدهای زندگی (راتر، ۱۹۶۶). راتر این الگوی اعتقادی را به صورت پیوستاری از باور به مهارپذیر بودن نتایج و پیامدها (منبع کنترل درونی) تا باور به مهارناپذیر بودن آن‌ ها (منبع کنترل بیرونی) تبیین ‌کرده‌است.

تعریف عملیاتی: در این پژوهش، منظور از منبع کنترل، نمره‌ای است که فرد در مقیاس کنترل راتر (درونی-بیرونی) به دست می‌آورد.

فصل دوم

مبانی نظری تحقیق

۲-۱٫ مقدمه

آن­چه از دیرباز سهمى از تلاش‌های فکرى اندیشمندان، فیلسوفان، جامعه شناسان و روان­شناسان را به خود اختصاص داده، تحقیق و پژوهش در مقوله سلامت روانی است. گذشت قرون و سال‌ها نه تنها از ارج و اعتبار چنین حوزه‌ای نکاسته، بلکه با توجه به الزام‌های خاص خود، بر اهمیت آن افزوده است. اکنون در قرن بیست و یکم، انسان مضطرب، افسرده و بحران‌زده عصر حاضر بیش از هر زمانى دیگرى نیازمند وجود تعاریف و پژوهش‌های علمی در حوزه سلامت روانی می‌باشد تا از این راه بتواند قدم‌های مؤثری در زمینه ارتقای سطح زندگی خویش بردارد. یکی از مهم‌ترین گام‌ها برای شروع یک پژوهش علمی بررسی تعاریف، نظریه ها و سایر تحقیقاتی است که در این حیطه صورت گرفته است که در این فصل به آن پرداخته خواهد شد.

۲-۲٫ سلامت روانی

۲-۱-۲-۵-۱-بازاریابی در دروان رکود اقتصادی

به عنوان یک تاثیر محسوس، بحران اقتصادی سطح فروش کسب و کارهای مختلف را فارغ از نوع محصول و کیفیت آن کاهش داده است(کاتلر وکسلیون، ۲۰۰۹). در این شرایط برخی مالکان کسب و کار در صدد کاهش هزینه های خود در امور بازاریابی بر می‌آیند، غافل از اینکه فنون بازاریابی و شناخت نیاز ها و رفتارهای مصرف کننده مهمترین ابزاری است که در شرایط فعلی می‌تواند به کسب و کار برای به دست آوردن و حفظ سهم بازار کمک های شایانی نماید(لاتهم و براون^[۴۹]، ۲۰۱۱). میزان خرید مردم به میزان درآمد قابل تصرف آن ها، اطمینان به آینده، اعتماد آن ها به فضای موجود کسب و کار، سبک زندگی و ارزش های آنان بستگی دارد(دینر و همکاران^[۵۰]، ۲۰۰۹).

انتشار موج اخبار ناگوار اقتصادی، اعتماد و قدرت خرید مردم را به شدت کاهش داده و تغییر رفتار عمده ای را در مصرف کنندگان موجب شده است. اگر همیشه کالا و خدمات شما متناسب با نیاز مشتریان و در جهت مرتفع کردن آن باشد مطمئناً در شرایط رکود اقتصادی در مقایسه با دیگران از گردش بالنسبه بهتری برخوردار خواهد بود زیرا فروش آنچه به کالا یا خدمات لوکس شهرت دارد در چنین شرایطی به حداقل می‌رسد. در طول دوران رکود به یاد داشتن این نکته که مشتریان وفادار اصلی ترین و پایدارترین منبع رشد جریان نقدینگی سازمان به شمار می‌روند، بیش از همیشه اهمیت می‌یابد(کاتلر و کسلیون، ۲۰۰۹). بازاریابی یک فعالیت ضروری برای کسب درآمد از مشتریان کلیدی و سایرین به شمار می رود؛ ‌بنابرین‏ لازم است شرکت ها هنگام مواجهه با کاهش بودجه و به تبع آن کاهش بودجه فعالیت‌های بازاریابی در تشخیص هزینه های ضروری و غیر ضروری دقت کافی به عمل آورند(یور باناوی سی یوس و دیسکسیوس^[۵۱]، ۲۰۰۹).

در چنین شرایطی باید با راه اندازی یک برنامه بازاریابی از نظرات مشتری و نحوه رفتار وی باخبر بوده تا بتوانید به اقدامی مناسب دست بزنید. در شرایط رکود اقتصادی برنامه بازاریابی خود را بر معرفی کالا و حتی اطلاع رسانی و تبلیغات ‌در مورد ویژگی های آن به مشتریان متمرکز نکنید. در عوض به فکر دو ویژگی فوق یعنی رفع نیاز مشتری و قیمت رقابتی باشید(دینر و همکاران، ۲۰۰۹).

۲-۱-۲-۵-۲-واکنش های بازاریابی در برابر رکود

جدول ۲-۱-فهرست رفتارهای راهبردی در رکود برای بازاریابی

افزایش/ شتاب بخشیدن

برون سپاری

قطع / به تأخیر انداختن

کل بودجه بازاریابی

خدمات حمایتی بازاریابی

برنامه های بازاریابی که دیگر کاربرد ندارند

بودجه تحقیقات بازاریابی

خدمات حمایتی امتیازات

برنامه تبلیغاتی بازاریابی

بودجه تحقیقات قیمتی

محصولات و خدمات ضعیف

بودجه ی امتیازات

معرفی محصولات و خدمات فرعی مگر اینکه کاملا نوآورانه

تمرکز بر بخش های اصلی

برنامه های تخفیف برای نام و نشان های تجاری

سهم بازار جدید حاصل از بازار های اصلی

تبلیغات و امتیازات فرعی

توسعه ی محصولات و خدمات با نام و نشان تجاری جدید و متمایز برای مشتریانی که به قیمت حساسند

توسعه ی محصولات و خدمات با نام و نشان تجاری جدید و متمایز برای مشتریانی که به قیمت حساسند

انطباق پیشنهاد های ارزشی با قیمت

برنامه های وفادار سازی مشتریان

معرفی پیشنهادهای جدید کالاها و خدمات نوآورانه

ارتباطات بازاریابی با مسیر شرکای توزیع

ارتباطات بازاریابی ذی نفع

(منبع: کاتلر و کسلیون، ۲۰۰۹)

۲-۱-۲-۵-۳-تبلیغات در رکود

اگر تبلیغات شرکت اطلاعات مناسب و مرتبط با موقعیت مشتریان طی بحران اقتصادی فراهم نکند، بایستی لغو شود. پول شرکت بهتر است برای حمایت و توسعه سهم بازار شرکت در بازارهایی استفاده شود که قوی و قدرتمند است. نیاز حقیقی انتقال برخی وجوه به رسانه های دیجیتال جدیدی است که کم هزینه تر هم هستند. ممکن است یک یا چند بسته ی پانزده ی دقیقه ای آگهی های تهیه و بخش بکنند که مشتریان بتوانند دانلودشان کنند و برای خرید یا به کارگیری محصول استفاده کنند. شرکت ها باید یک یا چند پایگاه اینترنتی راه بیندازند که اطلاعات مفیدی در اختیار مشتریان بگذارند و و بایستی راه هایی برای استفاده از شبکه های اینترنتی اجتماعی مثل فیس بوک در نظر بگیرند تا بدین وسیله پیام های مناسبی برای مشتریان مشخص ارسال کنند(کاتلر و کسلیون، ۲۰۰۹) . برخلاف تصور برخی از مدیران، اهمیت استفاده از ابزارهای ترفیع و ترویج مانند تبلیغات همچنان در این مرحله بالا است. طبیعتا شرکتهایی که توانسته اند توان نقدینگی خود را در این دوره حفظ کنند می‌توانند از این مزیت به نحوی مطلوب بهره جویند. فراموش نکنید در دوره رکود و بحران صاحبان رسانه های تبلیغاتی نیز در شرایطی مشابه ما قرار گرفته اند. لذا با افزایش قدرت چانه زنی صاحبان صنایع امکان تهیه فضای رسانه ای با قیمتهای مناسب در این دوره بالا است. برخی از ابزارهای ترفیع و ترویج از جمله چاشنی های فروش در این دوره از اثربخشی بیشتری برخوردار هستند. کوپنهای تخفیف، قرعه کشی و اهدای جایزه از این جمله اند(بختایی، ۱۳۹۲).

۲-۱-۲-۵-۴-توزیع در رکود

شرکت ها واسطه ها را به دقت انتخاب می‌کنند و همواره نتایج عملکردی آن ها را بررسی می‌کنند. بایستی به نیروهای فروش نشان داد که جا به جا کردن محصولات شرکت و اختصاص فضای قفسه ای بیشتر به آن ها چقدر ممکن است سوآور باشد(کاتلر و کسلیون، ۲۰۰۹). با توجه به شکل گیری پدیده مازاد کالا در این دوره و مشکل شدن عملیات فروش، اهمیت شرکت‌های پخش و یا شرکت‌های واسطه بسیار افزایش می‌یابد. لذا سیاست‌های توزیعی شرکت‌ها نیز باید در این دوره تعدیل شود(بختایی، ۱۳۹۲). تغییر در قراردادها و در نظر گرفتن امتیازاتی برای توزیع کنندگان می‌تواند به عبور شرکت از روزهای سخت یاری رساند(ایوبی، ۱۳۹۳). به عنوان نمونه اعطای جوایز فروش ویژه به نمایندگی ها و یا شرکت‌های پخش می‌تواند مورد بررسی قرار گیرد(بختایی، ۱۳۹۲).

۲-۱-۲-۵-۵-حفظ سهم بازار در رکود اقتصادی

این روش اغلب موجب کاهش حاشیه های سود و سود در کوتاه مدت می شود، زیرا شرکت ها معمولا می باید یا حفظ سهم بازار خود در زمان کاهش حجم فروش محصول در صنعت یا قیمت محصولات خود را کاهش بدهند یا بر مخارج بازاریابی خود بیافزایند. لذا یک شرکت باید این استراتژی را به عنوان یک استرتژی موقتی در نظر بگیرد. وقتی که مشخص شد که بازار باز هم بدتر خواهد شد شرکت می باید از استراتژی دیگری پیروی کند که بازده سرمایه و جریان نقدینگی بیشتری طی مدت زمان باقی مانده از عمر آن بازار تولید می‌کند (واکر و همکاران، ۱۳۸۳).

جدول ۲-۲-حفظ سهم بازار

لوب (۲۰۰۴) معتقد است سبک های قدیمی رهبری برای عصر حاضر مفید نیست. گونه ای از رهبری نیاز است که به کمک آن بین اهداف سازمان و نیازهای کارکنان تعادل ایجاد شود. هیل (۲۰۰۸)، معتقد است که مفهوم رهبری خدمتگزار مدل های سنتی مدیریت را کاملاً واژگون کرده و موجب تغییر در فلسفه مدیریت و رهبری شده است. ایده و مفهوم رهبری خدمتگزار، اولین بار در نوشته­ های رابرت گرین­لیف (۱۹۰۴-۱۹۹۰) ذکر شده است. ایده رهبری خدمتگزار در دهه ۱۹۶۰ پس از خواندن رمان کوتاه هرمان­هس (Herman Hess) با نام سفر به شرق در ذهن گرین­لیف شکل گرفت. رمان، افسانه­گروهی از افراد بود که در طلب معنویت راهی سفر به شرق بودند. بعد از خواندن این داستان، گرین­لیف نتیجه ‌می‌گیرد که معنای اصلی داستان آن بود که رهبری با عظمت از طریق خدمت کردن به دیگران تجربه و حاصل می­ شود. این حقیقت ساده­ای است که در عمق مفهوم این رهبری باشکوه نهفته است. رهبری که انگیزه اولیه دارد تا مشتاقانه به دیگران کمک کند.

گرین­لیف در سال ۱۹۷۶ کتاب «خدمتگزار در نقش رهبر» را منتشر کرد که ‌می‌توان آن را از جمله اولین جزوات و کتب منتشر شده در زمینه رهبری خدمتگزار دانست. وی در این کتاب، درباره تعریف رهبری خدمتگزار می نویسد که رهبری خدمتگزار با حس طبیعی فردی آغاز می شود. یعنی فردی که تمایل ذاتی به خدمت دارد. این انتخاب آگاهانه فرد را مشتاق می‌کند تا دیگران را هدایت نماید. زمانی که به افراد خدمت می شود، آن ها با دریافت خدمت سالم تر، خردمندتر، آزادتر و دارای استقلال بیشتر شده و حتی دوست دارند که خودشان هم خدمتگزار شوند و ‌به این ترتیب نتایج برجسته و باشکوهی در جامعه پدید می‌آید و افراد جامعه سود می‌برند (اندرسون^[۷]، ۲۰۰۹؛ ۶). انگیزه اولیه برای رهبری خدمتگزار تمایل خدمت به دیگران به طور مؤثر جهت رسیدن به اهداف گروهی است. رهبران بزرگ برای برآورده کردن نیازهای کارکنان همچون فردی خدمتگزار عمل می‌کنند. رهبران خدمتگزار باور دارند که خدمت کردن به دیگران باشکوه ترین و بهترین پاداش رهبری است. رهبر خدمتگزار کسی است که بیشترین تأکیدش بر روی پیروان خوب است نه علاقه های آنان، آن ها تلاش می‌کنند پیروان خود را رشد دهند. آن ها سعی می‌کنند کارکنان را توانمند کنند به جای این که از قدرت برای سلطه و نفوذ روی آن ها استفاده کنند. رهبران خدمتگزار ابتدا به نیازهای دیگران توجه می‌کنند و سپس نیازهای خود را برآورده می‌سازند (پارولینی^[۸] و همکاران، ۲۰۰۹ ؛۶۰۳). دنیس (۲۰۰۴) معتقد است که سازمان های آینده، سازمان هایی هستند که به صورت شبکه ای، خوشه ای، تیم های چند منظوره، ماتریسی و … وجود دارند، به جز سازمان های هرم گونه که رهبران در رأس هرم و افراد در پایین قرار می گرفته اند. در رهبری خدمتگزار، هرم سازمانی به صورت معکوس می‌باشد؛ یعنی کارکنان در رأس هرم هستند.

رهبری خدمتگزار، ایده‌ا­ی ساده ولی در عین حال عمیق دارد. رهبری خدمتگزار هر چند که در دهه ۱۹۷۰ وارد ادبیات مدیریت شد، اما روشن است که ریشه ­های اعتقادی آن به هزاران سال قبل که تعالیم و آموزه­های مذهبی و انسانی رواج داشت برمی گردد.

بر طبق نظر نایر^[۹] (۱۹۹۴) هر چند که از دیرباز، اندیشه رهبری در ذهن ما تسلط یافته است، اما هنوز به استاندارد بالایی از رهبری دست نیافته­ایم. ما باید خدمت­رسانی را در مرکز و هسته رهبری قرار دهیم. قدرت، همواره با رهبری در ارتباط بوده است اما باید دقت داشت که قدرت صرفاً یک استفاده مشروع و درست دارد: یعنی خدمت­رسانی.

۴-۲-۲٫ ویژگی های رهبران خدمتگزار از دیدگاه گرین لیف

گرین لیف (۱۹۷۷) معتقد است که رهبری خدمتگزار بر فلسفه خدمت رسانی استوار می‌باشد و رهبران خدمت گزار، رهبرانی هستند که خدمت رسانی به پیروان، برآوردن نیازهای آن ها و همچنین توسعه و پرورش پیروان خود را در اولویت نخست قرار می‌دهند. رهبران خدمتگزار توانمندسازی، اعتماد متقابل، روحیه همکاری، استفاده اخلاقی از قدرت و ارزش خدمت رسانی به پیروان را به هر چیز دیگری در سازمان ترجیح می‌دهند.

در راستای اثربخشی سازمانی مهم این است که همواره رهبران پیروان و کارکنان باید خود را در دستیابی به ظرفیت های بالقوه خودشان حمایت و پشتیبانی کنند و این دقیقاً همان چیزی است که رهبران خدمتگزار، به وسیله احترام نهادن به شأن افراد، ایجاد اعتماد متقابل و نفوذ در پیروانشان انجام می‌دهند (لیدن و همکاران، ۲۰۰۷ ؛۱۶۵).

لاری اسپیرز، مدیر فعلی مؤسسه‌ گرین لیف پس از مطالعه و بررسی مقالات و نوشته های متعدد گرین لیف، ۱۰ ویژگی را برای رهبران خدمتگزار برشمرده است که عبارتند از:

۱-گوش دادن^[۱۰]

۲- همدلی^[۱۱]

۳- شفابخشی^[۱۲]

۴- آگاهی

۵- متقاعد سازی

۶- مفهوم سازی^[۱۳]

۷- آینده نگری و دور اندیشی^[۱۴]

۸- خادمیت و سرپرستی

۹- تعهد به رشد افراد^[۱۵]

۱۰- ایجاد گروه^[۱۶]

گوش دادن: در ادبیات رهبری گوش دادن شامل فرایندی است که در آن رهبر قادر است تفکرات درونی پیروانش را تشخیص داده و نظرات و ایده های آن ها را مورد توجه قرار دهد و از آن ها آگاهی کامل داشته باشد. رهبران به وسیله گوش دادن می‌توانند احترام و قدر دانی خود را به دیگران نشان دهند.

گرین لیف معتقد است که رهبر خدمتگزار در صورتی می‌تواند پاسخگوی مشکلات باشد که ابتدا یک شنوده خوب باشد. زیرا بدین وسیله یک رهبر می توند تیم کاری خود را تقویت کرده و کارهایی را که بایستی انجام گردد را برنامه ریزی و سازماندهی کند. اسپیرز گوش دادن را ‌به این شکل تعریف می‌کند: “توجه محترمانه به آن چه که گفته می شود و یا گفته نمی شود.”

همدلی: یک رهبر خدمتگزار خودش را به جای پیروانش قرار می‌دهد. او این کار را به وسیله همدلی انجام می‌دهد. همدلی واکنشی آگاهانه است که سبب می‌گردد رهبران نقاط ضعف و مشکلات پیروان را درک کرده و همواره تلاش کنند که ان مشکلات را برطرف نمایند. رهبران خدمتگزار روحیه پیروان خود را به وسیله همدلی به سمت تعالی هدایت می‌کند او از این طریق روحیه اعضای تیم خود و تمایل ان ها برای همکاری با خودش بالا می‌برد.

شفا بخشی: شفا بخشی کیفیت ویژه ای است که از آن طریق یک رهبر می‌تواند دیدگاه های مخالف و تعارضات به وجود آمده میان پیروان خود را به شکلی اثربخش حل و فصل کند. او آن ها را با هم یکی کرده و روابط بین فردی سالمی را میان آن ها تشویق و تقویت می‌کند. زمانی که یک رهبر بتواند محیطی عاطفی و التیام بخش را برای پیروانش ایجاد کند، پیروان نیز به وی اطمینان کرده و زمانی که با مشکلی روبرو می‌شوند از کمک و مشورت او استفاده خواهند کرد.

همچنین برای مرتکبین قاچاق مشروبات الکلی در مواد ۷۰۲و۷۰۳قانون مجازات اسلامی شلاق تا ۷۴ ضربه را در نظر گرفته با این تفاوت که اینجا تعیین این نوع مجازات به اختیار قاضی می‌باشد.

بند پنجم: انفصال از خدمات دولتی

این نوع مجازات نیز برای مرتکبین جرم قاچاق تعیین شذه البته مشروط بر اینکه مرتکب از کارکنان دولت یا شرکت های دولتی و مؤسسات و سازمان ها و شرکت هخای وابسته به دولت باشد. به طور مثال در تبصره ۴ ماده ۲قانون مجازات اخلال گران در نظام اقتصادی کشور ناظر به بند (د) ماده ۱همان قانون برتی معاونین و شرکای و اشخاصی که به هر گونه اقدامی به قصد خارج کردن میراث فرهنگی یا ثروت های ملی از کشور اگر چه به خارج کردن آن نینجآمد را به انفصار ابد از خدمات دولتی را تعیین نموده است.

همچنین در ماده ۷ قانون اصلاح قانون مبارزه با مواد مخدر و الحاق موادی به آن نیز برای مرتکبین قاچاق مواد مخدر بر اساس مواد ۱تا ۶ همان قانون مجازات انفصال از خدمت دولتی را برای مرتبه اول به مدت ۶ ماه انفصال و برای مرتبه دوم به یک سال انفصال وبرای بار سوم به انفصال دائم از خدمات دولتی محکوم نموده است.

بند ششم: اعدام

قانون‌گذار در مواردی با توجه به نحوه ارتکاب جرم قاچاق و یا شدت اثار آن بر اجتماع مجازات شدیدترین مجازات یعنی مجازات اعدام را در نظر گرفته است.

به تجویز مادتین ۱و۲قانون اخلالگران در نظام اقتصادی کشور مصوب سال ۱۳۶۹و ماده ۵۶۱قانون مجازات اسلامی ارتکاب جرایم قاچاق عمده ارز و قاچاق میراث فرهنگی یا ثروت های ملی موجب اخلال در نظام پولی و یا ارزی کشور چنان چه به قصد ضربه زدن به نظام جمهوری اسلامی ایران و یا به قصد مقابله با آن و یا با علم به مؤثر بودن اقدام در مقابله با نظام مذبور چنانچه در حد افصاد فی الارض باشد، مرتکب به اعدام می شود و دادگاه به عنوان جزای مالی به ضبط کلیه ی اموالی که از طریق خلاف قانون به دست آمده باشد،حکم خواهد داد. در بند ۴ماده ۴و بند ۴ماده ۵ و بند ۶ماده ۸قانون اصلاح قانون مبارزه با مواد مخدر و الحاق موادی به آن نیز برای مرتکین قاچاق مواد مخدر زمانی که وزن آن مواد از حد معیینی که در بند های مذکور تعیین شده تجاوز نموده مجازات اعدام را در نظر گرفته است.

همچنین چنانچه ارتکاب جرم قاچاق کالا به صورت مسلحانه باشد بدون در نظر گرفتن این که وزن مواد مخدر چقدر می‌باشد به موجب ماده ۱۱قانون فوق الذکر مجازات اعدام تعیین شده است.

گفتار دوم : مجازات های تبعی:

مجازات های تبعی از اثار مترتب بر محکومیت جزایی است و هیچ گاه در حکم دادگاه قید نمی شود. تبعات محکومیت جزایی عمدتاًً محرومیت از حقوق اجتماعی است که قانون‌گذار آن را به زمان محدود ‌کرده‌است. پس از اجرای حکم و انقضای این مدت اثار محکومیت زایل می‌گردد البته در مواردی این محرومیت دائمی می‌باشد.

موادی از مجازات های تبعی ‌در مورد مرتکبین بزه قاچاق به شرح ذیل بیان می‌گردد.

به موجب ماده ۳قانون مقررات و صادرات واردات مصوب ۱۳۷۲مقادرت به امر صادرات و واردات کالا به صورت تجاری مستلزم داشتن کارت بازرگانی است که توسط اتاق بازرگانی وصنایع و معادن ایران صادر و به تأیید وزارت بازرگانی می‌رسد، حال چنانچه مرتکبین بزه قاچاق دارای کارت بازرگانی باشند، به تجویز ماده ۳۰قانون امور گمرکی مصوب ۱۳۵۰ در صورت محکومیت، علاوه بر مجازات های مربوط، از عضویت اتاق بازرگانی و صنایع ‌و معادن ایران ویا شعبه آن در شهرستان ها به طور موقت یا دائم محروم شده وکارت بازرگانی آنان نیز ابطال می شود.

همچنین در تبصره ۴ماده ۲قانون اخلال گران در نظام اقتصادی کشور مصوب ۱۳۶۹محرومیت از هر گونه خدمات دولتی برای مرتکبین بزه قاچاق میراث فرهنگی و یا ثروت های ملی تأیین شده است.

به موجب تبصره۲ماده۲ قانون مربوط به مقررات امور پزشکی و دارویی و مواد خوردنی ‌و آشامیدنی مصوب ۱۳۳۴با اصلاحات بعدی نیز محرومیت از اشتغال در حرفه ی مربط (مندرج در قانون مذکور) از یک تا ۱۰سال به عنوان مجازات تبعی مرتکبین قاچاق دارو لحاظ گردیده است.

گفتار سوم: مجازات های تکمیلی

به تجویزماده ۱۹قانون مجازات اسلامی مصوب سال ۸/۴/۱۳۷۵وماده ۷۲۸قانون مذکور دادگاه می‌تواند کسی را که به علت ارتکاب جرم عمدی به تعزیریا مجازات باز دارنده (تعزیر حکومتی) محکوم ‌کرده‌است با ملاحظه خصوصیات جرم ‌و مجرم ودفعات ارتکاب جرم در موقع صدور حکم و در صورت لزوم از مقررات مربوط به مجازات های تکیلی استفاده نمود و به عنوان تتمیم حکم تعزیری یا باز دارنده او را مدتی از حقوق اجتماعی محروم کند. مانند:

محرومیت از استخدام در مؤسسات دولتی و یانیز از اقامت در نقطه یا نقاط معین ممنوع و یا به اقامت در محل معین مجبور نموده و یا خدمات عمومی را به طور موقت قطع نماید.

محرومیت از بعض یا همه ی حقوق اجتماعی و اقامت اجباری در نقطه معین یا ممنوعیت از اقامت در محل معین باید متناسب با جرم و خصوصیات مجرم در مدت معین باشد و در صورتی که محکوم به تبعیت یا اقامت اجباری در نقطه ای یا ممنوعیت از اقامت در نقطه معین در اثنای اجرای حکم محل را ترک کند و یا به نقطه ممنوعه باز گردد، دادگاه می‌تواند با پیشنهاد قاضی مجری حکم، مجازات مذکور را تبدیل به جزای نقدی و یا زندانی نماید.

گفتار چهارم: مجازات های تعیین شده در دستور العمل پیشگیری از قاچاق وعرضه خارج از شبکه فراورده های نفتی یارانه ای و شیوه های مبارزه با آن

در دستورالعمل فوق الذکر، در مواد مختلف مجازات هایی برای متخلفین از این دستورالعمل تعیین شده که به آنه اشاره می نماییم.

۱-ماده ۳دستورالعمل برخورد با مصرف کنندگانی که اقدام به جابجایی سهمیه نموده اند را بدین نحو مقرر نموده است :

الف –با مصرف کنندگان عمده دولتی،نهاد های عمومی غیر دولتی وسازمان های وابسته که خدمات عمومی ارائه می‌کنند (مانند پالایشگاه ها،نیرو گاه ها و دستگاه های مشابه که عناوین آن ها توسط شرکت پخش پیشنهاد و به تصویب دبیر خانه ستاد می‌رسد)

در ماده ۲۶ آیین نامه اجرایی سازمان تعزیرات حکومتی، ضمن اینکه رسیدگی به تخلف مربوط در شعب تعزیرات حکومتی انجام می‌گیرد. همچنین برابردستورهای^[۲۷] ریاست محترم جمهوری، بالاترین مقام دستگاه که از تخلف مطلع بوده وآن را ممانعت نکرده است واز طریق رسانه ها به مردم معرفی می‌گردد.

ب-سایر مصرف کنندگان فراورده های نفتی به دو دسته تقسیم می‌شوند:

۱-ب) مصرف کنندگان عمده: این دسته در صورت احرازتخلف، باقطع سهمیه رو به رو گردیده و پنج برابر قیمت بین‌المللی فراورده های نفتی جریمه می‌شوند ومنوط به پرداخت جریمه خواهد بود.

۲-ب) مصرف کنندگان جزء: این دسته از مصرف کنندگان در صورت تخلف سهمیه ی آن ها قطع و برقراری مجددسهمیه مشروط به پرداخت دوبرابر قیمت بین‌المللی فراورده های نفتی تحویل خواهدبود.